Prawda

Czwartek, 28 marca 2024 - 15:51

« Poprzedni Następny »


Pradawne przechowywanie żywności


Steven Novella 2019-10-24


Wiele jest rzeczy, które traktujemy dzisiaj jako oczywistość, umiejętności, które ludzkość rozwijała przez dosłownie setki tysięcy lat, ale także nowoczesnych wygód, które są stosunkowo niedawnej daty. Jedną z nich jest przechowywanie żywności – zachowywanie żywności do późniejszej konsumpcji.


Zaczęliśmy jako łowcy-zbieracze, a ten styl życia wymagał w większości zjadania żywności w miarę jej zdobywania. To tworzy okresy uczt i głodu, ale brak stabilności lub przewidywalności. Bez zamrażania i innych technik przechowywania żywności, większość jej nie trwa długo. Ugotowane mięso, zebrane owoce mogą przetrwać kilka dni, podczas gdy orzechy i bulwy mogą przetrwać nieco dłużej. Ale to właściwie wszystko.


Rolnictwo doprowadziło do znaczącego powiększenia naszej kontroli nad dostawą żywności. Mogliśmy już przechowywać żywność w postaci wysuszonych ziaren przez całe miesiące. Kiedy uprawialiśmy rośliny, niektóre z nich były wybierane dlatego, że dobrze się przechowywały. Na przykład, rośliny dyniowate o twardej skórce mogą przetrwać kilka miesięcy. Ser był olbrzymim odkryciem, zachowując kalorie z mleka także przez miesiące. Udomowione zwierzęta mogły być „przechowywane” w nieskończoność, a potem zarzynane w miarę potrzeb. Solenie, marynowanie, wędzenie i suszenie odkryto z czasem jako metody na przechowywanie różnych produktów żywnościowych. Industrializacja pozwoliła na takie rzeczy jak puszkowanie i, oczywiście, chłodzenie.     


Jaki jest jednak najstarszy i pierwszy przykład przechowywania żywności przez ludzi do późniejszej konsumpcji? Archeolodzy sądzą, że to odkryli – badacze z Tel Awiwu donoszą o odkryciu w jaskini Qesem, miejscu paleolitycznej osady ludzkiej sprzed 400 tysięcy lat. Znaleźli dowody, że ludzie, którzy tam żyli, przechowywali kości jeleni i inne do potencjalnie 9 tygodni, a potem rozłupywali je, by zjeść szpik.  


Szpik kostny jest pełnym kalorii źródłem pożywienia i prawdopodobnie był ważny w diecie wczesnych ludzi i ich przodków (czy to przez polowanie, czy znajdowanie padliny). Badacze odkryli, że ludzie żyjący w jaskini Qesem głównie polowali na jelenie. Zdzierali mięso z jelenia i zostawiali większość szkieletu tam, gdzie zwierzę zostawało zabite. Przynosili jednak z powrotem kończyny i czaszkę, nadal okryte skórą. Dlaczego kończyny i czaszkę? To są kości, które mają najwięcej szpiku.


Prawdopodobnie zostawiali skórę żeby wyschła i pomogła w przechowaniu kości. Te kości w jaskini pokazują inny wzór znaków niż te, z których zdzierano mięso. Zrywano z nich suchą skórę, a potem łamano, żeby wydostać szpik. Badacze eksperymentowali także z współczesnymi kośćmi jelenia i odkryli, że szpik jest jadalny przez okres do 9 tygodni. Oczywiście, nie ma sposobu na dowiedzenie się, jak długo ci paleolityczni ludzie naprawdę przechowywali kości zanim zjedli z nich szpik, ale 9 tygodni wydaje się górną granicą.  


To było istotne – wydłużenie czasu przechowywania żywności z dni do tygodni. Mogło to pomóc im w przetrwaniu chudych czasów i w pewnych wypadkach mogło stanowić o różnicy między przeżyciem a śmiercią z głodu.

“W naszym badaniu pokazaliśmy po raz pierwszy, że 420 do 200 tysięcy lat temu prehistoryczni ludzie w jaskini Qesem byli wystarczająco zaawansowani, wystarczająco inteligentni i wystarczająco utalentowani, by wiedzieć, że można przechowywać konkretne kości zwierząt w specjalnych warunkach i kiedy potrzeba, usunąć skórę, rozbić kości i zjeść szpik” – wyjaśnia profesor  Avi Gopher.

Taka więc była najnowocześniejsza technologia przechowywania żywności ponad 200 tysięcy lat temu.


Jaskinia Qesem jest ciekawym stanowiskiem archeologicznym, zamieszkałym przez bardzo długi czas. Jedynymi ludzkim pozostałościami są zęby, ale anatomiczne szczegóły sugerują w pełni współczesnych ludzi (chociaż nie można wykluczyć pewnego wkładu neandertalskiego). Są tam także dowody regularnego używania ognia, pieczenia mięsa i recyklingu zasobów. Technologią były zaawansowane narzędzia kamienne, głównie ostrza i kilka siekier. Polowali głównie na jelenie, świnie i konie, ale nie zarzynali ich w jaskini i, jak napisano powyżej, przynosili do jaskini tylko niektóre kości. 


Jest to kolejny przykład, że główną adaptacją ludzi jest inteligencja. Chronologia także popiera fakt, że pomysłowe wynalazki na ogół budują na poprzednich, przyspieszając w czasie. Jeden dobry, solidny pomysł co kilka tysięcy lat był widocznie tempem postępu w paleolicie. Pomyślcie o ile rzędów wielkości szybszy jest postęp w ludzkim świecie dzisiaj.


Ancient Food Storage

NeuroLogica Blog, 10 października 2019

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska



Steven Novella 

Neurolog, wykładowca na Yale University School of Medicine. Przewodniczący i współzałożyciel New England Skeptical Society. Twórca popularnych (cotygodniowych) podkastów o nauce The Skeptics’ Guide to the Universe. Jest również dyrektorem Science-Based Medicine będącej częścią James Randi Educational Foundation (JREF), członek Committee for Skeptical Inquiry (CSI) oraz członek założyciel Institute for Science in Medicine. Prowadzi blog Neurologica.

Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj






Nauka

Znalezionych 1469 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Rdzenni Amerykanie żądają doczesnych resztek pumy z Griffith Park   Coyne   2023-01-03
Świetny artykuł o epigenetyce   Coyne   2022-12-30
Śmiało podążaj tam, gdzie nie dotarł jeszcze żaden owad   Tonhasca Júnior   2022-12-28
Rzecz o splątaniu nauki i wiary   Koraszewski   2022-12-26
Pradawny ekosystem zrekonstruowany przy użyciu skamieniałego DNA   Coyne   2022-12-19
Rozważania heretyckiego mediewisty o historii, wartościach i zdumiewającej głupocie   Landes   2022-12-16
Ewolucyjne ślepe zaułki i lepkie urządzenia: botanik Darwin   Tonhasca Júnior   2022-12-14
Ewolucja nie idzie prostą drogą   Novella   2022-12-08
Geny i języki   Novella   2022-11-26
Uporczywa obecność religijnego mitu   Winegard   2022-11-24
Znaleziono skrytkę posągów z brązu   Novella   2022-11-23
W oparach zrównoważonej ignorancji   Koraszewski   2022-11-21
10 twierdzeń działaczy walczących w Afryce z GMO o tym, dlaczego postępy w biotechnologii upraw powinny zostać odrzucone – i dlaczego są one błędne   Maina   2022-11-17
List otwarty do wszystkich oszołomów   Novella   2022-11-03
Po prostu nie mogę się doczekać, aby znów wyruszyć w trasę   Tonhasca Júnior   2022-10-27
Czy mizoandria może być zakaźna?   Tonhasca Júnior   2022-10-24
Niezwykła fizjologia hibernujących niedźwiedzi   Coyne   2022-10-22
Cuchnąca pułapka i przytulna kryjówka   Tonhasca Júnior   2022-10-21
Obraz Izraela na amerykańskich uniwersytetach   Mansour   2022-10-19
Kenia aprobuje GMO po 10 latach zakazu   Maina   2022-10-18
Pangenom jedwabnika morwowego   Novella   2022-10-14
Czy Samolubny gen zaszkodził publicznemu rozumieniu biologii?   Coyne   2022-10-13
Nieokrzesani goście   Tonhasca Júnior   2022-10-11
Niezrozumienie równości   Winegard   2022-10-07
Zyski klimatyczne to „niewygodna prawda” — nie wszystkie wiadomości o środowisku są złymi wieściami   Lomborg   2022-10-06
Gorzko-słodki, uzależniający lek   Tonhasca Júnior   2022-09-30
Przeciwko autentyczności   Winegard   2022-09-27
Biomedyczne znaczenie płci (i jej binarnej natury)   Coyne   2022-09-22
Mózgi neandertalczyków   Novella   2022-09-20
Oszuści i oszukani w grze w zapylanie   Tonhasca Júnior   2022-09-15
Po raz kolejny “Scientific American” wypacza biologię, a teraz także historię, by podeprzeć swoją ideologię   Coyne   2022-09-14
Upadek czasopisma “Nature”   Winegard   2022-09-08
Instynkt macierzyński i “New York Times”   Coyne   2022-09-07
Ćmy ze złym public relations   Tonhasca Júnior   2022-09-05
Studenci Uniwersytetu Ghany debatują nad wykorzystaniem upraw GMO w ich kraju   Gakpo   2022-09-02
“Scientific American” poświęca się polityce, a nie nauce; odmawia publikowania krytycznych analiz swoich fałszywych lub wprowadzających w błąd twierdzeń   Coyne   2022-09-01
Dysonansy poznawcze: czekolada a muszki, wino a osy   Júnior   2022-08-29
Patrick Matthew: prawdziwy autor idei doboru naturalnego?   Coyne   2022-08-26
Odporny na choroby, genetycznie modyfikowany maniok zapowiada przełom w Kenii   Maina   2022-08-25
Niekochane, ale czasem pożyteczne   Tonhasca Júnior   2022-08-23
Trwałość laktazy w populacjach pijących mleko: ponowna ocena klasycznej historii z ewolucji człowieka   Coyne   2022-08-19
Pierwszy znany drapieżnik: nowo opisana skamieniałość   Coyne   2022-08-16
Nie karm mózgu śmieciowym jedzeniem   Bhogal   2022-08-10
Kot Mehitabel pisze w “Science”   Coyne   2022-08-09
Nauka o wolności: rozmowa z Anną Kryłow   i Anna Kryłow   2022-08-06
Pierwsze dowody kopalne na opiekę nad lęgiem i niezwykły przypadek asymetrii kierunkowej   Coyne   2022-08-05
Badania dowodzą, że fakty nie mają znaczenia: jak propaganda wykorzystuje i normalizuje antysemityzm     2022-08-03
Horyzontalny transfer genów u owadów: jest rozpowszechniony, ale co to znaczy?   Coyne   2022-08-02
Dokonane w Afryce badanie genomu fasolnika egipskiego oznacza krok naprzód w dywersyfikacji światowego zaopatrzenia w żywność   Karavolias   2022-08-01
Grupy anty-GMO przegrywają sprawę sądową w Nigerii    i Nkechi Isaak   2022-07-30
Raz jeszcze: czy rasy są tylko społecznym konstruktem bez naukowego lub biologicznego znaczenia?   Coyne   2022-07-28
„New Yorker” pisze o hoacynie, sugeruje, że koncepcja Darwina drzew ewolucyjnych może być urojeniem   Coyne   2022-07-25
Nazistowscy lekarze i dzisiejsi antysemici: redefinicja etyki, żeby usprawiedliwić prześladowania Żydów     2022-07-18
Carl Sagan i wolność wątpienia   Jacoby   2022-07-18
Jak Darwin spowodował globalne ocieplenie swoją teorią doboru płciowego   Coyne   2022-07-16
Dieta mieszana misiów i innych   Júnior   2022-07-14
Londyńskie Natural History Museum popełnia błąd naturalistyczny - wielokrotnie   Coyne   2022-07-11
Nigeria gotowa na spełnienie oczekiwań rolników     2022-07-08
Szczepionki przeciwko grypie związane ze zmniejszonym ryzykiem choroby Alzheimera   Novella   2022-07-07
Nowoczesność Darwina: w O powstawaniu jest antycypacja neutralnej teorii i przerywanej równowagi   Coyne   2022-07-06
Pinker: “Wojna o ewolucję jest także wojną kulturową”   Coyne   2022-07-05
Raz jeszcze: błędny artykuł o tym, dlaczego teoria ewolucji jest przestarzała   Coyne   2022-07-04
Niech Moc będzie z pszczołą   Júnior   2022-06-28
Dramatyczny wzrost cen paliw kopalnych jest bolesny, ale daje niewielkie korzyści w walce z globalnym ociepleniem   Lomborg   2022-06-25
Efekt grupy – paskudny błąd poznawczy   Novella   2022-06-22
Nasiona z edytowanymi genomami będą miały przystępną cenę   Maina   2022-06-15
„Zapylisz mnie!”: nachalni bohaterowie świata roślin   Júnior   2022-06-11
Agroekologia zmienia biednych farmerów w biedniejszych   Muhumuza   2022-06-09
Kartofel z Matką Boską w jednej klapie i Karolem Marksem w drugiej   Koraszewski   2022-06-06
Jak nasze wspomnienia są powiązane   Novella   2022-06-04
Wielka Brytania dąży do zezwolenia na edytowanie genów   Novella   2022-06-02
„Grubogłowi przedsiębiorcy pogrzebowi w noc żywych trupów”   Júnior   2022-05-31
Coraz mniejsza część głównych plonów roślin jadalnych na świecie idzie na wyżywienie głodnych, a coraz więcej wykorzystuje się do celów niespożywczych     2022-05-28
Naukowiec z Ghany: “Afryka potrzebuje GMO bardziej niż reszta świata”   Gakpo   2022-05-26
GMO i edytowanie genów: jaka jest różnica?   Karavolias   2022-05-23
Toksyczny nektar, czyli ostrożnie z tureckim miodem   Júnior   2022-05-20
Kolejna nieudana i podyktowana ideologią próba wykazania, że płeć u ludzi nie jest binarna   Coyne   2022-05-18
Brian Charlesworth o błędach nowego artykułu rzekomo pokazującego, że fundamentalne założenie ewolucji neodarwinowskiej jest błędne   Coyne   2022-05-16
Trutnie i inni fruwający panowie   Junior   2022-05-13
Wygnanie z uniwersyteckiego świata – dwa lata później   Winegard   2022-05-10
Życie kwitnące po śmierci   Junior   2022-05-05
Organiczne środki owadobójcze są szkodliwe dla pożytecznych owadów     2022-04-30
Oxitec rozszerza próby z komarami GMO, by zredukować szerzenie się malarii   Conrow   2022-04-28
Słowa w wosku zapisane   Tonhasca Junior   2022-04-26
Rodzice, szkoła, państwo: kultura niskich oczekiwań   Koraszewski   2022-04-25
Nowoczesne ulepszanie roślin uprawnych przyjmuje historyczne podejście   Karavolias   2022-04-20
Pierwsza spożywcza roślina GMO w Ghanie   Baffour-Awuah   2022-04-16
Indie zwalniają edytowanie genów z wymaganej dla GMO oceny bezpieczeństwa   Paranjape   2022-04-11
Metamorfozy    Júnior   2022-04-09
Rolnicy nie mogą uprawiać tego, na co ich nie stać   Ongu   2022-04-07
Rośliny zmodyfikowane: odkłamać opinię o GMO   Conrow   2022-04-07
Odmowa szczelinowania jest szaleństwem   Ridley   2022-04-02
Jak wirusy chorób układu oddechowego ewoluują, by stać się łagodniejsze   Ridley   2022-03-22
Czy globalne ocieplenie może być dla nas dobre?   Ridley   2022-03-03
Południowa Afryka powinna przemyśleć regulacje dotyczące genetycznie modyfikowanych roślin   i Priyen Pillay   2022-03-01
Dlaczego środowiskowcy stanowią większą przeszkodę dla skutecznej polityki klimatycznej niż negacjoniści?   Boudry   2022-02-21
O figach i osach   Júnior   2022-02-18
Pień liczący 40 tysięcy lat przekazany Maorysom zamiast nauce   Coyne   2022-02-14
Propaganda anty-GMO obraża drobnych farmerów w Afryce i w Azji   Gakpo   2022-02-08
Jak “tubylcza medycyna” różni się od medycyny   Coyne   2022-02-07

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk