Prawdziwy artykuł czy mistyfikacja jak z Sokala?


Jerry A. Coyne 2016-03-31


Pewne formy dyskursu postmodernistycznego są tak outré, że nie daje się powiedzieć, czy są pisane na poważnie, czy ktoś robi sobie dowcip. (Niektórzy postmoderniści twierdzą, że ich poważne prace można rozumieć jako żartobliwe!) Najsłynniejszym przykładem połączenia tego, co uczone, z tym, co absurdalne, jest artykuł Alana Sokala o fizyce i postmodernizmie dla pisma „Social Text”, Transgressing the Boundaries: Towards a Transformative Hermeneutics of Quantum Gravity. (Jestem dumny, że pierwszym listem w “New York Times” o tym artykule był mój list z pochwałami dla Sokala. Ostro mnie wtedy zaatakował mój stary przyjaciel, który bez mojej wiedzy przeszedł na Ciemną Stronę i został postmodernistą.)

Tutaj więc link do  artykułu, który właśnie ukazał się w piśmie „Progress in Human Geography” (pdf tutaj, h/t czytelnik David). Pismo jest rzeczywiste i autorzy też wydają się rzeczywiście istnieć. Pierwszy autor, Mark Carey jest profesorem historii i prodziekanem college’u Clark Honors na University of Oregon. Dużo publikował o lodowcach. To jest jego najnowsza praca z trzema współautorami. Waszym zadaniem jest co najmniej przejrzenie artykułu i osądzenie, czy to naprawdę artykuł naukowy, czy kawał w stylu Sokala. Ja stawiam na to pierwsze.

StreszczenieLodowce są kluczowymi symbolami zmiany klimatu i globalnej zmiany środowiskowej. Jednak stosunki między płcią, nauką a lodowcami – szczególnie dotyczące kwestii epistemologicznych o tworzeniu wiedzy glacjologicznej – pozostają niezbadane. Niniejsza praca proponuje ramy feministycznej glacjologii z czterema kluczowymi składnikami: 1) producenci wiedzy; 2) nauka i wiedza gender; 3) systemy dominacji naukowej; i 4) alternatywne przedstawianie lodowców. Łącząc badania feministycznej nauki postkolonialnej i feministycznej ekologii politycznej, ramy glacjologii feministycznej generują solidną analizę płci, władzy i epistemologii w dynamicznych systemach socjo-ekologicznych, prowadząc w ten sposób do bardziej sprawiedliwej i równej nauki oraz stosunków ludzie-lód.

Streszczenie

Lodowce są kluczowymi symbolami zmiany klimatu i globalnej zmiany środowiskowej. Jednak stosunki między płcią, nauką a lodowcami – szczególnie dotyczące kwestii epistemologicznych o tworzeniu wiedzy glacjologicznej – pozostają niezbadane. Niniejsza praca proponuje ramy feministycznej glacjologii z czterema kluczowymi składnikami: 1) producenci wiedzy; 2) nauka i wiedza gender; 3) systemy dominacji naukowej; i 4) alternatywne przedstawianie lodowców. Łącząc badania feministycznej nauki postkolonialnej i feministycznej ekologii politycznej, ramy glacjologii feministycznej generują solidną analizę płci, władzy i epistemologii w dynamicznych systemach socjo-ekologicznych, prowadząc w ten sposób do bardziej sprawiedliwej i równej nauki oraz stosunków ludzie-lód.



Tutaj są dwa fragmenty z tego fatalnie napisanego artykułu:

Zasadniczym, przeoczonym aspektem ludzkiego wymiaru lodowców i badań zmiany globalnej jest stosunek między płcią a lodowcami. Choć było stosunkowo niewiele badań o płci i ogólnie o globalnej zmianie środowiskowej (Moosa and Tuana, 2014; Arora-Jonsson, 2011), jest jeszcze mniej z perspektywy feministycznej, która skupia się na płci (rozumianej tutaj nie jako męska/żeńska binarność, ale jako gama możliwości osobistych i społecznych), a także na władzy, sprawiedliwości, nierówności i produkcji wiedzy w kontekście lodu, zmiany lodowcowej i glacjologii (wyjątkami są Bloom et al., 2008; Williams and Golovnev, 2015; Hevly, 1996; Hulbe et al., 2010; Cruikshank, 2005). Teorie feministyczne i epistemologie krytyczne – szczególnie badania feministycznej ekologii politycznej i feministycznej nauki postkolonialnej – otwierają nowe perspektywy i analizy w historii wiedzy glacjologicznej. Badacze feministycznej ekologii politycznej i feministycznej geografii (np. Sultana, 2014; Mollett and Faria, 2013; Elmhirst, 2011; Coddington, 2015) także wzywają, by badania przeszły “poza płeć” i obejmowały analizy władzy, sprawiedliwości i produkcji wiedzy, jak również “naruszyły i kwestionowały dominujące założenia”, które często tkwią w wiedzach eurocentrycznych (Harris, 2015: xx). Przy wybijającym się miejscu lodowców zarówno w wyobraźni społecznej o zmianie klimatu, jak w badaniach globalnej zmiany środowiskowej, podejście feministyczne ma istotne, aktualne znaczenie dla zrozumienia dynamicznych stosunków między ludźmi i lodem – co Nüsser i Baghel (2015) nazywają cryoscape.


Poprzez przegląd i syntezę multidyscyplinarnej i szeroko zakrojonej literatury o stosunkach ludzie-lód niniejsza praca proponuje ramy feministycznej glacjologii do analizy dynamiki ludzie-lodowiec, narracji i dyskursu lodowcowego oraz twierdzeń o wiarygodności i autorytecie wiedzy glacjologicznej przez pryzmat badań feministycznych.

Ile modnych słówek potraficie znaleźć w powyższym? Czy nie macie ochoty walić głową w biurko? Nie będę was torturował dużo dłużej, ale tutaj jest jeszcze jeden kawałek:

II. Dlaczego glacjologia feministyczna?

Glacjologia feministyczna pyta jak wiedza dotycząca lodowców jest produkowana, rozprowadzana i zdobywa wiarygodność i autorytatywność w czasie i przestrzeni. Równocześnie wysuwa na pierwszy plan wiedzę o lodowcach, która była marginalizowana lub uważana za „wychodzącą poza” tradycyjną glacjologię. Pyta jak lodowce stały się znaczące i istotne (przez jakie procesy ontologiczne i epistemologiczne), jak również próbuje zdestabilizować leżące u podstaw założenia o lodzie i środowisku przez rozmontowanie chmary granic i binarności. Ogląd feministyczny jest zasadniczy, biorąc pod uwagę historyczną marginalizację kobiet, znaczenie gender w wiedzy związanej z lodowcami oraz sposoby, w jaki systemy kolonializmu, imperializmu i patriarchatu współstanowiły ugenderowioną naukę. Ponadto perspektywa feministyczna stara się odkryć i przyjąć zmarginalizowaną wiedzę i alternatywne narracje, które są coraz bardziej potrzebne dla skutecznych badań globalnej zmiany środowiskowej, w tym glacjologii (Castree et al., 2014; Hulme, 2011). Kombinacja badań feministycznej nauki postkolonialnej i feministycznej ekologii politycznej dostarcza podstawy intelektualnej dla feministycznej glacjologii.

O, i nie umiałem oprzeć się temu, na samym końcu:

Po drugie, powtarzamy potrzebę nie tylko docenienia zróżnicowanych wpływów zmiany środowiskowej na różne grupy ludzi – mężczyzn i kobiet, bogatych i biednych, Północ i Południe – ale zrozumienia, jak nauka, która kieruje próbami rozwiązania, może w rzeczywistości utrwalać różnice, ponieważ są one, zasadniczo, zbudowane na i czerpiące swą moc epistemologiczną ze zróżnicowania i marginalizacji. Walki o autorytet i legitymację toczą się na wiele oczywistych sposobów w negocjacjach o zmianie klimatu. Walki odbywają się także w mniej oczywiste sposoby, takie jak w badaniach zmiany środowiskowej leżących u podstaw polityki klimatycznej. Analitycy i praktycy muszą uznać sposoby, na które marginalizowane są ponadnaukowe, niezachodnie, niemaskulinistyczne metody wiedzy, myślenia i działania. Odpowiedzią na prostacki dyskurs: „lód to po prostu lód” nie jest jedynie wysuwanie na czoło kobiet i ich doświadczeń – to by tylko utrwalało binarności i granice i ignorowało głębsze podstawy.

OK, rzeczywisty artykuł czy głupi kawał?

Nawiasem mówiąc, było to częściowo finansowane przez amerykańskich podatników:

Finansowanie Autorzy ujawniają otrzymanie następującego wsparcia finansowego badań, autorstwa i/lub publikacji tego artykułu: Ta praca jest oparta na pracy wspieranej przez US National Science Foundation z grantu #1253779. Podziękowania dla Geography Colloquium Series z Ohio State University za cenny wkład do tego projektu.

Ile pierwszy autor otrzymał od NSF? Czytelnik dowiedział się tego z oficjalnego zawiadomienia o grancie i suma wynosi 412 930 dolarów. Był to grant z funduszu NSF CAREER, zaaprobowany przez Division of Social and Economic Sciences, z tytułem “Glaciers and Glaciology: How Nature, Field Research, and Societal Forces Shape the Earth Sciences”. [Lodowce i glacjologia: jak natura, badania terenowe i siły społeczne kształtują Nauki o Ziemi]

A real paper or a Sokal-esque hoax? You'll be the judge

Why Evolution Is True, 6 marca 2016

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska

 

Od Redakcji

W kolejnym artykule z 13 marca Jerry Coyne potwierdza, że tekst feministycznych glacjologów niestety nie był żartem, a ponurą rzeczywistością. Czytelnik znajdzie tam wiele innych mrożących krew w żyłach cytatów. Tekst jest jednak dość długi i mimo niezaprzeczalnego piękna postmodernistycznej nauki nie będziemy go jednak tłumaczyć.         



Jerry A. Coyne


Profesor na wydziale ekologii i ewolucji University of Chicago, jego książka "Why Evolution is True" (Polskie wydanie: "Ewolucja jest faktem", Prószyński i Ska, 2009r.) została przełożona na kilkanaście języków, a przez Richarda Dawkinsa jest oceniana jako najlepsza książka o ewolucji.  Jerry Coyne jest jednym z najlepszych na świecie specjalistów od specjacji, rozdzielania się gatunków.  Jest wielkim miłośnikiem kotów i osobistym przyjacielem redaktor naczelnej.