Prawda

Czwartek, 28 marca 2024 - 20:52

« Poprzedni Następny »


Pochwała ignorancji, czyli wiem, że nie wiem


Simon Cullen 2017-01-11


Niedawno dyskutowałem z bardzo inteligentną kobietą z świeżym doktoratem z uniwersytetu z Ligi Bluszczowej. Spotkaliśmy się po trzeciej debacie Clinton -Trump, a więc rozmowa w sposób naturalny zwróciła się ku kwestii rasy w Ameryce, a wobec tego tematu moja rozmówczyni żywiła silne uczucia. Wyjaśniła mi, że system sądownictwa karnego w Stanach Zjednoczonych jest opartym na ucisku aparatem rasizmu państwowego. Masowe uwięzienia – powiedziała mi – są w znacznej mierze produktem wojny z narkotykami, która niesprawiedliwie celuje w Afro-Amerykanów. Namalowała obraz więzień przepełnionych afro-amerykańskimi mężczyznami, zamkniętymi za przestępstwa narkotykowe bez użycia przemocy. Była przekonana, że system sprawiedliwości USA wymaga radykalnej reformy albo całkowitego demontażu.

Zadałem jej proste pytanie: jaki mniej więcej odsetek więźniów w USA siedzi za samo posiadanie narkotyków – w odróżnieniu od handlu narkotykami lub ich szmuglowania?


Nie wiedziała.


Warto zastanowić się nad tym pytaniem. Nie ma chyba faktu o wojnie z narkotykami, który mógłby być bardziej podstawowy. Moja rozmówczyni jednak nie znała odpowiedzi na to pytanie mimo jej żarliwych przekonań moralnych na ten temat. Tak się składa, że poniżej 4% więźniów w więzieniach federalnych i stanowych siedzi za samo posiadanie narkotyków. Gdyby uwolnić ich wszystkich jutro, całkowita liczba ludzi zamkniętych w więzieniach federalnych i stanowych spadłaby z około 1 560 000 do około 1 500 000. Dla porównania: ponad 50% więźniów skazano za przestępstwa z użyciem przemocy – przestępstwa takie jak napad, gwałt i morderstwo. Ta informacja jest łatwo dostępna dla każdego, kto chce ją znaleźć – wystarczy tylko wpisać w Google “national prisoner statistics.”


Jako jeszcze jeden przykład spójrzmy na niedawny powszechny sprzeciw wobec TransPacific Partnership czyli TPP. Negocjacja i ratyfikowanie tej umowy handlowej były celem administracji Obamy. Jest prawdą o TPP, że jest to niesłychanie złożone porozumienie. Nie tylko dotyczy olbrzymiej liczby kwestii handlu międzynarodowego – liczy ponad 5 tysięcy stron – ale pytanie, czy ratyfikowanie TPP będzie sprzyjało dobrobytowi w USA i narodach partnerskich, jest zasadniczo kwestią empiryczną w ekonomii. W niedawnych wyborach jednak zwolennicy Bernie Sandersa i Donalda Trumpa często twierdzili, szczerze, że nigdy nie mogliby zagłosować na kandydata, który popiera TPP.  


Fakt, że niewielu zwolenników Trumpa lub Sandersa zdałoby jutro egzamin z wstępu do ekonomii, choćby od tego miało zależeć ich życie, najwyraźniej nie przeszkadzał im w traktowaniu sprzeciwu wobec TPP jako papierka lakmusowego kwalifikacji kandydata na prezydenta. Podobnie nieważna była niemal uniwersalna zgoda najznamienitszych ekonomistów świata, i liberalnych, i konserwatywnych, że obywatelom USA powodzi się lepiej, przeciętnie, dzięki handlowi. Nie mówiąc już o korzyściach handlu dla biednych. W 1990 r. 37% populacji świata żyła w absolutnej nędzy, tj. za odpowiednik 1,25 dolara lub mniej dziennie. (Dla porównania, w Stanach Zjednoczonych granica nędzy ustalona jest na ponad 30 dolarów dziennie.) W 2016 r. odsetek populacji świata, która żyje w absolutnej nędzy, po raz pierwszy spadł poniżej 10%. To historyczne osiągnięcie zawdzięcza stosunkowo niewiele datkom charytatywnym od bogatych ludzi i narodów – co nie znaczy, że bogaci ludzie i narody nie powinni udzielać pomocy ubogim, a tylko to, że my, którzy wiemy niewiele o ekonomii, powinniśmy być znacznie bardziej ostrożni ze sprzeciwem wobec wolnego handlu.   


To jest sytuacja, w jakiej znajdujemy się wszyscy: mamy szczere i silne przekonania moralne w sprawach, w których jesteśmy niemal całkowitymi ignorantami. Wiedza o trudnych kwestiach empirycznych stała się tak całkowicie nieistotna dla naszego poczucia uprawnienia do posiadania opinii, że często nawet nie zauważamy własnej, dramatycznej ignorancji. W miejsce faktów, których nie chciało nam się poznać, posuwamy się osłupiająco daleko, by uzasadnić nasze opinie ideologią. Kiedy powiedziałem mojej rozmówczyni o statystykach uwięzień, jej reakcją było kwestionowanie prawdziwości statystyk Departamentu Sprawiedliwości. Kiedy powiedziałem jej, że wiele innych źródeł pokazuje ten sam obraz, wyjaśniła mi, że rzeczywistość jest konstruktem społecznym.


Świat jest tak wielkim i zabałaganionym miejscem, że wszystko, co można zrobić, to skupić się na zrozumieniu małej jego porcji. Można wybaczyć większości z nas naszą ignorancję w kwestiach empirycznych tak skomplikowanych, jak rasowe różnice w systemie penitencjarnym, prawdopodobne skutki danej umowy handlowej, koszty i korzyści podniesienia płacy minimalnej do 15 dolarów i tak dalej. Te kwestie są tak niezmiernie skomplikowane, że myślący ludzie, którzy poświęcają całe życie na ich badanie, nie zawsze dochodzą do konsensusu. Czego jednak nie można wybaczyć, to głoszenia żarliwych opinii o niezmiernym znaczeniu praktycznym, kiedy niemal całkowicie nie znamy faktów. Nie ma znaczenia, jak silnie możemy wierzyć, że faktycznie mamy rację lub że walczymy z mrocznymi siłami zła, kiedy decydujemy się zajmować sprawami, które mogą poważnie wpłynąć na życie innych, ponosimy odpowiednio poważną odpowiedzialność za wypełnienie uciążliwego obowiązku epistemologicznego.


Jeśli nie chce nam się zapoznać z najbardziej podstawowymi faktami, otwarcie spotkać z ludźmi, z którymi się nie zgadzamy, a szczególnie z tymi, którzy myśleli najdłużej i najstaranniej o tych tematach, to nie jesteśmy uprawnieni do opinii. Jak J. S. Mill napisał w O wolności: „Ten, kto zna tylko własną stronę zagadnienia, niewiele o nim wie” Dla większości z nas jedynym dającym się obronić stanowiskiem w większości kwestii jest całkowity agnostycyzm.


Problem polega na tym, że niezbyt tolerujemy agnostycyzm. Polityk, który przyznałby, że nie ma zdania w sprawie TPP, może oczekiwać szyderstwa, mimo że jest równie nierozsądne oczekiwanie, że przeciętny polityk będzie znał trudne kwestie empiryczne dotyczące takiego porozumienia, jak oczekiwać tego można od przeciętnego lekarza lub pielęgniarki. I wszyscy powinniśmy być świadomi możliwości, że większość polityków nie poradziłaby sobie lepiej niż my wszyscy na egzaminie z wprowadzenia do ekonomii. Jeszcze gorsze jest to, że my, zwykli ludzie, spotykamy się z dezaprobatą, kiedy wyrażamy agnostycyzm w sprawach, o których nic nie wiemy. Ta nietolerancja ignorancji zagraża odcięciem zarówno polityków, jak zwykłych ludzi od rzeczywistości, szkodząc naszej najlepszej szansie poprawienia naszego świata – przez wiedzę naukową w połączeniu ze starannym, otwartym myśleniem moralnym.


Nasza nietolerancja ignorancji pokrywa zasłoną ideologii kwestie o wielkim znaczeniu praktycznym, zamieniając te kwestie i życie ludzkie, które od nich zależy, jedynie w okazje do pokazania naszej przynależności grupowej. Abyśmy mieli szansę na rozwiązanie naszych problemów, nie wolno nam potępiać się wzajemnie za otwarte przyznanie się do ignorancji. Ci, którzy mają śmiałość przyznania, że nie mają niczego inteligentnego do powiedzenia na trudny temat, powinni być chwaleni za odmowę rozmywania naszych wspólnych standardów epistemologicznych, nie zaś wyszydzani za odejście od jakiejś linii partyjnej. Parafrazując Woody Allena: najpiękniejszymi słowami nie są „Kocham cię”, ale „Nie wiem”.


In Praise of Ignorance

Quillette, 25 grudnia 2016

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska



Simon Cullen


Opublikował szereg artykułów na temat psychologii, moralności oraz jakości publicznego dyskursu. 


Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj






Nauka

Znalezionych 1469 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Kameleon przekazuje różne informacje różnymi częściami ciała   Yong   2013-12-14
Paradoksalne cechy genetyki inteligencji   Ridley   2013-12-18
Wielki skandal z biopaliwami   Lomborg   2013-12-19
Przedwczesna wiadomość o śmierci samolubnego genu   Coyne   2013-12-22
Czy jest życie na Europie?   Ridley   2013-12-22
Nowa data udomowienia kotów: około 5300 lat temu – i to w Chinach   Coyne   2013-12-26
Na Zeusa, natura jest przeżarta rują i korupcją   Koraszewski   2013-12-26
Proces cywilizacji   Ridley   2013-12-28
Jak karakara wygrywa z osami   Cobb   2013-12-29
Żebropławy, czyli dziwactwa ewolucji   Coyne   2013-12-30
Czy może istnieć sztuka bez artysty?    Wadhawan   2013-12-30
Zderzenie mentalności   Koraszewski   2014-01-01
Skrzydlaci oszuści i straż obywatelska   Young   2014-01-02
Delfiny umyślnie narkotyzują się truciznami rozdymków   Coyne   2014-01-04
Długi cień anglosfery   Ridley   2014-01-05
Ciemna materia genetyki psychiatrycznej   Zimmer   2014-01-06
Co czyni nas ludźmi?   Dawkins   2014-01-07
Twoja choroba na szalce   Yong   2014-01-08
Czy mamut włochaty potrzebuje adwokata?   Zimmer   2014-01-09
Pradawne rośliny kwitnące znalezione w bursztynie   Coyne   2014-01-10
Ratując gatunek możesz go niechcący skazać   Yong   2014-01-11
Ewolucja ukryta w pełnym świetle   Zimmer   2014-01-13
Koniec humanistyki?   Coyne   2014-01-15
Jak poruszasz nogą, która kiedyś była płetwą?   Yong   2014-01-16
Jak wyszliśmy na ląd, kość za kością   Zimmer   2014-01-19
Twoja wewnętrzna mucha   Cobb   2014-01-22
Ukwiał żyje w antarktycznym lodzie!   Coyne   2014-01-25
Dlaczego poligamia zanika?   Ridley   2014-01-26
Wspólne pochodzenie sygnałów płodności   Cobb   2014-01-28
Ewolucja i Bóg   Coyne   2014-01-29
O delfinach, dużych mózgach i skokach logiki   Yong   2014-01-30
Dziennikarski „statek upiorów” Greg Mayer   Mayer   2014-01-31
Dlaczego leniwce wypróżniają się na ziemi?   Bruce Lyon   2014-02-02
Moda na kopanie nauki   Coyne   2014-02-03
Neandertalczycy: bliscy obcy   Zimmer   2014-02-05
O pochodzeniu dobra i zła   Coyne   2014-02-05
Sposób znajdowania genów choroby   Yong   2014-02-07
Czy humaniści boją się nauki?   Coyne   2014-02-07
Kiedy zróżnicowały się współczesne ssaki łożyskowe?   Mayer   2014-02-10
O przyjaznej samolubności   Koraszewski   2014-02-12
Skąd wiesz, że znalazłeś je wszystkie?   Zimmer   2014-02-15
Nauka odkrywa nową niewiedzę o przeszłości   Ridley   2014-02-18
Żyjące gniazdo?   Zimmer   2014-02-19
Planeta tykwy pospolitej   Zimmer   2014-02-21
Nowe niezwykłe skamieniałości typu “Łupki z Burgess”   Coyne   2014-02-22
Dziennik z Mozambiku: Pardalota   Naskręcki   2014-02-23
Wskrzeszona odpowiedź z kredy na “chorobę królów”   Yong   2014-02-26
Dziennik z Mozambiku: Sybilla     2014-03-01
Spojrzeć ślepym okiem   Yong   2014-03-02
Intelektualne danie dnia  The Big Think   Coyne   2014-03-04
Przeczołgać się przez mózg i nie zgubić się   Zimmer   2014-03-05
Gdzie podziewają się żółwiki podczas zgubionych lat?   Yong   2014-03-10
Supergen, który maluje kłamcę   Yong   2014-03-14
Idea, którą pora oddać na złom   Koraszewski   2014-03-15
Zwycięstwa bez chwały   Ridley   2014-03-17
Twarde jak skała   Naskręcki   2014-03-18
Pasożyty informacyjne   Zimmer   2014-03-19
Seymour Benzer: humor, historia i genetyka   Cobb   2014-03-21
Kto to był Per Brinck?   Naskręcki   2014-03-23
Potrafimy rozróżnić między przynajmniej bilionem zapachów   Yong   2014-03-25
Godzina Ziemi czyli o celebrowaniu ciemności   Lomborg   2014-03-27
Słonie słyszą więcej niż ludzie   Yong   2014-03-30
Niebo gwiaździste nade mną, małpa włochata we mnie   Koraszewski   2014-03-31
Wielkoskrzydłe   Naskręcki   2014-04-02
Najstarsze żyjące organizmy   Coyne   2014-04-03
Jak zmienić bakterie jelitowe w dziennikarzy   Yong   2014-04-06
Eureka! Sprytne wrony to odkryły   Coyne   2014-04-07
Sukces upraw GM w Indiach   Lomborg   2014-04-09
Wirus, który sterylizuje owady, ale je pobudza   Yong   2014-04-12
Przystosować się do zmiany klimatu   Ridley   2014-04-14
Jeden oddech, który zmienił planetę   Naskręcki   2014-04-16
Najgorsze w karmieniu komarów jest czekanie   Yong   2014-04-17
Kłopotliwa podróż w przyszłość   Ridley   2014-04-19
Pierwsze spojrzenie na mikroby współczesnych łowców zbieraczy     2014-04-23
Seksizm w nauce o jaskiniowych owadach   Coyne   2014-04-26
Musza bakteria zaprasza inne muszki na uczty owocowe   Yong   2014-04-27
Zachwycający rabuś, który liczy sto milionów lat   Cobb   2014-04-28
Mądrość (małych) tłumów   Zimmer   2014-04-29
Tak bada się ewolucję inteligencji u zwierząt   Yong   2014-05-02
Fantastyczna mimikra tropikalnego pnącza   Coyne   2014-05-03
Dlaczego większość zasobównie wyczerpuje się   Ridley   2014-05-04
Pomidory tworzą pestycydy z zapachu swoich sąsiadów   Yong   2014-05-07
Potrawy z pasożytów   Zimmer   2014-05-08
Technologia jest często matką nauki, a nie odwrotnie   Ridley   2014-05-09
Montezuma i jego flirty   Coyne   2014-05-11
Insekt dziedziczy mikroby z plemnika taty   Yong   2014-05-12
Polowanie na nietoperze   Naskręcki   2014-05-14
Zmień swoje geny przez zmianę swojego życia   Coyne   2014-05-15
Obrona śmieciowego DNA   Zimmer   2014-05-17
Gdzie są badania zwierzęcych wagin?   Yong   2014-05-20
Niemal ssaki   Naskręcki   2014-05-21
Zobaczyć jak splątane są gałęzie drzewa   Zimmer   2014-05-23
Dlaczego ramiona ośmiornicy nie plączą się   Yong   2014-05-24
Niezwykły pasikonik szklany   Naskręcki   2014-05-27
Wąż zgubiony i ponownie odnaleziony   Mayer   2014-05-28
Niespodziewani krewni mamutaków   Yong   2014-05-30
Trochę lepszy  świat   Ridley   2014-05-31
Tam, gdzie są ptaki   Mayer   2014-06-01
Ewolucja, ptaki i kwiaty   Coyne   2014-06-02
Jestem spełniony   Naskręcki   2014-06-04

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk