Czternastego maja 64 miliony obywateli Turcji poszło do lokali wyborczych w sytuacji dotkliwego kryzysu gospodarczego, pogłębiającego się kryzysu demokracji i rządu, który okazał się całkowicie bezradny w działaniach pomocowych po trzęsieniach ziemi z 6 lutego, w których zginęło ponad 50 tysięcy osób. Blok opozycyjny nigdy nie był silniejszy przeciwko autokratycznemu reżimowi.
Turcja to biedny kraj, w którym dochód na mieszkańca wynosi zaledwie 9 tys. dolarów rocznie. Rośnie deficyt budżetowy, roczna inflacja wynosi od 43% (oficjalnie) do 105% (nieoficjalnie), również bezrobocie gwałtownie rośnie.
W odpowiedzi kampania prezydenta Recepa Tayyipa Erdoğana (po 21 latach rządów), stawia za cel „przetrwanie naszego kraju w starciu z głównymi mocarstwami zachodnimi, krzyżowcami, wrogami wewnętrznymi, zdrajcami, terrorystami, ateistami i homoseksualistami”. Minister spraw wewnętrznych Süleyman Soylu powiedział, że jeśli opozycja wygra, zalegalizuje małżeństwa ludzi ze zwierzętami.
14 maja Erdoğan zdobył 49,5% głosów wobec 44,9% oddanych na jego rywala Kemala Kılıçdaroğlu. Rządzący blok Erdoğana zdobył także 324 mandaty w 600-osobowym parlamencie Turcji. 28 maja odbędzie się druga tura wyborów prezydenckich, ale zwycięstwo opozycji wydaje się mało prawdopodobne.
Niektóre wnioski z dnia wyborów w Turcji:
Aby zrozumieć turecką politykę, trzeba najpierw zrozumieć turecką socjologię.
Turcja jest krajem, w którym dzieci spędzają w szkole średnio 6,5 roku. Innymi słowy, przeciętna osoba odchodzi ze szkoły bez ukończenia siódmej klasy. Dziewięćdziesiąt pięć procent obywateli Turcji nigdy nie podróżowało za granicę.
Wielu Turków jest urzeczonych polityką tożsamości: ideologia ponad wszystko inne. Islamizm i nacjonalizm Erdoğana nadal mają znaczenie dla dziesiątków milionów głodujących Turków. W ich urojonym świecie Erdoğan pewnego dnia odbuduje chwalebne dni naszych osmańskich przodków.
Co teraz?
Prezydent Rosji Władimir Putin z pewnością świętował dzień wyborów w Turcji szampanem i kawiorem. Jeśli Erdoğan wygra drugą turę wyborów, a prawdopodobnie tak się stanie, Turcja przesunie się dalej w orbitę Rosji. Dystans polityczny Turcji od Zachodu — USA, NATO i UE — będzie się dalej zwiększał.
Według Himanshu Porwala, analityka rynków wschodzących w Seaport Global w Londynie:
„Erdoğan wygrywa – rynki wyprzedają się, ponieważ BOP (bilans płatniczy) się nie sumuje, Erdoğan nie podniesie stóp procentowych w obronie liry, więc albo a) zadzwoni do przyjaciela (Putina, MBS, MBZ – przyjaznych sułtanów z Zatoki Perskiej), aby zdobyć więcej rezerw [walutowych] w celu obrony liry; b) będzie kontrolować kapitał; c) pozwoli lirze utonąć. Myślę, że zrobi to drugie i myślę, że widzimy tutaj narastające ryzyko makrofinansowe. Ryzyko paniki bankowej, zanim Erdoğan ulegnie i podniesie stopy procentowe. Lira spada do 35+, a kredyty Turcji są znowu bliskie rekordowych poziomów”.
Według Darona Acemoglu, turecko-amerykańskiego ekonomisty, który wykłada w Massachusetts Institute of Technology od 1993 roku:
„To [prawdopodobne zwycięstwo Erdoğana] jest nie tylko złą wiadomością dla Turcji, ale także dla innych demokracji na całym świecie… Nie wiem, jak Turcja poradzi sobie z całkowitym załamaniem gospodarczym”.
Upadek Turcji jest prawdopodobny – ale Turcy prawdopodobnie zrzucą winę na krzyżowców, oddając cześć człowiekowi, który do tego doprowadził.
Link do oryginału: https://www.gatestoneinstitute.org/19672/turkey-elections-nationalist-identity-politics
Gatestone Institute, 23 maja 2023
Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska
*Burak Bekdil jest tureckim publicystą, który w 2017 roku w obawie przed aresztowaniem wyjechał z Turcji.
| Chief editor: | Hili |
| Webmaster:: | Andrzej Koraszewski |
| Collaborators: | Jacek Chudziński, Hili, Małgorzata Koraszewska, Andrzej Koraszewski, Henryk Rubinstein |