Prawda

Wtorek, 19 marca 2024 - 05:46

« Poprzedni Następny »


Mózgi neandertalczyków


Steven Novella 2022-09-20


Neandertalczycy (Homo neanderthalensis) są najbliższymi ewolucyjnymi kuzynami współczesnego człowieka (Homo sapiens). W rzeczywistości są tak bliscy, że toczyła się debata na temat tego, czy są naprawdę odrębnym gatunkiem od ludzi, czy też podgatunkiem (Homo sapiens neanderthalensis), ale wydaje się, że ostatnio konsensus przesunął się w kierunku tego pierwszego. Nie są naszymi przodkami – ludzie nie wyewoluowali z neandertalczyków (tak samo jak my nie wyewoluowaliśmy od współczesnych szympansów). Mamy raczej wspólnego przodka z neandertalczykami, który żył około 700 000 lat temu.

Neandertalczycy dominowali w Europie od około 400 000 do 40 000 lat temu, a ich bliscy krewni, denisowanie, w Azji. Przez długi czas istnieli obok współczesnych ludzi, ale potem zniknęli. Prawdopodobnie nie ma jednego prostego powodu, dla którego tak się stało. Prawdopodobnie było wiele czynników – nieco konkurencji, nieco krzyżowania się i niezależne przyczyny upadku neandertalczyków, które być może nie miały nic wspólnego z ludźmi. Ale częścią tego pytania jest odrębne, ale powiązane pytanie – czy współcześni ludzie są w jakiś sposób z natury lepsi od neandertalczyków? Czy wygraliśmy z nimi, bo byliśmy lepsi?

 

Na to pytanie trudno odpowiedzieć na podstawie samych dowodów kopalnych. Neandertalczycy byli bardziej wytrzymali niż ludzie i mieli mózgi, które były równie duże (jak na masę ciała, co oznacza, że w rzeczywistości były nieco większe). Być może zastąpienie neandertalczyków przez ludzi było ubocznym efektem. A może neandertalczycy byli lepiej przystosowani do europejskiej epoki lodowcowej, a współcześni ludzie mieli przewagę w cieplejszym klimacie?

 

Ale jest bardziej bezpośrednie pytanie niż ostateczne siły ewolucyjne – czy współcześni ludzie byli mądrzejsi od neandertalczyków? Aby odpowiedzieć na to pytanie, możemy użyć dowodów biologicznych lub kulturowych. W drugiej kolejności przejdę do dowodów biologicznych, omawiając ostatnie badania, które mogą rzucić istotne światło na tę kwestię. Ale najpierw spójrzmy na dowody kulturowe.

 

Wciąż jest tu wiele kontrowersji, ale możemy odrzucić dawne postrzeganie neandertalczyków jako głupich brutali. Byli mniej więcej tak inteligentni jak współcześni ludzie, używali wyrafinowanego zestawu narzędzi i byli skutecznymi myśliwymi. Debata dotyczy tego, czy istniała jakakolwiek znacząca różnica w inteligencji i czy to wystarczyło, aby zapewnić przewagę w przetrwaniu. Wiele uwagi poświęcono różnym kamiennym narzędziom wczesnych ludzi i neandertalczyków.

 

Ludzie robili delikatniejsze i bardziej skomplikowane kamienne narzędzia. Byli w stanie wykonać długie ostrza, podczas gdy narzędzia tnące neandertalczyków miały głównie kształt dysku. Jednak dłuższe ostrza mogły nie być bardziej funkcjonalne, a w rzeczywistości grubsze ostrza mogły być trwalsze. Jest jednak jedna zaleta, możliwość przymocowania długiego ostrza do drewnianego drzewca w celu zrobienia włóczni. Ponownie toczy się debata na temat tego, jak ważne byłoby to z punktu widzenia przewagi konkurencyjnej, ale jest to odrębne od pytania, czy bardziej skomplikowane ostrza reprezentują wyższą inteligencję.

 

Ludzie byli też bardziej kreatywni niż neandertalczycy. Początkowo myśleliśmy, że neandertalczycy nie tworzyli żadnej sztuki, ale oczywiście wniosek ten opiera się na braku dowodów. Zmieniło się to w momencie, gdy odkryliśmy sztukę neandertalską – wydaje się, że to oni narysowali pierwsze malowidła naskalne. Mimo to Homo sapiens tworzyli znacznie więcej i bardziej zróżnicowaną sztukę niż ich neandertalscy kuzyni. Dlatego ludzie wydają się być bardziej pomysłowi niż neandertalczycy.

 

Jednak dowody kulturowe są pośrednie. Możliwe, że współcześni ludzie nie byli z natury mądrzejsi od neandertalczyków, ale po prostu trafili na pewne innowacje kulturowe, które miały pozytywne sprzężenie zwrotne prowadzące ostatecznie do całego nowoczesnego społeczeństwa. Wydaje się jednak mało prawdopodobne, aby było to czysto kulturowe. Neandertalczycy mieli identyczny zestaw narzędzi przez ponad 100 000 lat, dopóki nie zniknęli. Nigdy nie rozwinęli języka pisanego ani rolnictwa. Współcześni ludzie wydają się bardziej innowacyjni.

 

A co z dowodami biologicznymi? Jak powiedziałem, neandertalczycy faktycznie mieli większe mózgi niż ludzie, chociaż proporcjonalne do ich większego ogólnego rozmiaru ciała. Ich mózgi rozwijały się dłużej, aby osiągnąć ten większy rozmiar. Ale rozmiar mózgu nie koreluje bezpośrednio z inteligencją, ponieważ mózgi robią coś więcej niż tylko poznanie.

 

Na przykład badanie z 2013 roku porównujące czaszki ludzi i neandertalczyków wykazało, że większa część mózgu neandertalczyka była poświęcona kontroli motorycznej i przetwarzaniu sensorycznym, pozostawiając mniej tkanki mózgowej przeznaczonej na wyższe funkcje poznawcze. Potrzebowali więcej mózgu, aby kontrolować swoje większe ciała, ale nie mieli płatów czołowych tak dużych jak ludzie.

 

Mamy teraz również dowody genetyczne, co prowadzi nas do nowych badań. Być może nawet ważniejsza niż całkowita wielkość mózgu, gdy próbujemy wywnioskować inteligencję, jest gęstość neuronów – ile neuronów mózgu jest obecnych w danej objętości? Nowe badanie dotyczy wersji białka TKTL1. Wersja znaleziona u współczesnych ludzi powoduje większą neurogenezę, zwłaszcza w korze czołowej, niż wersja powszechna u neandertalczyków. Dlatego ludzie prawdopodobnie mają większą gęstość neuronów w wyższych obszarach poznawczych mózgu niż ich neandertalscy kuzyni.

 

Ponownie, samo to nie odpowiada na pytanie ewolucyjne, ale prawdopodobnie nie jest bez znaczenia. Patrząc na wszystkie dowody, jest jasne, że neandertalczycy byli bardzo bystrzy i nie byli aż tak prymitywni jak ich przedstawiano w przeszłości. Mieli zaawansowane narzędzia i początki sztuki. Ponadto mieszali swoje geny ze współczesnymi ludźmi. Ale wydaje się również, że współcześni ludzie mieli intelektualną przewagę nad neandertalczykami.

 

Ciekawe, co stałoby się z kulturą neandertalską, gdyby nigdy nie wymarła lub nie musiała konkurować ze współczesnymi ludźmi. Czy nadal tkwiliby w epoce kamienia łupanego? Być może współcześni ludzie ewoluowali neurologicznie poza pewien krytyczny próg, umożliwiając rozwój kultury technologicznej. Czy było to nieuniknione, a przynajmniej bardzo prawdopodobne, biorąc pod uwagę ewolucję hominidów? A może istnieje wiele światów ze stworzeniami, które mają inteligencję na poziomie neandertalczyka, ale nigdy nie przekraczają krytycznego progu rozwoju cywilizacji technologicznej?

 

Neanderthal Brains

NeuroLogica Blog, 9 września 2022

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska



Steven Novella 

Neurolog, wykładowca na Yale University School of Medicine. Przewodniczący i współzałożyciel New England Skeptical Society. Twórca popularnych (cotygodniowych) podkastów o nauce The Skeptics’ Guide to the Universe. Jest również dyrektorem Science-Based Medicine będącej częścią James Randi Educational Foundation (JREF), członek Committee for Skeptical Inquiry (CSI) oraz członek założyciel Institute for Science in Medicine. Prowadzi blog Neurologica.
 

Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj






Nauka

Znalezionych 1466 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Przepływ genów od neandertalczyków i denisowian do ludzi „współczesnych” i odwrotnie   Coyne   2024-03-14
Wejdź – skoro nalegasz   Tonhasca Júnior   2024-03-09
Czy “bezpłciowe” bakterie tworzą biologiczne gatunki?   Coyne   2024-03-06
Carl Zimmer o gatunkach i ochronie     2024-02-29
Kolejna błędna próba skorygowania ewolucji   Coyne   2024-02-22
Ryjący w ziemi przedsiębiorcy   Tonhasca Júnior   2024-02-15
Olbrzymie armie o niezliczonych umiejętnościach    Tonhasca Júnior   2024-02-08
Wejdź, powiedziała, dam ci schronienie przed burzą   Tonhasca Júnior   2024-01-15
Czy ludzie wyewoluowali w wodzie?   Coyne   2024-01-08
Jak upadają wielcy   Tonhasca Júnior   2024-01-04
Oczy reniferów zmieniają kolor, żeby łatwiej im było dostrzec jadalne porosty   Coyne   2023-12-30
Życzliwi przestępcy   Tonhasca Júnior   2023-12-28
Conor Friedesdorf (i Alexander Barvinok) o ideologicznym przymusie na amerykańskich uczelniach   Coyne   2023-12-26
Zdumiewający manipulatorzy   Tonhasca Júnior   2023-12-25
Nie gryzie się ręki, która cię zapyla   Tonhasca Júnior   2023-10-19
Rewolucja komunikacyjna   Hannam   2023-10-18
BBC szerzy propagandę rolnictwa organicznego, a biedni na świecie cierpią   i Kathleen Hefferon   2023-10-13
Niezwykły przypadek koewolucji i specyficzności zapylacz/storczyk   Coyne   2023-10-07
Płeć męska lub żeńska: nie ma nic pomiędzy   Elliot   2023-10-03
Myślenie intuicyjne i analityczne   Novella   2023-09-29
„Kryzys klimatyczny” to mistyfikacja   Williams   2023-09-25
Jak (i dlaczego) ośmiornica edytuje swój RNA   Lewis   2023-09-23
„Najbardziej znany zabójca ludzi”: jakie są prawdziwe początki XIV-wiecznej Czarnej Śmierci?   Lewis   2023-09-15
Do jakiego stopnia pary mają wspólne cechy?   Novella   2023-09-14
Kenia daje zielone światło 58 projektom GMO – naukowcy na całym świecie kontynuują badania w dziedzinie biotechnologii, mimo procesów sądowych i dezinformacji   Ombogo   2023-09-08
Lancet atakuje anty-przebudzenie, a czytelnik odpowiada   Coyne   2023-08-24
Więcej wyrafinowanej teologii: uczony religijny zastanawia się, czy neandertalczycy mieli nieśmiertelne dusze   Coyne   2023-08-16
Aktywiści anty-GMO w Afryce szerzą mity i strach, ale nie przedstawiają żadnych naukowych dowodów   Abutu   2023-08-14
Mało znana strona ryjkowców   Tonhasca Júnior   2023-08-11
Dlaczego nie można być osobą transrasową?   Coyne   2023-08-10
Walka z malarią za pomocą inżynierii genetycznej   Novella   2023-08-08
Jak restrykcje Unii Europejskiej podsycały głosy przeciwko GMO, jak również głód na globalnym Południu, a zwłaszcza w Afryce   Oria   2023-08-02
Nieznośni mali pomocnicy   Tonhasca Junior   2023-07-29
Macedońskie skarby   Tonhasca Júnior   2023-07-26
GMO i motyle   Novella   2023-07-25
Narzucanie ideologii naturze: Kew Garden celebruje „rośliny queer”   Coyne   2023-07-24
Smak miesiąca   Tonhasca Júnior   2023-07-20
Kłopoty na wylocie   Szczęsny   2023-07-18
Ideologiczne podważanie biologii   i Luana S. Maroja   2023-07-17
Role mężczyzn i kobiet w polowaniu, raz jeszcze   Coyne   2023-07-15
David Hillis o specjacji   Coyne   2023-07-13
Niechętni dawcy i pracowici biorcy   Tonhasca Júnior   2023-07-08
Grube problemy z jelitem   Szczęsny   2023-07-07
Badaczka z Leakey Foundation twierdzi, że kości orangutanów mówią nam, że biologiczna płeć jest spektrum, a nie binarna   Coyne   2023-06-30
Przez dziurkę od klucza   Szczęsny   2023-06-24
Nowa (nie podparta żadnymi dowodami) hipoteza, która eliminuje role płciowe w społecznościach łowców-zbieraczy   Coyne   2023-06-22
Błędne wyobrażenia o ewolucji   Coyne   2023-06-16
Influencerzy z podziemia   Tonhasca Júnior   2023-06-13
Jak wyewoluowało ubarwienie ostrzegawcze?   Coyne   2023-06-12
„San Francisco Chronicle” bardzo myli się w sprawie biologicznej płci   Coyne   2023-06-09
Kolczasty problem   Tonhasca Júnior   2023-06-06
Wpaść w amok. Empiryczna analiza szaleńczych zabójstw pokazuje, że wyłaniają się dwa różne wzorce.   King   2023-06-03
Błędna krytyka genetycznych testów na pochodzenie   Coyne   2023-06-02
Zdatny do lotu   Tonhasca Júnior   2023-06-01
‘Raniąca’ idea merytorycznych podstaw nauki    i Jerry Coyne   2023-05-29
Główny problem w filogenezie zwierząt wydaje się być rozwiązany   Coyne   2023-05-26
Americana   Tonhasca Júnior   2023-05-24
Czy uprawa jabłek odzwierciedla bigoterię?   Coyne   2023-05-18
Kenia: Musimy zająć się brakiem bezpieczeństwa żywnościowego, ale najpierw musimy położyć kres dezinformacji na temat upraw modyfikowanych genetycznie   Oria   2023-05-16
Czytanie myśli z fMRI i AI   Novella   2023-05-05
Jest lepiej niż myślisz   Lomborg   2023-05-03
Dwudziestu dziewięciunaukowców publikuje artykuł w obronie merytorycznych podstaw w nauce     2023-05-01
Niewygodna historia   Ferguson   2023-04-28
Biologia rezygnacji z działania: kiedy kontynuować, a kiedy spasować   Coyne   2023-04-26
Porywacze ciał   Tonhasca Júnior   2023-04-25
Porażka jest kluczowym składnikiem innowacji   Ridley   2023-04-22
Używanie roślin jako biofrabryk   Novella   2023-04-14
Dawno zmarli przemawiają do nas   Tonhasca Júnior   2023-04-12
Wątpliwi pomocnicy    Tonhasca Júnior   2023-04-08
Uganda: aktywiści przeciwni biotechnologii szerzą dezinformację   Wetaya   2023-04-05
Anglia pozwala na uprawy poddane edycji genów   Novella   2023-04-03
Recenzja z książki  Can “The Whole World” Be Wrong?   Rose   2023-04-01
Psychologia ewolucyjna dla początkujących   Coyne   2023-03-27
“Konwergentna” ewolucja mrówek grzybiarek Starego i Nowego świata   Coyne   2023-03-23
Gigantyczna armia małych zabójców   Tonhasca Júnior   2023-03-22
Colin Wright broni binarności płci u zwierząt   Coyne   2023-03-15
AI: gorąca randka z “Sydneyem ”   Gotefridi   2023-03-15
Zmienić język w ekologii i biologii ewolucyjnej! Przykład anemii sierpowatej   Coyne   2023-03-13
Wzrost liczby nieobecnych ojców i towarzyszące temu społeczne problemy   Geary   2023-03-11
No pasarán    Tonhasca Júnior   2023-03-04
Dezinformacja o GMO: Kenijczykom będzie trudno podejmować racjonalne decyzje i to może kosztować życie   Mykonyo   2023-02-24
Twardy kwiat do zgryzienia    Tonhasca Júnior   2023-02-22
ChatGPT niemal zdaje lekarski egzamin końcowy   Novella   2023-02-21
“Rogi” trylobitów mogły być używane jako broń w walkach między samcami   Coyne   2023-02-15
Postmodernizm obnażony   Dawkins   2023-02-14
Powody naszych wierzeń. Jak i dlaczego irracjonalność trzyma nas w swoich szponach i jak możemy z tym walczyć?   Pinker   2023-02-13
Kiedy zapada noc i ziemia jest ciemna   Tonhasca Júnior   2023-02-10
W nowej książce jest słuszna krytyka idei, że są lepsze i gorsze gatunki, ale jest także błędne twierdzenie, że gatunki nie są realne   Coyne   2023-02-06
Kolczatki wydmuchują bąbelki śluzu z nosa, żeby się ochłodzić   Coyne   2023-02-02
Mali i zręczni influencerzy   Tonhasca Júnior   2023-01-31
Dowody na ewolucję: Bezwłose zwierzęta mają martwe geny na sierść   Coyne   2023-01-23
Krew, znój, łzy i pot   Tonhasca Júnior   2023-01-19
Bąkojady czyszczą nosorożce   Coyne   2023-01-18
Mózg używa geometrii hiperbolicznej   Novella   2023-01-16
O wspaniały nowy świecie   Tonhasca Júnior   2023-01-12
Ciepło zabija. Zimno zabija wielu więcej   Jacoby   2023-01-09
Po co badać przestrzeń kosmiczną?   Jacoby   2023-01-04
Rdzenni Amerykanie żądają doczesnych resztek pumy z Griffith Park   Coyne   2023-01-03
Świetny artykuł o epigenetyce   Coyne   2022-12-30
Śmiało podążaj tam, gdzie nie dotarł jeszcze żaden owad   Tonhasca Júnior   2022-12-28

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk