Prawda

Wtorek, 19 marca 2024 - 15:00

« Poprzedni Następny »


Niewygodna historia


Christopher J. Ferguson 2023-04-28


Recenzja książki Indigenous Continent  Pekki Hämäläinena, 592 strony, Liveright (wrzesień 2022)


Freudowska koncepcja znana jako „formowanie reakcji” odnosi się do psychologicznego mechanizmu obronnego przed poczuciem winy. Pojawia się, kiedy jednostka reaguje nadmierną korektą na instynkt wywołujący wstyd. Wydaje się, że znaczna część współczesnej historii Ameryki znajduje się w uścisku formowania reakcji. Umartwienie się z powodu historycznych niegodziwości rozwiniętego Zachodu stworzyło utopijną narrację rdzennych światów charakteryzujących się matriarchatem, kooperacją, pacyfizmem i płynnością płci. To, że taki świat nigdy nie istniał, nie ma znaczenia; większość historii jest opowiadana tak, aby pasowała do poglądów publiczności, a nie by powiedzieć prawdę o tym, co się faktycznie wydarzyło.




Wydaje się, że jest to szczególnie prawdziwe w odniesieniu do naszego rozumienia historii Indian amerykańskich. Agresywna migracja Europejczyków do Nowego Świata była bardzo podobna do agresywnych migracji w całej historii i w różnych kulturach, najprawdopodobniej włącznie z kolejnymi falami Indian północnoamerykańskich (chociaż ich historia jest niejasna). Jednak zamiast rozumieć te wydarzenia w kontekście szerszych wzorców historycznych, wojny z Indianami są przedstawiane jako moralitet w stylu Howarda Zinna, w którym działania europejskich osadników są przedstawiane jako wyjątkowo naganne. Ta fantazja może być odwróceniem dawnych szowinistycznych i rasistowskich karykatur Indian amerykańskich jako „dzikusów”, ale nie jest bardziej prawdziwa historycznie.

Dużo o tym myślałem, kiedy czytałem fascynującą i kontrowersyjną nową historię Indian Ameryki Północnej, Indigenous Continent Pekki HämäläinenaOpowiadając historię w dużej mierze z perspektywy tubylców, Hämäläinen opisuje stulecia od przybycia Europejczyków do Ameryki Północnej aż do ostatecznego ujarzmienia ostatnich plemion indiańskich pod koniec XIX wieku. To wciągająca historia, ale obserwowanie, jak autor próbuje pogodzić się z historią, którą opowiada, jest również fascynującą analizą psychologiczną.


Hämäläinen wyraźnie sympatyzuje z Indianami. Europejczycy w jego książce są zwykle przedstawiani jako brudni, nieudolni idioci, których Indianie wielokrotnie przechytrzają, aż, no cóż, wreszcie nie dają się przechytrzyć. Hämäläinen nieco przesadnie opiera się na tej interpretacji, a jako psychologa równie intrygowało mnie to, jak zmaga się z historią i historycznymi dowodami. Jego sympatia dla Indian jest wyraźnie sprzeczna z jego niechęcią do zniekształcania faktów. Podziwiam go za to, ponieważ historia jest często zniekształcana, by odpowiadała potrzebom elit politycznych i akademickich danego okresu. Jednak podejmowane przez autora próby pogodzenia faktów historycznych z lekcjami moralnymi, które ma nadzieję przekazać, prowadzą go do wielu sprzeczności i niespójności.  


Na jednej stronie Hämäläinen zapewnia czytelnika, że Indianie byli egalitarni, tylko po to, by poprzeć to zapewnienie licznymi przykładami, pokazującymi, że nie było to prawdą. Ta niekonsekwencja pojawia się na początku książki, kiedy Hämäläinen informuje nas, że Indianie Taino napotkani przez Kolumba byli „hierarchiczni” i „uwarstwieni”. W innym miejscu powiedziano nam, że rdzenni Amerykanie na ogół szanowali kobiety (słowo „matrylinearność” zyskuje tu interpretacje daleko wychodzące za jego znaczenie), ale podaje nam również konkretne przykłady plemion trzymających kobiety jako niewolnice seksualne, często brutalnie maltretowane przez członków plemienia.


Chociaż słowo „jeniec” pojawia się w książce często, jest ono stosowane wybiórczo. Kiedy Europejczycy siłą porywają ludzi do ciężkich prac lub na sprzedaż, ofiary te nazywane są „niewolnikami”. Ale kiedy Indianie amerykańscy robią to samo, Hämäläinen eufemistycznie opisuje te ofiary jako „jeńców”. W rzeczywistości wiele plemion energicznie uczestniczyło w handlu innymi rdzennymi mieszkańcami, sprzedając niewolników innym plemionom i Europejczykom. Chociaż Hämäläinen wykazuje godną podziwu gotowość do omawiania takich praktyk, jego dyskomfort jest uderzający.


Zamiast ujawniać kulturową przepaść między rdzenną ludnością a Europejczykami, zapisy historyczne uczą nas, jak bardzo byli do siebie podobni. Każda strona rywalizowała o status i władzę, trzymała niewolników, angażowała się w ludobójstwo sąsiednich grup, maltretowała kobiety, oddawała się etnocentryzmowi i tak dalej. Plemiona lub konfederacje, takie jak Irokezi, Siuksowie czy Komanczowie, miały brutalne kultury wojny, które przypominają Spartan. Ta obserwacja nie ma na celu oczerniania rdzennych Amerykanów, jest po prostu dowodem naszego wspólnego (choć często paskudnego) człowieczeństwa.


Juan Jose, Pueblo (Santa Clara), 1898. Zdjęcie: <span>Boston Public Library</span> na <span>Unsplash</span>
Juan Jose, Pueblo (Santa Clara), 1898. Zdjęcie: Boston Public Library na Unsplash

To, co Europejczycy robili Indianom amerykańskim, było okropne, ale Indianie nie byli dłużni, zarówno wobec Europejczyków, jak i siebie nawzajem. Te historie są podobne do tych na całym świecie – wszyscy jesteśmy podobnie zdolni do wielkich okropności i okrucieństw, a historia dostarcza niewielu przykładów moralnie jednoznacznych bohaterów. Przyjęcie tej uniwersalistycznej prawdy może pomóc nam wyjść poza umoralniające opowiastki, które tak często przedstawia się w przebraniu historii, i powinniśmy odrzucić niefortunne i ostatecznie egoistyczne zanurzanie się w samobiczowaniu.

 

To zawsze był problem ze szkołą historyczną Howarda Zinna. Historia Stanów Zjednoczonych w ujęciu Zinna przypomina biografię napisaną przez zgorzkniałego byłego małżonka. Zamiast szczegółowej i dokładnej relacji historycznej oferuje celowe oczernianie własnej kultury. Rezultatem jest jednocześnie pobłażanie sobie i użalanie się nad sobą. Zrównoważona relacja nie może cofać się przed badaniem naszych historycznych błędów i występków, a także błędów i występków innych, ale współczesne podejście do historii zbyt często stało się neurotycznym tarzaniem się w półprawdach o naszych własnych wadach. Odpowiednie utopijne fantazje na temat innych kultur bardziej przypominają moralitet z powieści Tolkiena niż bardziej złożone doświadczenia ludzi, którzy faktycznie żyli na Ziemi.


Jak niedawno zauważył
 brytyjski ekonomista z Institute of Economic Affairs, Kristian Niemietz, w krótkim wątku na Twitterze o „antybrytyjskości”, sygnalizowanie wstrętu do  własnej kultury i historii ma niewiele wspólnego z prawdą lub pomaganiem zmarginalizowanym społecznościom. Jest to raczej sposób reklamowania powierzchownej pomysłowości radykalnego samokrytycyzmu. Krytykując Stany Zjednoczone w mediach społecznościowych lub wobec naszych uczniów i studentów, możemy schlebiać naszemu moralnemu ego bez konieczności dawania pieniędzy lub czasu potrzebującym społecznościom. Sprzyja to podziałom, a głównymi beneficjentami nie są rdzenni Amerykanie ani inne marginalizowane grupy, ale każdy, kto zbiera lajki i obserwujących w Internecie.


Możemy zrobić coś lepszego niż to. Historia Stanów Zjednoczonych powinna być jasna i dokładna, jeśli chodzi o występki USA, ale powinniśmy również przyznać, że Stany Zjednoczone przezwyciężyły swoje wady, by stać się latarnią dla postępu. W ten sam sposób powinniśmy podkreślać wspaniałą kulturę, sztukę, religię itd. Indian amerykańskich, nie czyniąc z nich pobożnych przykładów pasterskiej niewinności i pouczeń moralnych. Nasze programy „studiów etnicznych” zbyt często popadają w propagandę mającą na celu oskarżanie i zawstydzanie Zachodu i wszystkich jego dzieł. Ludzie i kultury są złożone. Gdyby uczniom pozwolono zrozumieć, że ludzkie wady są powszechne, ale można je przezwyciężyć, mogłoby to pomóc złagodzić depresję i niepokój osób niesprawiedliwie obciążonych grzechami przodków.


Indigenous Continent
 stara się przedstawić uczciwy i fascynujący opis złożoności historycznej w czasach, gdy postępowy aktywizm zacieśnia kontrolę nad poszukiwaniem bezinteresownej prawdy. Ale pomaga nam również zobaczyć – bezpośrednio - jak źle czują się historycy pracujący w tym środowisku z niewygodną prawdą historyczną, którą mają do opowiedzenia.

 

Uncomfortable History

Quillette, 27 kwietnia 2023

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska

 

*Christopher J. Ferguson jest profesorem psychologii na Stetson University.


Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj






Nauka

Znalezionych 1467 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Ideolodzy: dlaczego nauczanie genetyki musi mieć charakter społeczno-polityczny   Coyne   2024-03-19
Przepływ genów od neandertalczyków i denisowian do ludzi „współczesnych” i odwrotnie   Coyne   2024-03-14
Wejdź – skoro nalegasz   Tonhasca Júnior   2024-03-09
Czy “bezpłciowe” bakterie tworzą biologiczne gatunki?   Coyne   2024-03-06
Carl Zimmer o gatunkach i ochronie     2024-02-29
Kolejna błędna próba skorygowania ewolucji   Coyne   2024-02-22
Ryjący w ziemi przedsiębiorcy   Tonhasca Júnior   2024-02-15
Olbrzymie armie o niezliczonych umiejętnościach    Tonhasca Júnior   2024-02-08
Wejdź, powiedziała, dam ci schronienie przed burzą   Tonhasca Júnior   2024-01-15
Czy ludzie wyewoluowali w wodzie?   Coyne   2024-01-08
Jak upadają wielcy   Tonhasca Júnior   2024-01-04
Oczy reniferów zmieniają kolor, żeby łatwiej im było dostrzec jadalne porosty   Coyne   2023-12-30
Życzliwi przestępcy   Tonhasca Júnior   2023-12-28
Conor Friedesdorf (i Alexander Barvinok) o ideologicznym przymusie na amerykańskich uczelniach   Coyne   2023-12-26
Zdumiewający manipulatorzy   Tonhasca Júnior   2023-12-25
Nie gryzie się ręki, która cię zapyla   Tonhasca Júnior   2023-10-19
Rewolucja komunikacyjna   Hannam   2023-10-18
BBC szerzy propagandę rolnictwa organicznego, a biedni na świecie cierpią   i Kathleen Hefferon   2023-10-13
Niezwykły przypadek koewolucji i specyficzności zapylacz/storczyk   Coyne   2023-10-07
Płeć męska lub żeńska: nie ma nic pomiędzy   Elliot   2023-10-03
Myślenie intuicyjne i analityczne   Novella   2023-09-29
„Kryzys klimatyczny” to mistyfikacja   Williams   2023-09-25
Jak (i dlaczego) ośmiornica edytuje swój RNA   Lewis   2023-09-23
„Najbardziej znany zabójca ludzi”: jakie są prawdziwe początki XIV-wiecznej Czarnej Śmierci?   Lewis   2023-09-15
Do jakiego stopnia pary mają wspólne cechy?   Novella   2023-09-14
Kenia daje zielone światło 58 projektom GMO – naukowcy na całym świecie kontynuują badania w dziedzinie biotechnologii, mimo procesów sądowych i dezinformacji   Ombogo   2023-09-08
Lancet atakuje anty-przebudzenie, a czytelnik odpowiada   Coyne   2023-08-24
Więcej wyrafinowanej teologii: uczony religijny zastanawia się, czy neandertalczycy mieli nieśmiertelne dusze   Coyne   2023-08-16
Aktywiści anty-GMO w Afryce szerzą mity i strach, ale nie przedstawiają żadnych naukowych dowodów   Abutu   2023-08-14
Mało znana strona ryjkowców   Tonhasca Júnior   2023-08-11
Dlaczego nie można być osobą transrasową?   Coyne   2023-08-10
Walka z malarią za pomocą inżynierii genetycznej   Novella   2023-08-08
Jak restrykcje Unii Europejskiej podsycały głosy przeciwko GMO, jak również głód na globalnym Południu, a zwłaszcza w Afryce   Oria   2023-08-02
Nieznośni mali pomocnicy   Tonhasca Junior   2023-07-29
Macedońskie skarby   Tonhasca Júnior   2023-07-26
GMO i motyle   Novella   2023-07-25
Narzucanie ideologii naturze: Kew Garden celebruje „rośliny queer”   Coyne   2023-07-24
Smak miesiąca   Tonhasca Júnior   2023-07-20
Kłopoty na wylocie   Szczęsny   2023-07-18
Ideologiczne podważanie biologii   i Luana S. Maroja   2023-07-17
Role mężczyzn i kobiet w polowaniu, raz jeszcze   Coyne   2023-07-15
David Hillis o specjacji   Coyne   2023-07-13
Niechętni dawcy i pracowici biorcy   Tonhasca Júnior   2023-07-08
Grube problemy z jelitem   Szczęsny   2023-07-07
Badaczka z Leakey Foundation twierdzi, że kości orangutanów mówią nam, że biologiczna płeć jest spektrum, a nie binarna   Coyne   2023-06-30
Przez dziurkę od klucza   Szczęsny   2023-06-24
Nowa (nie podparta żadnymi dowodami) hipoteza, która eliminuje role płciowe w społecznościach łowców-zbieraczy   Coyne   2023-06-22
Błędne wyobrażenia o ewolucji   Coyne   2023-06-16
Influencerzy z podziemia   Tonhasca Júnior   2023-06-13
Jak wyewoluowało ubarwienie ostrzegawcze?   Coyne   2023-06-12
„San Francisco Chronicle” bardzo myli się w sprawie biologicznej płci   Coyne   2023-06-09
Kolczasty problem   Tonhasca Júnior   2023-06-06
Wpaść w amok. Empiryczna analiza szaleńczych zabójstw pokazuje, że wyłaniają się dwa różne wzorce.   King   2023-06-03
Błędna krytyka genetycznych testów na pochodzenie   Coyne   2023-06-02
Zdatny do lotu   Tonhasca Júnior   2023-06-01
‘Raniąca’ idea merytorycznych podstaw nauki    i Jerry Coyne   2023-05-29
Główny problem w filogenezie zwierząt wydaje się być rozwiązany   Coyne   2023-05-26
Americana   Tonhasca Júnior   2023-05-24
Czy uprawa jabłek odzwierciedla bigoterię?   Coyne   2023-05-18
Kenia: Musimy zająć się brakiem bezpieczeństwa żywnościowego, ale najpierw musimy położyć kres dezinformacji na temat upraw modyfikowanych genetycznie   Oria   2023-05-16
Czytanie myśli z fMRI i AI   Novella   2023-05-05
Jest lepiej niż myślisz   Lomborg   2023-05-03
Dwudziestu dziewięciunaukowców publikuje artykuł w obronie merytorycznych podstaw w nauce     2023-05-01
Niewygodna historia   Ferguson   2023-04-28
Biologia rezygnacji z działania: kiedy kontynuować, a kiedy spasować   Coyne   2023-04-26
Porywacze ciał   Tonhasca Júnior   2023-04-25
Porażka jest kluczowym składnikiem innowacji   Ridley   2023-04-22
Używanie roślin jako biofrabryk   Novella   2023-04-14
Dawno zmarli przemawiają do nas   Tonhasca Júnior   2023-04-12
Wątpliwi pomocnicy    Tonhasca Júnior   2023-04-08
Uganda: aktywiści przeciwni biotechnologii szerzą dezinformację   Wetaya   2023-04-05
Anglia pozwala na uprawy poddane edycji genów   Novella   2023-04-03
Recenzja z książki  Can “The Whole World” Be Wrong?   Rose   2023-04-01
Psychologia ewolucyjna dla początkujących   Coyne   2023-03-27
“Konwergentna” ewolucja mrówek grzybiarek Starego i Nowego świata   Coyne   2023-03-23
Gigantyczna armia małych zabójców   Tonhasca Júnior   2023-03-22
Colin Wright broni binarności płci u zwierząt   Coyne   2023-03-15
AI: gorąca randka z “Sydneyem ”   Gotefridi   2023-03-15
Zmienić język w ekologii i biologii ewolucyjnej! Przykład anemii sierpowatej   Coyne   2023-03-13
Wzrost liczby nieobecnych ojców i towarzyszące temu społeczne problemy   Geary   2023-03-11
No pasarán    Tonhasca Júnior   2023-03-04
Dezinformacja o GMO: Kenijczykom będzie trudno podejmować racjonalne decyzje i to może kosztować życie   Mykonyo   2023-02-24
Twardy kwiat do zgryzienia    Tonhasca Júnior   2023-02-22
ChatGPT niemal zdaje lekarski egzamin końcowy   Novella   2023-02-21
“Rogi” trylobitów mogły być używane jako broń w walkach między samcami   Coyne   2023-02-15
Postmodernizm obnażony   Dawkins   2023-02-14
Powody naszych wierzeń. Jak i dlaczego irracjonalność trzyma nas w swoich szponach i jak możemy z tym walczyć?   Pinker   2023-02-13
Kiedy zapada noc i ziemia jest ciemna   Tonhasca Júnior   2023-02-10
W nowej książce jest słuszna krytyka idei, że są lepsze i gorsze gatunki, ale jest także błędne twierdzenie, że gatunki nie są realne   Coyne   2023-02-06
Kolczatki wydmuchują bąbelki śluzu z nosa, żeby się ochłodzić   Coyne   2023-02-02
Mali i zręczni influencerzy   Tonhasca Júnior   2023-01-31
Dowody na ewolucję: Bezwłose zwierzęta mają martwe geny na sierść   Coyne   2023-01-23
Krew, znój, łzy i pot   Tonhasca Júnior   2023-01-19
Bąkojady czyszczą nosorożce   Coyne   2023-01-18
Mózg używa geometrii hiperbolicznej   Novella   2023-01-16
O wspaniały nowy świecie   Tonhasca Júnior   2023-01-12
Ciepło zabija. Zimno zabija wielu więcej   Jacoby   2023-01-09
Po co badać przestrzeń kosmiczną?   Jacoby   2023-01-04
Rdzenni Amerykanie żądają doczesnych resztek pumy z Griffith Park   Coyne   2023-01-03
Świetny artykuł o epigenetyce   Coyne   2022-12-30

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


&#8222;Choroba&#8221; przywrócona przez Putina


&#8222;Przebudzeni&#8221;


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk