Czy Palestyńczycy zamierzają pozwać Ligę Narodów lub ONZ do sądu?

Jak wyraźnie stwierdzono w preambule Mandatu: 

„Zważywszy, że Główne Mocarstwa sprzymierzone zgodziły się również, że mandatariusz powinien być odpowiedzialny za wprowadzenie w życie deklaracji złożonej pierwotnie 2 listopada 1917 roku przez Rząd Jego Królewskiej Mości i przyjętej przez wspomniane Mocarstwa na rzecz ustanowienia w Palestynie domu narodowego dla narodu żydowskiego, przy czym należy wyraźnie rozumieć, że nie należy czynić niczego, co mogłoby naruszać prawa obywatelskie i religijne istniejących społeczności nieżydowskich w Palestynie lub praw i statusu politycznego, jakim cieszą się Żydzi w jakimkolwiek innym kraju; ” [podkreślenie dodane] 

Odnosząc się do współczesnych decyzji, które zostały podjęte przez mocarstwa alianckie w czasie I wojny światowej i po jej zakończeniu, w preambule dodano, że utworzenie państwa żydowskiego nie było arbitralnym aktem społeczności międzynarodowej, który przeznaczył przypadkowy kawałek ziemi pod utworzenie ojczyzny dla narodu żydowskiego. Preambuła podkreślała raczej, że celem było odzwierciedlenie historycznego związku narodu żydowskiego z tym konkretnym kawałkiem ziemi i odtworzenie kiedyś istniejącej ojczyzny narodowej:  

 „Zważywszy to, w ten sposób uznano historyczny związek narodu żydowskiego z Palestyną i podstawy odtworzenia ich narodowego domu w tym kraju”. 

Dla Autonomii Palestyńskiej Deklaracja Balfoura, o której mowa w preambule jako „deklaracji pierwotnie złożonej 2 listopada 1917 r. przez rząd Jego Królewskiej Mości”, jest źródłem wszelkiego zła.  

Wydana 2 listopada 1917 r. Deklaracja Balfoura stwierdzała, że „Rząd Jego Królewskiej Mości przychylnie odnosi się do ustanowienia w Palestynie narodowego domu dla narodu żydowskiego”. 

W tamtym czasie, według palestyńskiego historyka Abd Al-Ghani Salameha, „nie było niczego, co nazywało by się narodem palestyńskim”:   

„Przed Obietnicą Balfoura (tj. Deklaracją), kiedy zakończyły się rządy osmańskie (1517-1917), polityczne granice Palestyny, jakie znamy dzisiaj, nie istniały i nie było niczego, co nazywałoby się narodem palestyńskim o politycznej tożsamości, jaką znamy dzisiaj, ponieważ linie podziału administracyjnego Palestyny rozciągały się od wschodu do zachodu i obejmowały Jordanię i południowy Liban, i jak wszystkie ludy regionu [Palestyńczycy] zostali wyzwoleni spod rządów tureckich i natychmiast przeszli pod rządy kolonialne, bez kształtowania tożsamości politycznej narodu palestyńskiego. " 

 [Oficjalna telewizja AP, 1 listopada 2017 r.] 

Niemniej, jak już donosił Palestinian Media Watch, wkrótce po stuleciu ogłoszenia Deklaracji Balfoura, Palestyńczycy postanowili pozwać do sądu Wielką Brytanię, żądając wzięcia na siebie odpowiedzialności za wydanie Deklaracji Balfoura, która „zniszczyła życie całego palestyńskiego ludu”, oraz za rzekome „zbrodnie” żołnierzy brytyjskich przeciwko narodowi palestyńskiemu w okresie sprawowania Mandatu. Sprawa (Palestyński Syndykat Dziennikarzy przeciwko rządowi brytyjskiemu (2021) została wniesiona do sądu AP w Nablusie. Nic dziwnego, że sąd orzekł na korzyść powodów.  

Opierając się na swoim sukcesie w sądzie Autonomii Palestyńskiej, Palestyńczycy przenoszą teraz sprawę do sądów brytyjskich:  

„Palestyński Syndykat Dziennikarzy spotkał się wczoraj [22 maja 2022 r.] z zespołem prawnym nadzorującym złożenie pozwu przeciwko rządowi brytyjskiemu o jego odpowiedzialność za konsekwencje wydania ‘Deklaracji Balfoura’. 

Prawnik Ben Emmerson poinformował Syndykat o postępowaniach prawnych, które jego zespół nadzoruje od ponad roku, a które dotyczą wniesienia pozwu do brytyjskiego sądu przeciwko rządowi brytyjskiemu, aby ten przeprosił za ‘Deklarację Balfoura’”. 

[Oficjalny dziennik AP „Al-Hayat Al-Jadida” , 23 maja 2022] 

Przewodniczący Syndykatu Palestyńskich Dziennikarzy (powód w sprawie) Nasser Abu Bakr dodał:  

 „Zespół prawników wyjaśnił szczegółowo, że ważne jest, aby koniecznie wydobyć z brytyjskiego sądu orzeczenie potępiające ‘Deklarację Balfoura’ … Celem tego wysiłku jest pociągnięcie Wielkiej Brytanii do odpowiedzialności za tragedię naszego narodu, z założeniem, że wszystkie decyzje które zostały oparte na Deklaracji Balfoura, począwszy od ustanowienia państwa okupacyjnego i wykorzenienia narodu palestyńskiego – są nieważne i stanowią zbrodnię, która trwa do dziś”. 

 [Oficjalny dziennik AP „Al-Hayat Al-Jadida”, 23 maja 2022] 

Z prawnego punktu widzenia Deklaracja Balfoura, choć ważna z dyplomatycznego punktu widzenia, była jedynie deklaracją brytyjskiej polityki.  

W następstwie I wojny światowej mocarstwa sprzymierzone spotkały się, aby omówić przyszłość terytoriów, które były uprzednio w posiadaniu Imperium Osmańskiego przez 400 lat. Jeśli chodzi o „Palestynę”, sojusznicy postanowili: 

„Mandatariusz będzie odpowiedzialny za wprowadzenie w życie deklaracji pierwotnie złożonej 2 listopada 1917 r. przez rząd brytyjski i przyjętej przez inne mocarstwa alianckie, na rzecz ustanowienia w Palestynie narodowego domu dla narodu żydowskiego. ” [25 kwietnia 1920] 

Decyzje podjęte w San Remo w kwietniu 1920 r. przez mocarstwa alianckie stały się podstawą przygotowania szeregu mandatów. Rzeczywiście, dwa lata później, obok Mandatu dla Palestyny, Liga Narodów przyjęła również Mandat dla Syrii i Mandat dla Libanu. Wraz z Mandatem dla Palestyny, to właśnie te instrumenty dały międzynarodową legitymację do stworzenia Izraela (Państwa Żydowskiego), Jordanii, Libanu i Syrii.    

Ponieważ to Liga Narodów, zastąpiona przez Organizację Narodów Zjednoczonych, jest naprawdę odpowiedzialna za stworzenie Izraela, pytanie, które należy zadać, brzmi: czy Palestyńczycy zamierzają pozwać Ligę Narodów/ONZ?  

Cokolwiek Palestyńczycy zdecydują się zrobić, prawda jest taka, że 24 lipca 1922 roku był prawdopodobnie jedną z najważniejszych dat w historii narodu żydowskiego. W tym dniu społeczność międzynarodowa otwarcie uznała związek narodu żydowskiego z Ziemią Izraela i postanowiła zakończyć 2000 lat żydowskiego wygnania. W tym dniu społeczność międzynarodowa dała legitymację do odtworzenia żydowskiej ojczyzny narodowej.  

Are the Palestinians going to take the League of Nations or UN to the court?

Palestinian Media Watch, 24 lipca 2022

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska


*Maurice Hirsch jest badaczem i publicystą Palesinian Media Watch.