Prawda

Piątek, 29 marca 2024 - 12:24

« Poprzedni Następny »


“Współczesny” Homo sapiens mógł być w Eurazji aż 210 tysięcy lat temu


Jerry A. Coyne 2019-07-17


Według popularnego poglądu o migracji Homo z Afryki, gdzie ten rodzaj powstał, Homo erectus rozprzestrzenił się po Eurazji około 2 miliony lat temu i wydaje się, że ten gatunek wymarł bezpotomnie.


Potem neandertalczycy, którzy oddzielili się od linii wiodącej do „współczesnego” (tj. żyjącego) H. sapiens około 800 tysięcy lat temu, przeszli do Europy kiedyś między tym momentem a 600 tysięcy lat temu. (Dla wygody będę nazywał neandertalczyków „neandertalczykami”, a „współczesnego H. sapiens” skrótem sapiens, chociaż uważam, że oba są podgatunkami H. sapiens.)


Następnie, jak sądzono, sapiens przeszedł do Europy, a potem do Azji poczynając od około 60 tysięcy lat temu, zaś neandertalczycy wymarli około 40 tysięcy lat temu, chociaż pozostawili genetyczne dziedzictwo u sapiens. (Ta zdolność posiadania płodnych hybryd między H. sapiens sapiens a H. sapiens neanderthalensis jest powodem, dla którego uważam obie linie za podgatunki tego samego biologicznego gatunku.)


Są jednak kuszące dowody – jak podsumowuje artykuł w Nature News & Views  o pracy omawianej dzisiaj – że dwie czaszki znalezione w Izraelu, datowane na między 500 a 200 tysięcy lat temu, mogą także być bliższe linii „współczesnego H. sapiens”, ale dowody są fragmentaryczne i mogłyby to być czaszki neandertalczyków.  


Ilustracja poniżej z artykułu w News & Views, podsumowuje znalezione skamieniałości Homo z wschodniej półkuli (patrz klucz pod spodem ilustracji, gdzie jest opis gatunków i zauważ neandertalczyków i denisowian):  


Figure 1 | Some key early fossils of Homo sapiens and related species in Africa and Eurasia. Harvati et al.5 present their analyses of two fossil skulls from Apidima Cave in Greece. They report that the fossil Apidima 1 is an H. sapiensspecimen that is at least 210,000 years old, from a time when Neanderthals occupied many European sites. It is the earliest known example of H. sapiens in Europe, and is at least 160,000 years older than the next oldest H. sapiensfossils found in Europe (not shown). Harvati and colleagues confirm that, as previously reported, Apidima 2 is a Neanderthal specimen, and they estimate that it is at least 170,000 years old. The authors’ findings, along with other discoveries of which a selection is shown here, shed light on the timing and locations of early successful and failed dispersals out of Africa of hominins (modern humans and other human relatives, such as Neanderthals and Denisovans). kyr, thousand years old.
Figure 1 | Some key early fossils of Homo sapiens and related species in Africa and Eurasia. Harvati et al.5 present their analyses of two fossil skulls from Apidima Cave in Greece. They report that the fossil Apidima 1 is an H. sapiensspecimen that is at least 210,000 years old, from a time when Neanderthals occupied many European sites. It is the earliest known example of H. sapiens in Europe, and is at least 160,000 years older than the next oldest H. sapiensfossils found in Europe (not shown). Harvati and colleagues confirm that, as previously reported, Apidima 2 is a Neanderthal specimen, and they estimate that it is at least 170,000 years old. The authors’ findings, along with other discoveries of which a selection is shown here, shed light on the timing and locations of early successful and failed dispersals out of Africa of hominins (modern humans and other human relatives, such as Neanderthals and Denisovans). kyr, thousand years old.

Izraelskie skamieniałości dostarczyły słabego dowodu, że sapiens mogły opuścić Afrykę na dużo przed powszechnie przyjmowaną datą 60 tysięcy lat temu, chociaż te wyprawy do Eurazji, przynajmniej sądząc po dowodach genetycznych, nie prowadziły do ludzi żyjących dzisiaj.


Teraz w artykule w ”Nature” Kateriny Harvati i in. (kliknij na zrzut z ekranu; pdf tutaj i odnośnik na dole),  autorzy sugerują, że ludzie istotnie przeszli z Afryki do Eurazji wcześniej niż myśleliśmy: w rzeczywistości, znacznie wcześniej – około 210 tysięcy lat temu. To więcej niż trzykrotność czasu, w jakim sądziliśmy, że sapiens opuścili Afrykę. Należy jednak zauważyć, że to nowe znalezisko, nawet jeśli istotnie jest to sapiens (a są co do tego wątpliwości), nie jest przodkiem żyjących dzisiaj ludzi; wydaje się, że ta populacja zniknęła bezpotomnie.



Praca opiera się na dwóch czaszkach, pierwotnie znalezionych w 1978 roku w jaskini w Apidima w południowej Grecji, które dopiero teraz zostały datowane i starannie zbadane.  


Były tam dwie czaszki w tym samym miejscu, jedna datowana na około 170 tysięcy lat (“Apidma 2”) i druga, starsza, datowana na 210 tysięcy (“Apidima 1”). Apidima 2 jest niemal kompletną czaszką, poza żuchwą, podczas gdy Apidima 1 jest tylko tylną częścią czaszki. Skamieniałości są pokazane poniżej, z 2 na górze. Obie są dość solidnie potłuczone.


(Wszystkie podpisy pod ilustracjami są z artykułu w „Nature”.)  


<span>a–c, Apidima 2. a, Frontal view. b, Right lateral view. c, Left lateral view. d–f, Apidima 1. d, Posterior view. e, Lateral view. f, Superior view. Scale bar, 5 cm.</span>
a–c, Apidima 2. a, Frontal view. b, Right lateral view. c, Left lateral view. d–f, Apidima 1. d, Posterior view. e, Lateral view. f, Superior view. Scale bar, 5 cm.

Ponieważ czaszki były tak niekompletne, ich kształt trzeba było ustalić przez rekonstrukcję przez tomografię komputerową; a dla Apidima 1, która w ogóle nie ma przedniej części, tył czaszki odtworzono przez zrobienie lustrzanego odbicia lepiej zachowanej połowy. Należy pamiętać o tej fragmentarycznej naturze Apidima 1, kiedy ocenia się, czym ona jest.


Datowanie i badanie budowy (robione przez analizę radioaktywnego uranu) pokazuje, że Apidima 2 mieści się dobrze w typie neandertalskim, ale Apidima 1 pokazuje cechy, które doprowadziły autorów do wniosku, że istotnie jest to sapiens. Te cechy sapiens obejmują bardziej zaokrąglony tył czaszki, jak również brak charakterystycznej cechy neandertalskiej, wypukłości z tyłu głowy, jakby kostnego koku.


Umieszczenie Apidima 1 w grupie sapiens a Apidima 2 wśród neandertalczyków widać na kolejnych dwóch ilustracjach, gdzie znane skamieniałości są pogrupowane i identyfikowane znakami o różnych kształtach. „Współcześni” sapiens są niebieskimi trójkątami, neandertalczycy są czerwonymi gwiazdami, Eurazjaci z środkowego plejstocenu są żółtymi kwadratami, a Afrykanie z środkowego plejstocenu są fioletowymi kwadratami. Dwie osi reprezentują „główne składniki”, które ujmują kombinację kształtów i pomiarów, pomagających rozróżnić okazy.  


“Rec 1-4” to rekonstrukcje Apidima 2. Jak widać, pasują schludnie w grupie neandertalskiej lub są bliżej tej grupy niż grupy sapiens (niebieskie wielokąty). Dlatego uważa się Apidima 2 za czaszkę neandertalczyka.


<span>a, Analysis 1. PCA of Procrustes-superimposed facial landmarks, PC1 compared to PC2. H. sapiens, blue triangles (n = 19); Neanderthals, red stars (n = 6); MPE, yellow squares (n = 3); MPA, purple squares (n = 3). b, Analysis 2. PCA of Procrustes-superimposed neurocranial landmarks and semilandmarks, PC1 compared to PC2. H. sapiens (n = 25), Neanderthals (n = 8), MPE (n = 3), MPA (n = 5); Apidima reconstructions, black polygons, Apidima reconstruction mean configuration, black star. Wireframes below the plots illustrate facial and neurocranial shape changes along the PC1 of each analysis, respectively. Specimen abbreviations can be found in Supplementary Table 9. See Methods for detailed descriptions of analyses 1 and 2.</span>
a, Analysis 1. PCA of Procrustes-superimposed facial landmarks, PC1 compared to PC2. H. sapiens, blue triangles (n = 19); Neanderthals, red stars (n = 6); MPE, yellow squares (n = 3); MPA, purple squares (n = 3). b, Analysis 2. PCA of Procrustes-superimposed neurocranial landmarks and semilandmarks, PC1 compared to PC2. H. sapiens (n = 25), Neanderthals (n = 8), MPE (n = 3), MPA (n = 5); Apidima reconstructions, black polygons, Apidima reconstruction mean configuration, black star. Wireframes below the plots illustrate facial and neurocranial shape changes along the PC1 of each analysis, respectively. Specimen abbreviations can be found in Supplementary Table 9. See Methods for detailed descriptions of analyses 1 and 2.

Tutaj jest Apidima 1, oznaczona symbolem rombu po lewej i po prawej. Jak widać, pasuje do parametrów sapiens i nie jest nawet blisko kształtu czaszki neandertalskiej (czerwone gwiazdy).  


<span>a, Analysis 3. PCA of Procrustes-superimposed neurocranial landmarks and semilandmarks, PC1 compared to PC2. H. sapiens (n = 23), Neanderthals (n = 6), MPE (n = 4), MPA (n = 5). b, Analysis 4. PCA of Procrustes-superimposed midsagittal landmarks and semilandmarks, PC1 compared to PC2. H. sapiens (n = 27), Neanderthals (n = 10), MPE (n = 5), MPA (n = 6).Wireframes below and next to the plots illustrate neurocranial and midsagittal shape changes along PC1 (analyses 3 and 4), and PC2 (analysis 4). c, Neurocranial shape index (analysis 3). Violins show the minimum–maximum range, boxes show the 25–75% quartiles and lines indicate the median. Modern Africans, green dots (n = 15); all other samples and symbols as in a and Fig. 2. See Methods for detailed descriptions of analyses 3 and 4.</span>
a, Analysis 3. PCA of Procrustes-superimposed neurocranial landmarks and semilandmarks, PC1 compared to PC2. H. sapiens (n = 23), Neanderthals (n = 6), MPE (n = 4), MPA (n = 5). b, Analysis 4. PCA of Procrustes-superimposed midsagittal landmarks and semilandmarks, PC1 compared to PC2. H. sapiens (n = 27), Neanderthals (n = 10), MPE (n = 5), MPA (n = 6).Wireframes below and next to the plots illustrate neurocranial and midsagittal shape changes along PC1 (analyses 3 and 4), and PC2 (analysis 4). c, Neurocranial shape index (analysis 3). Violins show the minimum–maximum range, boxes show the 25–75% quartiles and lines indicate the median. Modern Africans, green dots (n = 15); all other samples and symbols as in a and Fig. 2. See Methods for detailed descriptions of analyses 3 and 4.

Wreszcie, tutaj jest inna analiza, która umieszcza zarówno Apidima 1 (czarny trójkąt), jak rekonstrukcje Apidima 2 (“Rec 1-4”) na jednym wykresie. Apidima 1 jest bliska “współczesnemu sapiens” (niebieski wielokąt), ale mieści się między nim a wczesnym H. sapiens z Afryki (fioletowy wielokąt), pokazując, że choć sapienso-podobny, nie miał w pełni “współczesnej” morfologii.


Apidima 2 doskonale mieści się w ramach czaszek neandertalskich (czerwone gwiazdy).


<span>Analysis 5. PCA of Procrustes-superimposed neurocranial landmarks and semilandmarks shared between Apidima 1 and Apidima 2, PC1 compared to PC2. H. sapiens (n = 23), Neanderthals (n = 6), MPE (n = 4), MPA (n = 5). Wireframes below and next to the plot illustrate shape changes along PC1 and PC2. Symbols as in Fig. 2.</span>
Analysis 5. PCA of Procrustes-superimposed neurocranial landmarks and semilandmarks shared between Apidima 1 and Apidima 2, PC1 compared to PC2. H. sapiens (n = 23), Neanderthals (n = 6), MPE (n = 4), MPA (n = 5). Wireframes below and next to the plot illustrate shape changes along PC1 and PC2. Symbols as in Fig. 2.

Mamy więc przyzwoity, choć nie w pełni przekonujący dowód, że sapiens opuścili Afrykę już 210 tysięcy lat temu i żyli w tym samym miejscu i okresie, co neandertalczycy. Jest to dużo wcześniej niż myśleliśmy i stanowi radykalną rewizję tego, jak naszym zdaniem ludzie przemieszczali się przed tysiącami lat.


Pozostaje kilka pytań:


Jak wiarygodny jest ten wniosek?
 Nie jestem paleontologiem, więc nie będę dawał tej diagnozie rozstrzygającego imprimatur. W artykule w ”News & Views” Eric Delsen pisze, że “Biorąc pod uwagę, że skamieniałość Apidima 1 i te z Misliya i Zuttiyeh (z Izraela) są tylko częściami czaszek, ktoś mógłby argumentować, że okazy są zbyt niekompletne, by nadawać im status H. sapiens [JAC: chodzi o “współczesny H. sapiens”]”. Delsen sugeruje, że “paoleoproteomika” – analiza sekwencji pradawnych białek z czaszki – mogłaby pomóc w rozwiązaniu tej zagadki, nawet jeśli DNA nie jest dostępny.


Chris Stringer, jeden z autorów tej pracy, napisał tweet, który Matthew Cobb retweetował, chwaląc go za rygor i skrupulatną uczciwość (Stringer mówi, że reakcją powinien być „zdrowy sceptycyzm”).


Czy ci wcześni sapiens mieli kontakt z neandertalczykami?
Być może, chociaż te dwie czaszki dzieli 40 tysięcy lat. Istnieją jednak dowody na długie trwanie neandertalczyków w Grecji, a więc jest prawdopodobne, że te dwa podgatunki koegzystowały na tym samym obszarze. Jeśli jednak kojarzyły się ze sobą, ślady neandertalskiego DNA u współczesnych ludzi nie pomagają w odpowiedzi na kolejne pytanie:


Jeśli ta skamieniałość istotnie jest sapiens, to co stało się z populacją? 
Zdaniem autorów populacja sapiens po prostu wymarła bezpotomnie, a popierają to dane genetyczne, według których wszyscy współcześni ludzie pochodzą od tych, którzy wyszli z Afryki około 60 tysięcy lat temu. Grecka populacja mogła wymrzeć, albo mogli ją wyniszczyć neandertalczycy. Kto wie? Jeśli jednak wymarli bezpotomnie, co jest prawdopodobne, to nie są naszymi przodkami.


Jak mawiał Steve Gould, kiedy wykładał o ludzkiej ewolucji, co roku wyrzucał notatki z poprzednich wykładów do śmieci i pisał zupełnie nowy wykład. To może być przesada, ale pokazuje jak szybkie były zmiany w rozumieniu ewolucji człowieka. I nadal są! Przy niedostatku znalezisk skamieniałości  Homo czeka nas jeszcze wiele niespodzianek.

_____________

Harvati, K., C. Röding, A. M. Bosman, F. A. Karakostis, R. Grün, C. Stringer, P. Karkanas, N. C. Thompson, V. Koutoulidis, L. A. Moulopoulos, V. G. Gorgoulis, and M. Kouloukoussa. 2019. Apidima Cave fossils provide earliest evidence of Homo sapiens in Eurasia. Nature, online.


”Modern” Homo sapiens may have been in Eurasia as long as 210 000 years ago

Why Evolution Is True, 11 lipca 2019

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska



Jerry A. Coyne


Emerytowany profesor na wydziale ekologii i ewolucji University of Chicago, jego książka "Why Evolution is True" (Polskie wydanie: "Ewolucja jest faktem", Prószyński i Ska, 2009r.) została przełożona na kilkanaście języków, a przez Richarda Dawkinsa jest oceniana jako najlepsza książka o ewolucji.  Jerry Coyne jest jednym z najlepszych na świecie specjalistów od specjacji, rozdzielania się gatunków. Jest również jednym ze znanych "nowych ateistów" i autorem książki "Faith vs Fakt". Jest wielkim miłośnikiem kotów i osobistym przyjacielem redaktor naczelnej.


Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj






Nauka

Znalezionych 1470 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Uprawy GM są dobre dla środowiska     2014-07-08
Bliskie spotkania z baronem MünchausenemPaulina Łopatniuk     2017-07-22
Indyjscy farmerzy wysiali ziarna GMO w proteście obywatelskiego nieposłuszeństwa     2019-06-13
Coraz mniejsza część głównych plonów roślin jadalnych na świecie idzie na wyżywienie głodnych, a coraz więcej wykorzystuje się do celów niespożywczych     2022-05-28
Maniok o wysokiej zawartości żelaza i cynku może poprawić odżywianie i zdrowie w Afryce Zachodniej     2019-02-05
Pierwsze spojrzenie na mikroby współczesnych łowców zbieraczy     2014-04-23
Wojna domowa w ludzkim genomie     2014-10-13
Badania dowodzą, że fakty nie mają znaczenia: jak propaganda wykorzystuje i normalizuje antysemityzm     2022-08-03
Nazistowscy lekarze i dzisiejsi antysemici: redefinicja etyki, żeby usprawiedliwić prześladowania Żydów     2022-07-18
Film dokumentalny “Know GMO”, nakręcany w Afryce, stawia wyzwanie panikarskiej kampanii straszenia ludzi     2015-11-07
Carl Zimmer o gatunkach i ochronie     2024-02-29
Maleńkim lisom na Wyspach Santa Barbara brakuje różnorodności genetycznej i strachu przed ludźmi     2016-05-15
Ekomodernizm i zrównoważona intensyfikacja     2015-06-17
Chemicznie zakamuflowana żaba     2015-12-12
Nie jesteśmy wszyscy neandertalczykami: tak postępuje nauka     2016-02-02
Strepsiptera – najdziwaczniejsze owady?     2015-12-22
Nigeria gotowa na spełnienie oczekiwań rolników     2022-07-08
Ogniska odry w Brooklynie w 2013 r.: Badanie kosztów antyszczepionkowej pseudonauki     2018-08-14
Atak “doktorostwa Wolfson” na rodziców chłopca, który zmarł na koklusz     2018-09-20
Naiwna promocja “integrowania” znachorstwa do medycyny     2018-01-29
Triumf Mao: Światowa Organizacja Zdrowia oficjalnie akceptuje szarlatanerię tradycyjnej chińskiej medycyny     2019-06-04
Rolnictwo biodynamiczne: podobne do antropozoficznej medycyny, ale dla farm     2018-04-06
Fabrizio Benedetti pyta: “Czy badania placebo wzmacniają pseudonaukę?”     2019-11-01
Naturopaci: potrafią uczynić nawet sól z Epsom potencjalnym zabójcą     2017-10-23
Obniżenie poprzeczki dla tradycyjnej medycyny chińskiej dla ideologii i zysku     2017-12-29
Szarlatan handlujący fałszywą nadzieją     2017-05-12
Czego może nas nauczyć była zwolenniczka antyszczepionkowców, Kelley Watson-Snyder     2019-08-30
Nanocząstki: nowy, jedyny, prawdziwy powód wszystkich chorób?     2017-03-24
Finansowanie społecznościowe terapii komórkami macierzystymi o nieudowodnionej skuteczności: wykorzystywanie hojności obcych, by płacić za szarlatanerię     2018-05-18
Antyszczepionkowcy - pielęgniarka lub lekarz nie powinni opiekować się dziećmi     2018-09-10
Wybuchy epidemii odry w Europie: zapowiedź tego, co przyjdzie do USA?     2017-07-24
Szczepionka HPV działa. Koniec kropka     2019-07-13
Akupunktura kontra nauka, wersja lingwistyczna     2017-06-01
Śmiertelność z powodu raka nadal spada wbrew twierdzeniom szarlatanów     2020-02-11
Efekt Krugera-Dunninga, antyszczepionkowcy i arogancja ignorancji     2018-08-09
Dlaczego sądy nie powinny rozstrzygać o nauce     2018-12-13
Tydzień Świadomości Homeopatii. Pomaga przypomnieć ludziom, że jest to szarlataneria!     2018-05-02
Plastry uśmierzające ból z Luminas: gdzie słowa „kwantum” i „energia” w rzeczywistości znaczą „magia”     2018-09-07
Zabobonne pojęcia u sedna przekonań antyszczepionkowych     2017-08-21
Tako rzecze antyszczepionkowa “wojowniczka mama”, Brittney Kara: jeśli szczepionki są tak wspaniałe, to dlaczego nie wspomina ich Biblia?     2018-04-26
Jak to jest, że Stanisław Burzyński nadal żeruje na zrozpaczonych pacjentach z rakiem?     2018-05-12
Helen Lawson i czarna maść: wycinanie, wypalanie i zatruwanie w sposób „naturalny”     2018-06-09
Homeopatia, wibracje i oszustwo     2018-06-12
Kolejne przypomnienie, nie ma epidemii autyzmu     2017-03-13
Akupunktura jadu pszczelego: śmiercionośne znachorstwo, które może zabić     2018-04-23
Naturopatyczna propaganda głosi normalne porady dotyczące stylu życia jako własne i dodaje szamaństwo     2018-02-14
Rzekł antyszczepionkowiec: Szczepionki powodują autyzm u psów!     2017-04-28
Dychotomiczne myślenie, niepewność i zaprzeczanie nauce     2020-01-01
Dlaczego szarlatani nie powinni nadzorować sami siebie     2019-05-08
Zły tydzień dla homeopatii jest dobrym tygodniem dla nauki     2018-03-23
Inicjatywa „Globalna Spójność”: nonsens na globalną skalę     2018-04-11
Dziennik z Mozambiku: Sybilla     2014-03-01
Dwudziestu dziewięciunaukowców publikuje artykuł w obronie merytorycznych podstaw w nauce     2023-05-01
Musi się potępić akademicki mobbing uczonego     2018-12-14
Przekonania antyoświeceniowe są „zaskakująco trwałe”     2018-05-11
Na zdrowie: izraelscy naukowcy warzą piwo na ”wskrzeszonych” drożdżach sprzed 5000 lat     2019-05-31
Ostateczna klęska teorii ewolucji     2016-02-15
Co mówi nam ruch płaskiej Ziemi     2018-05-17
Organiczne środki owadobójcze są szkodliwe dla pożytecznych owadów     2022-04-30
Wspólne pochodzenie sygnałów płodności   Cobb   2014-01-28
Uderzające podobieństwo: rewolucyjne wyniki badań nad bliźniętami   Dynesen   2018-08-27
Opera mydlana z życia łysek amerykańskich, część III   Lyon   2017-07-28
Edytowanie genów kluczem do ulepszenia podstawowych upraw w Afryce   Abugu   2021-10-01
Aktywiści anty-GMO w Afryce szerzą mity i strach, ale nie przedstawiają żadnych naukowych dowodów   Abutu   2023-08-14
Ugandyjscy studenci nalegają na powszechne stosowanie biotechnologii i uchwalenie prawa o biobezpieczeństwie   Agaba   2021-11-17
Afrykańscy naukowcy wzywają do polityki poparcia biologii syntetycznej i innych innowacji   Agaba   2021-12-02
 Syntetyczna biologia oferuje obietnicę rozwiązania globalnego problemu z plastikiem   Agaba   2021-12-13
Czy wykształceni ludzie są bardziej antysemiccy?   Albert Cheng i Ian Kingsbury   2021-04-05
Fałszywe nadzieje i niewidzialni wrogowie   Anomaly   2018-02-09
Skuteczny kontra patologiczny altruizm   Anomaly   2018-10-10
Dziwaczny rodzaj rasistowskiego patriarchatu   Arora   2020-12-31
Pierwsza spożywcza roślina GMO w Ghanie   Baffour-Awuah   2022-04-16
Wszystkie antyizraelskie wiadomości zasługują na publikację   Bard   2021-09-04
Strzelby, zarazki, maszyny to zdecydowanie antyrasistowska książka. Dlaczego lewica jej nie kocha?   Barnett   2021-10-13
Opowieść o dwóch krzywych dzwonowych   Ben Winegard   2017-04-12
Przeddarwinowscy “darwiniści”   Berry   2020-10-16
Nie karm mózgu śmieciowym jedzeniem   Bhogal   2022-08-10
Niebezpieczne życie antropologa   Blackwell   2019-10-12
Nowe zastosowania zużytych filtrów do dializy   Blum   2018-08-07
Odwołajcie antyszczepionkową konferencję w Tel Awiwie   Blum   2019-11-15
Fałszywa pokora nie uratuje planety   Boudry   2020-01-09
Dlaczego środowiskowcy stanowią większą przeszkodę dla skutecznej polityki klimatycznej niż negacjoniści?   Boudry   2022-02-21
Ryzyko niewarte podejmowania: list otwarty do moich kolegów w świecie akademickim   Boutwell   2017-06-14
Stagnacja socjologii i jej przyczyny   Boutwell   2017-03-21
Ewolucyjne wyjaśnienie nienaukowych przekonań   Bretl   2020-01-31
Dlaczego leniwce wypróżniają się na ziemi?   Bruce Lyon   2014-02-02
Zaprzeczanie neuronauce o różnicach płci   Cahill   2019-04-05
Propaganda w wykonaniu nauczycieli akademickich   Chesler   2021-06-02
Nagonka na Izrael grasuje w stowarzyszeniach nauk ścisłych, medycyny i edukacji   Chesler   2021-06-24
Ugandyjski dziennikarz: jak informować o biotechnologii, kiedy jej krytycy rozsiewają dezinformację?   Christopher Bendana   2017-11-03
A polać wielką wodą…   Cipiur   2019-05-18
Zrozumienie nowoczesnych horrorów afrykańskich zakorzenionych w handlu niewolnikami przez Ocean Indyjski   Clarfield   2019-02-28
Ewolucyjne korzyści udawania ofiary   Clark   2021-03-11
Co byłoby, gdyby Wilkins i Franklin umieli ze sobą współpracować?   Cobb   2016-09-03
Ewolucja człowieka: zarośnięty brzeg   Cobb   2016-02-24
Google świętuje Antoniego van Leeuwenhoeka   Cobb   2016-10-31
Ogony CAT osłabiają centralny dogmat – dlaczego ma to znaczenie i dlaczego nie ma   Cobb   2015-01-08
Z okazji urodzin Maxa Delbrücka   Cobb   2016-09-22
Wesołych Świąt od Oswalda Avery’ego – ale co byłoby, gdyby zmarł wcześniej?   Cobb   2016-12-30
Kacze dzioby, Umwelt i a priori Kanta   Cobb   2019-03-04

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


&#8222;Choroba&#8221; przywrócona przez Putina


&#8222;Przebudzeni&#8221;


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk