Prawda

Piątek, 2 maja 2025 - 17:01

« Poprzedni Następny »


List otwarty do wszystkich oszołomów


Steven Novella 2022-11-03


Dostaję mnóstwo e-maili, czasami od ludzi, którzy chcą mnie przekonać, że ich ukochana teoria ma wartość – w wyraźnej nadziei, że będę bronić ich sprawy i rozpowszechniać ich teorię. Zawsze są rozczarowani. Te ich listy są zawsze takie same, niesłychanie do siebie  podobne, jakby wszyscy korzystali z jednego schematu. Myślę, że do pewnego stopnia tak jest – wszyscy chłoną tę samą narrację ze swojego otoczenia. Oto moja ogólna odpowiedź do wszystkich oszołomów, którzy pisali do mnie w przeszłości i zamierzają pisać w przyszłości.

Drogi Oszołomie,


Używam tego terminu nie jako osobistego ataku, ale jako dokładnego opisu twojego zachowania. Chcę, abyś zrozumiał, dlaczego to zachowanie nie służy ci dobrze i co możesz zrobić, aby uciec od cyklu autodestrukcyjnych i, szczerze mówiąc, irytujących zachowań. Hej – wysłałeś mi e-maila, podskakujesz przede mną, machając rękami, żeby zwrócić moją uwagę. Cóż, dobrze. Wyświadczę ci przysługę. Poświęcę ci odrobinę uwagi, której tak wyraźnie pragniesz, i wyjaśnię, dlaczego jesteś oszołomem.

 

Rozumiem, że masz teorię, która ci bardzo imponuje i zawiera dużo matematyki, faktów i szczegółów. Możesz nawet mieć pewne naukowe wykształcenie. Ale jeśli myślisz, że jakoś przejrzałeś mgłę i udowodniłeś, że świat nauki mylił się beznadziejnie przez ostatnie stulecie, to prawdopodobnie cierpisz z powodu nie tylko braku odpowiedniej pokory, ale też przytłaczającej pychy. Możesz pomyśleć, że udowodniłeś jednym niszczycielskim argumentem, że ewolucja jest niemożliwa, albo globalne ocieplenie nie jest realne, albo że stworzyłeś darmową energię, wyleczyłeś raka lub zmieniłeś wszystko, o czym myśleliśmy, że wiemy o historii (lub czymkolwiek). Nie zrobiłeś tego jednak.

 

Tym, czego najwyraźniej nie rozumiesz, jest fakt, że szanse na coś takiego są tak znikome, biorąc pod uwagę górę istniejących dowodów, że jest bardzo prawdopodobne, że po prostu popełniłeś błąd. Nawet w skrajnie mało prawdopodobnym przypadku, że się mylę, nadal nie podchodzisz do sprawy prawidłowo. Masz teraz jedną z dwóch podstawowych opcji. Opcja A, którą najwyraźniej wybrałeś, to po prostu założenie, że jesteś geniuszem, znacznie przewyższającym Galileusza czy Einsteina, i że ci, którzy odrzucają twój geniusz, są albo zbytnimi ignorantami, by to zrozumieć, albo są zbyt skorumpowani, by to przyznać. Ale jest to mroczna droga i nigdy nie prowadzi do niczego dobrego (niezależnie od tego, czy masz ostatecznie rację, czy nie).

 

Jeśli będziesz dalej podążać tą drogą, naukowcy i instytucje naukowe odrzucą cię, nie z żadnego innego powodu, ale dlatego, że odmawiasz przestrzegania zasad. Możesz myśleć, że to czyni cię wyjątkowym, ale tak naprawdę zapewnia ci tylko porażkę. Naukowcy albo całkowicie cię zignorują, albo zainteresują się tobą na krótko, dopóki nie zobaczą, że jesteś oszołomem, albo wykorzystają cię jako przestrogę, aby edukować innych o oszołomach w nauce. Nigdy nie przekonasz społeczności naukowej do swoich pomysłów, a to sprawi, że będziesz coraz bardziej zdesperowany i sfrustrowany. Jako pocieszenie otoczysz się narracją ofiary – jesteś niesłusznie odrzucany, jesteś ofiarą spisku, ludzie są dla ciebie podli i wyśmiewają cię. Aby to zrekompensować, twoja brawura wzrośnie, podobnie jak twoja pogarda dla tych, którzy cię odrzucają.

 

Prawdopodobnie znajdziesz również pocieszenie w marginalnej społeczności podobnych oszołomów. Tutaj znajdziesz akceptację, uwagę, może nawet drobną sławę. Będziesz myślał, że w końcu znalazłeś to, czego szukałeś, ale to jest pułapka. Publikowanie w czasopismach pseudonaukowych, przemawianie na konferencjach oszołomów, publikowanie książek dla publiczności i omijanie recenzentów z danej branży naukowej przyniesie tylko tymczasowe korzyści. Skazujesz również siebie i swoje pomysły na całkowite zapomnienie, chyba że jako przypis w pismach o patologicznej nauce. Nie zmienisz świata ani nie uzyskasz powszechnej akceptacji.

 

Nie daj się zwieść złudzeniu, że geniusze, których dzisiaj podziwiamy (jak wspomniany Galileusz), zostali odrzuceni jako wariaci w swoim czasie. To nieprawda i jest to tylko kolejne złudzenie i część typowej narracji ofiary. Galilusz i jemu podobni byli poważnymi naukowcami, publikującymi i komunikującymi się ze społecznością głównego nurtu swoich czasów. Ponadto, jeśli musisz sięgnąć po przykład do czasów sprzed 1900 roku, to dlatego, że nauka była wtedy jeszcze w powijakach, a wiele nowych pomysłów naukowych było radykalnych dla kultury przednaukowej. To już nie jest prawdą. Radykalne idee nie pojawiają się we względnej próżni, ale mają do czynienia z długą historią badań naukowych, które pojawiły się przed nimi. A także, ta perspektywa jest iluzją “stronniczości ocalałych”. Na każdego Galileusza były niezliczone zastępy oszołomów, których nazwisk nigdy nie słyszałeś i którzy trwają tylko w przypisach do tekstów sceptyków.

 

Jest również opcja B. Nie będzie to łatwe, ale jest to jedyna droga do jakiejkolwiek legitymizacji. Zaczyna się od pokory. Po pierwsze, musisz przyznać, że możesz mylić się. Możliwe, że powodem, dla którego wszyscy ci naukowcy i popularyzatorzy nauki cię odrzucają, nie jest to, że ty jesteś wspaniały, a oni są kretynami, ale dlatego, że po prostu popełniłeś błąd. To najprostsze wyjaśnienie, preferowane, jeśli stosujesz zasadę Brzytwy Ockhama. Pamiętasz tych naukowców, którzy myśleli, że wykryli neutrina szybsze od światła? Odkryli, że popełnili błąd i mieli rację. Byli skromni i zachowywali się jak prawdziwi naukowcy.

 

Powinieneś pokornie poprosić ekspertów, aby wyjaśnili ci, gdzie popełniasz błąd. W każdym razie tak ma działać nauka – powinieneś próbować udowodnić, że twoja teoria jest błędna, a nie tylko proklamować rewolucję. Oznacza to, że musisz pracować nad wyjaśnieniem istoty swojej teorii w spójny sposób. Niezastosowanie się do tego jest ogromną czerwoną flagą – często oznacza to, że twoje teorie nie są spójne. Naukowcy są również znacznie bardziej otwarci na tego rodzaju wymianę, zamiast otwarcia w stylu: „Udowodniłem, że cała nauka się myli”.

 

W najbardziej prawdopodobnym przypadku, gdy popełniłeś błąd, dowiesz się, jaki to błąd, i będziesz mógł iść dalej. Jeśli w mało prawdopodobnym przypadku masz rację, nadal jest to droga, którą powinieneś podążać. Próbując pokazać ci, gdzie popełniłeś błąd, ktoś zrozumie, że możesz mieć rację. Możesz nawet znaleźć współpracownika. Następnie musisz wykonać ciężką pracę, przeprowadzając eksperymenty lub obserwacje, próbując udowodnić, że twoja teoria jest błędna, żeby sprawdzić, czy przetrwa. Następnie możesz starać się opublikować swoje wyniki w recenzowanej literaturze.

 

Wiem, że to wszystko jest trudne i nużące, i będziesz musiał radzić sobie z odrzuceniem i krytyką. Witamy w nauce. Jeśli naprawdę myślisz, że masz coś cennego, czy nie jest to jednak tego warte? Jeśli masz rację, ta droga prowadzi do ostatecznej akceptacji, być może nawet do Nagrody Nobla. Więc niezależnie od tego, czy masz rację, czy nie, droga B jest lepszą opcją. Droga A prowadzi tylko do ostatecznego zapomnienia, opowieści ku przestrodze o żałosnym oszołomie skazanym na zagładę przez własną pychę.

 

Wybór należy wyłącznie do Ciebie. Moim małym wkładem jest być może pomoc w zrozumieniu prawdziwych wyborów, jakie stoją przed tobą. A jeśli wybierzesz drogę A, mam nadzieję, że po tym liście zostawisz mnie w spokoju.

 

Z poważaniem,

 

Steve Novella

 

An Open-Letter to All Cranks

NeuroLogica Blog, 28 października 2022

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska



Steven Novella 

Neurolog, wykładowca na Yale University School of Medicine. Przewodniczący i współzałożyciel New England Skeptical Society. Twórca popularnych (cotygodniowych) podkastów o nauce The Skeptics’ Guide to the Universe. Jest również dyrektorem Science-Based Medicine będącej częścią James Randi Educational Foundation (JREF), członek Committee for Skeptical Inquiry (CSI) oraz członek założyciel Institute for Science in Medicine. Prowadzi blog Neurologica.

Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj






Nauka

Znalezionych 1510 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Rządy prawa: Między literą a duchem prawa   Walter   2025-04-27
Chytra manipulacja płci   Tonhasca Júnior   2025-04-20
Colin Wright przedstawia historię gametycznej definicji biologicznej płci   Coyne   2025-04-11
Granice władzy państwa, granice wolności: Hayek i liberalna tradycja myślenia o władzy   Walter   2025-03-23
Król i jego muchy   Tonhasca Júnior   2025-03-16
Niezależna i wielokrotna ewolucja płci binarnej   Coyne   2025-03-01
Barbarzyńcy u bram   Tonhasca Júnior   2025-02-02
Przeleciało z wiatrem   Tonhasca Júnior   2025-01-12
Biologia nie jest bigoterią   Coyne   2025-01-05
Jeszcze więcej cenzurowania nauki przez poprawność polityczną: małżeństwo kuzynów jest tematem tabu w Wielkiej Brytanii   Coyne   2024-12-22
Cobb o Cricku: “Centralny Dogmat”   Coyne   2024-12-15
Najbardziej bzdurny artykuł roku   Coyne   2024-12-08
Errare humanum est   Koraszewski   2024-12-03
Trzepoczące dusze   Tonhasca Júnior   2024-11-10
Katastrofy mieszkaniowe   Tonhasca Júnior   2024-10-30
Oparta na ideologii i wprowadzająca w błąd krytyka sposobu nauczania współczesnej genetyki   Coyne   2024-10-22
Ignorowanie przez świat głodu w Sudanie dowodzi, że rasizm i antysemityzm to dwie strony tej samej monety     2024-09-25
Zarażenie i uzależnienie: metafory antysemityzmu   Garrard   2024-08-19
„Wyżeraj ich czaszki”: przyjemności antysemityzmu ponownie rozpatrzone po 7 października   Garrard   2024-08-18
Dumania o “Ewolucja jest faktem”   Coyne   2024-08-15
Imperializm i irredentyzm islamski i arabski napędzają konflikt między rzeką a morzem   Landes   2024-08-11
Zombi antysyjonizm    Tabarovsky   2024-08-08
Nowe odkrycia o „ostatnim uniwersalnym wspólnym przodku” Stworzenie, które dało początek wszystkim żywym istotom - istniało znacznie wcześniej niż dotychczas sądzono   Coyne   2024-08-06
Dowody na to, że ludzie współcześni opuścili Afrykę znacznie wcześniej niż nam się wydawało   Coyne   2024-07-25
Nowe odkrycia o denisowianach   Coyne   2024-07-18
Gdzie jest dziś Ameryka?   Koraszewski   2024-07-17
Pierwszy dowód na to, że owady przekraczają ocean   Coyne   2024-07-11
Podejrzenia i dowody   Tonhasca Júnior   2024-07-06
Tajemnica ewolucji ryb flądrokształtnych: częściowo rozwiązana    Coyne   2024-07-03
Starożytne kości ofiar ludzkich składanych przez Majów wykazują pokrewieństwo między zabitymi (i nie tylko to)   Coyne   2024-06-27
Nature” pisze o semantyce płci, a nie o nauce   Coyne   2024-06-18
Czerwone skarby   Tonhasca Júnior   2024-05-16
“Lancet” wychwala tradycyjną wiedzę rdzennych ludów   Coyne   2024-05-10
Więcej ludzi, więcej dobrobytu: wskaźnik obfitości SimonaWedług Simon Abundance Index 2024 zasoby Ziemi są o 509% większe niż w 1980 roku.   Tupy   2024-05-08
Rdzenna matematyka: zasłona dymna   Coyne   2024-05-02
Skamieniałe zachowanie: termity uwięzione w tandemie   Coyne   2024-04-25
Artykuł w piśmie „Science”: rozszerzyć DEI w STEMM   Coyne   2024-04-19
Dlaczego organizacje naukowe powinny zachować neutralność polityczną?   Coyne   2024-04-11
Darwin znowu się myli! Artykuł pokazuje, że jego hipoteza o „samcach większych u ssaków” wydaje się błędna   Coyne   2024-04-06
Czasami gwoździe, koparki, straż, czasami lalki, wstążki, makijaż   Tonhasca Júnior   2024-04-03
Po raz kolejny twierdzenie, że płeć nie jest binarna, ale bez żadnych nowych argumentów   Coyne   2024-03-29
Jak małpy człekokształtne (włącznie z ludźmi) straciły swoje ogony   Coyne   2024-03-26
Ale najpierw kawa   Tonhasca Júnior   2024-03-21
Ideolodzy: dlaczego nauczanie genetyki musi mieć charakter społeczno-polityczny   Coyne   2024-03-19
Przepływ genów od neandertalczyków i denisowian do ludzi „współczesnych” i odwrotnie   Coyne   2024-03-14
Wejdź – skoro nalegasz   Tonhasca Júnior   2024-03-09
Czy “bezpłciowe” bakterie tworzą biologiczne gatunki?   Coyne   2024-03-06
Carl Zimmer o gatunkach i ochronie     2024-02-29
Kolejna błędna próba skorygowania ewolucji   Coyne   2024-02-22
Ryjący w ziemi przedsiębiorcy   Tonhasca Júnior   2024-02-15
Olbrzymie armie o niezliczonych umiejętnościach    Tonhasca Júnior   2024-02-08
Wejdź, powiedziała, dam ci schronienie przed burzą   Tonhasca Júnior   2024-01-15
Czy ludzie wyewoluowali w wodzie?   Coyne   2024-01-08
Jak upadają wielcy   Tonhasca Júnior   2024-01-04
Oczy reniferów zmieniają kolor, żeby łatwiej im było dostrzec jadalne porosty   Coyne   2023-12-30
Życzliwi przestępcy   Tonhasca Júnior   2023-12-28
Conor Friedesdorf (i Alexander Barvinok) o ideologicznym przymusie na amerykańskich uczelniach   Coyne   2023-12-26
Zdumiewający manipulatorzy   Tonhasca Júnior   2023-12-25
Nie gryzie się ręki, która cię zapyla   Tonhasca Júnior   2023-10-19
Rewolucja komunikacyjna   Hannam   2023-10-18
BBC szerzy propagandę rolnictwa organicznego, a biedni na świecie cierpią   i Kathleen Hefferon   2023-10-13
Niezwykły przypadek koewolucji i specyficzności zapylacz/storczyk   Coyne   2023-10-07
Płeć męska lub żeńska: nie ma nic pomiędzy   Elliot   2023-10-03
Myślenie intuicyjne i analityczne   Novella   2023-09-29
„Kryzys klimatyczny” to mistyfikacja   Williams   2023-09-25
Jak (i dlaczego) ośmiornica edytuje swój RNA   Lewis   2023-09-23
„Najbardziej znany zabójca ludzi”: jakie są prawdziwe początki XIV-wiecznej Czarnej Śmierci?   Lewis   2023-09-15
Do jakiego stopnia pary mają wspólne cechy?   Novella   2023-09-14
Kenia daje zielone światło 58 projektom GMO – naukowcy na całym świecie kontynuują badania w dziedzinie biotechnologii, mimo procesów sądowych i dezinformacji   Ombogo   2023-09-08
Lancet atakuje anty-przebudzenie, a czytelnik odpowiada   Coyne   2023-08-24
Więcej wyrafinowanej teologii: uczony religijny zastanawia się, czy neandertalczycy mieli nieśmiertelne dusze   Coyne   2023-08-16
Aktywiści anty-GMO w Afryce szerzą mity i strach, ale nie przedstawiają żadnych naukowych dowodów   Abutu   2023-08-14
Mało znana strona ryjkowców   Tonhasca Júnior   2023-08-11
Dlaczego nie można być osobą transrasową?   Coyne   2023-08-10
Walka z malarią za pomocą inżynierii genetycznej   Novella   2023-08-08
Jak restrykcje Unii Europejskiej podsycały głosy przeciwko GMO, jak również głód na globalnym Południu, a zwłaszcza w Afryce   Oria   2023-08-02
Nieznośni mali pomocnicy   Tonhasca Junior   2023-07-29
Macedońskie skarby   Tonhasca Júnior   2023-07-26
GMO i motyle   Novella   2023-07-25
Narzucanie ideologii naturze: Kew Garden celebruje „rośliny queer”   Coyne   2023-07-24
Smak miesiąca   Tonhasca Júnior   2023-07-20
Kłopoty na wylocie   Szczęsny   2023-07-18
Ideologiczne podważanie biologii   i Luana S. Maroja   2023-07-17
Role mężczyzn i kobiet w polowaniu, raz jeszcze   Coyne   2023-07-15
David Hillis o specjacji   Coyne   2023-07-13
Niechętni dawcy i pracowici biorcy   Tonhasca Júnior   2023-07-08
Grube problemy z jelitem   Szczęsny   2023-07-07
Badaczka z Leakey Foundation twierdzi, że kości orangutanów mówią nam, że biologiczna płeć jest spektrum, a nie binarna   Coyne   2023-06-30
Przez dziurkę od klucza   Szczęsny   2023-06-24
Nowa (nie podparta żadnymi dowodami) hipoteza, która eliminuje role płciowe w społecznościach łowców-zbieraczy   Coyne   2023-06-22
Błędne wyobrażenia o ewolucji   Coyne   2023-06-16
Influencerzy z podziemia   Tonhasca Júnior   2023-06-13
Jak wyewoluowało ubarwienie ostrzegawcze?   Coyne   2023-06-12
„San Francisco Chronicle” bardzo myli się w sprawie biologicznej płci   Coyne   2023-06-09
Kolczasty problem   Tonhasca Júnior   2023-06-06
Wpaść w amok. Empiryczna analiza szaleńczych zabójstw pokazuje, że wyłaniają się dwa różne wzorce.   King   2023-06-03
Błędna krytyka genetycznych testów na pochodzenie   Coyne   2023-06-02
Zdatny do lotu   Tonhasca Júnior   2023-06-01
‘Raniąca’ idea merytorycznych podstaw nauki    i Jerry Coyne   2023-05-29
Główny problem w filogenezie zwierząt wydaje się być rozwiązany   Coyne   2023-05-26

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Hamasowscy mordercy


Stawianie czoła


 Dyplomaci, pokerzyści i matematycy


Dlaczego BIden


Nie do naprawy


Brednie


Rafizadeh


Demokracje powinny opuścić


Zarażenie i uzależnienie


Nic złego się nie dzieje


Chłopiec w kefiji


Czerwone skarby


Gdy­by nie Ży­dzi


Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill

Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk