Dreszcze w czasach zarazy


Andrzej Koraszewski 2022-01-28

Lotniskowce klasy Nimitz, USS Carl Vinson (CVN-70), po lewej oraz USS Abraham Lincoln (CVN-72) na Morzu Wschodniochińskim 22 stycznia 2022. (Zdjęcie: US Navy)
Lotniskowce klasy Nimitz, USS Carl Vinson (CVN-70), po lewej oraz USS Abraham Lincoln (CVN-72) na Morzu Wschodniochińskim 22 stycznia 2022. (Zdjęcie: US Navy)

Świat, w którym obudzimy się za tydzień lub dwa, może nagle być zupełnie inny niż to, co znamy. Od wielu lat nie było tak poważnego napięcia międzynarodowego jak w chwili obecnej. Próbujemy zachować spokój, normalnie wykonujemy swoje codzienne obowiązki, czując narastającą w powietrzu grozę. Zastanawiamy się, w co gra rosyjski prezydent. Na co liczy? Na szybki Anschluss sąsiedniego państwa? Amerykański prezydent nieopatrznie powiedział, że jeśli to będzie jakiś mały Anschlussik, to jakoś to przebolejemy. Ktoś pospiesznie wyjaśnił prezydentowi, że powiedzenie „pomniejsze wtargnięcie” mogło być wielkim błędem, chociaż jeszcze nie wiemy, czy większym niż sposób wyjścia z Afganistanu, czy tylko poważniejszym, niż prezydent mógł sądzić, kiedy to mówił. Tak czy inaczej prezydent pospiesznie wstał z kolan i zapewnił, że nie miał na myśli, tego co miał na myśli i każde wtargnięcie będzie traktował bardzo poważnie.

Uśmiechnięty jak zawsze Ławrow powiedział, że albo warunki Putina zostaną natychmiast zaakceptowane albo… sami rozumiecie. Uczciwie mówiąc, nie jestem pewien, czy znamy te warunki, gdyż pewne rzeczy były omawiane za zamkniętymi drzwiami, ale trudno o wątpliwości, że Moskwa jest przekonana, że może sobie pozwolić na daleko idącą próbę.


Dodatkowym sygnałem są wspólne manewry na Oceanie Indyjskim marynarki wojennej  Chin, Rosji i Iranu. Nic dziwnego, że wielu ludzi ma wrażenie, że jeśli wojska rosyjskie uderzą na Ukrainę, atak Chin na Tajwan jest więcej niż prawdopodobny.


Czy tego rodzaju lęki są uzasadnione?


Przekonanie, że żadnego policjanta nie ma, może skłaniać do działań, które spowodują efekt domina. Czy mamy do czynienia tylko ze sprawdzaniem, jak daleko można się posunąć, czy też dojdzie do autentycznego rzucenia rękawicy? Jaką rolę odegrają pomniejsi aktorzy? Iran wyraźnie znów spuszcza swoje psy ze smyczy, ISIS podnosi łeb w Iraku i Syrii. Nie zapominajmy o napięciu między Pakistanem i Indiami, a w tle mamy zarówno obłąkanego przywódcę Korei Północnej, jak i cierpiącego na przerost ego prezydenta Turcji. Pax Americana uznaje się za zakończony. Niezależnie, czy Amerykę i NATO stać będzie na stanowczość, czy nie, sam fakt przekonania, że Ameryka jest niezdolna do działania, wystarcza, żeby nagle świat znalazł się w koszmarnym chaosie.


Co przyniosą najbliższe dni i tygodnie? Zgadywanie nie ma większego sensu. Nikt nie jest w stanie przewidzieć rozwoju sytuacji. Próbujemy o tym nie myśleć, skupiamy uwagę na najnowszych romansach celebrytów, na groźnych idiotyzmach pani kurator, na kolejnych występach ojca Rydzyka. Kasandra na wybiegu nie prezentuje się dobrze. Zresztą, powiedzmy sobie szczerze, możemy niewiele, właściwie nic. Rządy wycofują swoich dyplomatów z Kijowa, niektórzy wysyłają trochę broni.


Jak się dowiadujemy „NATO wydało komunikat, w którym informuje, że ‘sojusznicy w ramach NATO stawiają wojska w stan gotowości i kierują dodatkowe okręty i myśliwce w rejon wschodniej Europy, wzmacniając sojusznicze siły odstraszające i obronę w czasie, gdy Rosja zwiększa liczbę wojsk wokół Ukrainy’”.


Prezydent Biden poprawił się i zapowiedział, że „Rosja zostanie pociągnięta do odpowiedzialności, jeśli zaatakuje”. Amerykańskie media donoszą, że dwa amerykańskie lotniskowce znajdują się w pobliżu Tajwanu.    


Trzecia wojna światowa zaczęła się w maju 1945 roku. Na odległych frontach ginęły dziesiątki milionów ludzi, a ponieważ były to fronty odległe, nazywaliśmy to zimną wojną. Główni aktorzy unikali bezpośrednich konfrontacji, zaledwie kilka razy były powody do obaw, że dojdzie do starcia supermocarstw, ale kiedy Związek Radziecki upadł, wszyscy odetchnęli z ulgą. Rosnąca potęga gospodarcza Chin nie budziła niepokoju, frustracje przegranych skłaniały do wzruszania ramionami, polityczny islam przeczył majaczeniom o końcu ideologii.


Jest styczeń 2022 roku. Luty może przynieść odpowiedź na kilka pytań. Chwilowo mamy dreszcze w czasach zarazy.