Prawda

Piątek, 29 marca 2024 - 14:20

« Poprzedni Następny »


Historia pandemii jest historią zaprzeczania


Jeff Jackoby 2021-07-27

Protestujący w Słowacji w październiku ubiegłego roku.
Protestujący w Słowacji w październiku ubiegłego roku.

Kiedy epidemia czarnej ospy uderzyła w Boston w 1721 roku, władze próbowały ją opanować przez izolowanie chorych w “domu zarazy” i obłożenie kwarantanną statków i ich załóg w porcie bostońskim. Cotton Mather, jeden z czołowych obywateli miasta i wybitny purytański intelektualista w Nowej Anglii, namawiał do innego działania. Naciskał na lekarzy Bostonu, by rozpoczęli program inokulacji. Przez stulecia rodzaj szczepień zwany wariolacją stosowano w Indiach, by chronić się przed czarną ospą. Dokonywało się tego przez nacięcie skóry i wtarcie w rankę płynu z wrzodów kogoś, kto miał łagodną postać choroby. Mather czytał zapiski greckiego lekarza, który opisał taką procedurę stosowaną w Imperium Osmańskim.  Miał także relację z pierwszej ręki od Onesimusa, urodzonego w Afryce niewolnika, który został zaszczepiony na ospę w swoim kraju i nigdy nie zachorował.



Maher, przekonany tym, co przeczytał “usilnie namawiał do inokulacji”, pisze John Froude w nowej książce Plagued: Pandemics from the Black Death to COVID-19 and Beyond. Zażarcie przeciwstawiano się jego poradom. Starania Mathera tak zgalwanizowały opozycję, że “ktoś wrzucił mu przez okno bombę z notatką: 'Cotton Mather, ty psie przeklęty, zaszczepię cię tym'". Mathera oskarżano o różne przestępstwa, poczynając od lekceważenia woli Boga (ponieważ w Biblii nie ma wzmianki o inokulacji) do proponowania czegoś, co pogorszy epidemię.


Ostatecznie tylko jeden lekarz poszedł za poradą Mathera. Zabdiel Boylston zaszczepił 287 ludzi, z których umarło tylko sześcioro. Z 5889 niezaszczepionych Bostończyków, którzy zarazili się chorobą, zmarło 844, co daje śmiertelność sięgającą niemal 15 procent.  


Ta nowa książka, Plagued była pisana podczas jednego z najgorszych globalnych wybuchów choroby w ostatnich dziesięcioleciach, a napisał ją lekarz, którego specjalnością są choroby zakaźne. Łącząc naukowe wyjaśnienia ze społeczną historią, Froude bada historię zaraz — jednego z Czterech Jeźdźców Apokalipsy — w dziesiątkach jej najbardziej przerażających postaci: dżuma, cholera, tyfus, gruźlica, syfilis, malaria, czarna ospa, żółta febra, hiszpańska grypa, AIDS, "wirusy lasu deszczowego" (zachodniego Nilu/Zika/Ebola) i COVID-19.

 

Autor nie skąpi czytelnikom biologii, poświęcając po jednym rozdziale bakteriom, wirusom i wiecznie ewoluującemu układowi odpornościowemu człowieka. Dokumentuje szczególne zniszczenia dokonywane przez patogeny w populacjach, które natykają się na nie po raz pierwszy. Na przykład, rdzenny lud Taino z Hispanioli został unicestwiony przez grypę zawleczoną tam niechcący przez Krzysztofa Kolumba i jego załogę, podczas gdy syfilis, którym Hiszpanie zarazili się na Karaibach przedarł się przez Europę, a potem Azję, kiedy towarzyszył im w drodze powrotnej przez ocean.


Najistotniejszym jednak wątkiem książki jest ten, który streszcza historia Mathera i epidemii czarnej ospy w Bostonie: zaprzeczanie.


Froude pokazuje jak raz za razem, kiedy tylko w społeczeństwo uderza zaraza, wyskakuje pęd do odrzucenia rzeczywistości.


Czasami zaprzeczający odmawiają zaakceptowania dowodów o tym, co powoduje chorobę. Podczas potwornej epidemii cholery w Wielkiej Brytanii w 1848 roku, asystent chirurga, John Snow, skrupulatnie badał każdy przypadek, o którym się dowiedział, notując nie tylko stan pacjentów, ale także warunki ich życia domowego. Opublikował artykuł twierdzący (poprawnie), że cholera jest przekazywana przez wodę zanieczyszczoną kałem. Jednak medyczny establishment odrzucił Snowa jako fanatycznego maniaka i upierał się, że prawdziwą przyczyną choroby były złe wonie i trujące wyziewy w powietrzu. Podczas kolejnego wybuchu choroby w Londynie Snow prześledził jej źródło do pompy na Broad Street, z której pili wodę praktycznie wszyscy zakażeni. (Studnia została wykopana tylko kilka metrów od szamba, które zaczęło przeciekać.) Kiedy zdjęto ramię pompy, zakażenia skończyły się.


Londyńsku pub przy zrekonstruowanej pompie, którą zablokował dr Snow.
Londyńsku pub przy zrekonstruowanej pompie, którą zablokował dr Snow.

Zapłatą dla Snowa za ten medyczny i dedukcyjny tour de force, było szyderstwo ekspertów. Prezydent Głównego Zarządu Zdrowia wyśmiewał jego wniosek, “Lancet”, wiodące brytyjskie pismo medyczne, szydziło z niego: “Ujeżdżając swojego konika z pluskiem wpadł do dziury kanalizacyjnej… Czy ma jakieś fakty, by pokazać je jako dowód? Nie!” (W 2013 roku. 155 lat po śmierci Snowa, “Lancet” opublikowało przeproszenie za ten skandaliczny atak na naukowca uważanego obecnie z jednego z ojców epidemiologii.)


Innym rodzajem zaprzeczania jest minimalizowanie powagi pandemii mimo sterty trupów. Były prezydent Donald Trump wielokrotnie powtarzał w zeszłym roku, że COVID wkrótce "zniknie". Inni przywódcy robili to samo. W 1900 roku dżuma wybuchła w San Francisco, ale gubernator Kalifornii zajadle twierdził, że nie ma żadnej zarazy “w wielkim i zdrowym mieście San Francisco". Gazeta “San Francisco Examiner” opublikowała artykuł wyjaśniający, Dlaczego mieszkańcy San Francisco są odporni na zarazę, podczas gdy inna gazeta ogłosiła w marcu 1900 roku, że Farsa zarazy skończyła się. W rzeczywistości trwała do 1904 roku.


Kiedy znacząca mniejszość Amerykanów odmawia zaszczepienia się na COVID, Froude dostarcza pewnej historycznej perspektywy. „Mimo sukcesu szczepionek – pisze – zawsze i wszędzie istniała mniejszość sprzeciwiająca się ich użyciu”. Powody sprzeciwu są różne. Jedni uważają szczepienia za naruszenie ich wolności. Inni widzą szczepionki jako niebezpieczne lub sprzeczne z planem natury. Jeszcze inni są przekonani, że szczepionki są częścią nikczemnego spisku.


W najbardziej dziwacznej postaci zaprzeczenia świętuje się chorobę jako rodzaj odporności lub piękna.


Kiedy nigeryjski powieściopisarz, Wole Soyinka, laureat Nagrody Nobla, otrzymał diagnozę malarii podczas wizyty w Szwajcarii, wypisał się ze szpitala. Froude przytacza jego słowa, że gdyby poddał się opiece medycznej, stałby się pośmiewiskiem w swoim kraju. "A wiecie, dlaczego? Ponieważ my w Nigerii mamy malarię na śniadanie, obiad i kolację”. Guy de Maupassant, XIX-wieczny pisarz, był uszczęśliwiony, kiedy dowiedział się, że ma syfilis. "Mam syfa! – cieszył się – Prawdziwą rzecz!... Majestatycznego syfa, czystego i prostego; elegancki syfilis”.


W XVIII i XIX wieku gruźlica (zwana także suchotami) była chwalona jako oznaka kultury i wyrafinowania. Charlotte Bronte nazwała chorobę, która zabiła w końcu ją i jej rodzeństwo, “twarzową dolegliwością”. Lord Byron powiedział, że ma nadzieję umrzeć na suchoty, żeby kobiety mówiły: “Biedny Byron – jak interesująco wygląda umierając!”


Nauka uczyniła nadzwyczajne postępy przeciwko zarazom, ale ludzka natura jest niezmienna. „Piśmienne, wykształcone społeczeństwa zachowują się w XXI wieku podobnie jak robiły to niepiśmienne i niewykształcone społeczeństwa w XVII wieku” – konkluduje Froude. Pandemie są nadal z nami. Tak samo jest wewnętrzny przymus zaprzeczania rzeczywistości.   Od kiedy istnieje nasz gatunek, dręczą go nie tylko zarazy, ale niezdolność tak wielu spośród nas do zobaczenia ich takimi, jakimi rzeczywiście są.  


Żadna tabletka ani szczepionka nie wyleczy z chęci ucieczki od rzeczywistości, spiskowego myślenia, szukania kozłów ofiarnych i spolaryzowanej polityki. Środkami zaradczymi na te zwyczaje umysłu – zawsze szkodliwe, ale szczególnie szkodliwe w czasach zarazy – pozostaje to, co zawsze: edukacja, dobra wola i cierpliwość.


The history of pandemics is a history of denial

The Boston Globe, 18 lipca 2021

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska


Jeff Jacoby

Amerykański prawnik i dziennikarz, publicysta “Boston Globe” od 1994 roku. 


Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj






Nauka

Znalezionych 1470 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

„Grubogłowi przedsiębiorcy pogrzebowi w noc żywych trupów”   Júnior   2022-05-31
„Gryzoń skunksowy”, który żuje trujące rośliny i wypluwa truciznę na swoje futro   Coyne   2020-12-02
„Kryzys klimatyczny” to mistyfikacja   Williams   2023-09-25
„Najbardziej znany zabójca ludzi”: jakie są prawdziwe początki XIV-wiecznej Czarnej Śmierci?   Lewis   2023-09-15
„New Yorker” pisze o hoacynie, sugeruje, że koncepcja Darwina drzew ewolucyjnych może być urojeniem   Coyne   2022-07-25
„San Francisco Chronicle” bardzo myli się w sprawie biologicznej płci   Coyne   2023-06-09
„Zapylisz mnie!”: nachalni bohaterowie świata roślin   Júnior   2022-06-11
“Czarne tygrysy” w małym indyjskim rezerwacie sugerują losowy dryf genetyczny   Coyne   2021-10-26
“Daily Beast” wypacza epigenetykę oszukańczymi twierdzeniami, że dzieci mogą “odziedziczyć wspomnienia Holocaustu”   Coyne   2017-10-05
“Konwergentna” ewolucja mrówek grzybiarek Starego i Nowego świata   Coyne   2023-03-23
“Odwrócenie specjacji” (fuzja gatunków) u kruków   Coyne   2018-03-16
“Partenogenetyczny” rak rozmnaża się bez seksu: czy to jest nowy gatunek?   Coyne   2018-02-17
“Rogi” trylobitów mogły być używane jako broń w walkach między samcami   Coyne   2023-02-15
“Scientific American” poświęca się polityce, a nie nauce; odmawia publikowania krytycznych analiz swoich fałszywych lub wprowadzających w błąd twierdzeń   Coyne   2022-09-01
“Współczesny” Homo sapiens mógł być w Eurazji aż 210 tysięcy lat temu   Coyne   2019-07-17
‘Raniąca’ idea merytorycznych podstaw nauki    i Jerry Coyne   2023-05-29
 Syntetyczna biologia oferuje obietnicę rozwiązania globalnego problemu z plastikiem   Agaba   2021-12-13
10 twierdzeń działaczy walczących w Afryce z GMO o tym, dlaczego postępy w biotechnologii upraw powinny zostać odrzucone – i dlaczego są one błędne   Maina   2022-11-17
100 milionów lat ozdabiania się śmieciami   Yong   2016-07-05
12 podstawowych punktów biologii ewolucyjnej   Cobb   2016-03-02
Pseudonauka Masaru Emoto   Novella   2017-12-18
Czy „toksyczna kobiecość” jest główną przyczyną bojów o społeczną sprawiedliwość?   Coyne   2021-02-08
Paradoksalne cechy genetyki inteligencji   Ridley   2013-12-18
“New Scientist”: Darwin jednak miał rację    Coyne   2020-10-01
Intelektualna pustka numeru “New Scientist” o ewolucji: 1. Genetyczna plastyczność    Coyne   2020-10-03
Intelektualna pustka numeru “New Scientist” o ewolucji: 2. Rzekome nieistnienie gatunków   Coyne   2020-10-05
Klasyczna historia skorygowana: porosty to grzyby + glony + drożdże (inne grzyby)   Coyne   2016-08-05
Homo floresiensis, hominin “hobbit”, w Internecie   Coyne   2016-11-25
No pasarán    Tonhasca Júnior   2023-03-04
Strzelby, zarazki, maszyny to zdecydowanie antyrasistowska książka. Dlaczego lewica jej nie kocha?   Barnett   2021-10-13
„ Całujące się” koralowce złapane in flagranti   Yong   2016-07-28
”Sygnalizowanie cnoty” może nas irytować. Cywilizacja byłaby jednak bez niego niemożliwa    Miller   2019-09-13
A jednak chorują na raka    Łopatniuk   2016-02-13
Czyste okrucieństwo cięć w pomocy żywnościowej   Lomborg   2017-08-07
Dalszy spadek zgonów z powodu raka   Novella   2019-02-04
Dlaczego mamy alergie?   Zimmer   2016-01-28
Dlaczego sądy nie powinny rozstrzygać o nauce     2018-12-13
Dlaczego większość zasobównie wyczerpuje się   Ridley   2014-05-04
Dlaczego zwierzęta są urocze?   Coyne   2014-12-30
Dziennik z Mozambiku: Demony w kurzu   Naskręcki   2018-03-30
Dziwaczne, wysysające krew czerwie jurajskie   Cobb   2014-06-28
Ewolucja, ptaki i kwiaty   Coyne   2014-06-02
Gigantyczne “paleonory” wykopane przez wymarłe ssaki   Coyne   2017-06-29
Grupy anty-GMO przegrywają sprawę sądową w Nigerii    i Nkechi Isaak   2022-07-30
Jak karakara wygrywa z osami   Cobb   2013-12-29
Kiedy zapada noc i ziemia jest ciemna   Tonhasca Júnior   2023-02-10
Kilka lekcji z rosyjskiej rewolucji. Jak kuszący radykalny nihilizm prowadzi do ekstremizmu   Geifman   2021-03-22
Komisja Europejska ukrywa naukę o pszczołach   Ridley   2017-05-03
Malaria pachnąca cytryną    Zimmer   2015-04-07
Małpo ty moja   Koraszewski   2015-04-17
Metamorfozy    Júnior   2022-04-09
Minęło 40 lat od wydania „Samolubnego genu” – śmiała książka Richarda Dawkinsa ostała się próbie czasu   Ridley   2016-02-17
Niezwykły pasikonik szklany   Naskręcki   2014-05-27
Nowe badanie wskazuje na jednego oszusta   Coyne   2016-08-18
Nowy i dziwaczny rodzaj mimikry: nasiona rośliny naśladują kształt i zapach odchodów zwierzęcych, by ułatwić roznoszenie ich przez żuki gnojowe   Coyne   2015-10-20
O porażkach wolności i lęku przed nauką   Dennett   2016-05-20
O rzeczywistości rasy i odrazie do rasizmu    i Brian Boutwell   2017-09-04
Obniżenie poprzeczki dla tradycyjnej medycyny chińskiej dla ideologii i zysku     2017-12-29
Olbrzymie armie o niezliczonych umiejętnościach    Tonhasca Júnior   2024-02-08
Osobisty mikrobiom w cyfrach   Zimmer   2014-08-14
Ostrogony nie są naprawdę “żywymi skamieniałościami”    Coyne   2015-07-29
Palestyńska intersekcjonalność z nazistami   Frantzman   2017-07-08
Pochwała ignorancji, czyli wiem, że nie wiem   Cullen   2017-01-11
Przykre niespodzianki, czyli czerniak i siwizna   Łopatniuk   2015-08-01
Przypuszczalnie złamana kość    Coyne   2015-06-04
Rozum i Wiara IICzyli takie sobie rozmowy o religijnych „prawdach” i problemach z nimi związanych.   Ferus   2015-11-22
Ryba z biodrami   Mayer   2016-03-30
Siedem narzędzi myślenia   Dennett   2014-11-19
Skrzydlaci oszuści i straż obywatelska   Young   2014-01-02
Tako rzecze antyszczepionkowa “wojowniczka mama”, Brittney Kara: jeśli szczepionki są tak wspaniałe, to dlaczego nie wspomina ich Biblia?     2018-04-26
Twardy kwiat do zgryzienia    Tonhasca Júnior   2023-02-22
Wielkoskrzydłe   Naskręcki   2014-04-02
Wierzący nagradzani za życia   Coyne   2014-12-21
Wpaść w amok. Empiryczna analiza szaleńczych zabójstw pokazuje, że wyłaniają się dwa różne wzorce.   King   2023-06-03
Wątpliwi pomocnicy    Tonhasca Júnior   2023-04-08
Świetna ewolucyjna innowacjaktóra okazała się zgubna   Yong   2015-12-10
Dlaczego odmawiamy dostrzegania jaśniejszej strony, choć powinniśmy   Pinker   2018-04-17
Krew, znój, łzy i pot   Tonhasca Júnior   2023-01-19
Mądrość w pułapce autorytetu   Witkowski   2020-04-18
Po prostu nie mogę się doczekać, aby znów wyruszyć w trasę   Tonhasca Júnior   2022-10-27
Pochwała jednoznaczności   Witkowski   2019-10-29
Z perspektywy naszego kurnika   Witkowski   2020-01-16
A co to takie włochate?   Łopatniuk   2016-04-02
A genomy ciągle kurczą się…   Zimmer   2016-11-22
A teraz dobre wiadomości: Sprawy naprawdę idą w dobrym kierunku   Pinker   2015-11-24
A polać wielką wodą…   Cipiur   2019-05-18
A.N. Wilson znowu kopie Darwina, tym razem w “Times”   Coyne   2017-09-07
Adam i Ewa: dwoje, czy więcej niż dwoje przodków?   Coyne   2017-01-07
Afrykańscy naukowcy wzywają do polityki poparcia biologii syntetycznej i innych innowacji   Agaba   2021-12-02
Agroekologia zmienia biednych farmerów w biedniejszych   Muhumuza   2022-06-09
AI – asystent lekarza   Novella   2020-12-09
AI: gorąca randka z “Sydneyem ”   Gotefridi   2023-03-15
Akademicki skandal: troje badaczy umyślnie publikowało fałszywe artykuły o „badaniach żałości”, by pokazać fatalne standardy akademickie w naukach społecznych   Coyne   2018-10-12
Akcja afirmatywna w wieloetnicznym narodzie   Hyams   2020-07-17
Aktywacja telomerazy mogłaby prowadzić do leczenia samej starości   Ridley   2015-10-27
Aktywiści anty-GMO w Afryce szerzą mity i strach, ale nie przedstawiają żadnych naukowych dowodów   Abutu   2023-08-14
Aktywność umysłowa nie zapobiega osłabieniu umysłowej sprawności   Novella   2018-12-15
Akupunktura jadu pszczelego: śmiercionośne znachorstwo, które może zabić     2018-04-23
Akupunktura kontra nauka, wersja lingwistyczna     2017-06-01
Akupunktura kwantowa   Novella   2019-04-23

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk