Prawda

Czwartek, 28 marca 2024 - 23:18

« Poprzedni Następny »


Pradawne przechowywanie żywności


Steven Novella 2019-10-24


Wiele jest rzeczy, które traktujemy dzisiaj jako oczywistość, umiejętności, które ludzkość rozwijała przez dosłownie setki tysięcy lat, ale także nowoczesnych wygód, które są stosunkowo niedawnej daty. Jedną z nich jest przechowywanie żywności – zachowywanie żywności do późniejszej konsumpcji.


Zaczęliśmy jako łowcy-zbieracze, a ten styl życia wymagał w większości zjadania żywności w miarę jej zdobywania. To tworzy okresy uczt i głodu, ale brak stabilności lub przewidywalności. Bez zamrażania i innych technik przechowywania żywności, większość jej nie trwa długo. Ugotowane mięso, zebrane owoce mogą przetrwać kilka dni, podczas gdy orzechy i bulwy mogą przetrwać nieco dłużej. Ale to właściwie wszystko.


Rolnictwo doprowadziło do znaczącego powiększenia naszej kontroli nad dostawą żywności. Mogliśmy już przechowywać żywność w postaci wysuszonych ziaren przez całe miesiące. Kiedy uprawialiśmy rośliny, niektóre z nich były wybierane dlatego, że dobrze się przechowywały. Na przykład, rośliny dyniowate o twardej skórce mogą przetrwać kilka miesięcy. Ser był olbrzymim odkryciem, zachowując kalorie z mleka także przez miesiące. Udomowione zwierzęta mogły być „przechowywane” w nieskończoność, a potem zarzynane w miarę potrzeb. Solenie, marynowanie, wędzenie i suszenie odkryto z czasem jako metody na przechowywanie różnych produktów żywnościowych. Industrializacja pozwoliła na takie rzeczy jak puszkowanie i, oczywiście, chłodzenie.     


Jaki jest jednak najstarszy i pierwszy przykład przechowywania żywności przez ludzi do późniejszej konsumpcji? Archeolodzy sądzą, że to odkryli – badacze z Tel Awiwu donoszą o odkryciu w jaskini Qesem, miejscu paleolitycznej osady ludzkiej sprzed 400 tysięcy lat. Znaleźli dowody, że ludzie, którzy tam żyli, przechowywali kości jeleni i inne do potencjalnie 9 tygodni, a potem rozłupywali je, by zjeść szpik.  


Szpik kostny jest pełnym kalorii źródłem pożywienia i prawdopodobnie był ważny w diecie wczesnych ludzi i ich przodków (czy to przez polowanie, czy znajdowanie padliny). Badacze odkryli, że ludzie żyjący w jaskini Qesem głównie polowali na jelenie. Zdzierali mięso z jelenia i zostawiali większość szkieletu tam, gdzie zwierzę zostawało zabite. Przynosili jednak z powrotem kończyny i czaszkę, nadal okryte skórą. Dlaczego kończyny i czaszkę? To są kości, które mają najwięcej szpiku.


Prawdopodobnie zostawiali skórę żeby wyschła i pomogła w przechowaniu kości. Te kości w jaskini pokazują inny wzór znaków niż te, z których zdzierano mięso. Zrywano z nich suchą skórę, a potem łamano, żeby wydostać szpik. Badacze eksperymentowali także z współczesnymi kośćmi jelenia i odkryli, że szpik jest jadalny przez okres do 9 tygodni. Oczywiście, nie ma sposobu na dowiedzenie się, jak długo ci paleolityczni ludzie naprawdę przechowywali kości zanim zjedli z nich szpik, ale 9 tygodni wydaje się górną granicą.  


To było istotne – wydłużenie czasu przechowywania żywności z dni do tygodni. Mogło to pomóc im w przetrwaniu chudych czasów i w pewnych wypadkach mogło stanowić o różnicy między przeżyciem a śmiercią z głodu.

“W naszym badaniu pokazaliśmy po raz pierwszy, że 420 do 200 tysięcy lat temu prehistoryczni ludzie w jaskini Qesem byli wystarczająco zaawansowani, wystarczająco inteligentni i wystarczająco utalentowani, by wiedzieć, że można przechowywać konkretne kości zwierząt w specjalnych warunkach i kiedy potrzeba, usunąć skórę, rozbić kości i zjeść szpik” – wyjaśnia profesor  Avi Gopher.

Taka więc była najnowocześniejsza technologia przechowywania żywności ponad 200 tysięcy lat temu.


Jaskinia Qesem jest ciekawym stanowiskiem archeologicznym, zamieszkałym przez bardzo długi czas. Jedynymi ludzkim pozostałościami są zęby, ale anatomiczne szczegóły sugerują w pełni współczesnych ludzi (chociaż nie można wykluczyć pewnego wkładu neandertalskiego). Są tam także dowody regularnego używania ognia, pieczenia mięsa i recyklingu zasobów. Technologią były zaawansowane narzędzia kamienne, głównie ostrza i kilka siekier. Polowali głównie na jelenie, świnie i konie, ale nie zarzynali ich w jaskini i, jak napisano powyżej, przynosili do jaskini tylko niektóre kości. 


Jest to kolejny przykład, że główną adaptacją ludzi jest inteligencja. Chronologia także popiera fakt, że pomysłowe wynalazki na ogół budują na poprzednich, przyspieszając w czasie. Jeden dobry, solidny pomysł co kilka tysięcy lat był widocznie tempem postępu w paleolicie. Pomyślcie o ile rzędów wielkości szybszy jest postęp w ludzkim świecie dzisiaj.


Ancient Food Storage

NeuroLogica Blog, 10 października 2019

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska



Steven Novella 

Neurolog, wykładowca na Yale University School of Medicine. Przewodniczący i współzałożyciel New England Skeptical Society. Twórca popularnych (cotygodniowych) podkastów o nauce The Skeptics’ Guide to the Universe. Jest również dyrektorem Science-Based Medicine będącej częścią James Randi Educational Foundation (JREF), członek Committee for Skeptical Inquiry (CSI) oraz członek założyciel Institute for Science in Medicine. Prowadzi blog Neurologica.

Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj






Nauka

Znalezionych 1469 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Jak małpy człekokształtne (włącznie z ludźmi) straciły swoje ogony   Coyne   2024-03-26
Ale najpierw kawa   Tonhasca Júnior   2024-03-21
Ideolodzy: dlaczego nauczanie genetyki musi mieć charakter społeczno-polityczny   Coyne   2024-03-19
Przepływ genów od neandertalczyków i denisowian do ludzi „współczesnych” i odwrotnie   Coyne   2024-03-14
Wejdź – skoro nalegasz   Tonhasca Júnior   2024-03-09
Czy “bezpłciowe” bakterie tworzą biologiczne gatunki?   Coyne   2024-03-06
Carl Zimmer o gatunkach i ochronie     2024-02-29
Kolejna błędna próba skorygowania ewolucji   Coyne   2024-02-22
Ryjący w ziemi przedsiębiorcy   Tonhasca Júnior   2024-02-15
Olbrzymie armie o niezliczonych umiejętnościach    Tonhasca Júnior   2024-02-08
Wejdź, powiedziała, dam ci schronienie przed burzą   Tonhasca Júnior   2024-01-15
Czy ludzie wyewoluowali w wodzie?   Coyne   2024-01-08
Jak upadają wielcy   Tonhasca Júnior   2024-01-04
Oczy reniferów zmieniają kolor, żeby łatwiej im było dostrzec jadalne porosty   Coyne   2023-12-30
Życzliwi przestępcy   Tonhasca Júnior   2023-12-28
Conor Friedesdorf (i Alexander Barvinok) o ideologicznym przymusie na amerykańskich uczelniach   Coyne   2023-12-26
Zdumiewający manipulatorzy   Tonhasca Júnior   2023-12-25
Nie gryzie się ręki, która cię zapyla   Tonhasca Júnior   2023-10-19
Rewolucja komunikacyjna   Hannam   2023-10-18
BBC szerzy propagandę rolnictwa organicznego, a biedni na świecie cierpią   i Kathleen Hefferon   2023-10-13
Niezwykły przypadek koewolucji i specyficzności zapylacz/storczyk   Coyne   2023-10-07
Płeć męska lub żeńska: nie ma nic pomiędzy   Elliot   2023-10-03
Myślenie intuicyjne i analityczne   Novella   2023-09-29
„Kryzys klimatyczny” to mistyfikacja   Williams   2023-09-25
Jak (i dlaczego) ośmiornica edytuje swój RNA   Lewis   2023-09-23
„Najbardziej znany zabójca ludzi”: jakie są prawdziwe początki XIV-wiecznej Czarnej Śmierci?   Lewis   2023-09-15
Do jakiego stopnia pary mają wspólne cechy?   Novella   2023-09-14
Kenia daje zielone światło 58 projektom GMO – naukowcy na całym świecie kontynuują badania w dziedzinie biotechnologii, mimo procesów sądowych i dezinformacji   Ombogo   2023-09-08
Lancet atakuje anty-przebudzenie, a czytelnik odpowiada   Coyne   2023-08-24
Więcej wyrafinowanej teologii: uczony religijny zastanawia się, czy neandertalczycy mieli nieśmiertelne dusze   Coyne   2023-08-16
Aktywiści anty-GMO w Afryce szerzą mity i strach, ale nie przedstawiają żadnych naukowych dowodów   Abutu   2023-08-14
Mało znana strona ryjkowców   Tonhasca Júnior   2023-08-11
Dlaczego nie można być osobą transrasową?   Coyne   2023-08-10
Walka z malarią za pomocą inżynierii genetycznej   Novella   2023-08-08
Jak restrykcje Unii Europejskiej podsycały głosy przeciwko GMO, jak również głód na globalnym Południu, a zwłaszcza w Afryce   Oria   2023-08-02
Nieznośni mali pomocnicy   Tonhasca Junior   2023-07-29
Macedońskie skarby   Tonhasca Júnior   2023-07-26
GMO i motyle   Novella   2023-07-25
Narzucanie ideologii naturze: Kew Garden celebruje „rośliny queer”   Coyne   2023-07-24
Smak miesiąca   Tonhasca Júnior   2023-07-20
Kłopoty na wylocie   Szczęsny   2023-07-18
Ideologiczne podważanie biologii   i Luana S. Maroja   2023-07-17
Role mężczyzn i kobiet w polowaniu, raz jeszcze   Coyne   2023-07-15
David Hillis o specjacji   Coyne   2023-07-13
Niechętni dawcy i pracowici biorcy   Tonhasca Júnior   2023-07-08
Grube problemy z jelitem   Szczęsny   2023-07-07
Badaczka z Leakey Foundation twierdzi, że kości orangutanów mówią nam, że biologiczna płeć jest spektrum, a nie binarna   Coyne   2023-06-30
Przez dziurkę od klucza   Szczęsny   2023-06-24
Nowa (nie podparta żadnymi dowodami) hipoteza, która eliminuje role płciowe w społecznościach łowców-zbieraczy   Coyne   2023-06-22
Błędne wyobrażenia o ewolucji   Coyne   2023-06-16
Influencerzy z podziemia   Tonhasca Júnior   2023-06-13
Jak wyewoluowało ubarwienie ostrzegawcze?   Coyne   2023-06-12
„San Francisco Chronicle” bardzo myli się w sprawie biologicznej płci   Coyne   2023-06-09
Kolczasty problem   Tonhasca Júnior   2023-06-06
Wpaść w amok. Empiryczna analiza szaleńczych zabójstw pokazuje, że wyłaniają się dwa różne wzorce.   King   2023-06-03
Błędna krytyka genetycznych testów na pochodzenie   Coyne   2023-06-02
Zdatny do lotu   Tonhasca Júnior   2023-06-01
‘Raniąca’ idea merytorycznych podstaw nauki    i Jerry Coyne   2023-05-29
Główny problem w filogenezie zwierząt wydaje się być rozwiązany   Coyne   2023-05-26
Americana   Tonhasca Júnior   2023-05-24
Czy uprawa jabłek odzwierciedla bigoterię?   Coyne   2023-05-18
Kenia: Musimy zająć się brakiem bezpieczeństwa żywnościowego, ale najpierw musimy położyć kres dezinformacji na temat upraw modyfikowanych genetycznie   Oria   2023-05-16
Czytanie myśli z fMRI i AI   Novella   2023-05-05
Jest lepiej niż myślisz   Lomborg   2023-05-03
Dwudziestu dziewięciunaukowców publikuje artykuł w obronie merytorycznych podstaw w nauce     2023-05-01
Niewygodna historia   Ferguson   2023-04-28
Biologia rezygnacji z działania: kiedy kontynuować, a kiedy spasować   Coyne   2023-04-26
Porywacze ciał   Tonhasca Júnior   2023-04-25
Porażka jest kluczowym składnikiem innowacji   Ridley   2023-04-22
Używanie roślin jako biofrabryk   Novella   2023-04-14
Dawno zmarli przemawiają do nas   Tonhasca Júnior   2023-04-12
Wątpliwi pomocnicy    Tonhasca Júnior   2023-04-08
Uganda: aktywiści przeciwni biotechnologii szerzą dezinformację   Wetaya   2023-04-05
Anglia pozwala na uprawy poddane edycji genów   Novella   2023-04-03
Recenzja z książki  Can “The Whole World” Be Wrong?   Rose   2023-04-01
Psychologia ewolucyjna dla początkujących   Coyne   2023-03-27
“Konwergentna” ewolucja mrówek grzybiarek Starego i Nowego świata   Coyne   2023-03-23
Gigantyczna armia małych zabójców   Tonhasca Júnior   2023-03-22
Colin Wright broni binarności płci u zwierząt   Coyne   2023-03-15
AI: gorąca randka z “Sydneyem ”   Gotefridi   2023-03-15
Zmienić język w ekologii i biologii ewolucyjnej! Przykład anemii sierpowatej   Coyne   2023-03-13
Wzrost liczby nieobecnych ojców i towarzyszące temu społeczne problemy   Geary   2023-03-11
No pasarán    Tonhasca Júnior   2023-03-04
Dezinformacja o GMO: Kenijczykom będzie trudno podejmować racjonalne decyzje i to może kosztować życie   Mykonyo   2023-02-24
Twardy kwiat do zgryzienia    Tonhasca Júnior   2023-02-22
ChatGPT niemal zdaje lekarski egzamin końcowy   Novella   2023-02-21
“Rogi” trylobitów mogły być używane jako broń w walkach między samcami   Coyne   2023-02-15
Postmodernizm obnażony   Dawkins   2023-02-14
Powody naszych wierzeń. Jak i dlaczego irracjonalność trzyma nas w swoich szponach i jak możemy z tym walczyć?   Pinker   2023-02-13
Kiedy zapada noc i ziemia jest ciemna   Tonhasca Júnior   2023-02-10
W nowej książce jest słuszna krytyka idei, że są lepsze i gorsze gatunki, ale jest także błędne twierdzenie, że gatunki nie są realne   Coyne   2023-02-06
Kolczatki wydmuchują bąbelki śluzu z nosa, żeby się ochłodzić   Coyne   2023-02-02
Mali i zręczni influencerzy   Tonhasca Júnior   2023-01-31
Dowody na ewolucję: Bezwłose zwierzęta mają martwe geny na sierść   Coyne   2023-01-23
Krew, znój, łzy i pot   Tonhasca Júnior   2023-01-19
Bąkojady czyszczą nosorożce   Coyne   2023-01-18
Mózg używa geometrii hiperbolicznej   Novella   2023-01-16
O wspaniały nowy świecie   Tonhasca Júnior   2023-01-12
Ciepło zabija. Zimno zabija wielu więcej   Jacoby   2023-01-09
Po co badać przestrzeń kosmiczną?   Jacoby   2023-01-04

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk