Prawda

Piątek, 29 marca 2024 - 05:57

« Poprzedni Następny »


O nadziei w tym i owym


Andrzej Koraszewski 2014-03-27


Przeglądając komentarze do napisanego dawno temu artykułu natrafiłem na pytanie czytelnika: „dlaczego odbieracie ludziom nadzieję?" Ważne pytanie i bardzo osobiste. Czytając takie pytanie skierowane do ateisty domyślamy się, że w pierwszym rzędzie chodzi o życie wieczne, że pisząc o wartościach racjonalizmu oraz sensie ateizmu odmawiamy nadziei na życie po życiu.

To prawda. Racjonalizm to patrzenie prawdzie w oczy, a ateizm to przyznanie, że jak dotąd nie natrafiono na żadne dowody potwierdzające opowieści czy to o 72 dziewicach czekających na prawych samobójców, którzy zabierają ze sobą niewiernych i ich dzieci, czy o innych wersjach obcowania dusz w zaświatach.

 

Nie tylko nie mamy żadnego dowodu na istnienie życia pozagrobowego, ale jak sądzimy mamy ważne powody, aby opierać się pokusie wiary w ułudę. Jeśli żyjemy tylko tu i teraz, warto cenić każdą sekundę tego życia i próbować nadawać sens temu życiu, które mamy. „Życie jest darem" powiadają ludzie głęboko religijni. Zgadzam się i dodaję: jest darem, którego nie można dostać dwa razy.

 

Z ludźmi wierzącymi łączy nas wiele wartości, a przede wszystkim wiara w dobro. Dla ludzi wierzących źródłem dobra jest Bóg, zaś samo dobro jest i przez nich i przez nas nadzwyczaj często definiowane jako życzliwość wobec drugiego człowieka. Współczucie i altruizm będą nagrodzone. Nagrodą dla ateisty jest tylko uśmiech dziecka, chorego, czy starego człowieka, uśmiech sąsiada, życzliwe porozumienie z kimś na drugim końcu świata. Wierzący wierzy, że czeka go coś znacznie lepszego. Obaj mają również chwile zwątpienia, oto człowiek, któremu chcieliśmy pomóc, okazał się lekkomyślny, darowane pieniądze przepił, wydał na hazardowe gry albo na rozmowy telefoniczne, czy wreszcie po prostu okazał się zwykłym naciągaczem. Wierzący nadal wierzy, że za jego dobre intencje czeka go nagroda w niebie, ateista musi zastanawiać się nad pytaniem, co zrobił źle, co powinien zrobić, aby następnym razem jego pomoc była bardziej skuteczna. Nie jest tak zawsze, ale dla wierzących, częściej niż dla ateistów, liczą się głównie dobre chęci, czasem są zgoła ważniejsze niż rzeczywiste efekty naszego działania.

 

Skąd ateista czerpie przekonanie, że to co robi jest słuszne? Jest to niebywale ważne  i często powtarzane przez wierzących pytanie. Możemy je jednak odwrócić. Nawet jeśli dobro  pochodzi od jakiegoś Boga, skąd wierzący wie, czego chce Bóg i jak właściwie Bóg definiuje dobro? Problem polega na tym, że autorytet kapłana, katechizmu, papieża nie zwalnia wierzącego z jego jednostkowej odpowiedzialności. Jedziemy proszę państwa na tym samym wózku samodzielnej odpowiedzialności za własne życie i za własne czyny, odpowiedzialności za samodzielne oceny, o tym co dobre, a co złe. Nadmierna wiara w autorytety łatwo może jednak uszczuplić tę naszą jednostkową odpowiedzialność. „Bóg jest źródłem dobra, a ksiądz wie czego ode mnie oczekuje Bóg." Kiedy przyjmuję takie założenie, źródłem mojej nadziei jest wiara w życie po życiu i zmniejszona odpowiedzialność za własne decyzje. Oddaję się w ręce dobrego pasterza, a on przecież wie, bo zakłada kołnierzyk tyłem do przodu. 

 

Jest tu jeszcze jeden wymiar: mistycyzm jako źródło duchowych uniesień. Uczciwie mówiąc, nie rozumiem dlaczego jakaś tajemnica ma być źródłem ekstazy, a nie wyzwaniem do rozwiązania zagadki? Okrzyk „Eureka" nie był spowodowany uniesieniem z powodu ułudy, a radością z powodu zrozumienia czegoś, co wcześniej stanowiło zagadkę. Pasja racjonalistów jest pasją ludzi próbujących zrozumieć otaczający ich świat.

 

Pasja uczonego, dobrego lekarza, nauczyciela, hodowcy, przedsiębiorcy, to jest, moim zdaniem, nadzieja na to, że nie zmarnuję swojego życia na mrzonki, nadzieja na to, że będę lubił to, co robię, że będę to robił dobrze, a inni będą mieli z tego pożytek. Nie jest mi do tego potrzebna ani koncepcja Boga, ani idea duszy, ani jakaś ubóstwiana Tajemnica.

 

Część moich przyjaciół to ludzie głęboko wierzący. Mamy bardzo wiele wspólnych wartości, gdyż moi przyjaciele nie spoczywają na modłach, robią wiele rzeczy ciekawych i dobrych i czasem przy lampce wina zastanawiamy się nad pytaniem, jak bardzo bliscy sobie mogą być ludzie odmiennie patrzący na pochodzenie dobra, inaczej patrzący na śmierć, inaczej, a jednak często dość podobnie rozumiejący to, co nazywamy sensem życia. Czasem się zgadzamy, że nikt z nas nie zdejmie brzemienia odpowiedzialności za własne życie, a kiedy mówię, że dla mnie religia jest wątpliwym przewodnikiem, mam wrażenie, że rozumieją co mówię, chociaż wierzą, że jest inaczej, i rozstajemy się w przyjaźni do następnego spotkania.

 

Racjonalizm, czy wręcz ateizm nie jest próbą odebrania komukolwiek nadziei, jest próbą powiedzenia, że hipoteza Boga nie jest konieczna do tego, aby próbować zrozumieć tajemnice świata, ani do tego, aby zgadzać się, że życie drugiego człowieka jest najwyższą wartością. Wręcz przeciwnie, nadzwyczaj często idea Boga utrudnia patrzenie prawdzie w oczy. Hipoteza Boga była bardzo prowizoryczną, przednaukową formułą wyjaśniania tajemnic przyrody, zaś nadzieja na życie pozagrobowe może mi bardzo utrudnić sensowne wykorzystanie jedynego życia, które mi się przytrafiło.

 

Żyjemy w czasach postępującej laicyzacji (ale i radykalizacji obrońców ułudy), coraz częściej spotykam ludzi określających się jako kulturowy katolik (chrześcijanin, żyd, muzułmanin, itp.). Wydaje mi się, że kryje się za tym przywiązanie do tradycji, ale i niechęć do czerpania nadziei z ułudy.  Przyglądając się tym „zaledwie kulturowym” członkom różnych religijnych wspólnot, bez trudu dostrzegam ich próbę rozluźnienia związków bez dramatycznych rozstań, mam wrażenie, że rezygnują z ułudy, ubierając to w zgrabne słowa.

 

Jest tu jeszcze jeden, równie ważny, a może jeszcze ważniejszy aspekt. „Zaledwie kulturowy” członek wspólnoty wysyła sygnał o zmianie priorytetów.  Nie jest już najpierw katolikiem, a dopiero potem Polakiem, inżynierem, nauczycielem, czy lekarzem, nie jest najpierw katolikiem, a dopiero potem sąsiadem; przynależność wyznaniowa straciła status nadrzędnej tożsamości. Owa „kulturowość” jest informacją o przywiązaniu, a nie o nadrzędności, nadrzędny staje się humanizm, poczucie wspólnoty z innymi ludźmi.

                 

Moje poczucie wspólnoty z kulturowymi katolikami, żydami, muzułmanami, czyni ze mnie kulturowego ateistę, który zupełnie się nie dziwi, że w rozmowach z kulturowymi wyznawcami wspólnot religijnych jakoś nikt nie wspomina o szczegółach życia w raju, ani o egzorcyzmach, ani o urządzeniu piekła. Kulturowi ateiści w rozmowach z kulturowymi członkami wspólnot wyznaniowych znacznie częściej zastanawiają się, co zrobić, by nadzieja na życie po życiu nie prowadziła do skracania życia tu i teraz i mają bardzo mało wspólnego z tymi ateistami, którzy chcieli budować ateistyczne państwo w oparciu o nazbyt do religii podobną ideologię, żądającą tożsamości totalnej, a nie tylko kulturowej.   Ateista, który ma nadzieję na lepszą przyszłość ludzkości po trupach ludzi, też sprzedał duszę diabłu i mierzi jak Natanek.

 

Dlaczego odbieramy ludziom nadzieję? To zależy kto i w czym dostrzega nadzieję. Większy  kłopot z definicją odbierania.             


Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj




Komentarze
1. Inny rodzaj nadziei Szary Myszak 2014-03-30


Nowy ateizm i krytyka religii

Znalezionych 900 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

"Chrześcijańskie dziewczyny są przeznaczone tylko do jednego – do dawania przyjemności muzułmańskim mężczyznom”   Ibrahim   2016-10-03
"Nic wspólnego z islamem"?   Bergman   2016-12-11
"Time Magazine” i zachodnie podejście do islamizmu   Mahmoud   2021-10-02
#PrayForGaza #PrayForPalestina.   Koraszewski   2018-02-07
„Szczepionkowa” hipoteza powstania religii   Ferus   2021-05-02
“Atlantic” rozważa ważką kwestię: czy wczesne homininy miały dusze?   Coyne   2015-10-05
“Hańba Pakistanu”: oskarżenia o bluźnierstwo   Saeed   2023-02-03
“New York Times” głosi fałszywą przyjaźń między nauką i religią   Coyne   2023-03-30
“Newsweek” bezkrytycznie chwali brazylijskiego chirurga fantomowego -  i wychwala inne czary-mary   Coyne   2016-03-12
“Rozum został stworzony przez Boga”   Coyne   2014-01-03
 “Islam przeżywa ostre starcie z nowoczesnością i wymaga reform”     2018-11-22
Uzdrawianie wiarą zabija dzieci   Coyne   2014-11-19
Dzisiejszy strajk i encyklika z 1968 roku   Koraszewski   2016-10-03
Kościół, nauka i próby pogodzenia wiary z życiem   Koraszewski   2016-10-07
Portret wielkiego agnostyka   Coyne   2013-12-14
Ani nie manifest, ani nie tak nowego ateizmu   Koraszewski   2019-04-26
  Egzorcyści kontra Zły (II). Czyli pozorna walka „dobra ze złem”.   Ferus   2023-11-12
(Nie)Fachowe pośrednictwo religijne.Czyli nieudana próba połączenia sprzecznych ze sobą zachowań.   Ferus   2021-08-29
(Nie)zwykła opowieść wigilijna. Czyli moja nocna, niedokończona rozmowa z psem.   Ferus   2021-12-26
Adwokat diabła II.Czyli religijna wersja ludzkich umiejętności „poszukiwania wyjścia”.   Ferus   2018-12-16
Adwokat diabła. Czyli religijne racje zastępujące prawdę.   Ferus   2018-12-09
Ameryko, obudź się!   Imani   2014-08-08
Arabia Saudyjska i jej pięć minut w mediach   Koraszewski   2015-10-02
Bańki, medycyna, islam i sport     2016-08-27
Bezbożne „Ranczo”.Czyli nie jest dobrze, iż wierni mało wiedzą o religii, czy raczej bardzo dobrze?   Ferus   2021-02-21
Bezduszna duchowość ateistów   Koraszewski   2021-08-03
Biblia źródłem moralności? Żartujesz sobie!   Coyne   2014-09-10
Bogowie popkultury.Czyli jakimi religijnymi stereotypami „karmi” nas telewizja.   Ferus   2021-09-05
Boski niebyt, nauka i patriotyzm   Koraszewski   2018-11-07
Boże słowo głoszone z ambony     2017-08-10
Cena świętego spokoju.Czyli religijny raj dla oportunistów albo też azyl ignorancji (wg Spinozy).   Ferus   2024-03-10
Chrześcijanie XXI wieku   Koraszewski   2014-01-17
Czego naucza imam w Kopenhadze     2017-06-19
Czy Bóg jest bezcielesną osobą?   Coyne   2014-03-16
Czy nasze wartości pochodzą od Boga?   Stenger   2014-07-31
Czy nauka czyni zbędną wiarę w Boga?   Stenger   2017-08-25
Czym jest wszechświat wobec chodzenia po wodzie?   Ferus   2015-01-03
Duchowa służba zdrowia. Czyli oblicze Boga zatroskanego Miłosierdziem.   Ferus   2021-04-18
Duchowość i seksualność szatana XXI wieku   Kruk   2014-04-30
Ego kontra Świadomość. Czyli lepiej żyć złudzeniami czy prawdą o rzeczywistości?   Ferus   2019-03-03
Humanizm jako alternatywa   Grayling   2016-06-12
Ignorowane ludobójstwo chrześcijan w Nigerii    Ibrahim   2020-08-25
Indyjskie czary nad słowem sekularyzacja   Ahmad   2015-11-27
Islamscy towarzysze podróży w drodze do bigoterii i masowych mordów   Fernandez   2017-04-23
Jacek Tabisz o nowym humanizmie    Tabisz   2021-12-21
Jak odpowiadać na argumenty teisty   Stenger   2016-08-25
Kiedy największa na świecie sunnicka instytucja religijne potępi swój kolonializm?    Shoaaib   2019-02-24
Koran i mowa nienawiści   Rizvi   2015-03-28
Mój racjonalny ateizm.Czyli w czym upatruję siłę areligijnych poglądów.   Ferus   2024-01-28
Miecz czy Rozum? Czyli jak uczy historia religii: na jedno wychodzi!   Ferus   2021-03-28
Moja racjonalna wiara. Czyli idea bogów/Boga dla bardziej wymagających.   Ferus   2023-12-31
Najdłużej trwająca mistyfikacja w dziejach ludzkości. Suplement „B”.   Ferus   2020-01-19
Najlepszy ze światów – Ziemia? Czyli najlepsza z możliwych marności nad marnościami.   Ferus   2023-08-06
Niechciany dar Boga. Czyli trudności z akceptacją nieuniknionego.   Ferus   2018-12-02
Nieudacznicy, tchórze? Nie, idealiści   Carmon   2017-06-02
Nieudane autodafe. Czyli: kiedy ateizm był zbrodnią.    Ferus   2023-11-19
Nocna rozmowa z biskupem o sensie życia   Koraszewski   2018-04-09
Osaczeni przez religię   Rushdie   2017-02-03
Otwarty umysł jest zaletą   Andreadis   2017-02-16
Państwo częściowo wyznaniowe   Koraszewski   2014-06-15
Pod sztandarem Niebios   Foster   2015-03-15
Pod sztandarem Niebios   Foster   2017-03-09
Podsumowanie ataków na ateistów   Coyne   2014-01-07
Poznacie ich po ich owocach   Grayling   2017-07-30
Poświąteczna refleksja. Kiedy mity traktowane są jako rzeczywistość.   Ferus   2021-04-11
Religia, “Playboy” i Frank Sinatra   Coyne   2014-08-27
Republika Ateistów odparła atak religijnych ekstremistów   Stone   2017-06-07
Rozmyślając nad sensem życia (VI)   Ferus   2019-05-12
Rozum i wiara, Część III -Czyli takie sobie rozmowy o religijnych „prawdach” i problemach z nimi związanych.   Ferus   2015-12-13
Rozum i WiaraCzyli takie sobie rozmowy o religijnych „prawdach” i problemach z nimi związanych.   Ferus   2015-11-01
Sens życia   Haught   2015-11-20
Sumerowie patrzą z osłupieniem jak Bóg tworzy świat     2014-12-23
Szamani: antenaci współczesnych kapłanów. Czyli Niezależny Związek Zawodowy Duszpasterzy. (V)   Ferus   2022-08-28
Szamani: antenaci współczesnych kapłanów.Czyli Niezależny Związek Zawodowy Duszpasterzy. (II)   Ferus   2022-08-07
Szamani: antenaci współczesnych kapłanówI.Czyli Niezależny Związek Zawodowy Duszpasterzy. (III)   Ferus   2022-08-14
Tako rzecze rzecznik Nycza   Koraszewski   2016-03-28
Teologia wyzwolenia diabłów                  Kruk   2014-10-24
Tęsknota za bezpiecznym miejscem (II)Czyli Królestwo Niebieskie na Ziemi.   Ferus   2018-02-18
Tęsknota za bezpiecznym miejscem. Czyli Królestwo Niebieskie na Ziemi.   Ferus   2018-02-11
Turcja: Czy z religijnego punktu widzenia pożądanie własnej córki jest w porządku?   Bekdil   2016-01-25
Uciekłaś od wojny, a oni przyjęli cię      2020-03-13
Uprowadzenie Holocaustu dla Dżihadu: Auschwitz i KnesetCzęść 5: Wbijanie noża   Pandavar   2020-06-24
Wezwanie do reformy islamu     2016-05-05
Wspólnota (niektórych) wierzących i (niektórych) ateistów   Koraszewski   2014-10-01
Zatrute ziarnoCzyli wkład chrześcijaństwa w cywilizację europejską.   Ferus   2024-02-11
Zbiorowe zmartwychwstanie, czyli jednak Halloween   Kruk   2015-04-09
Zderzenie cywilizacji czy zderzenie idei?     Koraszewski   2015-09-06
Zwrot, który zmienił świat   Koraszewski   2016-07-01
Świadkowie Jehowy i odmowatransfuzji krwi dla dziecka   Coyne   2014-09-07
Pytanie bez odpowiedzi   Łukaszewski   2021-10-18
Wierzę w Boga Ojca   Koraszewski   2016-09-09
Agnostyk czy ateista?   Koraszewski   2013-12-05
Konstytucyjni ateiści   Koraszewski   2013-12-05
Ab ovo   Kruk   2015-02-15
Abraham aresztowany po próbie złożenia ofiary z syna   Swidler   2014-09-29
Absolwent teologii mówi o naszej rzekomej potrzebie dalszych studiów teologicznych zanim zaczniemy krytykować religię   Coyne   2015-06-12
Absurdalna awersja wierzących do ateizmu   Ferus   2021-11-07
Afrykańska ateistka ujawnia, dlaczego się ukrywa   Igwe   2016-01-21
Afrykański eksport starego chrześcijańskiego barbarzyństwa   Igwe   2014-09-16
Allah mi kazał   Greenfield   2014-10-08

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk