Prawda

Piątek, 29 marca 2024 - 08:07

« Poprzedni Następny »


Zmienić język w ekologii i biologii ewolucyjnej! Przykład anemii sierpowatej


Jerry A. Coyne 2023-03-13


Być może wspomniałem już o tym artykule z „Trends in Ecology & Evolution”, ponieważ przedstawia on wszystkie możliwe szkody, jakie może spowodować język ekologii i biologii ewolucyjnej (EEB). Kliknij na zrzut z ekranu, aby przeczytać artykuł:



 


Oto jeden fragment:

W ostatnich latach wydarzenia, takie jak pandemia koronawirusa 2019 (COVID-19) i fale przemocy wobec Czarnych, uwydatniły potrzebę przyjęcia przez liderów EEB integracyjnych i sprawiedliwych praktyk w zakresie badań, współpracy, nauczania i sposobu działania mentorów.


Planując bardziej inkluzywną przyszłość, musimy również zmagać się z wykluczającą historią EEB. Znaczna część zachodniej nauki jest zakorzeniona w kolonializmie, białej supremacji i patriarchacie, a te struktury władzy nadal przenikają naszą kulturę naukową.


Tutaj omawiamy jeden kluczowy sposób odniesienia się do tej historii i uczynienia EEB bardziej inkluzywną dziedziną dla zmarginalizowanych społeczności: nasz wybór terminologii naukowej.

Do tej pory powinniście być zaznajomieni z tego rodzaju pisaniem, które można po prostu skopiować z jednego field [dziedziny, dosłownie: pole, MK] naukowego practicum [łaciński termin, dotąd nie używany w jęz. angielskim, MK] do innej. Chemia i fizyka również mają własne artykuły wzywające do nowej inkluzywnej terminologii.


I po raz kolejny widzimy niedowiedzione twierdzenie, że „kolonialny, biały supremacyjny i patriarchalny” charakter EEB wykluczył mniejszości, a także, że język field practicum był częściowo odpowiedzialny za to wykluczenie.


Jest to podwójnie błędne. To nie natura, ani język nauki nie dopuszczały mniejszości do EEB, ale rasizm w przeszłości, bigoteria, której skutki jeszcze nie zostały w pełni naprawione, tworząc długotrwałą podklasę. To zmiana w naturze społeczeństwa, a nie w naturze nauki, stworzy równe szanse umożliwiające uciskanym ludziom dostęp do kariery naukowej.


I szczerze mówiąc, uważam twierdzenie, że język naszej dziedziny przyczynił się do tego wykluczenia, za absurdalne. Na przykład „field” [pole], które oznacza dziedzinę badań, zostało uznane za rasistowskie, ponieważ nawiązuje do czasów plantacji. Ludzie w Stanford zadekretowali, że ma to być zastąpione przez „practicum”. Tak więc odwieczna ekologiczna tradycja „fieldwork” [badania terenowe, MK] ma być teraz „moim practicum studiowania ekologii na świeżym powietrzu”. Ta propozycja byłaby zabawna, gdyby nie była rzeczywista.


Co więcej, czasopismo „American Naturalist” zasugerowało, że EEB opiera się na terminach ableizmu [dyskryminacji niepełnosprawnych, MK] w tym na populacyjno-genetycznej koncepcji „sprawności” [fitness; po polsku używa się terminu „dostosowanie”, MK]. (Nawiasem mówiąc, jest to mój najczęściej oglądany post wszechczasów, z prawie 150 tysiącami wyświetleń). Jeśli jakakolwiek osoba niepełnosprawna zrezygnowała ze studiowania ekologii lub biologii ewolucyjnej z powodu używania tego terminu, chciałbym o tym wiedzieć, bo oczywiście w tym artykule autorzy nie podają przykładów takich przypadków.


Powyższy artykuł zawiera linki do formularza do wypełnienia, w którym możesz zaproponować własne inkluzywne lub nieszkodliwe określenie, które zastąpi określenie szkodliwe. Przejdź do tej strony, klikając na link pod zrzutem z ekranu:


Jest to część „Projektu językowego EEB”, którego celem jest zwiększenie równości w field practicum przez zmianę słów. Zapraszam do zanotowania własnego „szkodliwego terminu”, zaproponowania bardziej inkluzywnego terminu zastępczego, a następnie wyrażenia opinii. W ten sposób język EEB stanie się nowomową dla “sprawiedliwości”.


Teraz, pomimo protekcjonalnego charakteru tego projektu, a tym bardziej jego daremności, dla nas, w EEB, zabawne jest myślenie o takich terminach. Razem z kolegą wymyśliliśmy pół tuzina w ciągu zaledwie pięciu minut. Oto jeden, który, jestem pewien, znacznie stłumił różnorodność w tej dziedzinie. Ale żeby to wyjaśnić, muszę dać lekcję biologii.


Szkodliwy termin:  “przewaga heterozygoty”.


Co to znaczy: 
Jest to przykład sytuacji, w której konstytucja genetyczna w pojedynczym locus (miejscu chromosomu) jest taka, że heterozygota, zawierająca dwie różne formy genów, ma „przewagę sprawności” (zastąp własnym, mniej ableistycznym słowem) nad którąkolwiek z dwóch homozygot. Klasyczny przykład (i jeden z nielicznych, jakie znamy) dotyczy choroby genetycznej anemii sierpowatej.


Istnieją dwie postaci tego genu, który wytwarza łańcuch beta hemoglobiny: „S”, tak zwany „normalny allel” (zastąp bardziej inkluzywnym słowem) oraz postać zmutowana (można powiedzieć „alternatywny allel”), odpowiedzialna za powodowanie wyniszczającej choroby anemii sierpowatej.


Allel „s” powstał
, gdy mutacja w DNA kodującym łańcuch beta (w kodzie genetycznym GAG—>GTG) zmieniła aminokwas w pozycji szóstej z kwasu glutaminowego na walinę. To zmienia białko. Jeśli masz tylko jedną kopię zmutowanej postaci (allel) z genetyczną budową Ss, wytwarzasz w połowie normalną i w połowie nieprawidłową hemoglobinę, ale połowa jest wystarczająco dobra, aby zapewnić ci dobre zdrowie. A jeśli masz dwie kopie normalnego allelu (SS), oczywiście wszystko jest w porządku.


Jeśli jednak masz dwie kopie allelu na sierpowate krwinki (ss); zachorujesz na anemię sierpowatą, będziesz miał bolesną chorobę i najprawdopodobniej umrzesz młodo.


Zwrot w tej historii polega na tym, że jeśli jesteś heterozygotą w Afryce Zachodniej, gdzie malaria jest powszechna i często śmiertelna, heterozygota ma zarówno dobre zdrowie, jak i ochronę przed malarią w porównaniu do normalnych i nienormalnych „homozygot”, SS i ss. Nie jesteśmy pewni, dlaczego tak jest, ale obecność pojedynczego allelu anemii sierpowatej u nosiciela powoduje, że jego komórki krwi otwierają się przedwcześnie po zarażeniu pasożytem malarii. Utrudnia to reprodukcję pasożyta sporozoa, który powoduje malarię, więc „nosiciele” Ss zyskują pewną ochronę przed chorobą zakaźną. Normalne homozygoty (SS) mają krwinki pękające zgodnie z harmonogramem, więc jeśli jesteś SS, możesz zachorować na malarię i umrzeć.


Tak więc mamy sytuację, ale tylko na obszarach z malarią, gdzie normalna homozygota jest zdrowa, ale podatna na malarię, homozygota sierpowatokrwinkowa (ss) zapada na chorobę genetyczną i umiera młodo, ale heterozygota (Ss) jest chroniona zarówno przed malarią, jak i przed anemią sierpowatą. Jest to klasyczny przypadek przewagi heterozygoty (zwanej także „naddominacją”, “zrównoważonym polimorfizmem”).


Jeśli zmierzysz względną wydajność reprodukcyjną trzech genotypów, dając najlepiej dostosowanemu (Ss) dostosowanie równe 1,0, otrzymasz te liczby:


SS
 = 0,85 (produkują o 15% mniej potomstwa niż genotypy Ss z powodu malarii)

Ss = 1,0 (genotyp z największą produkcją potomstwa)

ss = około 0 (nie przeżywają wystarczająco długo, by wydać potomstwo).


Genetycy uwielbiają ten przypadek, ponieważ kiedy heterozygoty mają najwyższe dostosowanie, utrzymuje to oba allele na stabilnych częstotliwościach w populacji. Przewaga heterozygot to sposób na zachowanie zmienności genetycznej w populacji dotkniętej malarią. Można pokazać, że ten schemat dostosowania doprowadzi do stabilnych równowagowych częstości alleli S = 0,87 i s = 0,13. Jak powiedziałem, jest to stabilna częstotliwość, a jeśli częstotliwości genów odbiegają od niej, wrócą do równowagi.


W stanie równowagi w Afryce Zachodniej częstotliwości dwóch alleli w rzeczywistości bardzo dobrze odpowiadają przewidywanym częstotliwościom. Częstotliwość osobników homozygot ss jest kwadratem częstości allelu s, czyli około 1,7%. To smutny, ale nieunikniony wynik genetyki populacyjnej, że ponieważ heterozygoty są najlepiej przystosowanymi genotypami, około 2% potomstwa urodzi się ze śmiertelną chorobą, a to po prostu dlatego, że osobnik z dwoma różnymi allelami ma najwyższe dostosowanie. Nie ma pojedynczego allelu, którego homozygoty mają najwyższą sprawność, więc z pokolenia na pokolenie powyższy schemat dostosowania daje dużą liczbę skazanych na zagładę niemowląt. (Brak takiego allelu można uznać za dowód przeciwko Bogu, który mógł go stworzyć. Najwyraźniej śmierć genetycznie chorych niemowląt spełnia jakiś cel w planie bożym).


W Stanach Zjednoczonych, gdzie malaria jest prawie nieznana, powyższy schemat przystosowania powraca do schematu, w którym genotyp SS ma najwyższe przystosowanie, Ss ma nieco niższe (osobniki Ss mogą mieć okazjonalne „kryzysy sierpowate”), a genotyp ss pozostaje na poziomie zero. W końcu na obszarach pozbawionych malarii każdy osobnik stanie się SS, a allel „s” zostanie wyeliminowany.


To właśnie z powodu pochodzenia czarnych Amerykanów z Afryki Zachodniej można zaobserwować anemię sierpowatą prawie wyłącznie u potomstwa dwóch osobników pochodzących z tego obszaru (Ss X Ss, z których jedna czwarta potomstwa będzie chora). Ale w Stanach Zjednoczonych, gdzie nie ma malarii, dobór naturalny ostatecznie wyeliminuje allel „s”. Będzie to jednak bardzo powolne.


Ostatnia uwaga: anemia sierpowata była pierwszą odkrytą „chorobą mutacji punktowej”: chorobą spowodowaną mutacją w pojedynczym genie, która zmienia wytwarzane przez niego białko. Został odkryty przez samego Linusa Paulinga i jego kolegów, którzy opublikowali ten słynny artykuł w „Science” w 1949 roku (kliknij na link pod zrzutem z ekranu, aby przeczytać):


Dlaczego termin „przewaga heterozygoty” jest szkodliwy. Zauważyliście, że w powyższej dyskusji użyłem kilku terminów verboten w EEB, w tym „normalny allel”, „zmutowany allel” i „sprawność”.


Dodam do tego sam termin „przewaga heterozygoty”, który jest szkodliwy na dwa sposoby. Po pierwsze, termin „hetero” uprzywilejowuje osoby heteroseksualne w stosunku do innych osób LGBTQ+. A pomysł, że osoby z SS mają „przewagę sprawności”, jest podwójnie szkodliwy, ponieważ nie tylko zawiera termin „sprawność”, ale sugeruje, że jeden genotyp ma „przewagę” nad pozostałymi dwoma. W rzeczywistości osobniki SS i ss należy postrzegać jako „sprawnych inaczej”, chociaż nie potrafię znaleźć sposobu, na jaki homozygoty ss z anemią sierpowatą mogłyby być „sprawne”. Pewnie głęboki namysł może zasugerować jakiś sposób.


Czym należy zastąpić ten termin
. To jest oczywiste: „przewaga różnorodności”. Genotyp Ss jest najlepszy, ponieważ ma najbardziej zróżnicowaną budowę alleli, posiada dwa allele zamiast jednego. Uprzywilejowuje różnorodność nad nudną jednorodnością, co również jest plusem.


Od teraz proponuję, aby mój nowy termin, zastąpił „zrównoważony polimorfizm”, „przewagę heterozygoty” (ableistyczna) i „naddominację” (to odrażająco obraźliwe, przywołujące na myśl eugenikę i wyższość).


To jest mój wkład w integracyjny język w EEB. Aby ktoś nie pomyślał, że ta sugestia jest głupia, proszę pamiętać, że nie jest głupsza niż propozycje zastąpienia pojęć „względnej sprawności” i „fieldwork” w nowej wersji EEB przez „przebudzonych”.

 

Change the language of ecology and evolutionary biology! An example from sickle-cell anemia.

Why Evolution Is True, 8 marca 2023

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska



Jerry A. Coyne

Emerytowany profesor na wydziale ekologii i ewolucji University of Chicago, jego książka "Why Evolution is True" (Polskie wydanie: "Ewolucja jest faktem", Prószyński i Ska, 2009r.) została przełożona na kilkanaście języków, a przez Richarda Dawkinsa jest oceniana jako najlepsza książka o ewolucji.  Jerry Coyne jest jednym z najlepszych na świecie specjalistów od specjacji, rozdzielania się gatunków. Jest również jednym ze znanych "nowych ateistów" i autorem (wydanej również po polsku przez wydawnictwo "Stapis") książki "Faith vs Fakt". Jest wielkim miłośnikiem kotów i osobistym przyjacielem redaktor naczelnej.

Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj






Nauka

Znalezionych 1470 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Kameleon przekazuje różne informacje różnymi częściami ciała   Yong   2013-12-14
Paradoksalne cechy genetyki inteligencji   Ridley   2013-12-18
Wielki skandal z biopaliwami   Lomborg   2013-12-19
Przedwczesna wiadomość o śmierci samolubnego genu   Coyne   2013-12-22
Czy jest życie na Europie?   Ridley   2013-12-22
Nowa data udomowienia kotów: około 5300 lat temu – i to w Chinach   Coyne   2013-12-26
Na Zeusa, natura jest przeżarta rują i korupcją   Koraszewski   2013-12-26
Proces cywilizacji   Ridley   2013-12-28
Jak karakara wygrywa z osami   Cobb   2013-12-29
Żebropławy, czyli dziwactwa ewolucji   Coyne   2013-12-30
Czy może istnieć sztuka bez artysty?    Wadhawan   2013-12-30
Zderzenie mentalności   Koraszewski   2014-01-01
Skrzydlaci oszuści i straż obywatelska   Young   2014-01-02
Delfiny umyślnie narkotyzują się truciznami rozdymków   Coyne   2014-01-04
Długi cień anglosfery   Ridley   2014-01-05
Ciemna materia genetyki psychiatrycznej   Zimmer   2014-01-06
Co czyni nas ludźmi?   Dawkins   2014-01-07
Twoja choroba na szalce   Yong   2014-01-08
Czy mamut włochaty potrzebuje adwokata?   Zimmer   2014-01-09
Pradawne rośliny kwitnące znalezione w bursztynie   Coyne   2014-01-10
Ratując gatunek możesz go niechcący skazać   Yong   2014-01-11
Ewolucja ukryta w pełnym świetle   Zimmer   2014-01-13
Koniec humanistyki?   Coyne   2014-01-15
Jak poruszasz nogą, która kiedyś była płetwą?   Yong   2014-01-16
Jak wyszliśmy na ląd, kość za kością   Zimmer   2014-01-19
Twoja wewnętrzna mucha   Cobb   2014-01-22
Ukwiał żyje w antarktycznym lodzie!   Coyne   2014-01-25
Dlaczego poligamia zanika?   Ridley   2014-01-26
Wspólne pochodzenie sygnałów płodności   Cobb   2014-01-28
Ewolucja i Bóg   Coyne   2014-01-29
O delfinach, dużych mózgach i skokach logiki   Yong   2014-01-30
Dziennikarski „statek upiorów” Greg Mayer   Mayer   2014-01-31
Dlaczego leniwce wypróżniają się na ziemi?   Bruce Lyon   2014-02-02
Moda na kopanie nauki   Coyne   2014-02-03
Neandertalczycy: bliscy obcy   Zimmer   2014-02-05
O pochodzeniu dobra i zła   Coyne   2014-02-05
Sposób znajdowania genów choroby   Yong   2014-02-07
Czy humaniści boją się nauki?   Coyne   2014-02-07
Kiedy zróżnicowały się współczesne ssaki łożyskowe?   Mayer   2014-02-10
O przyjaznej samolubności   Koraszewski   2014-02-12
Skąd wiesz, że znalazłeś je wszystkie?   Zimmer   2014-02-15
Nauka odkrywa nową niewiedzę o przeszłości   Ridley   2014-02-18
Żyjące gniazdo?   Zimmer   2014-02-19
Planeta tykwy pospolitej   Zimmer   2014-02-21
Nowe niezwykłe skamieniałości typu “Łupki z Burgess”   Coyne   2014-02-22
Dziennik z Mozambiku: Pardalota   Naskręcki   2014-02-23
Wskrzeszona odpowiedź z kredy na “chorobę królów”   Yong   2014-02-26
Dziennik z Mozambiku: Sybilla     2014-03-01
Spojrzeć ślepym okiem   Yong   2014-03-02
Intelektualne danie dnia  The Big Think   Coyne   2014-03-04
Przeczołgać się przez mózg i nie zgubić się   Zimmer   2014-03-05
Gdzie podziewają się żółwiki podczas zgubionych lat?   Yong   2014-03-10
Supergen, który maluje kłamcę   Yong   2014-03-14
Idea, którą pora oddać na złom   Koraszewski   2014-03-15
Zwycięstwa bez chwały   Ridley   2014-03-17
Twarde jak skała   Naskręcki   2014-03-18
Pasożyty informacyjne   Zimmer   2014-03-19
Seymour Benzer: humor, historia i genetyka   Cobb   2014-03-21
Kto to był Per Brinck?   Naskręcki   2014-03-23
Potrafimy rozróżnić między przynajmniej bilionem zapachów   Yong   2014-03-25
Godzina Ziemi czyli o celebrowaniu ciemności   Lomborg   2014-03-27
Słonie słyszą więcej niż ludzie   Yong   2014-03-30
Niebo gwiaździste nade mną, małpa włochata we mnie   Koraszewski   2014-03-31
Wielkoskrzydłe   Naskręcki   2014-04-02
Najstarsze żyjące organizmy   Coyne   2014-04-03
Jak zmienić bakterie jelitowe w dziennikarzy   Yong   2014-04-06
Eureka! Sprytne wrony to odkryły   Coyne   2014-04-07
Sukces upraw GM w Indiach   Lomborg   2014-04-09
Wirus, który sterylizuje owady, ale je pobudza   Yong   2014-04-12
Przystosować się do zmiany klimatu   Ridley   2014-04-14
Jeden oddech, który zmienił planetę   Naskręcki   2014-04-16
Najgorsze w karmieniu komarów jest czekanie   Yong   2014-04-17
Kłopotliwa podróż w przyszłość   Ridley   2014-04-19
Pierwsze spojrzenie na mikroby współczesnych łowców zbieraczy     2014-04-23
Seksizm w nauce o jaskiniowych owadach   Coyne   2014-04-26
Musza bakteria zaprasza inne muszki na uczty owocowe   Yong   2014-04-27
Zachwycający rabuś, który liczy sto milionów lat   Cobb   2014-04-28
Mądrość (małych) tłumów   Zimmer   2014-04-29
Tak bada się ewolucję inteligencji u zwierząt   Yong   2014-05-02
Fantastyczna mimikra tropikalnego pnącza   Coyne   2014-05-03
Dlaczego większość zasobównie wyczerpuje się   Ridley   2014-05-04
Pomidory tworzą pestycydy z zapachu swoich sąsiadów   Yong   2014-05-07
Potrawy z pasożytów   Zimmer   2014-05-08
Technologia jest często matką nauki, a nie odwrotnie   Ridley   2014-05-09
Montezuma i jego flirty   Coyne   2014-05-11
Insekt dziedziczy mikroby z plemnika taty   Yong   2014-05-12
Polowanie na nietoperze   Naskręcki   2014-05-14
Zmień swoje geny przez zmianę swojego życia   Coyne   2014-05-15
Obrona śmieciowego DNA   Zimmer   2014-05-17
Gdzie są badania zwierzęcych wagin?   Yong   2014-05-20
Niemal ssaki   Naskręcki   2014-05-21
Zobaczyć jak splątane są gałęzie drzewa   Zimmer   2014-05-23
Dlaczego ramiona ośmiornicy nie plączą się   Yong   2014-05-24
Niezwykły pasikonik szklany   Naskręcki   2014-05-27
Wąż zgubiony i ponownie odnaleziony   Mayer   2014-05-28
Niespodziewani krewni mamutaków   Yong   2014-05-30
Trochę lepszy  świat   Ridley   2014-05-31
Tam, gdzie są ptaki   Mayer   2014-06-01
Ewolucja, ptaki i kwiaty   Coyne   2014-06-02
Jestem spełniony   Naskręcki   2014-06-04

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk