Kot Iriomote


Greg Mayer 2016-07-07


 

Kot Iriomote lub kotek wyspowy (Prionailurus benegalensis iriomotensis) jest krytycznie zagrożonym podgatunkiem (klasyfikowanym czasami jako pełen gatunek) kotka bengalskiego, gatunku małych kotów szeroko rozprzestrzenionych w całej Azji od Afganistanu do Syberii wschodniej i na południe do Filipin i Wielkich Wysp Sundajskich. Kot Iriomote jest tajemniczym zwierzęciem, nauka dowiedziała się o nim dopiero w latach 1960. I zamieszkuje małą (289 km kwadratowych) wyspę Iriomote na archipelagu Riukiu w Japonii południowej. Nie ma go na większych wyspach tego archipelagu.

 


“Yon”, kot Iriomote uderzony przez samochód w 1996 r. i rehabilitowany w Centrum Ochrony Przyrody Iriomote, gdzie pozostawał aż do śmierci w 2011 r. Po śmierci zabalsamowano go. Zdjęcie: Purplepumpkins via Wikipedia.


Dużym zagrożeniem dla tych kotów są samochody, jak pokazuje Yon, ocalony po wypadku, na zdjęciu powyżej. Mój korespondent z Okinawy przysłał mi następujące smutne wiadomości dotyczące nieustającego zagrożenia dla tych kotów.

Piąty dziki kot Iriomote zabity w tym roku na drodze


Dziki kot Iriomote, uznany za skarb narodowy Japonii, został uderzony przez samochód i zabity na drodze 215 na wyspie Iriomote w poniedziałek. Jest to piąty kot zabity w wypadku samochodowym w tym roku.


Najgorszym rokiem jak dotąd był 2013, kiedy w sumie zginęło sześć tych zagrożonych kotów, ale to już jest piaty wypadek w tym roku, a pozostało jeszcze sześć miesięcy.


Według Biura Środowiska Naturalnego Naha, zabity kot był prawdopodobnie matką wychowująca kocięta i urzędnicy biura niepokoją się, że kocięta mogą stać się dalszymi ofiarami wypadków samochodowych albo w inny sposób popaść w tarapaty. Proszą społeczność o natychmiastowe poinformowanie ich, jeśli ktoś znajdzie kocię na Iriomote.


Kot, który zginął w wypadku, mierzył 52 cm i ważył 2,8 kg. Ciało znaleziono 13 czerwca przy drodze około 20:20 i wyglądało jakby zostało uderzone mniej niż 20 minut wcześniej.


Urzędnicy z Centrum Ochrony Przyrody Iriomote wzywają kierowców do ostrożności, mówią, że jest to pora, kiedy zwierzęta wychowują swoje młode i są szczególnie narażone. „Myślimy o ogłoszeniu stanu wyjątkowego zanim ten rok stanie się najgorszy” – powiedział jeden z urzędników.

Uwaga mediów, rozciągająca się także na prasę angielskojęzyczną, pokazuje godną podziwu świadomość społeczną o potrzebie ochrony kotów.


Kotek bengalski i jego rozmaite podgatunki stanowią interesującą zagadkę biogeograficzną, ponieważ występuje nie tylko na różnych wyspach sundajskiego mostu lądowego (np. Borneo), które były połączone drogą lądową z kontynentem Azji w czasach lodowcowego obniżenia poziomu morza, ale niekiedy występują także na wyspach, które wznoszą się z głębokiej wody poza szelfami kontynentalnymi, takimi jak Iriomoto (oddzielona przez głębokość ponad 500 m), a niektóre na Filipinach. Poza szczurami i nietoperzami ssaki są na ogół niezbyt sprawne w rozprzestrzenianiu się drogą wodną (problem, który poruszaliśmy wcześniej tutaj w WEIT), a więc pytanie brzmi: jak się tutaj dostały? Są co najmniej trzy możliwości. Po pierwsze, mogły dotrzeć przez wodę dzięki temu, co Darwin nazywał „przypadkowymi środkami transportu”: na rafach z pływającej roślinności (najbardziej prawdopodobne dla tych kotów); po mostach lodowych (nie w tym wypadku, ale podejrzewane dla pewnych postaci arktycznych/antarktycznych); płynąc (znane u słoni) lub po prostu zniesione prądami (wiadomo, że przydarza się to żółwiom). Po drugie, bardziej znaczące zmiany geologiczno/geograficzne niż lodowcowe obniżenie poziomu morza mogło dostarczyć w przeszłości suchej drogi na wyspę; takie zmiany mogą także zwęzić bariery wodne, podnosząc szansę udanego jej przekroczenia. Po trzecie, mogły być przywiezione na wyspy przez człowieka – większość lub wszystkie rozmaite szopy zachodnioindyjskie okazały się wczesnymi zwierzętami wprowadzonymi przez człowieka. Istnieją rozmaite sposoby badania tych możliwości (skamieniałości/zapis archeologiczny, rekonstrukcje paleogeograficzne, genetyczne rozchodzenie się populacji itd.), ale nie wiem, czy kwestia rozprzestrzeniania się kotków bengalskich była tak bezpośrednio badana.


Izawa, M., T. Doi, N. Nakanishi and A. Teranishi. 2009. Ecology and conservation of two endangered subspecies of the leopard cat (Prionailurus bengalensis) on Japanese islands. Biological Conservation 142:1884-1890.

Tamada, T., B. Siriaroonrat, V. Subramaniam, M. Hamachi, L-K. Lin, T. Oshida, W. Rerkamnuaychoke, and R. Masuda. 2008. Molecular diversity and phylogeography of the Asian leopard cat, Felis bengalensis, inferred from mitochondrial and Y-chromosomal DNA sequences. Zoological Science 25:154-163.


The Iriomote cat

Why Evolution Is True, 29 czerwca 2016

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska


Greg Mayer

Zastępca kuratora działu gadów i płazów w muzeum zoologicznym Uniwersytetu Wisconsin. Doktorat z biologii ewolucyjnej obronił na Harvardzie.