Uganda: aktywiści przeciwni biotechnologii szerzą dezinformację
Chociaż udowodniono, że GMO są bezpieczne i są nieocenionym elementem strategii bezpieczeństwa żywnościowego Ugandy, nadal są celem ataków polityków i grup społeczeństwa obywatelskiego.
Jak na ironię, według Afrykańskiego Centrum Różnorodności Biologicznej w RPA, Uganda ma największą liczbę upraw GMO już poddawanych testom przez Narodową Organizację Badań Rolniczych (NARO).
Naukowcy z NARO, którzy niedawno odkryli nowe metody kontroli aflatoksyn, nie są w stanie przekazać rolnikom swoich ulepszonych odmian nasion i roślin uprawnych, ponieważ Uganda nie ma polityki rolnej otwartej na GMO.
Jednak wielu naukowców niezłomnie dąży do uchwalenia ustawy o bezpieczeństwie GMO.
W Ugandzie jest wiele grup i osób sprzeciwiających się GMO i swobodnie rozpowszechniających dezinformację na temat GMO. Propagują one agroekologię, która według ogólnoafrykańskiej metaanalizy naukowej z 2020 roku wysiłków dotyczących konserwacji kultury rolnej, więzi rolników w nędzy.
W 2019 roku ugandyjski badacz Nassib Mugwanya wskazał, że agroekologia propaguje całkowicie nieefektywne metody upraw.
Jednak niektórzy ludzie z krajowego lobby anty-GMO chcą, aby rolnicy ją przyjęli.
Przekształcić systemy rolnicze Ugandy
Na początku tego miesiąca „Daily Monitor”, jedna z czołowych ugandyjskich gazet, poinformowała, że pracownik Sojuszu na rzecz Suwerenności Żywnościowej w Afryce, grupy, która wcześniej określiła nasiona GMO jako neokolonialne, nakłania rolników do przyjęcia agroekologii.
Ugandyjskie organizacje społeczeństwa obywatelskiego sprzeciwiające się GMO pozwały również w styczniu rząd Kenii do Trybunału Sprawiedliwości Afryki Wschodniej w związku z jego decyzją o zezwoleniu na uprawę i import zbóż GM.
„W przeciwieństwie do powszechnego błędnego przekonania, biotechnologia rolnicza nie zniszczy rodzimych praktyk rolniczych rolników ani upraw, jak twierdzą niektórzy agroekolodzy” – powiedział Erick Okwalinga, ugandyjski naukowiec zajmujący się roślinami.
„Raczej przekształci systemy rolne w Ugandzie, zmniejszając straty i zwiększając odporność upraw na susze i inne ekstremalne warunki klimatyczne. Odporne na klimat i choroby odmiany upraw pomogą Ugandzie, gospodarce opartej na rolnictwie, osiągnąć cel 13 z Celów Zrównoważonego Rozwoju i programu Zero Głodu”.
Dodał: „Agroekologia zaprzecza wezwaniom prezydenta Museveniego do modernizacji rolnictwa. Jak można zmodernizować rolnictwo, gdy zachęca się rolników do stosowania nieproduktywnych tradycyjnych praktyk, które skutkują niskimi plonami ubogich w zasoby gospodarstw domowych”.
„Nierozsądne jest rozpowszechnianie błędnych informacji na temat GMO opartych na niewiedzy i zachęcanie do stosowania tradycyjnych metod rolniczych w kraju, w którym populacja wzrosła ponad trzykrotnie, a produkcja żywności pozostaje niewystarczająca”.
Według dra Andrew Kiggundu, biotechnologa z NARO, dzięki biotechnologii Uganda umożliwi swoim społecznościom rolniczym produkcję wysokowydajnych i pożywnych upraw o lepszych cechach genetycznych.
Rozwój sektora rolnego Ugandy
„Uganda nie może sobie pozwolić na przegapienie rewolucji genowej. Wyższe i lepsze plony uzyskiwane dzięki technikom klastrowym biotechnologii pomogą zmniejszyć brak bezpieczeństwa żywnościowego i niedobory mikroelementów, które stanowią poważne zagrożenie dla kobiet w ciąży i dzieci w Ugandzie” – powiedział Kiggundu.
Dodał, że przyjęcie biotechnologii oznaczałoby lepsze nasiona, lepszą odporność na choroby i szkodniki oraz mniejsze stosowanie chemikaliów i narażenie ludzi.
„Oznaczałoby to również, że straty w uprawach spowodowane zmianami klimatycznymi i innymi ekstremalnymi zjawiskami pogodowymi zostaną złagodzone”.
Charity Muduwa, badaczka, która kiedyś opowiadała się za agroekologią, powiedziała AfS, że gdyby miała wybierać między agroekologią a biotechnologią, wybrałaby tę drugą.
„To jedyny sposób, dzięki któremu Uganda osiągnie zrównoważony rozwój rolnictwa, jeden z kamieni węgielnych czwartej rewolucji przemysłowej, który jest niezbędny do stawienia czoła skutkom zmian klimatycznych” – powiedziała Muduwa.
„Korzystanie z narzędzi do edycji genomu, takich jak CRISPR-CAS9, może zagwarantować zintegrowaną ochronę przed chorobami, zrównoważoną produkcję roślinną, zarządzanie, kontrolę jakości i rozwój sektora rolnego w Ugandzie”.
Dr Fredrick Kabi, pracownik naukowy NARO, który obecnie opracowuje szczepionkę przeciw kleszczom, powiedział, że biotechnologia zapewni znaczące możliwości w zakresie opracowywania szczepionek przeciwko chorobom ograniczającym produkcję zwierzęcą.
Wprowadzenie nowych i użytecznych genów
„Ponadto użycie markerów genetycznych może pomóc w hodowli zwierząt pod kątem pożądanych cech, w tym odporności na choroby, wyższą jakość i większą produktywność”.
Zdaniem Okwalingi biotechnologia ma potencjał poprawy efektywności wykorzystania środków zewnętrznych używanych w rolnictwie.
„Zredukuje to użycie pestycydów i nawozów, jednocześnie wydłużając okres przydatności do spożycia kluczowych upraw w kraju”.
Alfred Kafeero, biotechnolog, zgodził się.
„Biotechnologia stanowi narzędzie do zwiększania różnorodności genetycznej gatunków roślin uprawnych poprzez wprowadzanie nowych i użytecznych genów” — powiedział Kafeero. „Odegra znaczącą rolę w ochronie różnorodności biologicznej i umożliwi produkcję dużej liczby roślin z małych fragmentów rośliny macierzystej w krótkim czasie”.
Alliance for Science, 25 marca 2023
Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska
Richard Wetaya – ugandyjski dziennikarz, publicysta ugandyjskiego dziennika „New Vision”, koncentruje się na sprawach edukacji, ciąż nastolatek, nauce w rolnictwie.