Prawda

Czwartek, 28 marca 2024 - 13:13

« Poprzedni Następny »


Powiadom znajomych o tym artykule:
Do:
Od:

Nieuchwytny neuron babci


Steven Novella 2021-07-22


Ludzie są naprawdę świetni w rozpoznawaniu twarzy. Jednym z elementów moich wykładów jest pokazywanie na ułamek sekundy (tak szybko jak potrafię w cyklu Powerpoint) zdjęcia słynnego człowieka. Olbrzymia większość słuchaczy nie ma problem ze zlokalizowaniem tej twarzy w swojej pamięci po krótkim mignięciu jej na ekranie. Jak mózg dokonuje tego wyczynu? Jest to coś, co neuronaukowcy nadal próbują odkryć. Mamy już bardzo dużo informacji o korze wzrokowej i o tym, jak zestawia obrazy. Wiemy także, że zakręt wrzecionowaty jest zasadniczy dla rozpoznawania twarzy. Leży on na styku płatu skroniowego, gdzie jest kora wzrokowa, i przyśrodkowego płatu skroniowego, który powiązany jest z pamięcią.

Niezbyt dobrze jednak rozumiemy, jak kora wzrokowa wiąże się z pamięcią – jak rozpoznajemy znajome twarze? Jedna z hipotez, nieco lekceważąco nazwana “neuronem babci”, opiera się na koncepcji, że jeden neuron koduje twarz twojej babci i łączy ten wzór do twoich wspomnień o babci. Nie odkryto żadnego takiego neuronu i postępy neuronauki prowadzą do wniosku, że prawdopodobnie nigdy się go nie odkryje. Jeden neuron nie wystarcza do zakodowania czegoś tak złożonego jak ludzka twarz.   


Może jednak istnieje obszar lub obwód, albo sieć w mózgu, która spełnia tę funkcję. Być może neuronaukowcy zbliżyli się do obszaru mózgu, który funkcjonuje jak neuron babci. Badali  małpy makaki pokazując im zdjęcia twarzy, które widziały na żywo i inne, które przedtem widziały tylko na ekranie. Kiedy pokazywano twarze, które widziały wcześniej, podczas skanowania fMRI rozświetlał się biegun skroniowy (przedni wierzchołek płata skroniowego). Ten zbiór komórek reagował także “nieliniowo”, kiedy pokazywano coraz więcej znajomych twarzy, co sugeruje, że cały wzór jest większy niż suma jego części. Ponadto, kiedy pokazywano charakterystyczne części twarzy, ta część mózgu rozświetlała się, jak gdyby pokazana była cała twarz. To wskazywałoby, że kiedy pokazano wystarczający szczegół, by wywołać pamięć całej twarzy, włączała się pełna aktywność tego regionu.

 

Oczywiście, pozostaje bardzo dużo do zbadania. Nikt nie oczekuje, że zrozumienie działania czegoś tak skomplikowanego jak mózg będzie łatwe. Wydaje się to jednak ważnym kawałkiem układanki. Prawdopodobnie grupa neuronów działa razem jako szybkie połączenie między wkładem czuciowym a pamięcią. Szybkie rozpoznawanie twarzy jest ewolucyjnie ważne, więc ma sens istnienie obszaru mózgu, który to szybko umożliwia. Zakręt wrzecionowaty jest jednym obszarem poświęconym wzorom twarzy. Częściowo dlatego naczelne, a szczególnie ludzie, są tak skłonni do wyszukiwania twarzy. Widzimy je w chmurach i w przypadkowych wzorach, jakie powstają na korze drzew, plamach ropy i z cieni na Marsie (w procesie znanym jako pareidolia).


Autorzy omawianego badania podejrzewają, że neurony, których szukają w biegunie skroniowym, są hybrydowymi neuronami – zaangażowanymi zarówno w odczuciach wizualnych, jak i w pamięci. Właściwie może to być nowy rodzaj neuronu (jest wiele rodzajów neuronów z różnymi konfiguracjami aksonów i dendrytów, by służyć konkretnym celom). Być może te neurony służą jako złącze między częściami kory wzrokowej, która zestawia obrazy, a tą częścią, która pamięta znajome twarze. Kiedy znajduje się dopasowanie, rozświetla się. Muszą być jeszcze inne kroki w tym procesie, ale wydaje się, że autorzy badania znaleźli zasadnicze złącze.


Prawdopodobnie dzieje się coś takiego: kiedy widzisz jakikolwiek obraz i mózg buduje wzór światła, barwy i cieni we właściwy obiekt, ten wzór jest w rzeczywistym czasie porównywany do twojej pamięci wzrokowej. Jeśli obraz jest oczywisty, proces dzieje się bezszwowo. Jeśli jest wieloznaczny, możesz doświadczyć, że twój mózg próbuje znaleźć coś pasującego – „co to jest?” Kiedy mózg znajduje prawdopodobny odpowiednik, obraz nagle staje się wyraźny. Częściowo jest tak dlatego, że mózg modyfikuje obraz, żeby wyglądał podobniej do domniemanego odpowiednika. Z twarzami dzieje się to samo, ale zajmują się tym obszary mózgu poświęcone tylko twarzom, więc proces jest szybszy i bardziej wybiórczy.  


Pomyśl o tych wszystkich sytuacjach, kiedy widziałaś aktora w programie telewizyjnym i wiesz, że go poznajesz, ale nie umiesz go uplasować. W tle twój mózg przeszukuje twój katalog, żeby znaleźć dopasowanie. Albo możesz nie rozpoznawać aktora (z powodu makijażu i gry, która przesłania znajome szczegóły) aż nagle widzisz go pod szczególnym kątem lub może pojawia się znajomy gest albo wyraz i wtedy twoja pamięć zostaje kopnięta. Możesz także rozpoznać znajomą twarz tylko po oczach lub ustach. Ta część wystarcza, by wywołać pamięć w całości. Jest tam jednak próg, po którym rozpoznanie jest pełne, jak przekręcenie kontaktu.


Neuronaukowcy są teraz o krok bliżej odwrotnej inżynierii tego, jak mózg produkuje te zjawiska. Kluczowym składnikiem jest połączenie między percepcją a pamięcią i to badanie dostarcza dowodów, że dla rozpoznawania twarzy biegun skroniowy może być krytycznym elementem tego powiązania.  


The Grandmother Neuron

NeuroLogica Blog, 6 lipca 2021

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska

 



Steven Novella 

Neurolog, wykładowca na Yale University School of Medicine. Przewodniczący i współzałożyciel New England Skeptical Society. Twórca popularnych (cotygodniowych) podkastów o nauce The Skeptics’ Guide to the Universe. Jest również dyrektorem Science-Based Medicine będącej częścią James Randi Educational Foundation (JREF), członek Committee for Skeptical Inquiry (CSI) oraz członek założyciel Institute for Science in Medicine. Prowadzi blog Neurologica.

Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj






Nauka

Znalezionych 1469 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Jak małpy człekokształtne (włącznie z ludźmi) straciły swoje ogony   Coyne   2024-03-26
Ale najpierw kawa   Tonhasca Júnior   2024-03-21
Ideolodzy: dlaczego nauczanie genetyki musi mieć charakter społeczno-polityczny   Coyne   2024-03-19
Przepływ genów od neandertalczyków i denisowian do ludzi „współczesnych” i odwrotnie   Coyne   2024-03-14
Wejdź – skoro nalegasz   Tonhasca Júnior   2024-03-09
Czy “bezpłciowe” bakterie tworzą biologiczne gatunki?   Coyne   2024-03-06
Carl Zimmer o gatunkach i ochronie     2024-02-29
Kolejna błędna próba skorygowania ewolucji   Coyne   2024-02-22
Ryjący w ziemi przedsiębiorcy   Tonhasca Júnior   2024-02-15
Olbrzymie armie o niezliczonych umiejętnościach    Tonhasca Júnior   2024-02-08
Wejdź, powiedziała, dam ci schronienie przed burzą   Tonhasca Júnior   2024-01-15
Czy ludzie wyewoluowali w wodzie?   Coyne   2024-01-08
Jak upadają wielcy   Tonhasca Júnior   2024-01-04
Oczy reniferów zmieniają kolor, żeby łatwiej im było dostrzec jadalne porosty   Coyne   2023-12-30
Życzliwi przestępcy   Tonhasca Júnior   2023-12-28
Conor Friedesdorf (i Alexander Barvinok) o ideologicznym przymusie na amerykańskich uczelniach   Coyne   2023-12-26
Zdumiewający manipulatorzy   Tonhasca Júnior   2023-12-25
Nie gryzie się ręki, która cię zapyla   Tonhasca Júnior   2023-10-19
Rewolucja komunikacyjna   Hannam   2023-10-18
BBC szerzy propagandę rolnictwa organicznego, a biedni na świecie cierpią   i Kathleen Hefferon   2023-10-13
Niezwykły przypadek koewolucji i specyficzności zapylacz/storczyk   Coyne   2023-10-07
Płeć męska lub żeńska: nie ma nic pomiędzy   Elliot   2023-10-03
Myślenie intuicyjne i analityczne   Novella   2023-09-29
„Kryzys klimatyczny” to mistyfikacja   Williams   2023-09-25
Jak (i dlaczego) ośmiornica edytuje swój RNA   Lewis   2023-09-23
„Najbardziej znany zabójca ludzi”: jakie są prawdziwe początki XIV-wiecznej Czarnej Śmierci?   Lewis   2023-09-15
Do jakiego stopnia pary mają wspólne cechy?   Novella   2023-09-14
Kenia daje zielone światło 58 projektom GMO – naukowcy na całym świecie kontynuują badania w dziedzinie biotechnologii, mimo procesów sądowych i dezinformacji   Ombogo   2023-09-08
Lancet atakuje anty-przebudzenie, a czytelnik odpowiada   Coyne   2023-08-24
Więcej wyrafinowanej teologii: uczony religijny zastanawia się, czy neandertalczycy mieli nieśmiertelne dusze   Coyne   2023-08-16
Aktywiści anty-GMO w Afryce szerzą mity i strach, ale nie przedstawiają żadnych naukowych dowodów   Abutu   2023-08-14
Mało znana strona ryjkowców   Tonhasca Júnior   2023-08-11
Dlaczego nie można być osobą transrasową?   Coyne   2023-08-10
Walka z malarią za pomocą inżynierii genetycznej   Novella   2023-08-08
Jak restrykcje Unii Europejskiej podsycały głosy przeciwko GMO, jak również głód na globalnym Południu, a zwłaszcza w Afryce   Oria   2023-08-02
Nieznośni mali pomocnicy   Tonhasca Junior   2023-07-29
Macedońskie skarby   Tonhasca Júnior   2023-07-26
GMO i motyle   Novella   2023-07-25
Narzucanie ideologii naturze: Kew Garden celebruje „rośliny queer”   Coyne   2023-07-24
Smak miesiąca   Tonhasca Júnior   2023-07-20
Kłopoty na wylocie   Szczęsny   2023-07-18
Ideologiczne podważanie biologii   i Luana S. Maroja   2023-07-17
Role mężczyzn i kobiet w polowaniu, raz jeszcze   Coyne   2023-07-15
David Hillis o specjacji   Coyne   2023-07-13
Niechętni dawcy i pracowici biorcy   Tonhasca Júnior   2023-07-08
Grube problemy z jelitem   Szczęsny   2023-07-07
Badaczka z Leakey Foundation twierdzi, że kości orangutanów mówią nam, że biologiczna płeć jest spektrum, a nie binarna   Coyne   2023-06-30
Przez dziurkę od klucza   Szczęsny   2023-06-24
Nowa (nie podparta żadnymi dowodami) hipoteza, która eliminuje role płciowe w społecznościach łowców-zbieraczy   Coyne   2023-06-22
Błędne wyobrażenia o ewolucji   Coyne   2023-06-16
Influencerzy z podziemia   Tonhasca Júnior   2023-06-13
Jak wyewoluowało ubarwienie ostrzegawcze?   Coyne   2023-06-12
„San Francisco Chronicle” bardzo myli się w sprawie biologicznej płci   Coyne   2023-06-09
Kolczasty problem   Tonhasca Júnior   2023-06-06
Wpaść w amok. Empiryczna analiza szaleńczych zabójstw pokazuje, że wyłaniają się dwa różne wzorce.   King   2023-06-03
Błędna krytyka genetycznych testów na pochodzenie   Coyne   2023-06-02
Zdatny do lotu   Tonhasca Júnior   2023-06-01
‘Raniąca’ idea merytorycznych podstaw nauki    i Jerry Coyne   2023-05-29
Główny problem w filogenezie zwierząt wydaje się być rozwiązany   Coyne   2023-05-26
Americana   Tonhasca Júnior   2023-05-24
Czy uprawa jabłek odzwierciedla bigoterię?   Coyne   2023-05-18
Kenia: Musimy zająć się brakiem bezpieczeństwa żywnościowego, ale najpierw musimy położyć kres dezinformacji na temat upraw modyfikowanych genetycznie   Oria   2023-05-16
Czytanie myśli z fMRI i AI   Novella   2023-05-05
Jest lepiej niż myślisz   Lomborg   2023-05-03
Dwudziestu dziewięciunaukowców publikuje artykuł w obronie merytorycznych podstaw w nauce     2023-05-01
Niewygodna historia   Ferguson   2023-04-28
Biologia rezygnacji z działania: kiedy kontynuować, a kiedy spasować   Coyne   2023-04-26
Porywacze ciał   Tonhasca Júnior   2023-04-25
Porażka jest kluczowym składnikiem innowacji   Ridley   2023-04-22
Używanie roślin jako biofrabryk   Novella   2023-04-14
Dawno zmarli przemawiają do nas   Tonhasca Júnior   2023-04-12
Wątpliwi pomocnicy    Tonhasca Júnior   2023-04-08
Uganda: aktywiści przeciwni biotechnologii szerzą dezinformację   Wetaya   2023-04-05
Anglia pozwala na uprawy poddane edycji genów   Novella   2023-04-03
Recenzja z książki  Can “The Whole World” Be Wrong?   Rose   2023-04-01
Psychologia ewolucyjna dla początkujących   Coyne   2023-03-27
“Konwergentna” ewolucja mrówek grzybiarek Starego i Nowego świata   Coyne   2023-03-23
Gigantyczna armia małych zabójców   Tonhasca Júnior   2023-03-22
Colin Wright broni binarności płci u zwierząt   Coyne   2023-03-15
AI: gorąca randka z “Sydneyem ”   Gotefridi   2023-03-15
Zmienić język w ekologii i biologii ewolucyjnej! Przykład anemii sierpowatej   Coyne   2023-03-13
Wzrost liczby nieobecnych ojców i towarzyszące temu społeczne problemy   Geary   2023-03-11
No pasarán    Tonhasca Júnior   2023-03-04
Dezinformacja o GMO: Kenijczykom będzie trudno podejmować racjonalne decyzje i to może kosztować życie   Mykonyo   2023-02-24
Twardy kwiat do zgryzienia    Tonhasca Júnior   2023-02-22
ChatGPT niemal zdaje lekarski egzamin końcowy   Novella   2023-02-21
“Rogi” trylobitów mogły być używane jako broń w walkach między samcami   Coyne   2023-02-15
Postmodernizm obnażony   Dawkins   2023-02-14
Powody naszych wierzeń. Jak i dlaczego irracjonalność trzyma nas w swoich szponach i jak możemy z tym walczyć?   Pinker   2023-02-13
Kiedy zapada noc i ziemia jest ciemna   Tonhasca Júnior   2023-02-10
W nowej książce jest słuszna krytyka idei, że są lepsze i gorsze gatunki, ale jest także błędne twierdzenie, że gatunki nie są realne   Coyne   2023-02-06
Kolczatki wydmuchują bąbelki śluzu z nosa, żeby się ochłodzić   Coyne   2023-02-02
Mali i zręczni influencerzy   Tonhasca Júnior   2023-01-31
Dowody na ewolucję: Bezwłose zwierzęta mają martwe geny na sierść   Coyne   2023-01-23
Krew, znój, łzy i pot   Tonhasca Júnior   2023-01-19
Bąkojady czyszczą nosorożce   Coyne   2023-01-18
Mózg używa geometrii hiperbolicznej   Novella   2023-01-16
O wspaniały nowy świecie   Tonhasca Júnior   2023-01-12
Ciepło zabija. Zimno zabija wielu więcej   Jacoby   2023-01-09
Po co badać przestrzeń kosmiczną?   Jacoby   2023-01-04

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk