Prawda

Piątek, 29 marca 2024 - 16:24

« Poprzedni Następny »


Niebawem dowiemy się jak solidna jest nasza cywilizacja


Matt Ridley 2020-03-23


Trudności, które są przed nami nie przypominają niczego, co znamy.


W niedzielę, samotny jak chmurka, wędrowałem po owianych wiatrem wrzosowiskach w County Durham i minąłem samotny kamień piaskowy z małym, okrągłym wgłębieniem na szczycie i starym pensem przyklejonym do dna wgłębienia. Nosi nazwę Butter Stone [Maślany kamień] i tam podczas zarazy 1665 roku, mieszkańcy okolicznych miast i wsi zostawiali monety w kałuży octu na wymianę z farmerami za żywność. Pomysł polegał na tym, że farmer lub jego klient podchodzili do kamienia dopiero, kiedy ten drugi był w bezpiecznej odległości.


Na kamieniu leżały teraz cztery nowoczesne monety, anonimowa ofiara dla duchów wrzosowiska. Nigdy przez moich sześćdziesiąt lat życia nie spodziewałem się powrotu do świata XVII wieku społecznego i fizycznego oddalenia jako kwestii życia lub śmierci.


Nie ma tu dobrego zakończenia. Wielu ludzi umrze przedwcześnie. Wielu straci pracę. Wiele przedsiębiorstw przewróci się. Wielu ludzi doświadczy żałoby, samotności i rozpaczy, nawet jeśli unikną wirusa. Niebawem dowiemy się, jak solidna jest nasza cywilizacja. Trudności przed nami nie przypominają niczego, co znamy.


Brytyjski rząd zachował się niezwykle, stopniowo wprowadzając nakazy społecznego dystansowania się, zamiast wprowadzić je wszystkie od razu. Wynikło z tego niemało konsternacji i krytyki, z której część jest uzasadniona. Motywem napędowym był niepokój, że powrót wirusa po jego początkowym zdławieniu będzie miał katastrofalny skutek, ponieważ ludzie nie pozwolą na dwukrotne narzucenie restrykcji na wychodzenie z domu, więc  wybranie momentu czasowego musiało być poprawne. Straszne doświadczenie Włoch zmieniło jednak wszystko. Kiedy więc modele pokazały, że jeden „kontrolowany” szczyt, prowadzący do odporności stada, może zabić 260 tysięcy ludzi i przytłoczyć Narodową Służbę Zdrowia, strategia zmieniła się z „opóźniamy” na „dławimy”.   


Rząd praktycznie przyznaje obecnie, że nawet jeśli drastyczne restrykcje na wychodzenie z domów doprowadzą do kolejnych fal zarazy, może to być mimo wszystko lepsze. Jest to nadal przytłaczająca perspektywa. Kolejne fale oznaczają kolejne restrykcje i kolejne ciosy w gospodarkę. Jeśli przyciśniemy mocno teraz i tempo szerzenia się zakażeń spadnie, moglibyśmy być w stanie powoli i ostrożnie ponownie uruchomić gospodarkę latem, ale musimy przycisnąć znowu, jeśli wirus powróci. Każde powtórzenie tego będzie bardziej bolesne, ale przynajmniej służba zdrowia będzie znacznie lepiej przygotowana, z większą liczbą łóżek przeznaczonych na intensywną opiekę, większą możliwością izolowania chorych, większą liczbą respiratorów, większą liczbą lepszych zestawów do testowania, większą ilością danych o skuteczności leków obecnie używanych w przypadkach innych chorób.   


Ponadto, za każdym razem kiedy wirus pojawi się ponownie, będzie więcej odpornych ludzi, by pomóc w opiece nad chorymi. Kiedy raz przebyło się tę chorobę i przy założeniu, że nabyta odporność jest długotrwała (co jeszcze nie jest pewne), to zaliczasz się do specjalnej kategorii osób, które mogą zostać zatrudnione – lub zgłosić się na ochotnika – do pracy, która w innym wypadku byłaby niebezpieczna, i do opieki nad starymi ludźmi. Każda fala choroby może więc być mniej straszliwa.


Jednym ze skutków ubocznych podejścia rządu metodą „krok za krokiem” jest to, że ludzie wyprzedzili władze. Wielu ludzi dobrowolnie zrezygnowało z uczestnictwa w zgromadzeniach, jeśli mogą pracują z domu i podróżują mniej zanim ich o to poproszono.  Chór skarg w zeszłym tygodniu w mediach społecznościowych, że rząd nie robi wystarczająco dużo, jest sygnałem, że ludzie mówią teraz rządowi, co ma robić – a tak powinno być w demokracji. Premier jest krytykowany za to, że nie nakazuje nam robienia pewnych rzeczy, ale „doradza” nam. To jest lepiej niż odwrotnie. Jak to napisał w poniedziałek libertarianin Douglas Carswell: „Traktuj ludzi jak odpowiedzialnych dorosłych, a będą zachowywać się bardziej odpowiedzialnie”.


Do tego roku sądziłem, że tego rodzaju zakaźna epidemia nie może zdarzyć się w dzisiejszych czasach. Pokonanie chorób zakaźnych jako przyczyny śmierci było tak wszechstronne, że wydawało się zwycięskie: dżuma, czarna ospa, cholera, tyfus, odra, polio, koklusz i wiele innych zwalczonych lub niemal zwalczonych. Niemożność przerażających, nowych, pochodzących od zwierząt wirusów, takich jak Hanta, Marburg, Sars, Mers, ebola, świńska grypa, ptasia grypa i zika, by spowodować coś więcej niż tylko lokalną, chwilową przerwę w marszu postępu, uczyniło nas zbyt pewnymi siebie. (Tylko HIV rozprzestrzenił się globalnie.) Postępy nauki, pozwalające na szybkie odczytanie genomu nowego koronawirusa dały nam fałszywą pewność: będziemy wiedzieli, jak go pokonać zanim wydostanie się z Chin. Wydawało się, że  tylko najłagodniejsze przeziębienia i mniej groźne postaci grypy potrafią pozostać wszechobecne. A koronawirusy są przyczyną przeziębień, więc (mimo SARS) wydawały się być kociakami, nie tygrysami.   


Okazuje się, że i ja, i wielu innych bardzo poważnie myliliśmy się. Ludzkość przez cały czas grała w epidemiologiczną rosyjską ruletkę. Matce Naturze zabrało dużo czasu włożenie kuli we właściwe miejsce w bębnie, łącząc wysoką zakaźność z bezobjawowymi nosicielami i znaczną śmiertelnością, ale zrobiła to. 


Wiemy teraz, że powinniśmy byli tworzyć lepsze przygotowania na taki wypadek. Światowa Organizacja Zdrowia spała przy sterze. Wellcome Trust dobrze zachował się, ustanawiając w 2017 roku Coalition for Epidemic Preparedness Innovation w partnerstwie z Gates Foundation i rządami Indii i Norwegii, ale należało zacząć znacznie wcześniej.


Nadmierna ostrożność wobec wielu rodzajów potencjalnych zagrożeń jest błędem i wyrządza więcej szkód niż czyni dobra przez hamowanie innowacji – ale nie w wypadku zagrożeń, które mogą eksplodować wykładniczo z małych początków. Poza Singapurem, który zbudował specjalny szpital po SARS, i Koreą Południową, która przygotowała się do testów i zbierania danych na masową skalę, świat zrobił zdecydowanie zbyt mało, by przygotować się na taką możliwość. Wszystko teraz jest doganianiem. A próbujemy dogonić najszybszego biegacza ze wszystkich: wykładniczą krzywą.


Liczba przypadków choroby poza Chinami wzrasta dziesięciokrotnie, z grubsza, co dziesięć dni. Jeśli będzie kontynuować w tym tempie, za dwa miesiące wirus zakazi 100 milionów ludzi. Odbywa się olbrzymi eksperyment, kiedy różne kraje próbują różnych strategii, z niektórymi krajami w Azji odnoszącymi znacznie większy sukces niż inne w Europie. Jednak powstrzymanie sytuacji, w której ten wirus zapuści korzenie w ludzkiej populacji, będzie wymagało, by każdy z tych eksperymentów zadziałał.


Na długą metę przezwyciężymy to. Znajdziemy skuteczne leki. Metody utrzymywania bardzo chorych przy życiu będą lepsze. Łagodniejsze odmiany tego wirusa prawdopodobnie wypchną bardziej zjadliwe odmiany. Szczepionka może jeszcze zadziałać – chociaż było niezłym szokiem odkrycie, jak niewiele poprawiło się tworzenie szczepionek w ostatnich dziesięcioleciach. Genomika pozwala nam na błyskawiczne odczytanie genomu wirusa i na stworzenie szczepionek informacyjnego RNA, dzięki którym organizm wytwarza wirusowe białka, co likwiduje potrzebę wprowadzania do organizmu zabitych lub osłabionych wirusów. Niemniej artykuł naukowy, który przeoczyłem w zeszłym roku, ostrzegał: „Obecny stan rozwoju szczepionek jest kosztownym, powolnym i mozolnym procesem, kosztującym miliardy dolarów, z sukcesem poniżej 10 procent”. 


Nie wolno nam wpaść w rozpacz ani powrócić na stałe do autarkii i lokalizmu. Przy odpowiednich środkach ostrożności jest możliwy otwarty świat – z wolnym handlem, swobodnym przemieszczaniem się, z innowacjami, i bez pandemii – a jest on niezbędny, by podnosić standardy życia. Rząd musi zarówno chlusnąć gotówką, jak i chlasnąć wydatki na wiele rzeczy, które nie są absolutnie konieczne, by złagodzić ludzkie cierpienie, a jest go mnóstwo. Wśród całego tego nieszczęścia bądźmy wdzięczni za jedną rzecz: w odróżnieniu od wielu zaraz, ta zaraza oszczędza dzieci.


We are about to find out how robust civilisation is

Rational Optimist, 21 marca 2020

Tłumaczenie: Małgpoiorzata Koraszewska



Matt Ridley


Brytyjski pisarz popularnonaukowy, sympatyk filozofii libertariańskiej. Współzałożyciel i b. prezes International Centre for Life, "parku naukowego” w Newcastle. Zrobił doktorat z zoologii (Uniwersytet Oksfordzki). Przez wiele lat był korespondentem naukowym w "The Economist". Autor książek: The Red Queen: Sex and the Evolution of Human Nature (1994; pol. wyd. Czerwona królowa, 2001, tłum. J.J. Bujarski, A. Milos), The Origins Of Virtue (1997, wyd. pol. O pochodzeniu cnoty, 2000, tłum. M. Koraszewska), Genome (1999; wyd. pol. Genom, 2001, tłum. M. Koraszewska), Nature Via Nurture: Genes, Experience, and What Makes us Human (także jako: The Agile Gene: How Nature Turns on Nurture, 2003), Rational Optimist 2010.
 

Tipsa en vn Wydrukuj



Nauka

Znalezionych 1470 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

„Grubogłowi przedsiębiorcy pogrzebowi w noc żywych trupów”   Júnior   2022-05-31
„Gryzoń skunksowy”, który żuje trujące rośliny i wypluwa truciznę na swoje futro   Coyne   2020-12-02
„Kryzys klimatyczny” to mistyfikacja   Williams   2023-09-25
„Najbardziej znany zabójca ludzi”: jakie są prawdziwe początki XIV-wiecznej Czarnej Śmierci?   Lewis   2023-09-15
„New Yorker” pisze o hoacynie, sugeruje, że koncepcja Darwina drzew ewolucyjnych może być urojeniem   Coyne   2022-07-25
„San Francisco Chronicle” bardzo myli się w sprawie biologicznej płci   Coyne   2023-06-09
„Zapylisz mnie!”: nachalni bohaterowie świata roślin   Júnior   2022-06-11
“Czarne tygrysy” w małym indyjskim rezerwacie sugerują losowy dryf genetyczny   Coyne   2021-10-26
“Daily Beast” wypacza epigenetykę oszukańczymi twierdzeniami, że dzieci mogą “odziedziczyć wspomnienia Holocaustu”   Coyne   2017-10-05
“Konwergentna” ewolucja mrówek grzybiarek Starego i Nowego świata   Coyne   2023-03-23
“Odwrócenie specjacji” (fuzja gatunków) u kruków   Coyne   2018-03-16
“Partenogenetyczny” rak rozmnaża się bez seksu: czy to jest nowy gatunek?   Coyne   2018-02-17
“Rogi” trylobitów mogły być używane jako broń w walkach między samcami   Coyne   2023-02-15
“Scientific American” poświęca się polityce, a nie nauce; odmawia publikowania krytycznych analiz swoich fałszywych lub wprowadzających w błąd twierdzeń   Coyne   2022-09-01
“Współczesny” Homo sapiens mógł być w Eurazji aż 210 tysięcy lat temu   Coyne   2019-07-17
‘Raniąca’ idea merytorycznych podstaw nauki    i Jerry Coyne   2023-05-29
 Syntetyczna biologia oferuje obietnicę rozwiązania globalnego problemu z plastikiem   Agaba   2021-12-13
10 twierdzeń działaczy walczących w Afryce z GMO o tym, dlaczego postępy w biotechnologii upraw powinny zostać odrzucone – i dlaczego są one błędne   Maina   2022-11-17
100 milionów lat ozdabiania się śmieciami   Yong   2016-07-05
12 podstawowych punktów biologii ewolucyjnej   Cobb   2016-03-02
Pseudonauka Masaru Emoto   Novella   2017-12-18
Czy „toksyczna kobiecość” jest główną przyczyną bojów o społeczną sprawiedliwość?   Coyne   2021-02-08
Paradoksalne cechy genetyki inteligencji   Ridley   2013-12-18
“New Scientist”: Darwin jednak miał rację    Coyne   2020-10-01
Intelektualna pustka numeru “New Scientist” o ewolucji: 1. Genetyczna plastyczność    Coyne   2020-10-03
Intelektualna pustka numeru “New Scientist” o ewolucji: 2. Rzekome nieistnienie gatunków   Coyne   2020-10-05
Klasyczna historia skorygowana: porosty to grzyby + glony + drożdże (inne grzyby)   Coyne   2016-08-05
Homo floresiensis, hominin “hobbit”, w Internecie   Coyne   2016-11-25
No pasarán    Tonhasca Júnior   2023-03-04
Strzelby, zarazki, maszyny to zdecydowanie antyrasistowska książka. Dlaczego lewica jej nie kocha?   Barnett   2021-10-13
„ Całujące się” koralowce złapane in flagranti   Yong   2016-07-28
”Sygnalizowanie cnoty” może nas irytować. Cywilizacja byłaby jednak bez niego niemożliwa    Miller   2019-09-13
A jednak chorują na raka    Łopatniuk   2016-02-13
Czyste okrucieństwo cięć w pomocy żywnościowej   Lomborg   2017-08-07
Dalszy spadek zgonów z powodu raka   Novella   2019-02-04
Dlaczego mamy alergie?   Zimmer   2016-01-28
Dlaczego sądy nie powinny rozstrzygać o nauce     2018-12-13
Dlaczego większość zasobównie wyczerpuje się   Ridley   2014-05-04
Dlaczego zwierzęta są urocze?   Coyne   2014-12-30
Dziennik z Mozambiku: Demony w kurzu   Naskręcki   2018-03-30
Dziwaczne, wysysające krew czerwie jurajskie   Cobb   2014-06-28
Ewolucja, ptaki i kwiaty   Coyne   2014-06-02
Gigantyczne “paleonory” wykopane przez wymarłe ssaki   Coyne   2017-06-29
Grupy anty-GMO przegrywają sprawę sądową w Nigerii    i Nkechi Isaak   2022-07-30
Jak karakara wygrywa z osami   Cobb   2013-12-29
Kiedy zapada noc i ziemia jest ciemna   Tonhasca Júnior   2023-02-10
Kilka lekcji z rosyjskiej rewolucji. Jak kuszący radykalny nihilizm prowadzi do ekstremizmu   Geifman   2021-03-22
Komisja Europejska ukrywa naukę o pszczołach   Ridley   2017-05-03
Malaria pachnąca cytryną    Zimmer   2015-04-07
Małpo ty moja   Koraszewski   2015-04-17
Metamorfozy    Júnior   2022-04-09
Minęło 40 lat od wydania „Samolubnego genu” – śmiała książka Richarda Dawkinsa ostała się próbie czasu   Ridley   2016-02-17
Niezwykły pasikonik szklany   Naskręcki   2014-05-27
Nowe badanie wskazuje na jednego oszusta   Coyne   2016-08-18
Nowy i dziwaczny rodzaj mimikry: nasiona rośliny naśladują kształt i zapach odchodów zwierzęcych, by ułatwić roznoszenie ich przez żuki gnojowe   Coyne   2015-10-20
O porażkach wolności i lęku przed nauką   Dennett   2016-05-20
O rzeczywistości rasy i odrazie do rasizmu    i Brian Boutwell   2017-09-04
Obniżenie poprzeczki dla tradycyjnej medycyny chińskiej dla ideologii i zysku     2017-12-29
Olbrzymie armie o niezliczonych umiejętnościach    Tonhasca Júnior   2024-02-08
Osobisty mikrobiom w cyfrach   Zimmer   2014-08-14
Ostrogony nie są naprawdę “żywymi skamieniałościami”    Coyne   2015-07-29
Palestyńska intersekcjonalność z nazistami   Frantzman   2017-07-08
Pochwała ignorancji, czyli wiem, że nie wiem   Cullen   2017-01-11
Przykre niespodzianki, czyli czerniak i siwizna   Łopatniuk   2015-08-01
Przypuszczalnie złamana kość    Coyne   2015-06-04
Rozum i Wiara IICzyli takie sobie rozmowy o religijnych „prawdach” i problemach z nimi związanych.   Ferus   2015-11-22
Ryba z biodrami   Mayer   2016-03-30
Siedem narzędzi myślenia   Dennett   2014-11-19
Skrzydlaci oszuści i straż obywatelska   Young   2014-01-02
Tako rzecze antyszczepionkowa “wojowniczka mama”, Brittney Kara: jeśli szczepionki są tak wspaniałe, to dlaczego nie wspomina ich Biblia?     2018-04-26
Twardy kwiat do zgryzienia    Tonhasca Júnior   2023-02-22
Wielkoskrzydłe   Naskręcki   2014-04-02
Wierzący nagradzani za życia   Coyne   2014-12-21
Wpaść w amok. Empiryczna analiza szaleńczych zabójstw pokazuje, że wyłaniają się dwa różne wzorce.   King   2023-06-03
Wątpliwi pomocnicy    Tonhasca Júnior   2023-04-08
Świetna ewolucyjna innowacjaktóra okazała się zgubna   Yong   2015-12-10
Dlaczego odmawiamy dostrzegania jaśniejszej strony, choć powinniśmy   Pinker   2018-04-17
Krew, znój, łzy i pot   Tonhasca Júnior   2023-01-19
Mądrość w pułapce autorytetu   Witkowski   2020-04-18
Po prostu nie mogę się doczekać, aby znów wyruszyć w trasę   Tonhasca Júnior   2022-10-27
Pochwała jednoznaczności   Witkowski   2019-10-29
Z perspektywy naszego kurnika   Witkowski   2020-01-16
A co to takie włochate?   Łopatniuk   2016-04-02
A genomy ciągle kurczą się…   Zimmer   2016-11-22
A teraz dobre wiadomości: Sprawy naprawdę idą w dobrym kierunku   Pinker   2015-11-24
A polać wielką wodą…   Cipiur   2019-05-18
A.N. Wilson znowu kopie Darwina, tym razem w “Times”   Coyne   2017-09-07
Adam i Ewa: dwoje, czy więcej niż dwoje przodków?   Coyne   2017-01-07
Afrykańscy naukowcy wzywają do polityki poparcia biologii syntetycznej i innych innowacji   Agaba   2021-12-02
Agroekologia zmienia biednych farmerów w biedniejszych   Muhumuza   2022-06-09
AI – asystent lekarza   Novella   2020-12-09
AI: gorąca randka z “Sydneyem ”   Gotefridi   2023-03-15
Akademicki skandal: troje badaczy umyślnie publikowało fałszywe artykuły o „badaniach żałości”, by pokazać fatalne standardy akademickie w naukach społecznych   Coyne   2018-10-12
Akcja afirmatywna w wieloetnicznym narodzie   Hyams   2020-07-17
Aktywacja telomerazy mogłaby prowadzić do leczenia samej starości   Ridley   2015-10-27
Aktywiści anty-GMO w Afryce szerzą mity i strach, ale nie przedstawiają żadnych naukowych dowodów   Abutu   2023-08-14
Aktywność umysłowa nie zapobiega osłabieniu umysłowej sprawności   Novella   2018-12-15
Akupunktura jadu pszczelego: śmiercionośne znachorstwo, które może zabić     2018-04-23
Akupunktura kontra nauka, wersja lingwistyczna     2017-06-01
Akupunktura kwantowa   Novella   2019-04-23

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk