Prawda

Czwartek, 28 marca 2024 - 10:27

« Poprzedni Następny »


Skamieniałe trylobity idące gęsiego. Ale dlaczego to zrobiły?


Jerry A. Coyne 2019-11-06


Nowy artykuł w „Nature” Jeana Vanniera i in. donosi o niezwykłym znalezisku parady trylobitów – grupy pradawnych stawonogów – zabitych i skamieniałych, kiedy maszerowały „gęsiego”. Liczą sobie 480 milionów lat, są z wczesnego ordowiku i znaleziono je w Maroku. (Artykuł można zobaczyć klikając na zrzut z ekranu poniżej, pdf jest tutaj, a odnośnik pod spodem.) To dziwaczne uszeregowanie trylobitów sugeruje jakiś rodzaj zbiorowego zachowania – pierwsze takie znalezisko udokumentowane przez paleontologów*. Ale jaki rodzaj zachowania? Autorzy mają dwie hipotezy i omówię je pokrótce. 




Najpierw kilka zdjęć tego gatunku, Ampyx priscus, który ma wydrążony “kolec glabelli” z przodu i dwa „librigenalne kolce” idące do tyłu. Biała linia skali wynosi 1 cm, więc te stworzenia, włącznie z przednim kolcem, mierzyły około 6 cm. Kolce mogły umożliwiać trylobitom wzajemne wyczuwanie się, a więc zachowywanie kontaktu, kiedy poruszały się w szeregu, bardzo podobnie do tego, jak to robią langustowate, kiedy przemieszczają się w szeregu po dnie morskim, jak to pokazuję poniżej.   (Każda ”komunikacja” musi być czuciowa, bo te trylobity są ślepe.)


Wszystkie podpisy są wzięte z artykułu w „Nature”. Tutaj są te osobniki ze zbliżeniami ich kolców:


<br /><span>General morphology and parameters of the raphiophorid trilobite </span>Ampyx priscus<span> Thoral, 1935, from the Lower Ordovician (Upper Tremadocian-Floian) Fezouata Shale of Morocco (Zagora area). (a–d) BOM 2481, overall morphology and details of genal spines. (e) Parameters used in measurements. (f,g) MGL 096718, genal spine showing internal mineralized infilling. (h) AA.OBZ2.OI.1, transverse thin section through right genal spine (see general view in Supplementary Fig. 8d). (i) MGL 096727, genal spine. (j) ROMIP 57013, external mould of glabellar and genal spine showing longitudinal ridge. a–d,f,g,i,j are light photographs.</span>

General morphology and parameters of the raphiophorid trilobite Ampyx priscus Thoral, 1935, from the Lower Ordovician (Upper Tremadocian-Floian) Fezouata Shale of Morocco (Zagora area). (a–d) BOM 2481, overall morphology and details of genal spines. (e) Parameters used in measurements. (f,g) MGL 096718, genal spine showing internal mineralized infilling. (h) AA.OBZ2.OI.1, transverse thin section through right genal spine (see general view in Supplementary Fig. 8d). (i) MGL 096727, genal spine. (j) ROMIP 57013, external mould of glabellar and genal spine showing longitudinal ridge. a–d,f,g,i,j are light photographs.


Tutaj są skamieniałości ciągu trylobitów razem z zarysami pokazującymi naturę reliefu kamienia, w jakim zostały zachowane.  


<span>Linear clusters of the raphiophorid trilobite Ampyx priscus Thoral, 193531, from the Lower Ordovician (upper Tremadocian-Floian) Fezouata Shale of Morocco (Zagora area). (a,b) AA.TER.OI.12 (see Supplementary Fig. 2a). (c) MGL 096727 (see Supplementary Fig. 5a). (d) AA.TER.OI.13 (see Supplementary Fig. 2b). (e) BOM 2461 (see Supplementary Fig. 2f). (a,e) are light photographs. Line drawings from photographs. Segmented blue lines in (b–d) join the central part of occipital rings of trilobites. Red arrows indicate the position of polished section in Fig. 3. Abbreviations are as follows: (x), Asaphellus aff. jujuanus (asaphid trilobite); (y), juvenile asaphid trilobite. Scale bars: 1 cm.</span>
Linear clusters of the raphiophorid trilobite Ampyx priscus Thoral, 193531, from the Lower Ordovician (upper Tremadocian-Floian) Fezouata Shale of Morocco (Zagora area). (a,b) AA.TER.OI.12 (see Supplementary Fig. 2a). (c) MGL 096727 (see Supplementary Fig. 5a). (d) AA.TER.OI.13 (see Supplementary Fig. 2b). (e) BOM 2461 (see Supplementary Fig. 2f). (a,e) are light photographs. Line drawings from photographs. Segmented blue lines in (b–d) join the central part of occipital rings of trilobites. Red arrows indicate the position of polished section in Fig. 3. Abbreviations are as follows: (x), Asaphellus aff. jujuanus (asaphid trilobite); (y), juvenile asaphid trilobite. Scale bars: 1 cm.

Tutaj jest wideo langust migrujących w szeregu, bardzo podobnie do tych trylobitów:

 

 

Dlaczego więc te pradawne stawonogi maszerowały „gęsiego”? Autorzy odrzucają dwie hipotezy. Pierwsza, że zostały „mechanicznie zgromadzone wzdłuż liniowego, podmorskiego reliefu”. Według tej hipotezy trylobity zniosło w rowki na dnie oceanu i nazbierały się tam, co wyjaśnia długie szeregi. To jednak nie wyjaśnia konsekwentnego uszeregowania zamiast tego, by część została zniesiona prądem tyłem do przodu. Autorzy odrzucają tę hipotezę, ponieważ nie ma żadnej wskazówki z warstw skamieniałości, że były tam te reliefy.


Odrzucają także hipotezę, że te trylobity były uszeregowane w podwodnych norkach a potem uwięzione tam i zabite przez osady. Opierają to odrzucenie na nieobecności „jakichkolwiek zabarwionych zarysów lub zakłóceń w osadach otaczających trylobity”. Zaufam tu autorom, bo wiedza o tym, jak odkryć pradawne norki, jest poza moimi kompetencjami.  


Autorzy oferują dwie inne hipotezy, żeby wyjaśnić to uszeregowanie. Pierwszą, pokazaną po lewej stronie poniżej, jest, że były podwodne sztormy lub prądy, które skierowały trylobity w jednym kierunku, a potem „znalazły” się wzajemnie przez sygnały czuciowe (lub może także chemiczne) tworząc szereg, który spełniał funkcję obronną. Jak mówią autorzy: „Takie mechaniczne kontakty [jak u langust powyżej] wydają się zasadnicze dla spójności grupy i optymalnej koordynacji poruszania się. Maszerowanie ‘gęsiego’ zmniejsza prawdopodobieństwo wykrycia i ataku drapieżnika tworząc dezorientujący obraz w ich [drapieżników] wizualnej percepcji”.


Drugą hipotezą, pokazaną poniżej po prawej stronie, jest to, że trylobity wydzielały chemiczne sygnały, takie jak feromony, jako sposób wzajemnego wykrywania i schodzenia się na płciowe rozmnażanie, z szeregami przypuszczalnie wskazującymi na migracje ku miejscu tarła. Jak piszą autorzy, oba wyjaśnienia mogły działać razem.


<span>Two non-exclusive hypotheses to explain the linear clusters of </span>Ampyx priscus<span> from the Lower Ordovician of Morocco. (a–c) Response to oriented environmental stress (e.g. storms); hydrodynamic signal (higher current velocity represented by white arrows) received by motion sensors triggers re-orientation of individuals; mechanical stimulation and/or possible chemical signals cause gathering, alignment and locomotion in group. (d–f) Seasonal reproductive behaviour; chemical signals (e.g. pheromones; see red circles and red arrows) cause attraction and gathering of sexually receptive individuals (males and females) and migration to spawning grounds. The alignment of individual may have been controlled by mechanical stimuli (as in a–c). Olfactive and mechanical sensors were probably located on the antennules (pink areas 4, 5), and genal and glabellar spines (green areas 1–3), respectively. The exact location of mechanoreceptors is uncertain (possibly on high-relief exoskeletal features such as the glabella).</span>
Two non-exclusive hypotheses to explain the linear clusters of Ampyx priscus from the Lower Ordovician of Morocco. (a–c) Response to oriented environmental stress (e.g. storms); hydrodynamic signal (higher current velocity represented by white arrows) received by motion sensors triggers re-orientation of individuals; mechanical stimulation and/or possible chemical signals cause gathering, alignment and locomotion in group. (d–f) Seasonal reproductive behaviour; chemical signals (e.g. pheromones; see red circles and red arrows) cause attraction and gathering of sexually receptive individuals (males and females) and migration to spawning grounds. The alignment of individual may have been controlled by mechanical stimuli (as in a–c). Olfactive and mechanical sensors were probably located on the antennules (pink areas 4, 5), and genal and glabellar spines (green areas 1–3), respectively. The exact location of mechanoreceptors is uncertain (possibly on high-relief exoskeletal features such as the glabella).

Jeśli zaś chodzi o to, w jaki sposób zostały pogrzebane razem, to jest to trochę tajemnica, ponieważ trylobity, kiedy są w stresie, podobno zwijają się w kłębek, tak jak nowoczesne równonogi, a te tego nie zrobiły, co widać powyżej. Tutaj jest jeden scenariusz, który wyjaśnia kolejne warstwy, w jakich pogrzebane są szeregi trylobitów.


Najpierw, poddane okresowym sztormom, które zakłócały wody, trylobity połączyły się w Wielki Marsz. (Albo, jak napisałem wyżej, mogły maszerować w miejsce rozmnażania się!) Potem sztorm szybko złożył osad na maszerujących trylobitach, fosylizując je in situ. Mogły być dwa inne wydarzenia, które szybko je zakonserwowały: „zatrucie wody”, takie jak uwolnienie siarkowodoru lub, co bardziej prawdopodobne, podnoszenie się ubogich w tlen (“anoksycznych”) osadów, które szybko zabiły trylobity z braku tlenu, a równocześnie ochroniły zwłoki przed padlinożercami.


Można zobaczyć jeden przykład zakonserwowania w panelach a-c poniżej, a potem inną linię formacji trylobitów w panelu „d”:


<span>Scenario to explain the in situ preservation of the </span>Ampyx<span> linear clusters from the Lower Ordovician (Upper Tremadocian-Floian) of Morocco. (a) Deposition of a distal tempestite (event layer 1). (b) Epibenthic (e.g. trilobites) and shallow endobenthic (e.g. possible worms) organisms settle and generate bioturbation above red-ox boundary. (c) Second storm event layer entombs epibenthic fauna in situ; red-ox boundary moves upwards (white arrows). (d) New faunal recolonization. According to Vaucher et al.34, distal storm deposits are relatively thin (less than 5 cm) and consist of a waning (base) and waxing (top) phases (subdivision not represented in this diagram), and depositional environment is that of the distal lower shoreface with a possible water depth of approximately 30–70 m. Bioturbation is based on polished and thin sections (Fig. 3 and Supplementary Figs 8 and 9). Abbreviations are as follows: bt, bioturbation; tr, trilobite group (Ampyx); trc, trilobite carcasses (</span>Ampyx<span>); w, worm; wsi, water-sediment interface.</span>
Scenario to explain the in situ preservation of the Ampyx linear clusters from the Lower Ordovician (Upper Tremadocian-Floian) of Morocco. (a) Deposition of a distal tempestite (event layer 1). (b) Epibenthic (e.g. trilobites) and shallow endobenthic (e.g. possible worms) organisms settle and generate bioturbation above red-ox boundary. (c) Second storm event layer entombs epibenthic fauna in situ; red-ox boundary moves upwards (white arrows). (d) New faunal recolonization. According to Vaucher et al.34, distal storm deposits are relatively thin (less than 5 cm) and consist of a waning (base) and waxing (top) phases (subdivision not represented in this diagram), and depositional environment is that of the distal lower shoreface with a possible water depth of approximately 30–70 m. Bioturbation is based on polished and thin sections (Fig. 3 and Supplementary Figs 8 and 9). Abbreviations are as follows: bt, bioturbation; tr, trilobite group (Ampyx); trc, trilobite carcasses (Ampyx); w, worm; wsi, water-sediment interface.

Wiele z tego jest zgadywaniem, co jest zrozumiałe przy ograniczonej informacji o tym, co zdarzyło się 500 milionów lat temu. Z pewnością jednak wygląda na to, że – podobnie jak langusty – te trylobity maszerowały w szeregu, prawdopodobnie idąc jeden za drugim przy użyciu czuciowych wskazówek. I w ten sposób mamy rzadki wgląd w zachowanie bezkręgowców z odległej przeszłości.


*Nie jest to pierwsze znalezisko. Analogicznie uszeregowane trylobity znalazł w Górach Świętokrzyskich w 2010 roku Adrian Kin wraz z profesorem Andrzejem Radwańskim i profesorką Urszulą Radwańską. Patrz: https://www.tvp.info/1585856/po-gorach-swietokrzyskich-chodzily-trylobity  Przyp. tłum.

______________

Vannier, J., M. Vidal, R. Marchant, K. El Hariri, K. Kouraiss, B. Pittet, A. El Albani, A. Mazurier, and E. Martin. 2019. Collective behaviour in 480-million-year-old trilobite arthropods from Morocco. Scientific Reports 9:14941.


Fossilized trilobites preserved parading in line. But why did they do this?

Why Evolution Is True, 18 października 2019

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska



Jerry A. Coyne

Emerytowany profesor na wydziale ekologii i ewolucji University of Chicago, jego książka "Why Evolution is True" (Polskie wydanie: "Ewolucja jest faktem", Prószyński i Ska, 2009r.) została przełożona na kilkanaście języków, a przez Richarda Dawkinsa jest oceniana jako najlepsza książka o ewolucji.  Jerry Coyne jest jednym z najlepszych na świecie specjalistów od specjacji, rozdzielania się gatunków. Jest również jednym ze znanych "nowych ateistów" i autorem książki "Faith vs Fakt". Jest wielkim miłośnikiem kotów i osobistym przyjacielem redaktor naczelnej.
 

Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj






Nauka

Znalezionych 1469 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

„Grubogłowi przedsiębiorcy pogrzebowi w noc żywych trupów”   Júnior   2022-05-31
„Gryzoń skunksowy”, który żuje trujące rośliny i wypluwa truciznę na swoje futro   Coyne   2020-12-02
„Kryzys klimatyczny” to mistyfikacja   Williams   2023-09-25
„Najbardziej znany zabójca ludzi”: jakie są prawdziwe początki XIV-wiecznej Czarnej Śmierci?   Lewis   2023-09-15
„New Yorker” pisze o hoacynie, sugeruje, że koncepcja Darwina drzew ewolucyjnych może być urojeniem   Coyne   2022-07-25
„San Francisco Chronicle” bardzo myli się w sprawie biologicznej płci   Coyne   2023-06-09
„Zapylisz mnie!”: nachalni bohaterowie świata roślin   Júnior   2022-06-11
“Czarne tygrysy” w małym indyjskim rezerwacie sugerują losowy dryf genetyczny   Coyne   2021-10-26
“Daily Beast” wypacza epigenetykę oszukańczymi twierdzeniami, że dzieci mogą “odziedziczyć wspomnienia Holocaustu”   Coyne   2017-10-05
“Konwergentna” ewolucja mrówek grzybiarek Starego i Nowego świata   Coyne   2023-03-23
“Odwrócenie specjacji” (fuzja gatunków) u kruków   Coyne   2018-03-16
“Partenogenetyczny” rak rozmnaża się bez seksu: czy to jest nowy gatunek?   Coyne   2018-02-17
“Rogi” trylobitów mogły być używane jako broń w walkach między samcami   Coyne   2023-02-15
“Scientific American” poświęca się polityce, a nie nauce; odmawia publikowania krytycznych analiz swoich fałszywych lub wprowadzających w błąd twierdzeń   Coyne   2022-09-01
“Współczesny” Homo sapiens mógł być w Eurazji aż 210 tysięcy lat temu   Coyne   2019-07-17
‘Raniąca’ idea merytorycznych podstaw nauki    i Jerry Coyne   2023-05-29
 Syntetyczna biologia oferuje obietnicę rozwiązania globalnego problemu z plastikiem   Agaba   2021-12-13
10 twierdzeń działaczy walczących w Afryce z GMO o tym, dlaczego postępy w biotechnologii upraw powinny zostać odrzucone – i dlaczego są one błędne   Maina   2022-11-17
100 milionów lat ozdabiania się śmieciami   Yong   2016-07-05
12 podstawowych punktów biologii ewolucyjnej   Cobb   2016-03-02
Pseudonauka Masaru Emoto   Novella   2017-12-18
Czy „toksyczna kobiecość” jest główną przyczyną bojów o społeczną sprawiedliwość?   Coyne   2021-02-08
Paradoksalne cechy genetyki inteligencji   Ridley   2013-12-18
“New Scientist”: Darwin jednak miał rację    Coyne   2020-10-01
Intelektualna pustka numeru “New Scientist” o ewolucji: 1. Genetyczna plastyczność    Coyne   2020-10-03
Intelektualna pustka numeru “New Scientist” o ewolucji: 2. Rzekome nieistnienie gatunków   Coyne   2020-10-05
Klasyczna historia skorygowana: porosty to grzyby + glony + drożdże (inne grzyby)   Coyne   2016-08-05
Homo floresiensis, hominin “hobbit”, w Internecie   Coyne   2016-11-25
No pasarán    Tonhasca Júnior   2023-03-04
Strzelby, zarazki, maszyny to zdecydowanie antyrasistowska książka. Dlaczego lewica jej nie kocha?   Barnett   2021-10-13
„ Całujące się” koralowce złapane in flagranti   Yong   2016-07-28
”Sygnalizowanie cnoty” może nas irytować. Cywilizacja byłaby jednak bez niego niemożliwa    Miller   2019-09-13
A jednak chorują na raka    Łopatniuk   2016-02-13
Czyste okrucieństwo cięć w pomocy żywnościowej   Lomborg   2017-08-07
Dalszy spadek zgonów z powodu raka   Novella   2019-02-04
Dlaczego mamy alergie?   Zimmer   2016-01-28
Dlaczego sądy nie powinny rozstrzygać o nauce     2018-12-13
Dlaczego większość zasobównie wyczerpuje się   Ridley   2014-05-04
Dlaczego zwierzęta są urocze?   Coyne   2014-12-30
Dziennik z Mozambiku: Demony w kurzu   Naskręcki   2018-03-30
Dziwaczne, wysysające krew czerwie jurajskie   Cobb   2014-06-28
Ewolucja, ptaki i kwiaty   Coyne   2014-06-02
Gigantyczne “paleonory” wykopane przez wymarłe ssaki   Coyne   2017-06-29
Grupy anty-GMO przegrywają sprawę sądową w Nigerii    i Nkechi Isaak   2022-07-30
Jak karakara wygrywa z osami   Cobb   2013-12-29
Kiedy zapada noc i ziemia jest ciemna   Tonhasca Júnior   2023-02-10
Kilka lekcji z rosyjskiej rewolucji. Jak kuszący radykalny nihilizm prowadzi do ekstremizmu   Geifman   2021-03-22
Komisja Europejska ukrywa naukę o pszczołach   Ridley   2017-05-03
Malaria pachnąca cytryną    Zimmer   2015-04-07
Małpo ty moja   Koraszewski   2015-04-17
Metamorfozy    Júnior   2022-04-09
Minęło 40 lat od wydania „Samolubnego genu” – śmiała książka Richarda Dawkinsa ostała się próbie czasu   Ridley   2016-02-17
Niezwykły pasikonik szklany   Naskręcki   2014-05-27
Nowe badanie wskazuje na jednego oszusta   Coyne   2016-08-18
Nowy i dziwaczny rodzaj mimikry: nasiona rośliny naśladują kształt i zapach odchodów zwierzęcych, by ułatwić roznoszenie ich przez żuki gnojowe   Coyne   2015-10-20
O porażkach wolności i lęku przed nauką   Dennett   2016-05-20
O rzeczywistości rasy i odrazie do rasizmu    i Brian Boutwell   2017-09-04
Obniżenie poprzeczki dla tradycyjnej medycyny chińskiej dla ideologii i zysku     2017-12-29
Olbrzymie armie o niezliczonych umiejętnościach    Tonhasca Júnior   2024-02-08
Osobisty mikrobiom w cyfrach   Zimmer   2014-08-14
Ostrogony nie są naprawdę “żywymi skamieniałościami”    Coyne   2015-07-29
Palestyńska intersekcjonalność z nazistami   Frantzman   2017-07-08
Pochwała ignorancji, czyli wiem, że nie wiem   Cullen   2017-01-11
Przykre niespodzianki, czyli czerniak i siwizna   Łopatniuk   2015-08-01
Przypuszczalnie złamana kość    Coyne   2015-06-04
Rozum i Wiara IICzyli takie sobie rozmowy o religijnych „prawdach” i problemach z nimi związanych.   Ferus   2015-11-22
Ryba z biodrami   Mayer   2016-03-30
Siedem narzędzi myślenia   Dennett   2014-11-19
Skrzydlaci oszuści i straż obywatelska   Young   2014-01-02
Tako rzecze antyszczepionkowa “wojowniczka mama”, Brittney Kara: jeśli szczepionki są tak wspaniałe, to dlaczego nie wspomina ich Biblia?     2018-04-26
Twardy kwiat do zgryzienia    Tonhasca Júnior   2023-02-22
Wielkoskrzydłe   Naskręcki   2014-04-02
Wierzący nagradzani za życia   Coyne   2014-12-21
Wpaść w amok. Empiryczna analiza szaleńczych zabójstw pokazuje, że wyłaniają się dwa różne wzorce.   King   2023-06-03
Wątpliwi pomocnicy    Tonhasca Júnior   2023-04-08
Świetna ewolucyjna innowacjaktóra okazała się zgubna   Yong   2015-12-10
Dlaczego odmawiamy dostrzegania jaśniejszej strony, choć powinniśmy   Pinker   2018-04-17
Krew, znój, łzy i pot   Tonhasca Júnior   2023-01-19
Mądrość w pułapce autorytetu   Witkowski   2020-04-18
Po prostu nie mogę się doczekać, aby znów wyruszyć w trasę   Tonhasca Júnior   2022-10-27
Pochwała jednoznaczności   Witkowski   2019-10-29
Z perspektywy naszego kurnika   Witkowski   2020-01-16
A co to takie włochate?   Łopatniuk   2016-04-02
A genomy ciągle kurczą się…   Zimmer   2016-11-22
A teraz dobre wiadomości: Sprawy naprawdę idą w dobrym kierunku   Pinker   2015-11-24
A polać wielką wodą…   Cipiur   2019-05-18
A.N. Wilson znowu kopie Darwina, tym razem w “Times”   Coyne   2017-09-07
Adam i Ewa: dwoje, czy więcej niż dwoje przodków?   Coyne   2017-01-07
Afrykańscy naukowcy wzywają do polityki poparcia biologii syntetycznej i innych innowacji   Agaba   2021-12-02
Agroekologia zmienia biednych farmerów w biedniejszych   Muhumuza   2022-06-09
AI – asystent lekarza   Novella   2020-12-09
AI: gorąca randka z “Sydneyem ”   Gotefridi   2023-03-15
Akademicki skandal: troje badaczy umyślnie publikowało fałszywe artykuły o „badaniach żałości”, by pokazać fatalne standardy akademickie w naukach społecznych   Coyne   2018-10-12
Akcja afirmatywna w wieloetnicznym narodzie   Hyams   2020-07-17
Aktywacja telomerazy mogłaby prowadzić do leczenia samej starości   Ridley   2015-10-27
Aktywiści anty-GMO w Afryce szerzą mity i strach, ale nie przedstawiają żadnych naukowych dowodów   Abutu   2023-08-14
Aktywność umysłowa nie zapobiega osłabieniu umysłowej sprawności   Novella   2018-12-15
Akupunktura jadu pszczelego: śmiercionośne znachorstwo, które może zabić     2018-04-23
Akupunktura kontra nauka, wersja lingwistyczna     2017-06-01
Akupunktura kwantowa   Novella   2019-04-23

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


&#8222;Choroba&#8221; przywrócona przez Putina


&#8222;Przebudzeni&#8221;


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk