Prawda

Niedziela, 1 października 2023 - 13:40

« Poprzedni Następny »


Republika Strachu: 20 lat później


Amir Teheri 2023-03-01

<span> Irak może nie jest lepszym miejscem, ale z pewnością jest mniej zły niż 20 lat temu. Na zdjęciu: Obalanie pomnika Saddama Husajna w 2003 roku. Źródło: Wikipedia</span>
 Irak może nie jest lepszym miejscem, ale z pewnością jest mniej zły niż 20 lat temu. Na zdjęciu: Obalanie pomnika Saddama Husajna w 2003 roku. Źródło: Wikipedia

W powieści Dwadzieścia lat później, będącej kontynuacją Trzech muszkieterów, francuski powieściopisarz Alexandre Dumas rozmyśla nad tematem „życzliwego despoty” jako obroną przed nieokiełznanymi zmianami, które mogą doprowadzić do dzikich zawirowań.


W folklorze arabskim 20 lat reprezentuje pokolenie, punkt zwrotny do przeglądu przeszłości w nadziei na wyciągnięcie wniosków na przyszłość.


Pierwszy dzień nadchodzącej wiosny, 20 marca, dwudziesta rocznica wojny w Iraku, stwarza okazję do swoistej retrospekcji, jaką Atos, jeden z bohaterów powieści Dumasa, wykorzystuje do oceny minionych wydarzeń.


Cóż, bez owijania w bawełnę, zobaczmy, czy dziś widzimy wojnę, która obaliła Saddama Husajna, tak samo jak dwadzieścia lat temu.


Przypomnę, że w 2003 roku mocno wierzyłem, że bez odsunięcia Saddama od władzy Irak utknąłby w ślepym zaułku stworzonym przez prawie półwieczne rządy małej elity sił bezpieczeństwa, której Saddam był najwybitniejszym i ostatnim wcieleniem.


Po raz pierwszy spotkałem Saddama i przeprowadziłem z nim wywiad w 1975 roku, kiedy zaprosił mnie na lunch do swojej rezydencji w Bagdadzie. Rezydencja była skromną willą i w niczym nie przypominała okazałych pałaców, które później dla siebie zbudował. Ale sam Saddam w żadnym razie skromny nie był.


Mówił o „wielkich rzeczach”, których Irak miał dokonać, tak jak zrobili to „nasi wielcy babilońscy i arabscy przodkowie”. Mezopotamia była kolebką cywilizacji i pierwszym skrawkiem ziemi, na którym rozwinęło się życie miejskie. W VII wieku Arabowie liczyli mniej niż milion dusz, a mimo to udało im się pokonać dwa wielkie ówczesne imperia.


W jego narracji niezwykłe było to, że chociaż mówił o „przodkach, którzy dokonali wielkich rzeczy”, wydawał się mieć złą opinię o żyjących Irakijczykach i ogólnie o Arabach.


Podtekst był taki, że to on i tylko on będzie musiał dokonać tych wszystkich wielkich rzeczy, o których mówił. Z kolejnych spotkań z nim, w tym spędzonego z nim i jego świtą czasie w Teheranie i irańskim „świętym” mieście Meszhed, dowiedziałem się, że odnosił się do swoich najbliższych współpracowników z całkowitą pogardą. On i tylko on był człowiekiem opatrznościowym, rycerzem w lśniącej zbroi jadącym na białym koniu ku wspaniałym horyzontom.


W owym czasie widziałem go jako swego rodzaj romantyka z ostrym zespołem narcyzmu. Dopiero po jego śmierci dowiedziałem się, że był również nieudanym powieściopisarzem, tak jak Stalin był nieudanym księdzem, Hitler nieudanym malarzem, Mao Zedong nieudanym poetą, a ajatollah Ruhollah Chomeini nieudanym teologiem.


W przededniu amerykańskiej inwazji w 2003 r. wiele mówiło się o narzuceniu Irakowi siłą demokracji. W tamtym czasie w kilku artykułach kwestionowałem to twierdzenie.


Wierzyłem jednak, że można użyć siły, aby usunąć przeszkody stojące na drodze do demokracji. Przecież użycie siły otworzyło Niemcom i Włochom drogę do demokracji. Interwencja wojskowa Wietnamu uratowała Kambodżę przed dalszymi okrucieństwami ze strony Czerwonych Khmerów, podczas gdy armia tanzańska zakończyła terror panowania Idi Amina w Ugandzie.


Zanim nadeszła inwazja kierowana przez Stany Zjednoczone, Saddam już najechał Kuwejt w szale masakry i grabieży, jakiego nie znano na Bliskim Wschodzie od czasów średniowiecza. Zagazował także tysiące irackich Kurdów w męczeńskim mieście Halabdża i użył broni chemicznej przeciwko nieopierzonym rekrutom wysłanym na wojnę przez jego wspólnika w zbrodni, ajatollaha Chomeiniego.


Ale dość tej litanii grzechów martwego despoty. Czy dwadzieścia lat później Irak jest lepszym miejscem niż pod rządami Saddama Husajna?


Cóż, może nie jest to lepsze miejsce, ale z pewnością jest mniej złe niż 20 lat temu. W ciągu ostatnich 20 lat około cztery miliony Irakijczyków, którzy uciekli z kraju jako uchodźcy, wróciły do domu. Dziś Irak zajmuje 140. miejsce na liście krajów produkujących migrantów i uchodźców. Pod rządami Saddama Husajna znajdował się w pierwszej dziesiątce. Przy tym większość opuszczających Irak pochodzi z autonomicznego obszaru kurdyjskiego, często młodych mężczyzn szukających lepszej ekonomicznej przyszłości w Europie. W tym samym czasie Irak udziela schronienia wielu syryjskim uchodźcom.


Sąsiedni Iran stoi w obliczu większego niż Irak odpływu uchodźców, zwłaszcza osób z wyższym wykształceniem.


Średnia długość życia w Iraku wzrosła z 67 lat w 2002 r. do ponad 75 w 2021 r. Irak radzi sobie również lepiej (lub mniej źle) pod względem ekonomicznym, a krajowa produkcja brutto na mieszkańca wzrosła do 10 000 dolarów z marnych 2100 dolarów w 2002 r.


Wartość waluty narodowej, dinara, wzrosła czterokrotnie w porównaniu z koszykiem głównych walut. Jednak w sąsiednim Iranie rial spadł do 500 tysięcy za dolara amerykańskiego, w porównaniu z 70 za dolara w 1978 roku.


Pomimo rosnącego niedoboru wody z powodu ogromnych tam zbudowanych w Turcji, irackie rolnictwo, które prawie wymarło pod rządami upadłego despoty, nieśmiało wraca do zdrowia. W 2021 roku Irak nie należał już do krajów uważanych za „wrażliwe” na niedobory żywności i głód.


Pod względem swobód politycznych i społecznych Irak radzi sobie również lepiej niż tacy sąsiedzi jak Islamska Republika Iranu czy części Syrii kontrolowane przez reżim Assada.


W obliczu tak śmiercionośnych wyzwań, jak pojawienie się Państwa Islamskiego (ISIS/Daisz) i próba secesji Kurdów, postsaddamski Irak wykazał się większą odpornością, niż wielu mogłoby się spodziewać.


Udało mu się również udaremnić próby Islamskiej Republiki Iranu powstrzymania tworzenia irackiej armii narodowej i narzucenia państwa rozmaitych milicji.


Stany Zjednoczone popełniły w Iraku wiele błędów, w tym rozwiązanie armii, zdelegalizowanie wszystkich członków Partii Baas i infantylne próby narzucenia gospodarki rynkowej w wysoce scentralizowanym systemie.


Wpompowanie ogromnych ilości dolarów amerykańskich do Iraku doprowadziło również do korupcji na gigantyczną skalę. Wielu Amerykanów i firm zarobiło kokosy, jednocześnie piętnując Irakijczyków jako chorobliwie podatnych na korupcję. Dziś Irak jest jednym z czołowych krajów, w których korupcja stała się sposobem na życie, a nie wyjątkiem od zasad uczciwości. Ale sytuacja była jeszcze gorsza pod rządami Saddama, kiedy korupcja przynosiła korzyści małym grupom społeczeństwa.


Dziś korupcja jest używana jako narzędzie mecenatu, polegającego na oferowaniu źródła utrzymania większym segmentom społeczeństwa skupionym wokół poszczególnych polityków lub grup etnicznych i religijnych.


Wojna nie uczyniła z Iraku demokracji. Ale, jak ujął to jeden z Irakijczyków, skończyło się to, co Kanan Makiya nazwał „Republiką Strachu”.


The Republic of Fear: 20 Years After

Gatestone Institute, 26 lutego 2023

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska

*Amir Taheri

Pochodzący z Iranu dziennikarz amerykański, znany publicysta, którego artykuły publikowane są często w ”International Herald Tribune”, ”New York Times”, ”Washington Post”, komentuje w CNN, wielokrotnie  przeprowadzał wywiady z głowami państw (Nixon, Frod, Clinton, Gorbaczow, Sadat, Kohl i inni)  jest również  prezesem Gatestone Institute).


Skomentuj Wyślij artykuł do znajomego: Wydrukuj






Notatki

Znalezionych 2453 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Afryka: dzielenie kury, która znosi złote jaja   Taheri   2023-09-30
Dlaczego Palestyńczycy uciekają ze Strefy Gazy?   Tawil   2023-09-28
Nieuniknione dysproporcje   Gal   2023-09-28
Problem imigracji   Lloyd   2023-09-27
Arabscy Izraelczycy przeprowadzają się do Strefy C i rozwalają kłamstwo o „apartheidzie”     2023-09-22
Jerycho NIE jest miejscem palestyńskiego dziedzictwa   Williams   2023-09-21
Donald Tusk, „człowiek Euroislamu” w Unii Europejskiej   Lindenberg   2023-09-21
Pierwszy Sekretarz Wszystkich Narodów Świata przemówił   Koraszewski   2023-09-18
Erdoğan: ochoczy zakładnik antyzachodniej doktryny Putina   Bekdil   2023-09-16
Abbas musi ponieść realne konsekwencje swoich antysemickich uwag   Flatow   2023-09-14
Dziennikarka BBC po raz kolejny zakłada pelerynę aktywistki   Sela   2023-09-11
Kłopot z filmami idealizującymi amerykańskich komunistów   Tobin   2023-09-11
Najnowszy antyizraelski dokument prawny ONZ opiera się na kłamstwach     2023-09-07
Niewolnictwo: ostentacyjna hipokryzja BRICS wobec Czarnych Afrykanów   Trewhela   2023-09-06
Oskarżenie o islamofobię   Dawkins   2023-09-05
Kiedy Stany Zjednoczone odmawiają powiedzenia słowa „palestyński”?   Flatow   2023-09-05
Kiedy Havel spotkał Bidena   Clarke   2023-09-04
Przepływy migracyjne i prawo niezamierzonych konsekwencji   Fernandez   2023-09-02
Do dziś UNRWA nie otrzymała od Stanów Zjednoczonych 75 milionów dolarów. Zobaczymy, czy złowieszcze przewidywania się spełnią.     2023-09-02
Świat staje się wielobiegunowy   Mahjar-Barducci   2023-08-28
Sprawiedliwość wymaga uczciwych procedur   Dershowitz   2023-08-26
Krytyka porozumienia między USA a Iranem o wymianie więźniów w prasie saudyjskiej     2023-08-23
Reporter przewidział pogrom Farhud w 1939 roku     2023-08-22
Nanoracjonalizm wojen religijnych w epoce nuklearnej   Koraszewski   2023-08-21
Syndrom „Musimy coś zrobić”   Taheri   2023-08-18
Izraelskie osiedla nie są nielegalneOdpowiedź Nathanielowi Bermanowi   Kontorovich   2023-08-18
Kto rozpoczął II wojnę światową?   Jacoby   2023-08-17
Co się stało z eskalacją izraelskiej dominacji?   Pandavar   2023-08-16
List do przyjaciela i kilku innych osób   Koraszewski   2023-08-09
Barwna historia Palestyny na Twitterze   Collier   2023-08-08
Byli pracownicy Departamentu Stanu przyznają, że się myliliDlaczego więc Izrael miałby ich teraz słuchać?   Flatow   2023-08-06
„Nasz najmniej odrażający wybór”Od premiery filmu „Oppenheimer” odżyła debata na temat użycia bomby atomowej w Japonii   Jacoby   2023-08-04
Nieznośny irracjonalizm racjonalizmu   Koraszewski   2023-08-03
Robert Malley i zew Trzeciego Świata   Mansour   2023-08-01
Eskalacja agresji irańskich mułłów w Ameryce Łacińskiej i na Bliskim Wschodzie   Rafizadeh   2023-07-27
Administracja Bidena zostawia sojusznika USA na lodzie   Bryen   2023-07-27
Przywoływanie do porządku   Collins   2023-07-25
Dlaczego Palestyńczycy zawsze ogłaszają zwycięstwo, kiedy przegrywają?     2023-07-24
Każda umowa z Iranem wymaga zgody Kongresu   Kemp   2023-07-22
Administracja Bidena na nowo definiuje antysemityzm. I wyklucza najbardziej zgubną obecnie formę nienawiści do Żydów   Kontorovich   2023-07-22
Wizyta irańskiego prezydenta w Ameryce Łacińskiej     2023-07-21
Recenzja książki Andrzeja Koraszewskiego   Eyal-Fajtlowicz   2023-07-20
Czy kłamią, że nie wiedzą?   Koraszewski   2023-07-17
Czy ci się to podoba, czy nie, tożsamość ma znaczenie – ale która tożsamość?   Fernandez   2023-07-14
Biden podaje rękę antysemitomBojkot izraelskich instytucji akademickich jest tylko najnowszym przykładem tego, jak Departament Stanu USA niemal wypowiedział wojnę Izraelowi.   Bard   2023-07-13
Najwyższy czas przyjąć Ukrainę do NATO   Jacoby   2023-07-12
Czy Departament Stanu przestrzega prawa USA na terytoriach spornych?     2023-07-11
Co naprawdę powiedział Frederick Douglass w swoim wspaniałym przemówieniu z okazji Dnia Niepodległości   Jacoby   2023-07-11
Dziennikarstwo z użyciem płynów ustrojowych   Koraszewski   2023-07-10
Świat wysyła komunikat: Izrael powinien po prostu zaakceptować mordowanie Żydów     2023-07-08
Podczas gdy Stany Zjednoczone wzywają Izrael do „powściągliwości”, codziennie bombardują cele terrorystyczne na całym świecie     2023-07-05
Saudyjski publicysta niechętnie chwali Izrael i omawia „zjawisko Edy Cohena”     2023-07-04
Pochwała krytyków gender     2023-07-04
Wyburzenia domów przez Izrael i Egipt   Fitzgerald   2023-07-03
Ostatni upust żółci   Koraszewski   2023-07-03
Co arabscy darczyńcy dla amerykańskich uniwersytetów kupują za 10 miliardów dolarów?   Bard   2023-07-02
Krew, ropa i golf: Zachodnia hipokryzja wobec COP-28   Fernandez   2023-07-01
Misterium historycznego zakrętu   Koraszewski   2023-06-28
Chiny, Pakistan i Turcja sięgają po Kaszmir   Bulut   2023-06-27
Kto chce apartheidu? Palestyńczycy!     2023-06-25
Jak USA starają się związać ręce Izraela przed ogłoszeniem nowej umowy z Iranem   Doran   2023-06-24
ONZ i WHO obwiniają Izrael bardziej niż kogokolwiek innego   Bryen   2023-06-22
Problem z definicją antysemityzmu IHRA polega na tym, że nie pozostawia miejsca dla  antysemitów     2023-06-21
Groźba decywilizacji   Lloyd   2023-06-21
„To nie dowcip”: zaskakujące milczenie administracji Bidena, ONZ i UE w sprawie łamania praw człowieka w Iranie   Rafizadeh   2023-06-20
UNRWA dostarcza darmowych świadczeń 775 tysiącom osób, które nie są uchodźcami nawet według jej własnej definicji     2023-06-19
Polityka w czasach romantycznej zarazy   Koraszewski   2023-06-17
Antyzachodni klub nuklearny: Korea Północna, Chiny, Rosja i Iran niebezpiecznie atakują Zachód   Rafizadeh   2023-06-08
Polemika z izraelskimi migawkami   Koraszewski   2023-06-08
Amerykanin w Moskwie   Bawer   2023-06-07
Saudyjczycy wyłaniają się jako nowe mocarstwo Bliskiego Wschodu     2023-06-06
Czy modne bzdury przestaną być modne?   Koraszewski   2023-06-05
Amerykańska Narodowa Strategia Przeciwdziałania Antysemityzmowi jest porażką, zanim rozpoczęła działalność     2023-06-03
Głupota i podłość w służbie walki o władzę   Koraszewski   2023-06-02
Nowe media i stare problemy z dialogiem   Koraszewski   2023-05-30
Turcja: Co powiedziałby ojciec?   Taheri   2023-05-30
Wybory w Turcji: nacjonalistyczna polityka tożsamości wygrywa mimo nędzy   Bekdil   2023-05-27
Ekstremiści już planują wykorzystanie AI   Stalinsky   2023-05-23
Wywiad rzeka o seksie   Koraszewski   2023-05-22
Iran: Zastąpienie Chomeiniego Clintonem   Taheri   2023-05-20
Krytyka nazbyt zatroskanego rozumu   Koraszewski   2023-05-19
Dwaj reformatorzy, dwa bardzo różne światy   Fernandez   2023-05-17
Napięcia rosną na Bliskim Wschodzie, gdy jedna strona chce zabijać Żydów, a druga strona to Żydzi, którzy nie chcą umierać i żadna ze stron nie godzi się  na kompromis     2023-05-15
Problem niedoborów wody na Bliskim Wschodzie i w Afryce Północnej   Raphaeli   2023-05-15
Dziewczyna z Krochmalnej, która nie została Jentł   Walter   2023-05-10
Co dalej w sprawie uczciwości sztucznej inteligencji?   Koraszewski   2023-05-09
Wiek XXI – wojna przeciw kobietom i zanikanie rodzaju żeńskiego   Chesler   2023-05-08
Systematyczne zaciemnianie uprzedzeń rasowych   Rubinstein   2023-05-05
Absurd goni absurd   Koraszewski   2023-05-04
Świat w krzywych zwierciadłach   Koraszewski   2023-05-02
Dwadzieścia lat po obaleniu Saddama przez Amerykę Irakijczycy są pod butem islamistycznego Iranu   Abdul-Hussain   2023-04-29
Sprawy, które wzbudzają niepokój   Hirsi Ali   2023-04-28
Turcja: Porzuceni iraccy i syryjscy chrześcijanie   Bulut   2023-04-27
Urzędnik państwowy stanął w obronie praw związanych z płcią i drogo za to zapłacił   Kay   2023-04-20
Wycofanie się z Afganistanu było jednym chaosem. Dlaczego Biden udaje, że tak nie było?   Jacoby   2023-04-19
Islamskie dyktatury próbują kupić agencje ONZ   Meotti   2023-04-17
Czy moralność jest zapisana w genach?   Koraszewski   2023-04-13
Francja: “Krajobraz ruin”   Milliere   2023-04-11
„Biedni” Palestyńczycy nie są tacy biedni   Fitzgerald   2023-04-07
Hipokryzja brytyjskiego premiera Rishiego Sunaka wobec Izraela i terroru   Flatow   2023-04-06

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


&#8222;Choroba&#8221; przywrócona przez Putina


&#8222;Przebudzeni&#8221;


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa



 Palestyńskie weto



Wzmacnianie układu odpornościowego



Wykluczenie Tajwanu z WHO


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk