Prawda

Środa, 7 maja 2025 - 00:55

« Poprzedni Następny »


Oszuści i oszukani w grze w zapylanie


Athayde Tonhasca Júnior 2022-09-15

Kwiat wczesnego dwulistnika pajęczego © Orchi, Wikimedia Commons.
Kwiat wczesnego dwulistnika pajęczego © Orchi, Wikimedia Commons.

Gdzieś na południowym wybrzeżu Wielkiej Brytanii kwitnie wczesny storczyk dwulistnik pajęczy (Ophrys sphegodes). Czas zwabić owady, które przeniosą jego pyłek na inny kwiat, aby nastąpiło zapłodnienie. Ale większość zapylaczy nie jest zainteresowana: storczyk produkuje znikome ilości nektaru, a jego ziarna pyłku sklejają się w niewygodne masy znane jako pyłkowina, cecha storczyków i wielu roślin z rodziny trojeści. Co więcej, warżka kwiatu – najniższy płatek – wygląda jak beznogi pająk, co wcale nie jest zachęcające.

Wczesny dwulistnik pajęczy © GkgAlf, Wikipedia.



Kwiat dwulistnika pszczelego (Ophrys apifera) z wyraźnie widoczną pyłkowiną © Escuapio, Wikimedia Commons:



Wczesny dwulistnik pajęczy nie stwarza pokusy do przyciągania zapylaczy, jaką zwykle spotyka się u wielu roślin kwitnących. Ale ma w zanadrzu jeden i to skuteczny trik: jej kwiaty uwalniają bukiet zapachowy składający się z dziesiątek alkanów i alkenów. Te związki organiczne, składające się z atomów węgla i wodoru, są głównymi składnikami naturalnych wosków, które pomagają zabezpieczyć rośliny przed wodą i regulują jej zawartość. W przypadku storczyków te substancje chemiczne mają jeszcze jedną ważną właściwość: naśladują zapach dziewiczych samic pszczolinek piaskowych (Andrena nigroaenea). Możesz się domyślać, dokąd to zmierza: samce pszczół będą bardzo zainteresowane wizytą.


Samiec pszczolinki piaskowej © gailhampshire, Wikimedia Commons:



Około ćwierć do jednej trzeciej z szacowanych na 30 tysięcy gatunków storczyków ucieka się do podstępu w celu zapylania. Mogą stosować podstęp pokarmowy, naśladując cechy gatunków nagradzających. Na przykład buławnik wąskolistny, znany również jako buławnik mieczolistny (Cephalanthera longifolia), wytwarza kwiat, którego niewielka część ma kolor żółto-pomarańczowy. Przelatująca pszczoła smuklikowata ( Halictus sp. lub Lasioglossum sp.), myląc żółtą plamę z pyłkiem, wkracza do środka. Pyłek storczyka przykleja się do włosków na grzbiecie pszczoły i jest transportowany do innego storczyka. Niektóre gatunki wydzielają zapachy podobne do zapachu nektarów, wabiąc w ten sposób królowe trzmieli do swoich pozbawionych nektaru kwiatów.


Fałszywy pyłek buławnika mieczolistnego. Zwróć uwagę na pyłkowinę po przeciwnej stronie © Hectonichus , Wikimedia Commons:



Inne storczyki – takie jak około 140 gatunków z rodzaju Ophrys – opierają się na oszustwie seksualnym: produkują kwiaty, które wyglądają lub pachną jak samice owadów, wabiąc samców do nieistniejącej podatnej partnerki. Mimikra chemiczna jest tylko częścią tego podstępu: gdy samiec zostanie przekonany do podejścia, wizualne i dotykowe wskazówki zachęcają go do wylądowania i złapania kwiatu. Ten kontakt może być ulotny, ale niektóre gatunki storczyków skłaniają samce do bardziej miłosnych pokazów; próbują one kopulować z kwiatem. Podczas aktu, zwanego pseudokopulacją, namiętny Lotario przypadkowo usuwa pyłki, które przyklejają się do jego głowy i przenosi je na inny kwiat. Możesz razem z Davidem Attenborough obserwować ten zakłamany związek.


Samiec Dasyscolia ciliata (osa smukwa włochata), pseudokopulujący z kwiatem storczyka dwulistnika lustrzanego (Ophrys speculum) © Pietro Niolu, Wikimedia Commons



Oszustwo seksualne wydaje się być taktyką z efektami odwrotnymi do zamierzonych. Dokładając wszelkich starań, aby przyciągnąć tylko samce pszczolinek piaskowych, dwulistnik pajęczy traci wszystkie potencjalne zapylacze (ten storczyk jest zapylany przez inne pszczoły w Europie kontynentalnej, ale argument jest ten sam). Orchidaceae to jedyna rodzina roślin zaangażowana w oszustwa seksualne, jednak strategia ta wielokrotnie ewoluowała w obrębie grupy; więc musi być korzystna. Scopece i in. ( American Naturalist 175: 98-105, 2010)) sugeruje, że odpowiedzią jest efektywność zapylania. Mierząc transport pyłku 31 gatunków storczyków w Australii i Włoszech – wszystkie znane storczyki zwodnicze płciowo pochodzą z Australii lub Europy – zaobserwowali, że na oszukanych zapylaczach można polegać; przechodzą od jednego kwiatu storczyka do drugiego tego samego gatunku, tracąc przy tym niewiele czasu i niewiele pyłkowiny. Storczyki z wieloma zapylaczami miały więcej pyłku pobranego ze swoich kwiatów, ale więcej tego pyłku zostało przypadkowo upuszczone lub osadzone w kwiatach niewłaściwego gatunku.


Oszustwo seksualne działa dobrze dla storczyków, ale co z oszukanymi zapylaczami? Wydaje się, że w ogóle nie odnoszą korzyści z tych spotkań, co może zakłócać ich reprodukcję. Niektóre storczyki wywołują energiczną pseudokopulację, która kończy się wytryskiem, co jest energetycznie kosztownym marnotrawstwem.


L: Samiec osy storczykowatej (Lissopimpla excelsa) pseudokopulujący z kwiatem Cryptostylis subulata. R: Kwiat po wizycie zapylacza: pyłkowiny usunięto, pyłek odłożył się na znamię i pozostała kropelka ejakulatu © Gaskett i in., 2008. American Naturalist 171: E206–E212 .



Odwiedzający kwiaty uczą się unikać zwodniczych storczyków, więc być może liczba spotkań z fałszywymi partnerami seksualnymi nie jest wystarczająca, aby wpłynąć na ogólny sukces płciowy samców. Genetyka może też pomóc oszukanym owadom zrównoważyć utracone możliwości kopulacji. Większość zwodniczych seksualnie storczyków jest zapylana przez pszczoły lub osy, które są haplodiploidami (samce i samice rozwijają się odpowiednio z niezapłodnionych i zapłodnionych jaj). Jeśli samice nie kopulują, nie rodzą potomstwa płci żeńskiej, ale potomstwo płci męskiej nie jest naruszone; a jeśli samice są zapłodnione niewystarczającą ilością plemników, zwykle produkują więcej samców niż samic. Tak czy inaczej, oszustwo seksualne może prowadzić do proporcji płci u zapylacza z przewagą płci męskiej, co zrekompensowałoby te samce wykończone zbyt entuzjastycznym randkowaniem z kwiatami (Gaskett i in ., 2008). American Naturalist 171: E206-E212 ).


Sukces oszustwa seksualnego to coś więcej niż wyspecjalizowani nosiciele pyłków i proporcje płci. Strategia zależy również od synchronizacji. Podobnie jak w przypadku wielu gatunków pszczół, samce pszczolinki piaskowej wychodzą z gniazd przed samicami. Tak więc odstęp między pojawieniem się samca i samicy jest kluczowy. Jeśli storczyk zakwitnie przed pojawieniem się samca, nie będzie w pobliżu zapylaczy; jeśli później, storczyk będzie musiał konkurować z prawdziwą istotą – samicami pszczoły. Wskaźniki zapłodnienia storczyków oszukańczych płciowo są naturalnie niskie; jeśli storczyki i pszczoły nie będą zsynchronizowane, na przykład w wyniku zmiany klimatu, wskaźniki zapylania mogą spaść jeszcze bardziej.


Niesamowita różnorodność form, kolorów i kształtów storczyków zafascynowała Karola Darwina: „Naprawdę wydaje mi się niewiarygodne patrzeć na storczyk jako stworzony w takiej postaci, w jakiej ją widzimy. Każda część ujawnia modyfikację po modyfikacji” (list do amerykańskiego botanika Asy Graya). Nic więc dziwnego, że Darwin wybrał storczyki jako temat swojej kolejnej książki po O powstawaniu gatunków. Jego obserwacje, doświadczenia polowe i dyskusje z siecią botaników, ogrodników i hodowców komercyjnych przekonały go, że różnorodność storczyków była powiązana z zapylaniem przez owady, w czasach, gdy dominował pogląd, że rośliny w większości są samopylne: „W moim badaniu storczyków prawie żaden fakt nie uderzył mnie tak bardzo, jak nieskończona różnorodność budowy, rozrzutność zasobów, dla osiągnięcia tego samego celu, a mianowicie zapłodnienia jednego kwiatu pyłkiem innego”. (On the Various Contrivances by Which British and Foreign Orchids are Fertilised by Insects, and on the Good Effects of Intercrossing, 1862).


Od tego czasu dowiedzieliśmy się dużo więcej o wybrykach storczyków w celu zapylania, co dało im takie epitety, jak dziwaczny, przebiegły, podstępny, „mistrz oszustwa” i „dostarczyciel pustych obietnic”. Darwin prawdopodobnie uśmiechnąłby się porozumiewawczo.

 

Orchis mascula jako przykład adaptacji do zapylania przez owady: diagram z książki Darwina pokazuje odcięte wszystkie płatki z wyjątkiem warżki, która rozciąga się do tyłu, tworząc rurkowaty nektarnik poniżej kolumny © Dave souza, Wikimedia Commons.



Readers’ wildlife photos

Why Evolution Is True, 9 września 2022

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska

*Athayde Tonhasca Júnior jest brytyjskim entomologiem.


Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj






Nauka

Znalezionych 1510 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Rządy prawa: Między literą a duchem prawa   Walter   2025-04-27
Chytra manipulacja płci   Tonhasca Júnior   2025-04-20
Colin Wright przedstawia historię gametycznej definicji biologicznej płci   Coyne   2025-04-11
Granice władzy państwa, granice wolności: Hayek i liberalna tradycja myślenia o władzy   Walter   2025-03-23
Król i jego muchy   Tonhasca Júnior   2025-03-16
Niezależna i wielokrotna ewolucja płci binarnej   Coyne   2025-03-01
Barbarzyńcy u bram   Tonhasca Júnior   2025-02-02
Przeleciało z wiatrem   Tonhasca Júnior   2025-01-12
Biologia nie jest bigoterią   Coyne   2025-01-05
Jeszcze więcej cenzurowania nauki przez poprawność polityczną: małżeństwo kuzynów jest tematem tabu w Wielkiej Brytanii   Coyne   2024-12-22
Cobb o Cricku: “Centralny Dogmat”   Coyne   2024-12-15
Najbardziej bzdurny artykuł roku   Coyne   2024-12-08
Errare humanum est   Koraszewski   2024-12-03
Trzepoczące dusze   Tonhasca Júnior   2024-11-10
Katastrofy mieszkaniowe   Tonhasca Júnior   2024-10-30
Oparta na ideologii i wprowadzająca w błąd krytyka sposobu nauczania współczesnej genetyki   Coyne   2024-10-22
Ignorowanie przez świat głodu w Sudanie dowodzi, że rasizm i antysemityzm to dwie strony tej samej monety     2024-09-25
Zarażenie i uzależnienie: metafory antysemityzmu   Garrard   2024-08-19
„Wyżeraj ich czaszki”: przyjemności antysemityzmu ponownie rozpatrzone po 7 października   Garrard   2024-08-18
Dumania o “Ewolucja jest faktem”   Coyne   2024-08-15
Imperializm i irredentyzm islamski i arabski napędzają konflikt między rzeką a morzem   Landes   2024-08-11
Zombi antysyjonizm    Tabarovsky   2024-08-08
Nowe odkrycia o „ostatnim uniwersalnym wspólnym przodku” Stworzenie, które dało początek wszystkim żywym istotom - istniało znacznie wcześniej niż dotychczas sądzono   Coyne   2024-08-06
Dowody na to, że ludzie współcześni opuścili Afrykę znacznie wcześniej niż nam się wydawało   Coyne   2024-07-25
Nowe odkrycia o denisowianach   Coyne   2024-07-18
Gdzie jest dziś Ameryka?   Koraszewski   2024-07-17
Pierwszy dowód na to, że owady przekraczają ocean   Coyne   2024-07-11
Podejrzenia i dowody   Tonhasca Júnior   2024-07-06
Tajemnica ewolucji ryb flądrokształtnych: częściowo rozwiązana    Coyne   2024-07-03
Starożytne kości ofiar ludzkich składanych przez Majów wykazują pokrewieństwo między zabitymi (i nie tylko to)   Coyne   2024-06-27
Nature” pisze o semantyce płci, a nie o nauce   Coyne   2024-06-18
Czerwone skarby   Tonhasca Júnior   2024-05-16
“Lancet” wychwala tradycyjną wiedzę rdzennych ludów   Coyne   2024-05-10
Więcej ludzi, więcej dobrobytu: wskaźnik obfitości SimonaWedług Simon Abundance Index 2024 zasoby Ziemi są o 509% większe niż w 1980 roku.   Tupy   2024-05-08
Rdzenna matematyka: zasłona dymna   Coyne   2024-05-02
Skamieniałe zachowanie: termity uwięzione w tandemie   Coyne   2024-04-25
Artykuł w piśmie „Science”: rozszerzyć DEI w STEMM   Coyne   2024-04-19
Dlaczego organizacje naukowe powinny zachować neutralność polityczną?   Coyne   2024-04-11
Darwin znowu się myli! Artykuł pokazuje, że jego hipoteza o „samcach większych u ssaków” wydaje się błędna   Coyne   2024-04-06
Czasami gwoździe, koparki, straż, czasami lalki, wstążki, makijaż   Tonhasca Júnior   2024-04-03
Po raz kolejny twierdzenie, że płeć nie jest binarna, ale bez żadnych nowych argumentów   Coyne   2024-03-29
Jak małpy człekokształtne (włącznie z ludźmi) straciły swoje ogony   Coyne   2024-03-26
Ale najpierw kawa   Tonhasca Júnior   2024-03-21
Ideolodzy: dlaczego nauczanie genetyki musi mieć charakter społeczno-polityczny   Coyne   2024-03-19
Przepływ genów od neandertalczyków i denisowian do ludzi „współczesnych” i odwrotnie   Coyne   2024-03-14
Wejdź – skoro nalegasz   Tonhasca Júnior   2024-03-09
Czy “bezpłciowe” bakterie tworzą biologiczne gatunki?   Coyne   2024-03-06
Carl Zimmer o gatunkach i ochronie     2024-02-29
Kolejna błędna próba skorygowania ewolucji   Coyne   2024-02-22
Ryjący w ziemi przedsiębiorcy   Tonhasca Júnior   2024-02-15
Olbrzymie armie o niezliczonych umiejętnościach    Tonhasca Júnior   2024-02-08
Wejdź, powiedziała, dam ci schronienie przed burzą   Tonhasca Júnior   2024-01-15
Czy ludzie wyewoluowali w wodzie?   Coyne   2024-01-08
Jak upadają wielcy   Tonhasca Júnior   2024-01-04
Oczy reniferów zmieniają kolor, żeby łatwiej im było dostrzec jadalne porosty   Coyne   2023-12-30
Życzliwi przestępcy   Tonhasca Júnior   2023-12-28
Conor Friedesdorf (i Alexander Barvinok) o ideologicznym przymusie na amerykańskich uczelniach   Coyne   2023-12-26
Zdumiewający manipulatorzy   Tonhasca Júnior   2023-12-25
Nie gryzie się ręki, która cię zapyla   Tonhasca Júnior   2023-10-19
Rewolucja komunikacyjna   Hannam   2023-10-18
BBC szerzy propagandę rolnictwa organicznego, a biedni na świecie cierpią   i Kathleen Hefferon   2023-10-13
Niezwykły przypadek koewolucji i specyficzności zapylacz/storczyk   Coyne   2023-10-07
Płeć męska lub żeńska: nie ma nic pomiędzy   Elliot   2023-10-03
Myślenie intuicyjne i analityczne   Novella   2023-09-29
„Kryzys klimatyczny” to mistyfikacja   Williams   2023-09-25
Jak (i dlaczego) ośmiornica edytuje swój RNA   Lewis   2023-09-23
„Najbardziej znany zabójca ludzi”: jakie są prawdziwe początki XIV-wiecznej Czarnej Śmierci?   Lewis   2023-09-15
Do jakiego stopnia pary mają wspólne cechy?   Novella   2023-09-14
Kenia daje zielone światło 58 projektom GMO – naukowcy na całym świecie kontynuują badania w dziedzinie biotechnologii, mimo procesów sądowych i dezinformacji   Ombogo   2023-09-08
Lancet atakuje anty-przebudzenie, a czytelnik odpowiada   Coyne   2023-08-24
Więcej wyrafinowanej teologii: uczony religijny zastanawia się, czy neandertalczycy mieli nieśmiertelne dusze   Coyne   2023-08-16
Aktywiści anty-GMO w Afryce szerzą mity i strach, ale nie przedstawiają żadnych naukowych dowodów   Abutu   2023-08-14
Mało znana strona ryjkowców   Tonhasca Júnior   2023-08-11
Dlaczego nie można być osobą transrasową?   Coyne   2023-08-10
Walka z malarią za pomocą inżynierii genetycznej   Novella   2023-08-08
Jak restrykcje Unii Europejskiej podsycały głosy przeciwko GMO, jak również głód na globalnym Południu, a zwłaszcza w Afryce   Oria   2023-08-02
Nieznośni mali pomocnicy   Tonhasca Junior   2023-07-29
Macedońskie skarby   Tonhasca Júnior   2023-07-26
GMO i motyle   Novella   2023-07-25
Narzucanie ideologii naturze: Kew Garden celebruje „rośliny queer”   Coyne   2023-07-24
Smak miesiąca   Tonhasca Júnior   2023-07-20
Kłopoty na wylocie   Szczęsny   2023-07-18
Ideologiczne podważanie biologii   i Luana S. Maroja   2023-07-17
Role mężczyzn i kobiet w polowaniu, raz jeszcze   Coyne   2023-07-15
David Hillis o specjacji   Coyne   2023-07-13
Niechętni dawcy i pracowici biorcy   Tonhasca Júnior   2023-07-08
Grube problemy z jelitem   Szczęsny   2023-07-07
Badaczka z Leakey Foundation twierdzi, że kości orangutanów mówią nam, że biologiczna płeć jest spektrum, a nie binarna   Coyne   2023-06-30
Przez dziurkę od klucza   Szczęsny   2023-06-24
Nowa (nie podparta żadnymi dowodami) hipoteza, która eliminuje role płciowe w społecznościach łowców-zbieraczy   Coyne   2023-06-22
Błędne wyobrażenia o ewolucji   Coyne   2023-06-16
Influencerzy z podziemia   Tonhasca Júnior   2023-06-13
Jak wyewoluowało ubarwienie ostrzegawcze?   Coyne   2023-06-12
„San Francisco Chronicle” bardzo myli się w sprawie biologicznej płci   Coyne   2023-06-09
Kolczasty problem   Tonhasca Júnior   2023-06-06
Wpaść w amok. Empiryczna analiza szaleńczych zabójstw pokazuje, że wyłaniają się dwa różne wzorce.   King   2023-06-03
Błędna krytyka genetycznych testów na pochodzenie   Coyne   2023-06-02
Zdatny do lotu   Tonhasca Júnior   2023-06-01
‘Raniąca’ idea merytorycznych podstaw nauki    i Jerry Coyne   2023-05-29
Główny problem w filogenezie zwierząt wydaje się być rozwiązany   Coyne   2023-05-26

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Hamasowscy mordercy


Stawianie czoła


 Dyplomaci, pokerzyści i matematycy


Dlaczego BIden


Nie do naprawy


Brednie


Rafizadeh


Demokracje powinny opuścić


Zarażenie i uzależnienie


Nic złego się nie dzieje


Chłopiec w kefiji


Czerwone skarby


Gdy­by nie Ży­dzi


Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill

Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk