Prawda

Piątek, 29 marca 2024 - 10:43

« Poprzedni Następny »


Powiadom znajomych o tym artykule:
Do:
Od:

Po prostu nie mogę się doczekać, aby znów wyruszyć w trasę


Athayde Tonhasca Júnior 2022-10-27

Pióra tego indyjskiego pawia (Pavo cristatus) czyli jego tren stanowiłyby problem, gdyby pawia ścigał tygrys w ich rodzimym indyjskim lesie © Paul Lakin, Wikimedia Commons.
Pióra tego indyjskiego pawia (Pavo cristatus) czyli jego tren stanowiłyby problem, gdyby pawia ścigał tygrys w ich rodzimym indyjskim lesie © Paul Lakin, Wikimedia Commons.

Publikacja O powstawaniu gatunków w 1859 roku jest bezsprzecznie jednym z najważniejszych momentów w historii nauki. Teoria ewolucji drogą doboru naturalnego Charlesa Darwina i Alfreda Russela Wallace'a wywołała takie zamieszanie, że jeden z innych pomysłów zawartych w książce nie wzbudził większego zainteresowania w momencie publikacji. Po pierwsze, Darwin poświęcił tylko nieco ponad jedną stronę sugestii, że ewolucja nie zawsze jest wytworem walki o byt, ale czasami jest napędzana przez dobór płciowy. Lub, używając słów samego Darwina, przez „walkę między samcami o posiadanie samic”.

Darwina dręczył fakt, że dobór naturalny nie potrafił wyjaśnić oczywistych różnic między samcami (producentami wielu małych komórek rozrodczych lub gamet – plemników) a samicami (producentami mniejszej liczby większych gamet – jaj) u wielu stworzeń. Dlaczego miałoby tak być, że samce lwów mają grzywy, samce jeleni mają masywne poroże, wiele samców ptaków ma jasne i kolorowe upierzenie, podczas gdy ich żeńskie odpowiedniki nie mają żadnej lub mają stonowane wersje tych cech? Co gorsza, wydaje się, że niektóre cechy utrudniają przeżycie, a zatem nie mogą być wyjaśnione przez dobór naturalny. Darwin dał upust swojej irytacji w liście do amerykańskiego botanika Asy Gray: „widok trenu pawia przyprawia mnie o mdłości za każdym razem, gdy na niego patrzę”.


Ale brak uwagi nie trwał długo, ponieważ Darwin rozwinął teorię doboru płciowego w kolejnej książce: O pochodzeniu człowieka (1871). Pisał w niej, że cechy niektórych osobników (samców lub samic) dają im przewagę nad osobnikami tej samej płci wyłącznie w kwestii reprodukcji, mimo że cechy te mogą być niekorzystne dla przeżycia. Dla psychologa Geoffreya Millera „dobór naturalny polega na życiu wystarczająco długo, aby móc się rozmnażać; dobór płciowy polega na przekonywaniu innych do kojarzenia się z tobą”.


[Jerry A Coyne: Uwaga dla czytelników: wielu biologów, w tym ja, postrzega dobór płciowy jako podzbiór doboru naturalnego; oba obejmują powtarzalną, zróżnicowaną reprodukcję wariantów genów zależnie od wpływu, jaki wywierają na swoich nosicieli („nośniki”)]


O pochodzeniu człowieka Darwin chciał przedstawić dowody na to, że zasady ewolucyjne – w tym dobór płciowy – mają zastosowanie do ludzi. Ta karykatura z magazynu „Fun” (1872) kpi z jego pomysłów. Podpis głosi: To znowu kłopoty naszej małpy – żeński potomek morskiej żachwy: „Darwinie, mów, co chcesz o człowieku; ale chciałbym, żebyś zostawił moje emocje w spokoju ”:



Dobór płciowy miał działać na dwa sposoby: poprzez bezpośrednią rywalizację między samcami (lub rzadziej między samicami), tak aby konkurenci stawali się więksi i zdobywali efektowne ozdoby lub broń, albo przez wybór samic (lub rzadziej przez wybór samców), gdzie wybierani są partnerzy na podstawie ich postrzeganych zalet jako materiału rodzicielskiego. W przypadku pawia samica wybrałaby samca z najbardziej ekstrawaganckim trenem, który wskazuje na witalność, zdrowie, umiejętności przetrwania i tak dalej. Pokazując swój barwny wachlarz, samiec sygnalizuje samicy, że jej potomstwo miałoby większe szanse na przeżycie, gdyby był ich tatą.


Rysunek z O pochodzeniu człowieka, przedstawiający samca (u góry) i samicę chrząszcza o trafnej nazwie Atlas (Chalcosoma atlas):



Dla Darwina różnice morfologiczne między samcami i samicami (dymorfizm płciowy) są oczekiwanymi konsekwencjami doboru płciowego. Od tego czasu dowody sugerują, że selekcja nie oparta na rywalizacji wewnątrzpłciowej lub wyborze partnera może również prowadzić do dymorfizmu płciowego. Na przykład u niektórych ptaków różnice między samcami a samicami w morfologii dziobu wydają się być wynikiem odmiennych nawyków żerowania (np. Tomotani i in., 2022). Obecny pogląd jest taki, że dymorfizmy płciowe, wyrażone jako różnice w wyglądzie, wewnętrznej morfologii i funkcjach biologicznych, są wynikiem wszystkich nacisków selekcyjnych – doboru naturalnego i jego podgrupy, doboru płciowego – na samców i samice.


W przypadku wielu bezkręgowców samice są większe od samców, prawdopodobnie dlatego, że samice muszą składać dużo jaj i bronić potomstwa; w przypadku ptaków i ssaków wielkość jest przesunięta w kierunku samców, co jest prawdopodobnym wynikiem konkurencji między samcami: Samica (po lewej) i samiec pająka bananowego (Argiope appensa) © Sanba38 ; po prawej: Samiec słonia morskiego północnego (Mirounga angustirostris) górujący nad samicą i szczenięciem © Mike Baird, Wikimedia Commons


Dymorfizm płciowy jest jedną z najbardziej rozpowszechnionych cech niektórych roślin i wielu zwierząt, a jego konsekwencje są daleko idące. Dla nas, ludzi, poza oczywistymi różnicami w wielkości, masie mięśniowej i rozmieszczeniu tłuszczu, mężczyźni i kobiety różnią się ryzykiem zarażenia się niektórymi chorobami, wchłanianiem leków, odpowiedzią na terapie i szczepienia i tak dalej. Dlatego coraz częściej od badaczy zajmujących się zdrowiem wymaga się rozróżnienia płci badanych w badaniach klinicznych (np. Willingham, 2022).


Naturalnie, dymorfizm płciowy występuje również u pszczół i przejawia się przede wszystkim w ich haplodiploidalnym systemie determinacji płci, w którym z niezapłodnionych jaj powstają samce, a z jaj zapłodnionych samice. Ale dymorfizm pszczół wyraża się również w szeregu cech, takich jak rozmiar ciała, morfologia, ubarwienie, fizjologia i zachowanie, wszystkie atrybuty związane z rolami, jakie każda płeć odgrywa w przetrwaniu gatunku. Samice zajmują się budową gniazd i dostarczaniem czerwiu; w przypadku gatunków społecznych, takich jak pszczoła miodna (Apis spp.) i trzmiele (Bombus spp.), utrzymują i bronią gniazda. Samce natomiast kierują się jednym głównym celem: poszukiwaniem samic i kopulowaniem z nimi. Nie mają więc struktur przenoszących pyłki ani żądeł. Ten dość wąski plan życiowy nie pomógł reputacji samców, których nazwano leniwymi, jadącymi na gapę dawcami nasienia. Ale trutnie (samce pszczół miodnych) pomagają w utrzymaniu ula w dobrym stanie, a samce wielu gatunków są lepszymi zapylaczami niż ich żeńskie odpowiedniki.


Tylne nogi samca (L) i samicy pszczoły, które mają skopę (szczoteczkę) – skupisko sztywnych włosów do zbierania pyłku © Chelsey Ritner, Exotic Bee ID, USDA:



Samce wielu gatunków pszczół mają jeszcze jedną cechę, która może być istotna dla ochrony gatunku przed zaburzeniami siedliska: są niepowstrzymanymi wędrowcami.


Większość pszczół jest samotnicza (każda samica buduje własne gniazdo) i filopatryczna, co oznacza tendencję do pozostawania lub powrotu do miejsca swojego pochodzenia. Samice wolą gniazdować w pobliżu miejsca urodzenia, ponieważ gdzie indziej może brakować pożywienia lub dobrych miejsc do gniazdowania – po co ryzykować z nieznanym? Ta tendencja do pozostawania w miejscu może skutkować ogromnymi skupiskami gniazd (np. łusarek lucernowy, Nomia melanderi). Ale filopatria prowadzi do chowu wsobnego, co nie wróży dobrze przyszłości populacji. Samce jednak, które nie mają domu ani potomstwa, którymi muszą się opiekować, mogą odlecieć w poszukiwaniu partnera poza starą, nudną okolicę. Pociąg seksualny jest regulowany przez feromony, a samce niektórych gatunków, takich jak lepiarki wiosenne (Colletes cunicularius) wykazują preferencję dla zapachów wytwarzanych przez samice z innych populacji (Vereecken i in., 2007).


Samiec lepiarki wiosennej szukający miłości gdzie indziej © Aiwok, Wikimedia Commons:



Pszczoła cukrowa (Tetragonula carbonaria), bezżądły gatunek endemiczny dla Australii, wykazuje zdolności samców do rozpraszania się. Wędrują średnio 2-3 km od swoich gniazd, co jest ponad dwukrotnie większym zasięgiem od samic, aby znaleźć partnerkę; niektóre samce pokonują 20 km, około 30 razy więcej niż zasięg samic (Garcia Bulle Bueno i in., 2022). Rozproszenie na duże odległości powoduje, że samce przenoszą materiał genetyczny z jednej populacji do drugiej, co jest szczególnie ważne, jeśli siedlisko gatunku zostało rozdzielone przez działalność człowieka.


Pszczoła cukrowa © Ken Walker, Museum Victoria, Wikimedia Commons.



Rolę wędrówek samców w zmniejszaniu skutków chowu wsobnego wywnioskowano ze struktury genetycznej populacji pszczoły gipsowej (Colletes inaequalis) w siedlisku miejskim/podmiejskim w Nowym Jorku, USA (López-Uribe i in., 2015). Pszczoła ta jest samotnikiem, ale samice gniazdują blisko siebie w skupiskach do 100 gniazd/m2. Pobrane pszczoły miały większe podobieństwo genetyczne w skupiskach gniazdowych niż pszczoły wybrane losowo, co jest oczekiwaną konsekwencją filopatrii. Nie było jednak śladów chowu wsobnego wśród 11 skupisk gniazdowych rozłożonych na około 40 km2, co jest wskazówką na wymianę genetyczną między nimi. Co więcej: w skupiskach gniazd samice były genetycznie bardziej powiązane niż samce, co jest oznaką migracji z różnymi rozmiarami migracji zależnie od płci. Te analizy DNA elegancko sugerują, że samce są głównymi arbitrami przepływu genetycznego wśród nierównych populacji pszczół gipsowych.


Samica pszczoły gipsowej przy wejściu do swojego gniazda. B: Agregacja gniazdowa © López-Uribe et al., 2015.



Dymorfizm płciowy przypisywano w dużej mierze konkurencji wewnątrzgatunkowej, często w postaci samców walczących ze sobą o samicę lub możliwość wyboru samic. Ale dymorfizm płciowy ma stronę kooperacyjną: pozwala samcom i samicom specjalizować się w tym, co robią najlepiej, czy to w opiece nad młodymi, znajdowaniu pożywienia, obronie terytorium i tak dalej. W przypadku pszczół samce robią swoje, włócząc się dookoła. A to skutkuje zmniejszeniem stopnia chowu wsobnego gatunku.

 

Reader’s wildlife photos

Why Evolution Is True, 24 października 2022

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska

 

Athayde Tonhasca Júnior jest brytyjskim entomologiem.


Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj






Nauka

Znalezionych 1470 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Po raz kolejny twierdzenie, że płeć nie jest binarna, ale bez żadnych nowych argumentów   Coyne   2024-03-29
Jak małpy człekokształtne (włącznie z ludźmi) straciły swoje ogony   Coyne   2024-03-26
Ale najpierw kawa   Tonhasca Júnior   2024-03-21
Ideolodzy: dlaczego nauczanie genetyki musi mieć charakter społeczno-polityczny   Coyne   2024-03-19
Przepływ genów od neandertalczyków i denisowian do ludzi „współczesnych” i odwrotnie   Coyne   2024-03-14
Wejdź – skoro nalegasz   Tonhasca Júnior   2024-03-09
Czy “bezpłciowe” bakterie tworzą biologiczne gatunki?   Coyne   2024-03-06
Carl Zimmer o gatunkach i ochronie     2024-02-29
Kolejna błędna próba skorygowania ewolucji   Coyne   2024-02-22
Ryjący w ziemi przedsiębiorcy   Tonhasca Júnior   2024-02-15
Olbrzymie armie o niezliczonych umiejętnościach    Tonhasca Júnior   2024-02-08
Wejdź, powiedziała, dam ci schronienie przed burzą   Tonhasca Júnior   2024-01-15
Czy ludzie wyewoluowali w wodzie?   Coyne   2024-01-08
Jak upadają wielcy   Tonhasca Júnior   2024-01-04
Oczy reniferów zmieniają kolor, żeby łatwiej im było dostrzec jadalne porosty   Coyne   2023-12-30
Życzliwi przestępcy   Tonhasca Júnior   2023-12-28
Conor Friedesdorf (i Alexander Barvinok) o ideologicznym przymusie na amerykańskich uczelniach   Coyne   2023-12-26
Zdumiewający manipulatorzy   Tonhasca Júnior   2023-12-25
Nie gryzie się ręki, która cię zapyla   Tonhasca Júnior   2023-10-19
Rewolucja komunikacyjna   Hannam   2023-10-18
BBC szerzy propagandę rolnictwa organicznego, a biedni na świecie cierpią   i Kathleen Hefferon   2023-10-13
Niezwykły przypadek koewolucji i specyficzności zapylacz/storczyk   Coyne   2023-10-07
Płeć męska lub żeńska: nie ma nic pomiędzy   Elliot   2023-10-03
Myślenie intuicyjne i analityczne   Novella   2023-09-29
„Kryzys klimatyczny” to mistyfikacja   Williams   2023-09-25
Jak (i dlaczego) ośmiornica edytuje swój RNA   Lewis   2023-09-23
„Najbardziej znany zabójca ludzi”: jakie są prawdziwe początki XIV-wiecznej Czarnej Śmierci?   Lewis   2023-09-15
Do jakiego stopnia pary mają wspólne cechy?   Novella   2023-09-14
Kenia daje zielone światło 58 projektom GMO – naukowcy na całym świecie kontynuują badania w dziedzinie biotechnologii, mimo procesów sądowych i dezinformacji   Ombogo   2023-09-08
Lancet atakuje anty-przebudzenie, a czytelnik odpowiada   Coyne   2023-08-24
Więcej wyrafinowanej teologii: uczony religijny zastanawia się, czy neandertalczycy mieli nieśmiertelne dusze   Coyne   2023-08-16
Aktywiści anty-GMO w Afryce szerzą mity i strach, ale nie przedstawiają żadnych naukowych dowodów   Abutu   2023-08-14
Mało znana strona ryjkowców   Tonhasca Júnior   2023-08-11
Dlaczego nie można być osobą transrasową?   Coyne   2023-08-10
Walka z malarią za pomocą inżynierii genetycznej   Novella   2023-08-08
Jak restrykcje Unii Europejskiej podsycały głosy przeciwko GMO, jak również głód na globalnym Południu, a zwłaszcza w Afryce   Oria   2023-08-02
Nieznośni mali pomocnicy   Tonhasca Junior   2023-07-29
Macedońskie skarby   Tonhasca Júnior   2023-07-26
GMO i motyle   Novella   2023-07-25
Narzucanie ideologii naturze: Kew Garden celebruje „rośliny queer”   Coyne   2023-07-24
Smak miesiąca   Tonhasca Júnior   2023-07-20
Kłopoty na wylocie   Szczęsny   2023-07-18
Ideologiczne podważanie biologii   i Luana S. Maroja   2023-07-17
Role mężczyzn i kobiet w polowaniu, raz jeszcze   Coyne   2023-07-15
David Hillis o specjacji   Coyne   2023-07-13
Niechętni dawcy i pracowici biorcy   Tonhasca Júnior   2023-07-08
Grube problemy z jelitem   Szczęsny   2023-07-07
Badaczka z Leakey Foundation twierdzi, że kości orangutanów mówią nam, że biologiczna płeć jest spektrum, a nie binarna   Coyne   2023-06-30
Przez dziurkę od klucza   Szczęsny   2023-06-24
Nowa (nie podparta żadnymi dowodami) hipoteza, która eliminuje role płciowe w społecznościach łowców-zbieraczy   Coyne   2023-06-22
Błędne wyobrażenia o ewolucji   Coyne   2023-06-16
Influencerzy z podziemia   Tonhasca Júnior   2023-06-13
Jak wyewoluowało ubarwienie ostrzegawcze?   Coyne   2023-06-12
„San Francisco Chronicle” bardzo myli się w sprawie biologicznej płci   Coyne   2023-06-09
Kolczasty problem   Tonhasca Júnior   2023-06-06
Wpaść w amok. Empiryczna analiza szaleńczych zabójstw pokazuje, że wyłaniają się dwa różne wzorce.   King   2023-06-03
Błędna krytyka genetycznych testów na pochodzenie   Coyne   2023-06-02
Zdatny do lotu   Tonhasca Júnior   2023-06-01
‘Raniąca’ idea merytorycznych podstaw nauki    i Jerry Coyne   2023-05-29
Główny problem w filogenezie zwierząt wydaje się być rozwiązany   Coyne   2023-05-26
Americana   Tonhasca Júnior   2023-05-24
Czy uprawa jabłek odzwierciedla bigoterię?   Coyne   2023-05-18
Kenia: Musimy zająć się brakiem bezpieczeństwa żywnościowego, ale najpierw musimy położyć kres dezinformacji na temat upraw modyfikowanych genetycznie   Oria   2023-05-16
Czytanie myśli z fMRI i AI   Novella   2023-05-05
Jest lepiej niż myślisz   Lomborg   2023-05-03
Dwudziestu dziewięciunaukowców publikuje artykuł w obronie merytorycznych podstaw w nauce     2023-05-01
Niewygodna historia   Ferguson   2023-04-28
Biologia rezygnacji z działania: kiedy kontynuować, a kiedy spasować   Coyne   2023-04-26
Porywacze ciał   Tonhasca Júnior   2023-04-25
Porażka jest kluczowym składnikiem innowacji   Ridley   2023-04-22
Używanie roślin jako biofrabryk   Novella   2023-04-14
Dawno zmarli przemawiają do nas   Tonhasca Júnior   2023-04-12
Wątpliwi pomocnicy    Tonhasca Júnior   2023-04-08
Uganda: aktywiści przeciwni biotechnologii szerzą dezinformację   Wetaya   2023-04-05
Anglia pozwala na uprawy poddane edycji genów   Novella   2023-04-03
Recenzja z książki  Can “The Whole World” Be Wrong?   Rose   2023-04-01
Psychologia ewolucyjna dla początkujących   Coyne   2023-03-27
“Konwergentna” ewolucja mrówek grzybiarek Starego i Nowego świata   Coyne   2023-03-23
Gigantyczna armia małych zabójców   Tonhasca Júnior   2023-03-22
Colin Wright broni binarności płci u zwierząt   Coyne   2023-03-15
AI: gorąca randka z “Sydneyem ”   Gotefridi   2023-03-15
Zmienić język w ekologii i biologii ewolucyjnej! Przykład anemii sierpowatej   Coyne   2023-03-13
Wzrost liczby nieobecnych ojców i towarzyszące temu społeczne problemy   Geary   2023-03-11
No pasarán    Tonhasca Júnior   2023-03-04
Dezinformacja o GMO: Kenijczykom będzie trudno podejmować racjonalne decyzje i to może kosztować życie   Mykonyo   2023-02-24
Twardy kwiat do zgryzienia    Tonhasca Júnior   2023-02-22
ChatGPT niemal zdaje lekarski egzamin końcowy   Novella   2023-02-21
“Rogi” trylobitów mogły być używane jako broń w walkach między samcami   Coyne   2023-02-15
Postmodernizm obnażony   Dawkins   2023-02-14
Powody naszych wierzeń. Jak i dlaczego irracjonalność trzyma nas w swoich szponach i jak możemy z tym walczyć?   Pinker   2023-02-13
Kiedy zapada noc i ziemia jest ciemna   Tonhasca Júnior   2023-02-10
W nowej książce jest słuszna krytyka idei, że są lepsze i gorsze gatunki, ale jest także błędne twierdzenie, że gatunki nie są realne   Coyne   2023-02-06
Kolczatki wydmuchują bąbelki śluzu z nosa, żeby się ochłodzić   Coyne   2023-02-02
Mali i zręczni influencerzy   Tonhasca Júnior   2023-01-31
Dowody na ewolucję: Bezwłose zwierzęta mają martwe geny na sierść   Coyne   2023-01-23
Krew, znój, łzy i pot   Tonhasca Júnior   2023-01-19
Bąkojady czyszczą nosorożce   Coyne   2023-01-18
Mózg używa geometrii hiperbolicznej   Novella   2023-01-16
O wspaniały nowy świecie   Tonhasca Júnior   2023-01-12
Ciepło zabija. Zimno zabija wielu więcej   Jacoby   2023-01-09

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk