Prawda

Piątek, 29 marca 2024 - 08:19

« Poprzedni Następny »


W obronie binarności płci u ludzi


Jerry A. Coyne 2020-02-21

Ta dwójka biegaczek trans w ciągu dwóch lat zdobyła 15 tytułów, podczas gdy dziewczyny walczą dopiero o 3 miejsce.
Ta dwójka biegaczek trans w ciągu dwóch lat zdobyła 15 tytułów, podczas gdy dziewczyny walczą dopiero o 3 miejsce.

Jako biologa szczególnie irytuje mnie powtarzane twierdzenie, że płeć u ludzi jest „spektrum, nie zaś binarna”. W rzeczywistości, co już omawiałem wiele razy wcześniej (np., tutajtutajtutaj i tutaj), płeć, praktycznie rzecz biorąc, jest binarna, ponieważ olbrzymia większość ludzi ma wszystkie typowe cechy zgodnie z definicjami kobiety i mężczyzny, które dotyczą zróżnicowanej produkcji gamet (plemniki versus jajeczka) i tylko nieco mniej zgodnych z binarnością innych, pierwszorzędowych cech płciowych (wygląd genitaliów) lub drugorzędowych cech płciowych, które pojawiają się przy dojrzewaniu (piersi, włosy łonowe itd.).   


Nieco dokładniej: biologiczna płeć u ludzi jest bimodalna: jeśli zrobisz wykres częstotliwości z „płcią” na osi X i „częstością indywidualnej typowości cech dla danej płci” na osi Y, otrzymasz olbrzymi szczyt dla „mężczyźni” i drugi olbrzymi szczyt dla „kobiety”, a następnie maleńkie punkciki pomiędzy, które odpowiadają hermafrodytom lub osobom interpłciowym.


Istnieje powód, dla którego płeć jest binarna: ewolucja tworzy dwie odrębne płci, które kojarzą się ze sobą, by mieć potomstwo. Właściwie dlaczego w ogóle istnieje płeć zamiast tego, byśmy wszyscy pączkowali nasze klony, jest nadal nierozwiązanym problemem, ale kiedy już istnieje rozmnażanie płciowe, można zbudować rozsądną teorię o tym, dlaczego powinny być dwie płci i dlaczego powinny być odmienne. (Kilka gatunków ma ”rodzaje kojarzenia”, gdzie jest więcej płci, ale praktycznie nie ma ich wśród kręgowców.)


Gender, z drugiej strony, jest mniej bimodalny, ponieważ opiera się na twierdzeniach ludzi o tym, czym są, a jest wiele różnych społeczno-płciowych ról, jakie ludzie mogą przyjmować. Niemniej, gender jest nadal bimodalny, bo olbrzymia większość ludzi identyfikuje się jako „mężczyźni” i „kobiety”. Zostawmy to jednak na boku, bo dzisiaj zajmujemy się biologiczną płcią.


I jest specjalnie irytujące, że ze wszystkich ludzi biolodzy – także biolodzy ewolucyjni, którzy powinni wiedzieć lepiej – potrafią twierdzić, że płeć nie jest binarna. Byłem oburzony, na przykład, kiedy Society for the Study of Evolution (SSE), którego kiedyś byłem prezesem, wydało rodzaj „przebudzonego” oświadczenia, że ani płeć, ani gender nie są binarne (patrz link poniżej). To wprowadza w błąd dla obu określeń, ale szczególnie dla płci. Czy nie znają ewolucyjnego powodu na posiadanie odmiennych i odrębnych płci? (Odpowiedź: tak, znają, ale próbują być „przebudzeni”.)


A nie jest to tylko SSE. Jak pisałem wcześniej:

Haniebną częścią tego wszystkiego jest to, że pismo naukowe, „Nature”, jak również trzy towarzystwa ewolucyjnej biologii/ekologii, które powinny wiedzieć lepiej, opublikowały wypowiedzi lub artykuły redakcyjne, że ani płeć, ani gender nie są binarne. To jest całkowite wyrzeczenie się zarówno odpowiedzialności, jak samej nauki. Ewolucja sama tworzy binarność płci! Antropomorfizując: ewolucja chce binarności płci. 

Jeszcze niedawno biolodzy tacy jak ja, byli głosami wołającymi na puszczy, bowiem powiedzenie, że płeć jest binarna, ściągało na ciebie etykietkę transfoba. Teraz jednak odezwali się inni biolodzy. Dwoje z nich, Colin Wright i Emma Hilton, napisali sensowny artykuł we wczorajszym „Wall Street Journal” (oczywiście, konserwatywnym piśmie: nigdy nie zobaczysz twierdzenia, że płeć jest binarna w „Salon” lub „Huffington Post”, a tym bardziej w „New York Times”, który opublikował artykuł Anne Fausto-Sterling zaprzeczający binarności płci).


Colin Wright 
 jest badaczem w Penn State, a Emma Hilton zajmuje się biologią rozwojową  na University of Manchester. Możecie zobaczyć początek ich artykułu w WSJ przez kliknięcie na link poniżej, ale jest za paywall:




https://www.wsj.com/articles/the-dangerous-denial-of-sex-11581638089


Wright i Hilton nie tylko dają przykłady z prasy głównego nurtu zaprzeczające, że płeć jest binarna, ale wyjaśniają, dlaczego te zaprzeczenia są błędne i pokrótce omawiają niebezpieczeństwa tego rodzaju informacji. (Tak, twierdzenie, że płeć u ludzi nie jest binarna, jest w zasadzie kłamstwem i stawia się je z przyczyn ideologicznych, nie zaś naukowych.) Poniżej jest kilka cytatów tego krótkiego, ale wnikliwego artykułu:

Jest jedną sprawą, że mężczyzna może „identyfikować się” jako kobieta i odwrotnie. Niemniej coraz bardziej narasta niebezpieczny i antynaukowy trend ku całkowitemu zaprzeczaniu istnienia biologicznej płci.

„Idea dwóch płci jest nazbyt uproszczona” – oznajmił artykuł w naukowym piśmie „Nature” w 2015 roku. „Biolodzy uważają obecnie, że jest szersze spektrum niż to”. W artykule z 2018 roku w „Scientific American” zapewniano, że „biolodzy uważają teraz, że istniejeszersze spektrum niż tylko binarne męskie i żeńskie”. A nagłówek w ”New York Times” w październiku 2018 roku obiecywał wyjaśnić „Dlaczego płeć nie jest binarna”.

Według tego argumentu, ponieważ niektórzy ludzie są interpłciowi – zakłócenia ich rozwoju spowodowały niejednoznaczne cechy płciowe – kategorie żeńskość i męskość istnieją na „spektrum”, a więc są wyłącznie „społecznymi konstruktami”. Jeśli kobiety i mężczyźni są jedynie arbitralnymi zgrupowaniami, wynika z tego, że każdy, niezależnie od genetyki lub anatomii, powinien mieć pełną swobodę wybierania tożsamości jako mężczyzna lub kobieta, albo całkowitego odrzucenia płci na rzecz nowej tożsamości „gender na zamówienie”.

Powiedzenie, że ta linia rozumowania nie ma żadnej podstawy w rzeczywistości, byłoby poważnym niedopowiedzeniem. Jest to fałszywe na każdej wyobrażalnej skali.

Dlaczego płeć jest silnie bimodalna  i praktycznie jest binarna u ludzi? Tutaj autorzy mówią o rzadkich wyjątkach dla płci, nie zaś o gender:

Istnieje jednak różnica między twierdzeniami, że istnieją tylko dwie płci (prawda), a twierdzeniami, że każdego można schludnie zaklasyfikować jako kobietę lub mężczyznę (fałsz). Istnienie tylko dwóch płci nie znaczy, że płeć nigdy nie jest niejednoznaczna. Międzypłciowe osoby występują jednak niezmiernie rzadko i nie są ani trzecią płcią, ani dowodem, że płeć jest „spektrum” lub „społecznym konstruktem”. Fakt, że nie każdego daje się wyraźnie przypisać jednej lub drugiej płci, nie znaczy, że biologiczna płeć nie jest funkcjonalnie binarna. Zakładanie, że jest inaczej – mylenie drugorzędowych cech z samą biologiczną płcią – jest błędem kategorialnym.  

Na koniec twierdzą, że dla społeczeństwa jest ważne uznanie bimodalności płci (powtarzam, nie mówimy o gender). Jest szereg kwestii, a proszę pamiętać, że to jest ich lista, nie moja, chociaż ja podkreślałem skutki dla sportu raczej niż dla ważnych spraw wspomnianych tutaj:  

Zaprzeczanie rzeczywistości biologicznej płci i zamienianie jej na subiektywną „tożsamość genderową” nie jest jedynie ekscentryczną teorią akademicką. Powoduje poważny niepokój o prawa człowieka narażonych grup, takich jak kobiety, homoseksualiści i dzieci.  

Kobiety ciężko walczyły o opartą na płci ochronę prawną. Przestrzenie wyłącznie dla kobiet są niezbędne z powodu wszechobecnego zagrożenia męską przemocą i napaścią seksualną. Odrębne kategorie sportowe są także konieczne, by zapewnić, że kobiety i dziewczyny nie muszą spotykać współzawodników, którzy nabyli nieodwracalne, (polepszające wyniki) sportowe cechy, nadane im przez męskie dojrzewanie. Różne role reprodukcyjne mężczyzn i kobiet wymagają praw do chronienia kobiet w miejscu pracy i w innych miejscach. Kłamstwo, że płeć jest zakorzeniona w subiektywnej tożsamości powoduje, że tych opartych na płci praw nie daje się egzekwować.     

Piszą także o efektach, jakie to ma na dzieci. Także o tym myślałem, kiedy widziałem rodziców okrzyczanych jako bohaterowie za natychmiastową akceptację, że ich dzieci – nawet dzieci dwu- lub trzyletnie – są transgender. Wright i Hilton uważają, że zamazanie kategorii płci w popularnej literaturze może prowadzić rodziców do przyczyniania się do dezorientacji ich dzieci, co w ekspresowym tempie i nieuniknienie prowadzi do ich identyfikacji jako transgender, a potem do terapii hormonami i operacji. Liczba tych dzieci wzrosła w ostatnich latach wykładniczo; czy może to być skorelowane z wzrostem liczby twierdzeń, że płeć jest jedynie społecznym konstruktem? Wright i Hilton tak sądzą i nie należy lekceważyć ich zdania:

Najbardziej narażone na negowanie płci są dzieci. Kiedy uczy się je, że płeć opiera się na tożsamości zamiast na biologii, kategorie płci można łatwo spleść z regresywnymi stereotypami męskości i kobiecości. Chłopięce dziewczynki i dziewczęcy chłopcy  mogą być zdezorientowani co do własnej płci. Dramatyczny wzrost nastolatków – szczególnie dziewczynek -  z “dysforią płciową”  w klinikach najprawdopodobniej odzwierciedla ten nowy kulturowy mętlik. 

Olbrzymia większość młodzieży z dysforią płciową z czasem wyrasta z uczuć dysforii podczas dojrzewania i wielu w końcu identyfikuje się jako homoseksualni dorośli. „Afirmatywne” terapie, w których twierdzi się, że nigdy nie należy kwestionować identyfikowania się dziecka z przeciwną płcią i że należy podawać blokujące dojrzewanie leki, co jest rekomendowane jako sposób „kupienia czasu” dla dzieci, żeby zorientowały się co do swojej tożsamości, może tylko wzmacniać uczucie dysforii, ustawiając dzieci na drodze do bardziej inwazyjnych medycznych interwencji i trwałej bezpłodności. To patologizowanie nietypowego zachowania płciowego jest skrajnie niepokojące i  wsteczne. Przypomina terapię ”przemiany” gejów, tyle tylko, że obecnie zmieniane są ciała zamiast umysłów, żeby sprowadzić dzieci do „poprawnego” zrównania ich z nimi samymi.

Ani oni (ani ja) oczywiście nie zaprzeczamy, że dzieci z dysforią płciową należy traktować z empatią i, jeśli ich dysforia trwa do okresu młodej dorosłości, zacząć rozmawiać o medycznych interwencjach. (Nadal uważam, że należy z tym poczekać do okresu w połowie nastolatkowatości, kiedy dzieci są na tyle dorosłe, że mogą podejmować takie decyzje.) Niezależnie jednak od tego, co robimy, pora, by biolodzy nie tylko uznali prawdę, ale proklamowali ją głośno wobec tych zamącających sprawy naukowców-ideologów, którzy twierdzą, że płeć nie jest binarna. I w ten sposób Wright i Hilton kończą swój artykuł:

Czas na uprzejmość w tej sprawie już minął. Biolodzy i medycy muszą stanąć po stronie empirycznej rzeczywistości płci. Kiedy autorytatywne instytucje naukowe ignorują lub zaprzeczają empirycznym faktom w imię społecznego dostosowania, jest to jawna zdrada społeczności naukowej, jaką reprezentują i jest niebezpiecznie szkodliwe dla tych, którzy są najbardziej narażeni.

Amen, bracia i siostry – i kilku interpłciowych.

A defense of the binary in human sex

Why Evolution Is True,  14 lutego 2020

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska



Jerry A. Coyne

Emerytowany profesor na wydziale ekologii i ewolucji University of Chicago, jego książka "Why Evolution is True" (Polskie wydanie: "Ewolucja jest faktem", Prószyński i Ska, 2009r.) została przełożona na kilkanaście języków, a przez Richarda Dawkinsa jest oceniana jako najlepsza książka o ewolucji.  Jerry Coyne jest jednym z najlepszych na świecie specjalistów od specjacji, rozdzielania się gatunków. Jest również jednym ze znanych "nowych ateistów" i autorem książki "Faith vs Fakt". Jest wielkim miłośnikiem kotów i osobistym przyjacielem redaktor naczelnej.

Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj




Komentarze
1. Kiedyś... Marek Eyal 2020-02-21


Nauka

Znalezionych 1470 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Po co badać przestrzeń kosmiczną?   Jacoby   2023-01-04
Rdzenni Amerykanie żądają doczesnych resztek pumy z Griffith Park   Coyne   2023-01-03
Świetny artykuł o epigenetyce   Coyne   2022-12-30
Śmiało podążaj tam, gdzie nie dotarł jeszcze żaden owad   Tonhasca Júnior   2022-12-28
Rzecz o splątaniu nauki i wiary   Koraszewski   2022-12-26
Pradawny ekosystem zrekonstruowany przy użyciu skamieniałego DNA   Coyne   2022-12-19
Rozważania heretyckiego mediewisty o historii, wartościach i zdumiewającej głupocie   Landes   2022-12-16
Ewolucyjne ślepe zaułki i lepkie urządzenia: botanik Darwin   Tonhasca Júnior   2022-12-14
Ewolucja nie idzie prostą drogą   Novella   2022-12-08
Geny i języki   Novella   2022-11-26
Uporczywa obecność religijnego mitu   Winegard   2022-11-24
Znaleziono skrytkę posągów z brązu   Novella   2022-11-23
W oparach zrównoważonej ignorancji   Koraszewski   2022-11-21
10 twierdzeń działaczy walczących w Afryce z GMO o tym, dlaczego postępy w biotechnologii upraw powinny zostać odrzucone – i dlaczego są one błędne   Maina   2022-11-17
List otwarty do wszystkich oszołomów   Novella   2022-11-03
Po prostu nie mogę się doczekać, aby znów wyruszyć w trasę   Tonhasca Júnior   2022-10-27
Czy mizoandria może być zakaźna?   Tonhasca Júnior   2022-10-24
Niezwykła fizjologia hibernujących niedźwiedzi   Coyne   2022-10-22
Cuchnąca pułapka i przytulna kryjówka   Tonhasca Júnior   2022-10-21
Obraz Izraela na amerykańskich uniwersytetach   Mansour   2022-10-19
Kenia aprobuje GMO po 10 latach zakazu   Maina   2022-10-18
Pangenom jedwabnika morwowego   Novella   2022-10-14
Czy Samolubny gen zaszkodził publicznemu rozumieniu biologii?   Coyne   2022-10-13
Nieokrzesani goście   Tonhasca Júnior   2022-10-11
Niezrozumienie równości   Winegard   2022-10-07
Zyski klimatyczne to „niewygodna prawda” — nie wszystkie wiadomości o środowisku są złymi wieściami   Lomborg   2022-10-06
Gorzko-słodki, uzależniający lek   Tonhasca Júnior   2022-09-30
Przeciwko autentyczności   Winegard   2022-09-27
Biomedyczne znaczenie płci (i jej binarnej natury)   Coyne   2022-09-22
Mózgi neandertalczyków   Novella   2022-09-20
Oszuści i oszukani w grze w zapylanie   Tonhasca Júnior   2022-09-15
Po raz kolejny “Scientific American” wypacza biologię, a teraz także historię, by podeprzeć swoją ideologię   Coyne   2022-09-14
Upadek czasopisma “Nature”   Winegard   2022-09-08
Instynkt macierzyński i “New York Times”   Coyne   2022-09-07
Ćmy ze złym public relations   Tonhasca Júnior   2022-09-05
Studenci Uniwersytetu Ghany debatują nad wykorzystaniem upraw GMO w ich kraju   Gakpo   2022-09-02
“Scientific American” poświęca się polityce, a nie nauce; odmawia publikowania krytycznych analiz swoich fałszywych lub wprowadzających w błąd twierdzeń   Coyne   2022-09-01
Dysonansy poznawcze: czekolada a muszki, wino a osy   Júnior   2022-08-29
Patrick Matthew: prawdziwy autor idei doboru naturalnego?   Coyne   2022-08-26
Odporny na choroby, genetycznie modyfikowany maniok zapowiada przełom w Kenii   Maina   2022-08-25
Niekochane, ale czasem pożyteczne   Tonhasca Júnior   2022-08-23
Trwałość laktazy w populacjach pijących mleko: ponowna ocena klasycznej historii z ewolucji człowieka   Coyne   2022-08-19
Pierwszy znany drapieżnik: nowo opisana skamieniałość   Coyne   2022-08-16
Nie karm mózgu śmieciowym jedzeniem   Bhogal   2022-08-10
Kot Mehitabel pisze w “Science”   Coyne   2022-08-09
Nauka o wolności: rozmowa z Anną Kryłow   i Anna Kryłow   2022-08-06
Pierwsze dowody kopalne na opiekę nad lęgiem i niezwykły przypadek asymetrii kierunkowej   Coyne   2022-08-05
Badania dowodzą, że fakty nie mają znaczenia: jak propaganda wykorzystuje i normalizuje antysemityzm     2022-08-03
Horyzontalny transfer genów u owadów: jest rozpowszechniony, ale co to znaczy?   Coyne   2022-08-02
Dokonane w Afryce badanie genomu fasolnika egipskiego oznacza krok naprzód w dywersyfikacji światowego zaopatrzenia w żywność   Karavolias   2022-08-01
Grupy anty-GMO przegrywają sprawę sądową w Nigerii    i Nkechi Isaak   2022-07-30
Raz jeszcze: czy rasy są tylko społecznym konstruktem bez naukowego lub biologicznego znaczenia?   Coyne   2022-07-28
„New Yorker” pisze o hoacynie, sugeruje, że koncepcja Darwina drzew ewolucyjnych może być urojeniem   Coyne   2022-07-25
Nazistowscy lekarze i dzisiejsi antysemici: redefinicja etyki, żeby usprawiedliwić prześladowania Żydów     2022-07-18
Carl Sagan i wolność wątpienia   Jacoby   2022-07-18
Jak Darwin spowodował globalne ocieplenie swoją teorią doboru płciowego   Coyne   2022-07-16
Dieta mieszana misiów i innych   Júnior   2022-07-14
Londyńskie Natural History Museum popełnia błąd naturalistyczny - wielokrotnie   Coyne   2022-07-11
Nigeria gotowa na spełnienie oczekiwań rolników     2022-07-08
Szczepionki przeciwko grypie związane ze zmniejszonym ryzykiem choroby Alzheimera   Novella   2022-07-07
Nowoczesność Darwina: w O powstawaniu jest antycypacja neutralnej teorii i przerywanej równowagi   Coyne   2022-07-06
Pinker: “Wojna o ewolucję jest także wojną kulturową”   Coyne   2022-07-05
Raz jeszcze: błędny artykuł o tym, dlaczego teoria ewolucji jest przestarzała   Coyne   2022-07-04
Niech Moc będzie z pszczołą   Júnior   2022-06-28
Dramatyczny wzrost cen paliw kopalnych jest bolesny, ale daje niewielkie korzyści w walce z globalnym ociepleniem   Lomborg   2022-06-25
Efekt grupy – paskudny błąd poznawczy   Novella   2022-06-22
Nasiona z edytowanymi genomami będą miały przystępną cenę   Maina   2022-06-15
„Zapylisz mnie!”: nachalni bohaterowie świata roślin   Júnior   2022-06-11
Agroekologia zmienia biednych farmerów w biedniejszych   Muhumuza   2022-06-09
Kartofel z Matką Boską w jednej klapie i Karolem Marksem w drugiej   Koraszewski   2022-06-06
Jak nasze wspomnienia są powiązane   Novella   2022-06-04
Wielka Brytania dąży do zezwolenia na edytowanie genów   Novella   2022-06-02
„Grubogłowi przedsiębiorcy pogrzebowi w noc żywych trupów”   Júnior   2022-05-31
Coraz mniejsza część głównych plonów roślin jadalnych na świecie idzie na wyżywienie głodnych, a coraz więcej wykorzystuje się do celów niespożywczych     2022-05-28
Naukowiec z Ghany: “Afryka potrzebuje GMO bardziej niż reszta świata”   Gakpo   2022-05-26
GMO i edytowanie genów: jaka jest różnica?   Karavolias   2022-05-23
Toksyczny nektar, czyli ostrożnie z tureckim miodem   Júnior   2022-05-20
Kolejna nieudana i podyktowana ideologią próba wykazania, że płeć u ludzi nie jest binarna   Coyne   2022-05-18
Brian Charlesworth o błędach nowego artykułu rzekomo pokazującego, że fundamentalne założenie ewolucji neodarwinowskiej jest błędne   Coyne   2022-05-16
Trutnie i inni fruwający panowie   Junior   2022-05-13
Wygnanie z uniwersyteckiego świata – dwa lata później   Winegard   2022-05-10
Życie kwitnące po śmierci   Junior   2022-05-05
Organiczne środki owadobójcze są szkodliwe dla pożytecznych owadów     2022-04-30
Oxitec rozszerza próby z komarami GMO, by zredukować szerzenie się malarii   Conrow   2022-04-28
Słowa w wosku zapisane   Tonhasca Junior   2022-04-26
Rodzice, szkoła, państwo: kultura niskich oczekiwań   Koraszewski   2022-04-25
Nowoczesne ulepszanie roślin uprawnych przyjmuje historyczne podejście   Karavolias   2022-04-20
Pierwsza spożywcza roślina GMO w Ghanie   Baffour-Awuah   2022-04-16
Indie zwalniają edytowanie genów z wymaganej dla GMO oceny bezpieczeństwa   Paranjape   2022-04-11
Metamorfozy    Júnior   2022-04-09
Rolnicy nie mogą uprawiać tego, na co ich nie stać   Ongu   2022-04-07
Rośliny zmodyfikowane: odkłamać opinię o GMO   Conrow   2022-04-07
Odmowa szczelinowania jest szaleństwem   Ridley   2022-04-02
Jak wirusy chorób układu oddechowego ewoluują, by stać się łagodniejsze   Ridley   2022-03-22
Czy globalne ocieplenie może być dla nas dobre?   Ridley   2022-03-03
Południowa Afryka powinna przemyśleć regulacje dotyczące genetycznie modyfikowanych roślin   i Priyen Pillay   2022-03-01
Dlaczego środowiskowcy stanowią większą przeszkodę dla skutecznej polityki klimatycznej niż negacjoniści?   Boudry   2022-02-21
O figach i osach   Júnior   2022-02-18
Pień liczący 40 tysięcy lat przekazany Maorysom zamiast nauce   Coyne   2022-02-14
Propaganda anty-GMO obraża drobnych farmerów w Afryce i w Azji   Gakpo   2022-02-08

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk