Listy z naszego sadu

Nie sposób zrozumieć drugiej zasady termodynamiki nie odnosząc się choćby w skrócie do pierwszej - zasady zachowania energii. Mówi ona, że energii we Wszechświecie nie sposób ani wytworzyć, ani zniszczyć. Nikomu do tej pory się to nie udało i nigdy nie uda. Od zasad termodynamiki nie ma wyjątków. To cecha Wszechświata, a nie jego wada. Jedyne co można robić, to zamieniać (transformować) jeden rodzaj energii na inny. I to nie stanowiłoby żadnego problemu. Nieustannie to robimy i nie ma w tym nic nadzwyczajnego. Niestety druga zasada jest bardziej okrutna i każe nam "płacić" za każdą transformację. Po prostu jakaś część energii (i to nie taka mała, bo od kilku do kilkudziesięciu procent) zostaje bezpowrotnie utracona, czy to poprzez pracę, czy w formie ciepła. Energia swobodna z wyższych stanów energetycznych przechodzi w niższe. Samo przyswojenie zjawiska nastręcza wiele nieporozumień, przekłamań i mitów. Istnieją dwa najważniejsze wyzwania dla obserwatora z początku XXI wieku, będącego istotą ludzką, rozumną, które znacząco utrudniają lub wręcz uniemożliwiają prawidłowe pojęcie drugiej zasady termodynamiki. Pierwszym jest aspekt stricte psychologiczny, który z każdego zakamarka naszego umysłu nakazuje buntować się przed perspektywą coraz uboższej energetycznie wersji otaczającej nas fizycznej rzeczywistości. Jak to? To będzie tylko coraz gorzej? To niemożliwe! Przecież rozwój naszej cywilizacji całkowicie temu przeczy. Od łowców-zbieraczy, poprzez rolników, podróżników, kupców, rzemieślników, odkrywców, wynalazców do konstruktorów tak wyrafinowanych urządzeń jak dobrodziejstwa fizyki kwantowej (reaktory jądrowe, lasery, komputery, smartfony, itp.) po dziś dzień nasza ukochana cywilizacja rozwija się i jest tylko lepiej (gwoli ścisłości wygodniej). Tyle że całego tego rozwoju nie zawdzięczamy wyłącznie geniuszom i umysłom ludzi i ich oszałamiającym technologiom (technologia to nie energia i nie zbawi ludzkości), a użytecznej, w pierwszej kolejności łatwo dostępnej energii, którą musiano pozyskać przeszukując i wydobywając na tą okazję wszelkie możliwe zasoby skorupy ziemskiej, jakie były na owe czasy dostępne. Gdyby nie było "zbiorników" na tą energię, czyli paliw, czy to kopalnych, czy tych pozyskiwanych z całej biomasy ziemskiej (roślin transformujących mozolnie, z podziwu godnym uporem energię solarną w procesach fotosyntezy), żaden postęp, co więcej żadne działanie polegające na wykonaniu fizycznej pracy i przemieszczaniu się z miejsca na miejsce nie byłoby możliwe. I właśnie o tym zapomina się. Drugi aspekt jest czysto techniczny i polega na popełnieniu przez wszelkiej maści piewców pseudonaukowego bełkotu szkolnej gafy. Zupełny brak elementarnej logiki, jaką powinni się kierować, powoduje wyrzucenie/pominięcie Słońca z systemu termodynamicznego. Przez miliardy lat w przeszłości i przez kolejne kilka miliardów lat w przyszłości ta wspaniałomyślna, niezastąpiona gwiazda będzie dostarczać nam energii słonecznej, dzięki której ekosystem ziemski będzie mógł podtrzymywać życie na planecie. To czego nie rozumieją lub nie chcą przyjąć za prawdę np. kreacjoniści, to fakt, że to dzięki entropii Słońca, która wzrasta cały czas, biogeneza nie potrzebuje do zaistnienia żadnych zjawisk nadprzyrodzonych. Dała nam początek, umożliwia istnienie i położy jemu kres. Samo życie w swej istocie jest przecież banalne. Powstaje, kiedy ma do tego warunki, czasami w zdawałoby się niemożliwych z punktu widzenia człowieka lokacjach. Podsumowując - jest możliwe krótkotrwałe zmniejszenie entropii w jednym miejscu układu termodynamicznego, ale wyłącznie kosztem jej zwiększenia w innym miejscu tegoż układu. Kiedy cały wodór w naszej gwieździe zostanie zsyntetyzowany w hel, a następnie w kolejnych etapach pojawiać się będą coraz cięższe pierwiastki, przechodząc cały cykl przemian zwany ciągiem głównym, a Słońce finalnie zamieni się w czerwonego olbrzyma, to cała ta "nadwyżka" energetyczna jaką Ziemia otrzymała nie będzie mieć najmniejszego znaczenia. I choć to dość smutna konkluzja - entropy always wins!

3. Rosnąca entropia przeczy ewolucji

Z kuba

2019-04-28 12:08

"Druga ZASADA termodynamiki – podstawowe PRAWO termodynamiki..." wiki. To tak a propos sporu nazewniczego :) Nawet jeśli nie daje się ona/-o wyrazić przy pomocy wzoru matematycznego, by zasłużyć na miano prawa, jednak jest to podstawowa "cecha/aksjomat" naszego wszechświata.
Najzabawniejsze, że autor rozciąga ją nawet na ludzką psychikę, problemy społeczne jak np. bieda, a nie dostrzega, że ewolucja, w którą wierzy jest jej zaprzeczeniem. Pisze "W świecie rządzonym przez entropię i ewolucję..." gdzie ENTROPIA-EWOLUCJA jest oksymoronem. Wtaczaniem się kuli pod górę nieprawdopodobieństwa.

Odpowiedź
Oj, biedny Pinker nie dostrzega, dobrze, że przynajmniej Kuba dostrzega :)

2. nieudolne tłumaczenie, kalka językowa

Z login

2018-01-31 19:12

1.Poprawnie, to nie drugie prawo (kalka językowa od "law") termodynamiki, a druga ZASADA termodynamiki (w fizyce prawa i zasady to pojęcia rozróżnialne!)
2. poprawna terminologia to też różnica TEMPERATUR (liczba mnoga ze względu na działanie matematyczne, w którym to występuje odjemna i odjemnik), a gradient TEMPERATURY.

Redakcja
Dziękujemy za niezwykle taktownie przekazane uwagi. Ma Pan rację, co prawda w szkole uczono nas drugiego prawa termodynamiki, ale to było dawno. Istotnie nazewnictwo się zmieniło. zaraz poprawię.

1. 2 zasada

Z ryszard wiatr

2017-09-19 13:37

krótko i obrazowo oddana istota 2 ZASADY, choć temat jest bardzo rozległy a konsekwencje 2 zasady termodynamiki bardziej subtelne fizycznie i filozoficznie

Nauka

Znalezionych 1510 artykuły.

Tytuł	Autor	Opublikowany

Rządy prawa: Między literą a duchem prawa	Walter	2025-04-27
Chytra manipulacja płci	Tonhasca Júnior	2025-04-20
Colin Wright przedstawia historię gametycznej definicji biologicznej płci	Coyne	2025-04-11
Granice władzy państwa, granice wolności: Hayek i liberalna tradycja myślenia o władzy	Walter	2025-03-23
Król i jego muchy	Tonhasca Júnior	2025-03-16
Niezależna i wielokrotna ewolucja płci binarnej	Coyne	2025-03-01
Barbarzyńcy u bram	Tonhasca Júnior	2025-02-02
Przeleciało z wiatrem	Tonhasca Júnior	2025-01-12
Biologia nie jest bigoterią	Coyne	2025-01-05
Jeszcze więcej cenzurowania nauki przez poprawność polityczną: małżeństwo kuzynów jest tematem tabu w Wielkiej Brytanii	Coyne	2024-12-22
Cobb o Cricku: “Centralny Dogmat”	Coyne	2024-12-15
Najbardziej bzdurny artykuł roku	Coyne	2024-12-08
Errare humanum est	Koraszewski	2024-12-03
Trzepoczące dusze	Tonhasca Júnior	2024-11-10
Katastrofy mieszkaniowe	Tonhasca Júnior	2024-10-30
Oparta na ideologii i wprowadzająca w błąd krytyka sposobu nauczania współczesnej genetyki	Coyne	2024-10-22
Ignorowanie przez świat głodu w Sudanie dowodzi, że rasizm i antysemityzm to dwie strony tej samej monety		2024-09-25
Zarażenie i uzależnienie: metafory antysemityzmu	Garrard	2024-08-19
„Wyżeraj ich czaszki”: przyjemności antysemityzmu ponownie rozpatrzone po 7 października	Garrard	2024-08-18
Dumania o “Ewolucja jest faktem”	Coyne	2024-08-15
Imperializm i irredentyzm islamski i arabski napędzają konflikt między rzeką a morzem	Landes	2024-08-11
Zombi antysyjonizm	Tabarovsky	2024-08-08
Nowe odkrycia o „ostatnim uniwersalnym wspólnym przodku” Stworzenie, które dało początek wszystkim żywym istotom - istniało znacznie wcześniej niż dotychczas sądzono	Coyne	2024-08-06
Dowody na to, że ludzie współcześni opuścili Afrykę znacznie wcześniej niż nam się wydawało	Coyne	2024-07-25
Nowe odkrycia o denisowianach	Coyne	2024-07-18
Gdzie jest dziś Ameryka?	Koraszewski	2024-07-17
Pierwszy dowód na to, że owady przekraczają ocean	Coyne	2024-07-11
Podejrzenia i dowody	Tonhasca Júnior	2024-07-06
Tajemnica ewolucji ryb flądrokształtnych: częściowo rozwiązana	Coyne	2024-07-03
Starożytne kości ofiar ludzkich składanych przez Majów wykazują pokrewieństwo między zabitymi (i nie tylko to)	Coyne	2024-06-27
Nature” pisze o semantyce płci, a nie o nauce	Coyne	2024-06-18
Czerwone skarby	Tonhasca Júnior	2024-05-16
“Lancet” wychwala tradycyjną wiedzę rdzennych ludów	Coyne	2024-05-10
Więcej ludzi, więcej dobrobytu: wskaźnik obfitości SimonaWedług Simon Abundance Index 2024 zasoby Ziemi są o 509% większe niż w 1980 roku.	Tupy	2024-05-08
Rdzenna matematyka: zasłona dymna	Coyne	2024-05-02
Skamieniałe zachowanie: termity uwięzione w tandemie	Coyne	2024-04-25
Artykuł w piśmie „Science”: rozszerzyć DEI w STEMM	Coyne	2024-04-19
Dlaczego organizacje naukowe powinny zachować neutralność polityczną?	Coyne	2024-04-11
Darwin znowu się myli! Artykuł pokazuje, że jego hipoteza o „samcach większych u ssaków” wydaje się błędna	Coyne	2024-04-06
Czasami gwoździe, koparki, straż, czasami lalki, wstążki, makijaż	Tonhasca Júnior	2024-04-03
Po raz kolejny twierdzenie, że płeć nie jest binarna, ale bez żadnych nowych argumentów	Coyne	2024-03-29
Jak małpy człekokształtne (włącznie z ludźmi) straciły swoje ogony	Coyne	2024-03-26
Ale najpierw kawa	Tonhasca Júnior	2024-03-21
Ideolodzy: dlaczego nauczanie genetyki musi mieć charakter społeczno-polityczny	Coyne	2024-03-19
Przepływ genów od neandertalczyków i denisowian do ludzi „współczesnych” i odwrotnie	Coyne	2024-03-14
Wejdź – skoro nalegasz	Tonhasca Júnior	2024-03-09
Czy “bezpłciowe” bakterie tworzą biologiczne gatunki?	Coyne	2024-03-06
Carl Zimmer o gatunkach i ochronie		2024-02-29
Kolejna błędna próba skorygowania ewolucji	Coyne	2024-02-22
Ryjący w ziemi przedsiębiorcy	Tonhasca Júnior	2024-02-15
Olbrzymie armie o niezliczonych umiejętnościach	Tonhasca Júnior	2024-02-08
Wejdź, powiedziała, dam ci schronienie przed burzą	Tonhasca Júnior	2024-01-15
Czy ludzie wyewoluowali w wodzie?	Coyne	2024-01-08
Jak upadają wielcy	Tonhasca Júnior	2024-01-04
Oczy reniferów zmieniają kolor, żeby łatwiej im było dostrzec jadalne porosty	Coyne	2023-12-30
Życzliwi przestępcy	Tonhasca Júnior	2023-12-28
Conor Friedesdorf (i Alexander Barvinok) o ideologicznym przymusie na amerykańskich uczelniach	Coyne	2023-12-26
Zdumiewający manipulatorzy	Tonhasca Júnior	2023-12-25
Nie gryzie się ręki, która cię zapyla	Tonhasca Júnior	2023-10-19
Rewolucja komunikacyjna	Hannam	2023-10-18
BBC szerzy propagandę rolnictwa organicznego, a biedni na świecie cierpią	i Kathleen Hefferon	2023-10-13
Niezwykły przypadek koewolucji i specyficzności zapylacz/storczyk	Coyne	2023-10-07
Płeć męska lub żeńska: nie ma nic pomiędzy	Elliot	2023-10-03
Myślenie intuicyjne i analityczne	Novella	2023-09-29
„Kryzys klimatyczny” to mistyfikacja	Williams	2023-09-25
Jak (i dlaczego) ośmiornica edytuje swój RNA	Lewis	2023-09-23
„Najbardziej znany zabójca ludzi”: jakie są prawdziwe początki XIV-wiecznej Czarnej Śmierci?	Lewis	2023-09-15
Do jakiego stopnia pary mają wspólne cechy?	Novella	2023-09-14
Kenia daje zielone światło 58 projektom GMO – naukowcy na całym świecie kontynuują badania w dziedzinie biotechnologii, mimo procesów sądowych i dezinformacji	Ombogo	2023-09-08
Lancet atakuje anty-przebudzenie, a czytelnik odpowiada	Coyne	2023-08-24
Więcej wyrafinowanej teologii: uczony religijny zastanawia się, czy neandertalczycy mieli nieśmiertelne dusze	Coyne	2023-08-16
Aktywiści anty-GMO w Afryce szerzą mity i strach, ale nie przedstawiają żadnych naukowych dowodów	Abutu	2023-08-14
Mało znana strona ryjkowców	Tonhasca Júnior	2023-08-11
Dlaczego nie można być osobą transrasową?	Coyne	2023-08-10
Walka z malarią za pomocą inżynierii genetycznej	Novella	2023-08-08
Jak restrykcje Unii Europejskiej podsycały głosy przeciwko GMO, jak również głód na globalnym Południu, a zwłaszcza w Afryce	Oria	2023-08-02
Nieznośni mali pomocnicy	Tonhasca Junior	2023-07-29
Macedońskie skarby	Tonhasca Júnior	2023-07-26
GMO i motyle	Novella	2023-07-25
Narzucanie ideologii naturze: Kew Garden celebruje „rośliny queer”	Coyne	2023-07-24
Smak miesiąca	Tonhasca Júnior	2023-07-20
Kłopoty na wylocie	Szczęsny	2023-07-18
Ideologiczne podważanie biologii	i Luana S. Maroja	2023-07-17
Role mężczyzn i kobiet w polowaniu, raz jeszcze	Coyne	2023-07-15
David Hillis o specjacji	Coyne	2023-07-13
Niechętni dawcy i pracowici biorcy	Tonhasca Júnior	2023-07-08
Grube problemy z jelitem	Szczęsny	2023-07-07
Badaczka z Leakey Foundation twierdzi, że kości orangutanów mówią nam, że biologiczna płeć jest spektrum, a nie binarna	Coyne	2023-06-30
Przez dziurkę od klucza	Szczęsny	2023-06-24
Nowa (nie podparta żadnymi dowodami) hipoteza, która eliminuje role płciowe w społecznościach łowców-zbieraczy	Coyne	2023-06-22
Błędne wyobrażenia o ewolucji	Coyne	2023-06-16
Influencerzy z podziemia	Tonhasca Júnior	2023-06-13
Jak wyewoluowało ubarwienie ostrzegawcze?	Coyne	2023-06-12
„San Francisco Chronicle” bardzo myli się w sprawie biologicznej płci	Coyne	2023-06-09
Kolczasty problem	Tonhasca Júnior	2023-06-06
Wpaść w amok. Empiryczna analiza szaleńczych zabójstw pokazuje, że wyłaniają się dwa różne wzorce.	King	2023-06-03
Błędna krytyka genetycznych testów na pochodzenie	Coyne	2023-06-02
Zdatny do lotu	Tonhasca Júnior	2023-06-01
‘Raniąca’ idea merytorycznych podstaw nauki	i Jerry Coyne	2023-05-29
Główny problem w filogenezie zwierząt wydaje się być rozwiązany	Coyne	2023-05-26

« Poprzednia strona Następna strona »