Prawda

Czwartek, 28 marca 2024 - 16:37

« Poprzedni Następny »


Krew, znój, łzy i pot


Athayde Tonhasca Júnior 2023-01-19

Złapane w wir: podczas wojny w Paragwaju konie umierały z powodu ran, głodu, wyczerpania, zimna i motyli. Grafika autorstwa Pedro Américo (1843-1905), Wikimedia Commons:
Złapane w wir: podczas wojny w Paragwaju konie umierały z powodu ran, głodu, wyczerpania, zimna i motyli. Grafika autorstwa Pedro Américo (1843-1905), Wikimedia Commons:

Wojna w Paragwaju (1864-1870), prowadzona przez Paragwaj przeciwko Argentynie, Brazylii i Urugwajowi, zajmuje szczególne miejsce w historii okrucieństwa, rzezi i dewastacji. Wśród wielu okropności, których świadkami byli kombatanci i obserwatorzy, epizod opisany przez porucznika Alfredo d'Escragnolle Taunay jest szczególnie dziwny i makabryczny:

„Inna plaga prześladowała je [konie, muły i osły] bezlitośnie, a ta jedna plaga miała katastrofalne skutki. Pochodziła od niezwykle pięknych motyli, tak zwanych 88, ponieważ wydaje się, że mają ten numer wypisany na zewnątrz swoich cętkowanych skrzydeł z kapryśnymi czarno-białymi rysunkami. Jednak nie sposób sobie wyobrazić działań tych łagodnych Lepidoptera, z pozoru całkiem niewinnych, ale w rzeczywistości niezwykle zgubnych, w całej tej części Paragwaju. Tłoczyły się razem w kącikach oczu i nozdrzach zwierząt, szukając wilgoci i wkrótce powodując takie podrażnienie w miejscach, w których uparcie lądowały, i nie trwało długo, aby wytworzyć obfite wydzielanie, początkowo śluzu a wkrótce potem obfitej ropy! Zgroza! Co za rozpacz naszych nieszczęsnych wierzchowców walczących w obronie przed ogromnymi, biczującymi legionami maleńkich wrogów, coraz liczniejszych i zaciekłych! Co za ciągłe i męczące lawirowanie! Nie mogąc się paść, wychudły na naszych oczach i wkrótce były całkowicie ślepe! Na ziemi, otoczony przez tysiące napastników, każdy oczodół stał się ohydnym i odrażającym źródłem ropiejących rzek, które jeszcze bardziej przyciągały te straszne motyle. Z pewnością stracilibyśmy wszystkie nasze zwierzęta juczne i wierzchowce, gdybyśmy nie podjęli odpowiednich środków, nie wyposażając ich w opaskę ze słomy kukurydzianej pociętej na cienkie nici, która służyła jako tarcza dla oczu, nie zasłaniając im widoku”.  (Taunaya, 1874.Recordações de guerra e de viagem).

Ten motyl godny powieści Stephena Kinga to motyl osiemdziesiąt osiem (Diaethria candrena), który występuje od wschodniego Paragwaju po południowo-zachodnią Brazylię, północną Argentynę i Urugwaj. Dorosłe osobniki są często widywane w sadach, ponieważ żywią się gnijącymi owocami. Koncentrują się również na brzegach stawów i kałuż, w miejscach pokrytych popiołem po pożarach oraz na gołej glebie przesiąkniętej moczem zwierząt gospodarskich. To gromadzenie się było znane plemionom mówiącym językiem tupi-guarani jako panapaná, „banda motyli”. Dla ludzi angielskojęzycznych te motyle są „mud-puddling” [taplające się w błocie lub błotniste].


Motyl osiemdziesiąt osiem (błotnisty): widok od strony brzusznej i grzbietowej odpowiednio © Fernanda Hisi i Geoff Gallice. Wikimedia Commons:



Motyle podobno (dane są skąpe) gromadzą sole, zwłaszcza sód. Ten pierwiastek chemiczny jest jednym z najbardziej rozpowszechnionych w skorupie ziemskiej, ale występuje w niewielkich ilościach w roślinach, ponieważ nie potrzebują go dużo. To problem dla roślinożerców, którzy potrzebują sodu w stężeniu od 100 do 1000 razy wyższym niż to, co otrzymują w pożywieniu. Roślinożercy polegają na swoim metabolizmie, aby gromadzić sód, a także na wszelkich alternatywnych źródłach, takich jak lizawki mineralne, które są naturalnymi złożami soli i innych minerałów: znajdują się w miejscach takich jak odsłonięte, błotniste obszary bogate w glinę i materię organiczną. Wystarczą też odchody i padlina.


Stado gaurów indyjskich (Bos gaurus) w lizawce solnej i motyle błotniste poniżej © Amog i Vinayaraj. Wikimedia Commons:



Większość motyli błotnistych to samce, więc naukowcy zasugerowali (znowu brakuje danych), że za tym zachowaniem stoją prezenty ślubne. Sód zebrany przez samce jest przekazywany samicom podczas kopulacji, a następnie potomstwu, pomagając im radzić sobie z dietą ubogą w sód. Ale ponieważ samice niektórych gatunków również taplają się w błocie, musi być w tej historii coś więcej.


Motyle i inne owady odwiedzają lizawki mineralne, aby pobrać sód, ale te osady mogą nie wystarczyć na ich potrzeby. Wydzielina ciała niektórych zwierząt – pot – jest atrakcyjną alternatywą dla zuchwałego owada, który jest gotów zaryzykować zmiażdżenie przez rozgniewanego żywiciela w zamian za szczyptę soli. Kilka gatunków z drugiej co do wielkości rodziny pszczół, Halictidae, jest znanych jako pszczoły potowe, ponieważ używają spoconych ludzi jako lizawek solnych. Te pszczoły są nieszkodliwe, ale mogą być dość irytujące z powodu ciągłego unoszenia się i łaskotania.


Oprócz potu łzy są doskonałym źródłem soli, co entuzjastycznie wykorzystywały motyle osiemdziesiąt osiem w Paragwaju — ku nieszczęściu biednych koni i ich opiekunów. A zaskakująco duża liczba motyli, pszczół, much i innych owadów pije łzy. Oprócz koni, owady te pobierają słony napój z oczu bydła, owiec, świń, bawołów wodnych, antylop i słoni; nadają się też ptakikrokodyle i żółwie. W Birmie, Indiach, Sri Lance i Tajlandii (i prawdopodobnie także w innych krajach) ludzie są mimowolnymi dawcami łez dla co najmniej sześciu gatunków ciem. Oprócz czynnika obrzydzenia należy unikać owadów szukających łez ze względu na ryzyko przeniesienia chorób oczu, takich jak wirus jaglicy i zapalenie spojówek u ludzi ( Bänziger & Büttiker, 1969 ).


Ćma Lobocraspis griseifusa wysysająca łzy © Bänziger & Büttiker, 1969:



Ponieważ lachryfagia – od łacińskiego lacrima (łza) i greckiego phagos (jedzenie, karmienie) – jest dość powszechna, Bänziger i in., 1992 zasugerowali, że chodzi o coś więcej niż tylko przyjmowanie sodu. Owady mogą szukać aminokwasów i białek, które występują we łzach w dość wysokich stężeniach. Naukowcy zauważyli, że pijące łzy pszczoły rzadko odwiedzają kwiaty lub przenoszą pyłek, co sugeruje, że mogą otrzymywać całość lub większość białka potrzebnego do wychowania młodych z łez.


Niestety, pot i łzy mogą nie zaspokajać zapotrzebowania niektórych owadów na minerały/białka.


Wiele ciem i motyli żywi się pozakwiatowym nektarem, sokiem lub rozkładającymi się owocami, podobnie jak motyle osiemdziesiąt osiem. Ale niektóre ćmy z podrodziny Calpinae (rodzina Erebidae) nie muszą siedzieć i czekać, aż owoc się otworzy: używają swojej grubej trąbki, która jest uzbrojona w haczyki i zadziory, do przebicia skórki owocu, aby się pożywić jego miąższem i sokiem. Niektóre gatunki z rodzaju Calyptra w Azji Południowo-Wschodniej znalazły inne zastosowanie dla swojej twardej trąbki: żywią się płynami wydzielanymi przez skaleczenia, rany, zadrapania, strupy i inne otwarte rany zwierząt.


Dystalny odcinek trąbki Gonodonta bidens, ćmy przekłuwającej owoce. Lgl to legulae (zdzierające kolce), a th to są haczyki do rozrywania © Zenker i in., 2010. Journal of Insect Science 11:42 Insectscience.org .



Od zbadania otwartej rany na skórze żywiciela do przekłucia jej w celu uzyskania dostępu do najbogatszego ze wszystkich płynów ustrojowych – krwi, wystarczy mały krok. Niektóre gatunki Calyptra rozwinęły zdolność nakłuwania skóry bydła, świń, mułów, jeleni, antylop, bawołów wodnych, słoni i nosorożców. Jeśli te ćmy mogą przebić skórę nosorożca, nie miałyby trudności z bezwłosym, cienkoskórym naczelnym: wiadomo, że co najmniej pięć ciem Calyptra żywi się ludźmi. Jak można się spodziewać, są one znane jako ćmy wampiry.


Jeśli chcesz umieścić ćmy krwiopijców na liście dziwacznych stworzeń z odległych krajów tropikalnych, pomyśl jeszcze raz. Ćma-wampir Calyptra thalictri, pochodząca z Azji i wschodniej Rosji, powoli rozszerzyła swój zasięg na północną Europę, obserwuje się ją w Finlandii i Szwecji. Zobacz, jak C. thalictri przeżywa moment wampiryzmu, ale nikt nie powinien tracić snu z tego powodu: ćma żywiąca się ludzką krwią jest nieszkodliwa i niezwykle rzadka. Dieta Calyptra składa się głównie z owoców o miękkiej skórce (ulubiona jest malina), które nakłuwają, aby dostać się do bogatych w cukier soków.


Calyptra thalictri
 © Ilia Ustyantsev, Wikimedia Commons:



Około 14 tysięcy gatunków owadów jest hematofagami, to znaczy żywią się krwią zwierząt. Większość z nich jest z konieczności hematofagiczna: potrzebuje krwi jako źródła składników odżywczych i nie może przetrwać na żadnym innym pożywieniu. Z drugiej strony niektóre motyle i ćmy są fakultatywnymi hematofagami: krew nie jest dla nich niezbędna, ale zwiększa ich szanse na przeżycie. W przypadku ciem wampirów krwią żywią się tylko samce. Tak więc, podobnie jak w przypadku motyli błotnistych, samce ćmy najwyraźniej szukają sodu jako prezentu ślubnego, który przekazują samicom podczas krycia.


Okaz hematofaga z konieczności. Z Archive of Dracula (1931), Wikimedia Commons:



Hipoteza gromadzenia sodu sugeruje, że taplanie się w błocie, lizanie potu, picie łez i wysysanie krwi są zachowaniami pokrewnymi. Warto również zauważyć, że jedna adaptacja morfologiczna, tj. solidna i kolczasta trąbka, pozwoliła niektórym ćmom ewoluować od popijania nektaru do przebijania owoców i skóry. Ćmy Calpinae stanowią kolejny przykład spektakularnej zdolności owadów do przystosowania się i wykorzystania wszystkiego, co ma do zaoferowania natura.


Nawiasem mówiąc, gdybyście się zastanawiali, czy porucznik Taunay – późniejszy wicehrabia – nie przesadził, czy nie zmyślił swojej historii o motylach (konfabulacje nie są niczym niezwykłym we wspomnieniach wojennych), podobny, choć mniej dramatyczny epizod miał miejsce około pół wieku później w okolicach Wodospadów Iguazu, niedaleko paragwajskich pól śmierci. Konie „ochotników” miały oczy oblegane w nocy przez nie mniej niż jedenaście gatunków ciem (Shannon, 1928. Science 68: 461-462).


Czy zatem koniowate są zagrożone atakami Lepidoptera w środkowej Ameryce Południowej? Nie są. Od czasu wojny wszystkie zaangażowane kraje zmieniły się nie do poznania: większość ich naturalnych siedlisk została przekształcona w pola soi, pastwiska i nieużytki. Liczba motyli, ciem i prawie wszystkich innych dzikich zwierząt spadła, a niektóre są bliskie wyginięcia. W tych niegościnnych środowiskach motyle osiemdziesiąt osiem nigdy nie osiągnęły rozmiarów biblijnej plagi z przeszłości, ku uldze miejscowego bydła. Każdy medal ma dwie strony.  


Motyle osiemdziesiąt osiem, nie dręczą już koni. W tle wodospady Iguazu © Leoadec, Wikimedia Commons:



Blood, toil, tears and sweat

Why Evolution Is True, 9 stycznia 2023

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska


*Athayde Tonhasca Júnior  jest brytyjskim entomologiem. 


Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj






Nauka

Znalezionych 1469 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Uprawy GM są dobre dla środowiska     2014-07-08
Bliskie spotkania z baronem MünchausenemPaulina Łopatniuk     2017-07-22
Indyjscy farmerzy wysiali ziarna GMO w proteście obywatelskiego nieposłuszeństwa     2019-06-13
Coraz mniejsza część głównych plonów roślin jadalnych na świecie idzie na wyżywienie głodnych, a coraz więcej wykorzystuje się do celów niespożywczych     2022-05-28
Maniok o wysokiej zawartości żelaza i cynku może poprawić odżywianie i zdrowie w Afryce Zachodniej     2019-02-05
Pierwsze spojrzenie na mikroby współczesnych łowców zbieraczy     2014-04-23
Wojna domowa w ludzkim genomie     2014-10-13
Badania dowodzą, że fakty nie mają znaczenia: jak propaganda wykorzystuje i normalizuje antysemityzm     2022-08-03
Nazistowscy lekarze i dzisiejsi antysemici: redefinicja etyki, żeby usprawiedliwić prześladowania Żydów     2022-07-18
Film dokumentalny “Know GMO”, nakręcany w Afryce, stawia wyzwanie panikarskiej kampanii straszenia ludzi     2015-11-07
Carl Zimmer o gatunkach i ochronie     2024-02-29
Maleńkim lisom na Wyspach Santa Barbara brakuje różnorodności genetycznej i strachu przed ludźmi     2016-05-15
Ekomodernizm i zrównoważona intensyfikacja     2015-06-17
Chemicznie zakamuflowana żaba     2015-12-12
Nie jesteśmy wszyscy neandertalczykami: tak postępuje nauka     2016-02-02
Strepsiptera – najdziwaczniejsze owady?     2015-12-22
Nigeria gotowa na spełnienie oczekiwań rolników     2022-07-08
Ogniska odry w Brooklynie w 2013 r.: Badanie kosztów antyszczepionkowej pseudonauki     2018-08-14
Atak “doktorostwa Wolfson” na rodziców chłopca, który zmarł na koklusz     2018-09-20
Naiwna promocja “integrowania” znachorstwa do medycyny     2018-01-29
Triumf Mao: Światowa Organizacja Zdrowia oficjalnie akceptuje szarlatanerię tradycyjnej chińskiej medycyny     2019-06-04
Rolnictwo biodynamiczne: podobne do antropozoficznej medycyny, ale dla farm     2018-04-06
Fabrizio Benedetti pyta: “Czy badania placebo wzmacniają pseudonaukę?”     2019-11-01
Naturopaci: potrafią uczynić nawet sól z Epsom potencjalnym zabójcą     2017-10-23
Obniżenie poprzeczki dla tradycyjnej medycyny chińskiej dla ideologii i zysku     2017-12-29
Szarlatan handlujący fałszywą nadzieją     2017-05-12
Czego może nas nauczyć była zwolenniczka antyszczepionkowców, Kelley Watson-Snyder     2019-08-30
Nanocząstki: nowy, jedyny, prawdziwy powód wszystkich chorób?     2017-03-24
Finansowanie społecznościowe terapii komórkami macierzystymi o nieudowodnionej skuteczności: wykorzystywanie hojności obcych, by płacić za szarlatanerię     2018-05-18
Antyszczepionkowcy - pielęgniarka lub lekarz nie powinni opiekować się dziećmi     2018-09-10
Wybuchy epidemii odry w Europie: zapowiedź tego, co przyjdzie do USA?     2017-07-24
Szczepionka HPV działa. Koniec kropka     2019-07-13
Akupunktura kontra nauka, wersja lingwistyczna     2017-06-01
Śmiertelność z powodu raka nadal spada wbrew twierdzeniom szarlatanów     2020-02-11
Efekt Krugera-Dunninga, antyszczepionkowcy i arogancja ignorancji     2018-08-09
Dlaczego sądy nie powinny rozstrzygać o nauce     2018-12-13
Tydzień Świadomości Homeopatii. Pomaga przypomnieć ludziom, że jest to szarlataneria!     2018-05-02
Plastry uśmierzające ból z Luminas: gdzie słowa „kwantum” i „energia” w rzeczywistości znaczą „magia”     2018-09-07
Zabobonne pojęcia u sedna przekonań antyszczepionkowych     2017-08-21
Tako rzecze antyszczepionkowa “wojowniczka mama”, Brittney Kara: jeśli szczepionki są tak wspaniałe, to dlaczego nie wspomina ich Biblia?     2018-04-26
Jak to jest, że Stanisław Burzyński nadal żeruje na zrozpaczonych pacjentach z rakiem?     2018-05-12
Helen Lawson i czarna maść: wycinanie, wypalanie i zatruwanie w sposób „naturalny”     2018-06-09
Homeopatia, wibracje i oszustwo     2018-06-12
Kolejne przypomnienie, nie ma epidemii autyzmu     2017-03-13
Akupunktura jadu pszczelego: śmiercionośne znachorstwo, które może zabić     2018-04-23
Naturopatyczna propaganda głosi normalne porady dotyczące stylu życia jako własne i dodaje szamaństwo     2018-02-14
Rzekł antyszczepionkowiec: Szczepionki powodują autyzm u psów!     2017-04-28
Dychotomiczne myślenie, niepewność i zaprzeczanie nauce     2020-01-01
Dlaczego szarlatani nie powinni nadzorować sami siebie     2019-05-08
Zły tydzień dla homeopatii jest dobrym tygodniem dla nauki     2018-03-23
Inicjatywa „Globalna Spójność”: nonsens na globalną skalę     2018-04-11
Dziennik z Mozambiku: Sybilla     2014-03-01
Dwudziestu dziewięciunaukowców publikuje artykuł w obronie merytorycznych podstaw w nauce     2023-05-01
Musi się potępić akademicki mobbing uczonego     2018-12-14
Przekonania antyoświeceniowe są „zaskakująco trwałe”     2018-05-11
Na zdrowie: izraelscy naukowcy warzą piwo na ”wskrzeszonych” drożdżach sprzed 5000 lat     2019-05-31
Ostateczna klęska teorii ewolucji     2016-02-15
Co mówi nam ruch płaskiej Ziemi     2018-05-17
Organiczne środki owadobójcze są szkodliwe dla pożytecznych owadów     2022-04-30
Wspólne pochodzenie sygnałów płodności   Cobb   2014-01-28
Uderzające podobieństwo: rewolucyjne wyniki badań nad bliźniętami   Dynesen   2018-08-27
Opera mydlana z życia łysek amerykańskich, część III   Lyon   2017-07-28
Edytowanie genów kluczem do ulepszenia podstawowych upraw w Afryce   Abugu   2021-10-01
Aktywiści anty-GMO w Afryce szerzą mity i strach, ale nie przedstawiają żadnych naukowych dowodów   Abutu   2023-08-14
Ugandyjscy studenci nalegają na powszechne stosowanie biotechnologii i uchwalenie prawa o biobezpieczeństwie   Agaba   2021-11-17
Afrykańscy naukowcy wzywają do polityki poparcia biologii syntetycznej i innych innowacji   Agaba   2021-12-02
 Syntetyczna biologia oferuje obietnicę rozwiązania globalnego problemu z plastikiem   Agaba   2021-12-13
Czy wykształceni ludzie są bardziej antysemiccy?   Albert Cheng i Ian Kingsbury   2021-04-05
Fałszywe nadzieje i niewidzialni wrogowie   Anomaly   2018-02-09
Skuteczny kontra patologiczny altruizm   Anomaly   2018-10-10
Dziwaczny rodzaj rasistowskiego patriarchatu   Arora   2020-12-31
Pierwsza spożywcza roślina GMO w Ghanie   Baffour-Awuah   2022-04-16
Wszystkie antyizraelskie wiadomości zasługują na publikację   Bard   2021-09-04
Strzelby, zarazki, maszyny to zdecydowanie antyrasistowska książka. Dlaczego lewica jej nie kocha?   Barnett   2021-10-13
Opowieść o dwóch krzywych dzwonowych   Ben Winegard   2017-04-12
Przeddarwinowscy “darwiniści”   Berry   2020-10-16
Nie karm mózgu śmieciowym jedzeniem   Bhogal   2022-08-10
Niebezpieczne życie antropologa   Blackwell   2019-10-12
Nowe zastosowania zużytych filtrów do dializy   Blum   2018-08-07
Odwołajcie antyszczepionkową konferencję w Tel Awiwie   Blum   2019-11-15
Fałszywa pokora nie uratuje planety   Boudry   2020-01-09
Dlaczego środowiskowcy stanowią większą przeszkodę dla skutecznej polityki klimatycznej niż negacjoniści?   Boudry   2022-02-21
Ryzyko niewarte podejmowania: list otwarty do moich kolegów w świecie akademickim   Boutwell   2017-06-14
Stagnacja socjologii i jej przyczyny   Boutwell   2017-03-21
Ewolucyjne wyjaśnienie nienaukowych przekonań   Bretl   2020-01-31
Dlaczego leniwce wypróżniają się na ziemi?   Bruce Lyon   2014-02-02
Zaprzeczanie neuronauce o różnicach płci   Cahill   2019-04-05
Propaganda w wykonaniu nauczycieli akademickich   Chesler   2021-06-02
Nagonka na Izrael grasuje w stowarzyszeniach nauk ścisłych, medycyny i edukacji   Chesler   2021-06-24
Ugandyjski dziennikarz: jak informować o biotechnologii, kiedy jej krytycy rozsiewają dezinformację?   Christopher Bendana   2017-11-03
A polać wielką wodą…   Cipiur   2019-05-18
Zrozumienie nowoczesnych horrorów afrykańskich zakorzenionych w handlu niewolnikami przez Ocean Indyjski   Clarfield   2019-02-28
Ewolucyjne korzyści udawania ofiary   Clark   2021-03-11
Co byłoby, gdyby Wilkins i Franklin umieli ze sobą współpracować?   Cobb   2016-09-03
Ewolucja człowieka: zarośnięty brzeg   Cobb   2016-02-24
Google świętuje Antoniego van Leeuwenhoeka   Cobb   2016-10-31
Ogony CAT osłabiają centralny dogmat – dlaczego ma to znaczenie i dlaczego nie ma   Cobb   2015-01-08
Z okazji urodzin Maxa Delbrücka   Cobb   2016-09-22
Wesołych Świąt od Oswalda Avery’ego – ale co byłoby, gdyby zmarł wcześniej?   Cobb   2016-12-30
Kacze dzioby, Umwelt i a priori Kanta   Cobb   2019-03-04

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk