Pierwszy znany drapieżnik: nowo opisana skamieniałość

https://www.nature.com/articles/s41559-022-01807-x

https://www.bbc.com/news/science-environment-62291954

Artykuł opisuje odkrycie pradawnego parzydełkowca, krewnego współczesnej meduzy, w ediakarańskim złożu skamieniałości, znajdującym się w lesie Charnwood w Leicestershire i datowanym na około 560 milionów lat temu. To było przed wybuchem kambryjskim, a niektóre skamieniałości w tym złożu nie przypominają żadnych pradawnych zwierząt – w rzeczywistości nawet nie wiemy, czy to zwierzęta.

Ten jednak wydaje się być protoplastą („skamieniałość grupy koronnej”) współczesnych parzydełkowców, żyjącej gromady obejmującej meduzy, koralowce i mało znanego pasożyta. A skamieniałość, nazwana Auroalumina attenbroughii (od Davida Attenborough), wydaje się należeć do podtypu Medusozoa, który składa się głównie z meduz i kilku innych. Prawie wszystkie Medusozoa rozpoczynają życie nieruchomo, przyczepione do podłoża, a następnie tworzą swobodnie pływające „meduzy”, które są dorosłym stadium płciowym. Wszystkie są drapieżnikami, chwytającymi zdobycz za pomocą parzących macek.

Byłby to zatem najwcześniejszy znany nam drapieżnik z zapisu kopalnego.

Skamieniałość, pokazana poniżej (z artykułu), a następnie w rekonstrukcji, została zidentyfikowana przez Dunna i in. jako stadium nieruchome meduzozów, zanim uformuje się stadium swobodnego pływania. Składa się z dwóch „kielichów” z mackami, spiętych ze sobą trzonkiem. Przypomina współczesny gatunek, a analiza filogenetyczna jego cech pozwala przypuszczać, że należał do „grupy koronnej” parzydełkowców — to znaczy jest blisko spokrewniony z przodkiem wszystkich żyjących parzydełkowców. To pokazuje, że grupa istniała w ediakarze – przed wybuchem kambryjskim. Jak już powiedziałem, jest to najwcześniej zidentyfikowany drapieżnik w zapisie kopalnym.

Oto skamieniałe odciski i ich zarys na ilustracji BBC:

Z artykułu naukowego. Kielich ma około 20 cm długości:

Zaczerpnięte z artykułu naukowego: rysunek interpretacyjny (c) przedstawiający zróżnicowaną łodygę i zarys każdego kielicha, dobrze zdefiniowane bruzdy narożne (obecnie grzbiety) i wyraźne macki. Bliższe części obu kielichów, w tym ich wzajemny punkt rozgałęzienia, są ukryte pod cienką pokrywą osadu, ale mimo to są dostrzegalne jako odmienne topograficznie i teksturalnie obszary (przerywana szara linia); patrz rys. 2, aby uzyskać więcej informacji.

A oto okaz tuż obok enigmatycznego Charnia masoni, liściopodobnego organizmu z ediakaru. Nie mamy pojęcia, czym jest Charnia, ale bardziej prawdopodobne jest, że jest to zwierzę siedzące niż roślina, a paleontologowie dyskutują o tym, czy wyewoluowała w grupy, które wciąż są z nami, czy też wyginęła bezpotomnie. Jesteśmy znacznie pewniejsi co do A. attenboroughii!

Charnia jest znana jako pierwsza skamieniałość znaleziona w prekambryjskich skałach; poniżej znajduje się rekonstrukcja z Wikipedii. Fauna ediakarańska, która żyła od 635 do 538,8 milionów lat temu, pozostaje w dużej mierze zagadką: składa się z liści, rurek i dysków, worków i toroidów, których nie możemy umieścić filogenetycznie. Zniknęły i albo ewoluowały w nowoczesne formy w czasie „eksplozji kambryjskiej”, albo, co bardziej prawdopodobne, stanowiły faunę, której członkowie w większości wymarli.

Podsumowanie: mamy coś, co jest bliskie przodkowi wszystkich współczesnych parzydełkowców (może to być wspólny przodek, ale nigdy się nie dowiemy). Jest najstarszym znanym drapieżnikiem, chociaż możliwe, że żebropławy, które żyły wtedy, a niektóre z nich są teraz na wpół drapieżne, mogły być drapieżne mniej więcej w tym samym czasie lub wcześniej. Wiemy, że przodkowie współczesnych parzydełkowców żyli przed eksplozją kambryjską, która miała miejsce około 540 milionów lat temu i wytworzyła radiację ewolucyjną wielu grup organizmów wielokomórkowych.

Artykuł BBC cytuje naukowca na temat znaczenia skamieniałości:

„To jest niezbity dowód na nowocześnie wyglądające organizmy w prekambrze. Oznacza to, że lont eksplozji kambryjskiej był prawdopodobnie dość długi” – powiedział dr Phil Wilby, lider paleontologii w British Geological Survey.

Cóż, nie jestem pewien, co rozumie przez „lont” ani czy 20 milionów lat to długi lont, ale z pewnością lont – przodek, którego potomkowie byli częścią eksplozji kambryjskiej – był znacznie dłuższy. W końcu przodek wszystkich żyjących gatunków żył ponad 3,5 miliarda lat temu, a więc „lont” był bardzo, bardzo długi!

h/t: Pyers

_________

Dunn, F.S., Kenchington, C.G., Parry, L.A. et al. 2022. A crown-group cnidarian from the Ediacaran of Charnwood Forest, UK. Nat Ecol Evol. https://doi.org/10.1038/s41559-022-01807-x

The first known predator: a newly-described fossil

Why Evolution Is True, 27 lipca 2022

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska