Prawda

Piątek, 29 marca 2024 - 07:21

« Poprzedni Następny »


Trudne lekcje Arabskiej Wiosny


Yigal Carmon i Alberto M. Fernandez 2020-12-27


Europą wstrząsała seria powszechnych, demokratycznych rewolucji w 1848 roku. Wówczas ich celem było obalenie wielonarodowych monarchii. Wszystkie te rewolucje załamały się i władcy imperiów odzyskali swoje panowanie. Zwycięzcy Wiosny Ludów z lat 1848-1849 upadli dziesięciolecia później, co przyspieszyły różne katastrofalne wojny.


Powstania związane z Wiosną Arabską przegrały w minionym dziesięcioleciu, ze znamiennych choć kruchym wyjątkiem w Tunezji, a może i w Sudanie. Autorytarna zima, która potem nastąpiła, z powodzeniem zmiażdżyła większość tych rewolucji. Całe pokolenie młodych ludzi uciszono, zmiażdżono lub zmarginalizowano, nieliczni uciekli na wygnanie. Być może, podobnie jak w XIX i XX wieku w Europie, te nieudane rewolucje arabskie doprowadzą jednak do sukcesu w dziesięciolecia później i przyniosą lepszą rzeczywistość. Albo też rewolucje przyszłości wyniosą do władzy turboautokratów przyszłości, jak kiedy Burbonów zastąpiły Rządy Terroru, autokrację Romanowów władza radziecka, a niemal  absolutną władzę Szacha zastąpiły absolutne rządy Najwyższego Przywódcy Rewolucji Islamskiej.


Jakie lekcje można wyciągnąć z tego cyklu minionego dziesięciolecia, rozpoczętego powstaniami Wiosny Arabskiej? Mówimy “cyklu”, ponieważ jest to narracja nie tylko samych powstań, ale represji przez państwa, wewnętrznej dynamiki wewnątrz państw i szerszych regionalnych reakcji oraz trendów. Trudne lekcje Wiosny Arabskiej dotyczą rewolucjonistów i kontrrewolucjonistów, państw i jednostek, propagandy i ideologii, jak też w równym stopniu historii. 


Cykl Wiosny Arabskiej uderzył w państwa narodowe ogólnie, ale szczególnie w kilka krajów, które stworzyły władze kolonialne – Libię, Syrię i Irak. Te trzy państwa, szczególnie Syria, gdzie Baszar Al-Assad wyłonił się pozornie zwycięski, wydają się zakleszczone w niesprecyzowanym status quo, w którym państwo jest rozdarte według dawnych podziałów i stoi przed frakcjami i przeciwnikami, którzy są uzbrojeni i niebezpieczni. Podczas gdy Libia jest podzielona na Zachód i Wschód, rządzone przez  różne islamistyczne i nieislamistyczne frakcje sunnickich muzułmanów, “zwycięski” Assad stoi przed  zarówno zwaśnionymi frakcjami po własnej stronie, jak i przed wieloma słabszymi, ale nadal niepogodzonymi przeciwnikami (islamistami, Kurdami, salafickimi dżihadystami). Niezbędna pomoc dostarczana przez Iran i Rosję, która ratuje Assada, oznacza także trwającą presję na Syrię jako państwo. Wszyscy zbawiciele Assada oczekują zapłaty. W Iraku, formalny rząd pod przewodnictwem premiera, Al-Kadhimiego, stoi nie tylko przed zabójczą rewoltą ISIS, ale także przed frakcjami ekstremistycznych szyitów, którzy zarówno polegają na państwie, jak je nieustannie podważają. Irak, w nie mniejszym stopniu niż inni, wydaje się funkcjonować na jałowym biegu. Sytuacja z pewnością może się pogorszyć, jeśli chodzi o bezpieczeństwo i gospodarkę, ale wykazuje niewiele możliwości pójścia do przodu, chyba ze zdarzy się jakiś mało prawdopodobny, nagły przypływ gotówki spowodowany raptownym podniesieniem się cen ropy naftowej. 


Druga trudna lekcja dotyczy zwycięzców kryzysu. Choć istniejące reżimy mogły przegrać w miejscach takich jak Tunezja, Libia, Egipt i Jemen, a inne wygrać w miejscach takich jak Irak, Jordania, Syria i Algieria, wielkimi zwycięzcami nie było żadne z tych arabskich państw, ale nie-arabskie mocarstwa regionalne. Zarówno Turcja, jak Iran wykorzystały chaos i walki wewnętrzne między i wewnątrz państw arabskich, by wzmocnić swoje regionalne wpływy. To rosnące zagrożenie zarówno ze strony Ankary, jak Teheranu, pchnęło niektóre władze ku Izraelowi, który postrzegają jako znacznie mniej zagrażający niż ambicje Erdogana z Turcji i Rewolucji Irańskiej. 


Po trzecie, Wiosna Arabska osłabiła autorytarne reżimy, które choć nie są  świeckie (żaden reżim na Bliskim Wschodzie nie jest świecki w jakimkolwiek tego słowa znaczeniu), sprzeciwiały się politycznemu islamowi. Wynikająca zawierucha pobudziła islamistyczny ferment wzdłuż spektrum rozciągającego się od islamizmu typu Bractwa Muzułmańskiego, do salafickiego dżihadyzmu Państwa Islamskiego. Z wyjątkiem Sudanu – jedynego wypadku rewolucji zastępującej islamistyczne państwo – wynikiem były reżimy, które bardziej ulegały politycznemu islamowi. Podczas gdy Arabia Saudyjska i ZEA, które nie doświadczyły otwartych powstań, agresywnie działają przeciwko islamistom, anty-BM Egipt i anty-islamistyczna Syria postępują według wypracowanej taktyki używania religii jako elementu władzy państwowej przeciwko swoim religijnie motywowanym przeciwnikom. Tymczasem islamistyczna Turcja, której sekunduje Katar, zastąpiła Arabię Saudyjską jako czarodziejski szczurołap   islamizmu, finansując i zachęcając islamistyczne partie i propagandę w całym regionie, a także na świecie.


Jest mało prawdopodobne, by Turcja mogła odgrywać tę nową rolę ojca chrzestnego islamizmu bez ścisłej współpracy i szczodrego finansowania przez Katar. Na Zachodzie nie doceniano roli Kataru w podsycaniu płomieni rewolucji i utrzymywaniu jej przy życiu, ani tego, że symbiotyczny związek Turcji i Kataru będzie starał się ukształtować przyszłe rewolucje arabskie na własny obraz. Katar nieustannie dąży do zapewnienia uprzywilejowania  islamistów przy każdej możliwej okazji politycznej. A ponieważ jest w konflikcie ze swoimi arabskimi sąsiadami, staje się coraz bardziej nie tylko kluczowym partnerem swojego brata duchowego, Erdogana, ale także pomagierem Iranu.


Kolejną trudną lekcją jest to, że zachodnie nadzieje, iż rewolucja doprowadzi do demokratyzacji, były, w najlepszym wypadku, przedwczesne. Ludzie Zachodu mieli nadzieją, że wynikiem rewolucji będzie nie tylko demokracja, ale liberalna demokracja na wzór tego, jak Zachód widzi sam siebie. To się nie zdarzyło, a raczej, nie pozwolono temu zdarzyć się. Istotnie w regionie byli liberalni demokraci i byli oni aktywni podczas Wiosny Arabskiej, ale zostali całkowicie przytłoczeni, wymanewrowani przez swoich przeciwników: nieliberalnych demokratów, nieliberalnych rebeliantów autorytarnych i nieliberalnych reżimów autorytarnych.    


Była nadzieja, że rewolucja na Bliskim Wschodzie doprowadzi do reform i że zreformowane państwa będą lepiej zarządzane i atrakcyjniejsze dla swoich obywateli, utrzymując ich, zadowolonych, tam gdzie są. Jednak wojna, rewolucja i załamanie się państwa w regionie rozpętały falę migrantów, którzy zagrażają demokracji na samym Zachodzie. Masowa migracja do Europy wywołała wewnętrzny, egzystencjalny kryzys wokół tożsamości i polityki. Europa boi się bliskowschodniego chaosu bardziej niż bliskowschodnich autokratów, którzy przynajmniej potrafią kontrolować społeczeństwo, szczególnie jeśli zostaną przekupieni pokaźnymi koncesjami UE przebranymi za pomoc ekonomiczną.    


Nasz ostatni punkt jest nie tyle trudną lekcją, co wyrazem niepokoju. Państwa, które "wygrały" z Wiosną Arabską, nie wydają się bardziej zdolne ani skłonne do reform niż w przeszłości. Jeśli już, to wydają się okrutniejsze i bardziej cyniczne niż kiedykolwiek. Bez stopniowej zmiany w kierunku lepszego zarządzania wydaje się całkiem możliwe, że rewolucjoniści w przyszłości także będą odzwierciedlać tę mentalność, będą okrutniejsi i bardziej cyniczni niż jacykolwiek inni w przeszłości. Nauczyli się własnych lekcji i wyciągną własne, twarde wnioski z bezwzględności państw, które przetrwały i tych, które padły, oraz z nieudanych rewolucji z przeszłości. Jeśli historia jest jakimś przewodnikiem, jest mało prawdopodobne, że staną się łagodniejsi i bardziej ludzcy na przestrzeni kolejnych dziesięcioleci.

 

*Yigal Carmon jest prezesem MEMRI. Alberto M. Fernandez jest wiceprezesem MEMRI.   


MEMRI, Daily Brief No. 248, 22 grudnia 2020

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska 

 

 


Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj




Komentarze
2. Katar jest zagrożeniem Piotr Jankowski 2020-12-29
1. Katar nie jest zagrożeniem Marek Eyal 2020-12-27


Notatki

Znalezionych 2574 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Dlaczego Palestyńczycy nie chcą rządzić Gazą?   Abdul-Hussain   2023-11-18
Gaza, islam i Zachód   Smith   2023-11-17
Pora, żeby Biden publicznie przyznał, że jest to wojna irańskich mułłów przeciwko Izraelowi i Stanom Zjednoczonym   Rafizadeh   2023-11-15
Amerykański front   Rosenthal   2023-11-07
Antonio Guterres nie jest najgorszym sekretarzem generalnym w historii ONZ, ale jest w czołówce   Fitzgerald   2023-11-04
Normalizacja barbarzyństwa. Społeczeństwa, które rezygnują z wolności, wkrótce zobaczą, że zastąpiła ją przemoc.   O'Neill   2023-11-03
Zamknięcie granicy przez Egipt stanowi naruszenie prawa międzynarodowego   Kontorovich   2023-11-01
Po masakrze Żydów przeprowadzonej przez Hamas „GUARDIAN” nienawidzi Żydów jeszcze bardziej   Levick   2023-10-30
Egipt i Jordania odmawiają ratowania palestyńskiego życia     2023-10-28
Wielki Zderzacz Andronów   Koraszewski   2023-10-26
Lepsze pytanie: czego prawo międzynarodowe wymaga od reszty świata w sprawie Hamasu?   Amos   2023-10-25
Właśnie przeczytałem Idź i wróć człowiekiem   Kalwas   2023-10-24
Piekło wojen miejskich nie jest unikalne dla Gazy   Brincka   2023-10-23
Kto i jak współczuje Palestyńczykom?   Koraszewski   2023-10-21
Czy powinniśmy pomagać Palestyńczykom w Gazie?   Destexhe   2023-10-18
Przyzwoici liberałowie mogą wyrządzić więcej szkody niż demonstranci popierający Hamas   Tobin   2023-10-15
List otwarty do redaktora naczelnego „Gazety Wyborczej” Jarosława Kurskiego   Koraszewski   2023-10-15
Najważniejsza zmiana w świecie arabskim od końca kolonializmu     2023-10-06
ONZ musi zakończyć wykluczanie Tajwanu — zanim będzie za późno   Jacoby   2023-10-05
Zakrzykiwanie cywilizowanego dialogu   Chesler   2023-10-04
Lekcje z Karabachu dla ofiar i  prześladowców   Fernandez   2023-10-04
Afryka: dzielenie kury, która znosi złote jaja   Taheri   2023-09-30
Dlaczego Palestyńczycy uciekają ze Strefy Gazy?   Tawil   2023-09-28
Nieuniknione dysproporcje   Gal   2023-09-28
Problem imigracji   Lloyd   2023-09-27
Arabscy Izraelczycy przeprowadzają się do Strefy C i rozwalają kłamstwo o „apartheidzie”     2023-09-22
Jerycho NIE jest miejscem palestyńskiego dziedzictwa   Williams   2023-09-21
Donald Tusk, „człowiek Euroislamu” w Unii Europejskiej   Lindenberg   2023-09-21
Pierwszy Sekretarz Wszystkich Narodów Świata przemówił   Koraszewski   2023-09-18
Erdoğan: ochoczy zakładnik antyzachodniej doktryny Putina   Bekdil   2023-09-16
Abbas musi ponieść realne konsekwencje swoich antysemickich uwag   Flatow   2023-09-14
Dziennikarka BBC po raz kolejny zakłada pelerynę aktywistki   Sela   2023-09-11
Kłopot z filmami idealizującymi amerykańskich komunistów   Tobin   2023-09-11
Najnowszy antyizraelski dokument prawny ONZ opiera się na kłamstwach     2023-09-07
Niewolnictwo: ostentacyjna hipokryzja BRICS wobec Czarnych Afrykanów   Trewhela   2023-09-06
Oskarżenie o islamofobię   Dawkins   2023-09-05
Kiedy Stany Zjednoczone odmawiają powiedzenia słowa „palestyński”?   Flatow   2023-09-05
Kiedy Havel spotkał Bidena   Clarke   2023-09-04
Przepływy migracyjne i prawo niezamierzonych konsekwencji   Fernandez   2023-09-02
Do dziś UNRWA nie otrzymała od Stanów Zjednoczonych 75 milionów dolarów. Zobaczymy, czy złowieszcze przewidywania się spełnią.     2023-09-02
Świat staje się wielobiegunowy   Mahjar-Barducci   2023-08-28
Sprawiedliwość wymaga uczciwych procedur   Dershowitz   2023-08-26
Krytyka porozumienia między USA a Iranem o wymianie więźniów w prasie saudyjskiej     2023-08-23
Reporter przewidział pogrom Farhud w 1939 roku     2023-08-22
Nanoracjonalizm wojen religijnych w epoce nuklearnej   Koraszewski   2023-08-21
Syndrom „Musimy coś zrobić”   Taheri   2023-08-18
Izraelskie osiedla nie są nielegalneOdpowiedź Nathanielowi Bermanowi   Kontorovich   2023-08-18
Kto rozpoczął II wojnę światową?   Jacoby   2023-08-17
Co się stało z eskalacją izraelskiej dominacji?   Pandavar   2023-08-16
List do przyjaciela i kilku innych osób   Koraszewski   2023-08-09
Barwna historia Palestyny na Twitterze   Collier   2023-08-08
Byli pracownicy Departamentu Stanu przyznają, że się myliliDlaczego więc Izrael miałby ich teraz słuchać?   Flatow   2023-08-06
„Nasz najmniej odrażający wybór”Od premiery filmu „Oppenheimer” odżyła debata na temat użycia bomby atomowej w Japonii   Jacoby   2023-08-04
Nieznośny irracjonalizm racjonalizmu   Koraszewski   2023-08-03
Robert Malley i zew Trzeciego Świata   Mansour   2023-08-01
Eskalacja agresji irańskich mułłów w Ameryce Łacińskiej i na Bliskim Wschodzie   Rafizadeh   2023-07-27
Administracja Bidena zostawia sojusznika USA na lodzie   Bryen   2023-07-27
Przywoływanie do porządku   Collins   2023-07-25
Dlaczego Palestyńczycy zawsze ogłaszają zwycięstwo, kiedy przegrywają?     2023-07-24
Każda umowa z Iranem wymaga zgody Kongresu   Kemp   2023-07-22
Administracja Bidena na nowo definiuje antysemityzm. I wyklucza najbardziej zgubną obecnie formę nienawiści do Żydów   Kontorovich   2023-07-22
Wizyta irańskiego prezydenta w Ameryce Łacińskiej     2023-07-21
Recenzja książki Andrzeja Koraszewskiego   Eyal-Fajtlowicz   2023-07-20
Czy kłamią, że nie wiedzą?   Koraszewski   2023-07-17
Czy ci się to podoba, czy nie, tożsamość ma znaczenie – ale która tożsamość?   Fernandez   2023-07-14
Biden podaje rękę antysemitomBojkot izraelskich instytucji akademickich jest tylko najnowszym przykładem tego, jak Departament Stanu USA niemal wypowiedział wojnę Izraelowi.   Bard   2023-07-13
Najwyższy czas przyjąć Ukrainę do NATO   Jacoby   2023-07-12
Czy Departament Stanu przestrzega prawa USA na terytoriach spornych?     2023-07-11
Co naprawdę powiedział Frederick Douglass w swoim wspaniałym przemówieniu z okazji Dnia Niepodległości   Jacoby   2023-07-11
Dziennikarstwo z użyciem płynów ustrojowych   Koraszewski   2023-07-10
Świat wysyła komunikat: Izrael powinien po prostu zaakceptować mordowanie Żydów     2023-07-08
Podczas gdy Stany Zjednoczone wzywają Izrael do „powściągliwości”, codziennie bombardują cele terrorystyczne na całym świecie     2023-07-05
Saudyjski publicysta niechętnie chwali Izrael i omawia „zjawisko Edy Cohena”     2023-07-04
Pochwała krytyków gender     2023-07-04
Wyburzenia domów przez Izrael i Egipt   Fitzgerald   2023-07-03
Ostatni upust żółci   Koraszewski   2023-07-03
Co arabscy darczyńcy dla amerykańskich uniwersytetów kupują za 10 miliardów dolarów?   Bard   2023-07-02
Krew, ropa i golf: Zachodnia hipokryzja wobec COP-28   Fernandez   2023-07-01
Misterium historycznego zakrętu   Koraszewski   2023-06-28
Chiny, Pakistan i Turcja sięgają po Kaszmir   Bulut   2023-06-27
Kto chce apartheidu? Palestyńczycy!     2023-06-25
Jak USA starają się związać ręce Izraela przed ogłoszeniem nowej umowy z Iranem   Doran   2023-06-24
ONZ i WHO obwiniają Izrael bardziej niż kogokolwiek innego   Bryen   2023-06-22
Problem z definicją antysemityzmu IHRA polega na tym, że nie pozostawia miejsca dla  antysemitów     2023-06-21
Groźba decywilizacji   Lloyd   2023-06-21
„To nie dowcip”: zaskakujące milczenie administracji Bidena, ONZ i UE w sprawie łamania praw człowieka w Iranie   Rafizadeh   2023-06-20
UNRWA dostarcza darmowych świadczeń 775 tysiącom osób, które nie są uchodźcami nawet według jej własnej definicji     2023-06-19
Polityka w czasach romantycznej zarazy   Koraszewski   2023-06-17
Antyzachodni klub nuklearny: Korea Północna, Chiny, Rosja i Iran niebezpiecznie atakują Zachód   Rafizadeh   2023-06-08
Polemika z izraelskimi migawkami   Koraszewski   2023-06-08
Amerykanin w Moskwie   Bawer   2023-06-07
Saudyjczycy wyłaniają się jako nowe mocarstwo Bliskiego Wschodu     2023-06-06
Czy modne bzdury przestaną być modne?   Koraszewski   2023-06-05
Amerykańska Narodowa Strategia Przeciwdziałania Antysemityzmowi jest porażką, zanim rozpoczęła działalność     2023-06-03
Głupota i podłość w służbie walki o władzę   Koraszewski   2023-06-02
Nowe media i stare problemy z dialogiem   Koraszewski   2023-05-30
Turcja: Co powiedziałby ojciec?   Taheri   2023-05-30
Wybory w Turcji: nacjonalistyczna polityka tożsamości wygrywa mimo nędzy   Bekdil   2023-05-27
Ekstremiści już planują wykorzystanie AI   Stalinsky   2023-05-23
Wywiad rzeka o seksie   Koraszewski   2023-05-22

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk