Prawda

Czwartek, 28 marca 2024 - 23:27

« Poprzedni Następny »


Dzień był krótszy 70 milionów lat temu


Steven Novella 2020-03-20


Co wymarły mięczak ma wspólnego z Księżycem? To jest jedna z tych zdumiewających historii naukowych, która wiąże wiele dyscyplin i linii dowodowych w jedną, elegancką narrację. W tym wypadku, szczegółowa analiza liczącej 70 milionów lat muszli mięczaka dała naukowcom decydującą informację, która pomogła im wymodelować układ Ziemia-Księżyc.


Zacznijmy od Księżyca – astronomowie wiedzą, że Księżyc odsuwa się od Ziemi w stałym tempie 3,82 centymetra rocznie. Możemy to dokładnie zmierzyć, ponieważ misja Apollo zostawiła na powierzchni Księżyca reflektory rogowe i możemy odbijać lasery od tych reflektorów, i mierzyć czas ich podróży tam i z powrotem. Ponieważ naukowcy znają także dokładnie wyliczoną prędkość światła mogą użyć czasu tej podróży, by wyliczyć dokładną odległość między laserem na Ziemi a reflektorem na Księżycu.  


Dlaczego Księżyc odsuwa się od Ziemi? Wyjaśnienie w jednym słowie – pływy. Siły pływowe z nieodległych, dużych obiektów powodują tworzenie się wybrzuszenia. Znamy dobrze to zjawisko z powodu wybrzuszeń w oceanie, spowodowanych głównie przez Księżyc (i w mniejszym stopniu przez Słońce), które lokalnie odbieramy jako przypływy i odpływy morza. Pływowe wybrzuszenie Ziemi wyprzedza nieco Księżyc na jego orbicie, ponieważ Ziemia obraca się szybciej niż Księżyc. To wyprzedzające wybrzuszenie lekko szarpie Księżycem, wypychając go na wyższą orbitę, dalej od Ziemi. Jest to przekazaniem pędu z Ziemi na Księżyc via grawitacja, co nie tylko dalej odsuwa Księżyc, ale spowalnia obrót Ziemi (i pozostaje zachowany moment pędu).

 

To samo działa się w drugą stronę – pływowe wybrzuszenie na Księżycu także odpychało Ziemię, spowalniając jej obrót aż do czasu powstania obrotu synchronicznego Księżyca i Ziemi. Dlatego ta sama strona Księżyca zawsze jest skierowana ku Ziemi. To stosuje się do wszystkich planet, które są bliskie swojej gwiazdy rodzicielskiej. Znajdujemy wiele planet pozasłonecznych, które są blisko swoich gwiazd i jest prawdopodobne, że wszędzie jest obrót synchroniczny, który powoduje, że zwracają się do słońca tą samą stroną.

 

No dobrze, ale istnieje matematyczny problem z modelem Ziemia-Księżyc. Jeśli ekstrapolujemy w przeszłość, zakładając stałe tempo odsuwania się Księżyca, to wychodzi nam, że Księżyc był częścią Ziemi 1,4 miliarda lat temu. Z innych dowodów (takich jak datowanie skał Księżyca) wiemy jednak, że Księżyc prawdopodobnie liczy 4,5 miliarda lat. Jasne jest więc, że odsuwanie się Księżyca od Ziemi przyspieszyło i nie jest stałe. Gdybyśmy tylko mogli dokładnie zmierzyć długość dnia w odległej przeszłości, moglibyśmy włączyć to do naszych modeli układu Ziemia-Księżyc i wszystko wyprostować. Tutaj właśnie do opowieści wkraczają mięczaki.


Właściwie, zanim dojdziemy do mięczaków: naukowcy już byli w stanie ocenić liczbę dni w roku przez liczenie kręgów koralowców. Koralowce codziennie składają warstwę węglanu wapnia i skamieniałe koralowce zachowują linie codziennego wzrostu. Istnieją także sezonowe różnice, które pozwalają na określenie roku – można więc policzyć liczbę dni w pradawnym roku. Długość roku jest stała w czasie, więc to pozwala także naukowcom wyliczyć długość dnia.

 

A więc to nowe badanie nie jest całkowicie nowe, ale jest nową i bardziej precyzyjną techniką i skupia się na innym zwierzęciu Torreites sanchezi, małży z rzędu rudystów (patrz ilustracja powyżej). Piszą oni:

Kombinacja liczenia warstw, analizy widmowej chemicznej cykliczności i liczenia chemicznych warstw pokazuje, że rudysty strącały 372 dzienne warstewki rocznie, pokazując, że długość dnia wzrosła od później kredy, jak przewidywały modele astronomiczne.

Użyli więc kombinacji technik, które pokazały kilka rzeczy. Po pierwsze, 70 milionów lat temu było 372 dni w roku, co przekłada się na dzień o długości 23,5 godziny. Ale dzienne różnice w tempie wzrostu były bardziej skrajne niż przypuszczano. Autorzy stawiają hipotezę, że jest to dowód na fotosyntezę i że widzimy na kręgach wzrostu wzór światła-ciemności. Mięczaki są zwierzętami i nie mogą dokonywać fotosyntezy, to więc z kolei wskazuje, że miały fotosyntetyzującego symbionta, który żył w ich muszlach. Jest to poszlakowy dowód, ale najmocniejszy dowód, jaki mamy jak dotąd.


Te małże miały coś wspólnego z koralowcami – w swoim czasie także budowały rafy. Wymarły podczas wymierania kredowego, kiedy wymarły dinozaury 66 milionów lat temu.


Badacze mają nadzieję na zastosowanie tej techniki do innych, podobnych skamieniałości z innych okresów czasu, żeby uzyskać więcej danych, wskazujących na długość dnia na przestrzeni historii. To naprawdę pomoże w zrewidowaniu fizycznych modeli układu Ziemia-Księżyc. Te dane dadzą nam jednak również informację nie tylko o klimacie, ale o pogodzie w przeszłości. Badacze mówią, że ich techniki dają im pięć wskaźników dla każdego dnia w życiu małży. Ponieważ tempo wzrostu wydaje się głównie zależeć od poziomów światła, zasadniczo możemy powiedzieć, że konkretnego dnia 70 milionów lat temu było pochmurnie. Możemy także wywnioskować z danych z muszli, jaka była temperatura wody.


Muszle są ogólnie wspaniałym źródłem skamieniałych dowodów z przeszłości. Tworzą je żywe procesy, ale są twarde i trwają przez miliony lat. Notują dokładne dane, dając nam nadzwyczajne okno pozwalające na oglądanie przeszłości. Samo to jest zdumiewającą historią, ale uwielbiam fakt, że ta historia splata ze sobą tak wiele aspektów nauki. To wspaniały przykład mocy konsiliencji w nauce.   


Day Was Shorter 70 Million Years Ago

NeuroLogica Blog, 10 marca 2020

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska



Steven Novella 

Neurolog, wykładowca na Yale University School of Medicine. Przewodniczący i współzałożyciel New England Skeptical Society. Twórca popularnych (cotygodniowych) podkastów o nauce The Skeptics’ Guide to the Universe. Jest również dyrektorem Science-Based Medicine będącej częścią James Randi Educational Foundation (JREF), członek Committee for Skeptical Inquiry (CSI) oraz członek założyciel Institute for Science in Medicine. Prowadzi blog Neurologica.

Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj






Nauka

Znalezionych 1469 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

„Grubogłowi przedsiębiorcy pogrzebowi w noc żywych trupów”   Júnior   2022-05-31
„Gryzoń skunksowy”, który żuje trujące rośliny i wypluwa truciznę na swoje futro   Coyne   2020-12-02
„Kryzys klimatyczny” to mistyfikacja   Williams   2023-09-25
„Najbardziej znany zabójca ludzi”: jakie są prawdziwe początki XIV-wiecznej Czarnej Śmierci?   Lewis   2023-09-15
„New Yorker” pisze o hoacynie, sugeruje, że koncepcja Darwina drzew ewolucyjnych może być urojeniem   Coyne   2022-07-25
„San Francisco Chronicle” bardzo myli się w sprawie biologicznej płci   Coyne   2023-06-09
„Zapylisz mnie!”: nachalni bohaterowie świata roślin   Júnior   2022-06-11
“Czarne tygrysy” w małym indyjskim rezerwacie sugerują losowy dryf genetyczny   Coyne   2021-10-26
“Daily Beast” wypacza epigenetykę oszukańczymi twierdzeniami, że dzieci mogą “odziedziczyć wspomnienia Holocaustu”   Coyne   2017-10-05
“Konwergentna” ewolucja mrówek grzybiarek Starego i Nowego świata   Coyne   2023-03-23
“Odwrócenie specjacji” (fuzja gatunków) u kruków   Coyne   2018-03-16
“Partenogenetyczny” rak rozmnaża się bez seksu: czy to jest nowy gatunek?   Coyne   2018-02-17
“Rogi” trylobitów mogły być używane jako broń w walkach między samcami   Coyne   2023-02-15
“Scientific American” poświęca się polityce, a nie nauce; odmawia publikowania krytycznych analiz swoich fałszywych lub wprowadzających w błąd twierdzeń   Coyne   2022-09-01
“Współczesny” Homo sapiens mógł być w Eurazji aż 210 tysięcy lat temu   Coyne   2019-07-17
‘Raniąca’ idea merytorycznych podstaw nauki    i Jerry Coyne   2023-05-29
 Syntetyczna biologia oferuje obietnicę rozwiązania globalnego problemu z plastikiem   Agaba   2021-12-13
10 twierdzeń działaczy walczących w Afryce z GMO o tym, dlaczego postępy w biotechnologii upraw powinny zostać odrzucone – i dlaczego są one błędne   Maina   2022-11-17
100 milionów lat ozdabiania się śmieciami   Yong   2016-07-05
12 podstawowych punktów biologii ewolucyjnej   Cobb   2016-03-02
Pseudonauka Masaru Emoto   Novella   2017-12-18
Czy „toksyczna kobiecość” jest główną przyczyną bojów o społeczną sprawiedliwość?   Coyne   2021-02-08
Paradoksalne cechy genetyki inteligencji   Ridley   2013-12-18
“New Scientist”: Darwin jednak miał rację    Coyne   2020-10-01
Intelektualna pustka numeru “New Scientist” o ewolucji: 1. Genetyczna plastyczność    Coyne   2020-10-03
Intelektualna pustka numeru “New Scientist” o ewolucji: 2. Rzekome nieistnienie gatunków   Coyne   2020-10-05
Klasyczna historia skorygowana: porosty to grzyby + glony + drożdże (inne grzyby)   Coyne   2016-08-05
Homo floresiensis, hominin “hobbit”, w Internecie   Coyne   2016-11-25
No pasarán    Tonhasca Júnior   2023-03-04
Strzelby, zarazki, maszyny to zdecydowanie antyrasistowska książka. Dlaczego lewica jej nie kocha?   Barnett   2021-10-13
„ Całujące się” koralowce złapane in flagranti   Yong   2016-07-28
”Sygnalizowanie cnoty” może nas irytować. Cywilizacja byłaby jednak bez niego niemożliwa    Miller   2019-09-13
A jednak chorują na raka    Łopatniuk   2016-02-13
Czyste okrucieństwo cięć w pomocy żywnościowej   Lomborg   2017-08-07
Dalszy spadek zgonów z powodu raka   Novella   2019-02-04
Dlaczego mamy alergie?   Zimmer   2016-01-28
Dlaczego sądy nie powinny rozstrzygać o nauce     2018-12-13
Dlaczego większość zasobównie wyczerpuje się   Ridley   2014-05-04
Dlaczego zwierzęta są urocze?   Coyne   2014-12-30
Dziennik z Mozambiku: Demony w kurzu   Naskręcki   2018-03-30
Dziwaczne, wysysające krew czerwie jurajskie   Cobb   2014-06-28
Ewolucja, ptaki i kwiaty   Coyne   2014-06-02
Gigantyczne “paleonory” wykopane przez wymarłe ssaki   Coyne   2017-06-29
Grupy anty-GMO przegrywają sprawę sądową w Nigerii    i Nkechi Isaak   2022-07-30
Jak karakara wygrywa z osami   Cobb   2013-12-29
Kiedy zapada noc i ziemia jest ciemna   Tonhasca Júnior   2023-02-10
Kilka lekcji z rosyjskiej rewolucji. Jak kuszący radykalny nihilizm prowadzi do ekstremizmu   Geifman   2021-03-22
Komisja Europejska ukrywa naukę o pszczołach   Ridley   2017-05-03
Malaria pachnąca cytryną    Zimmer   2015-04-07
Małpo ty moja   Koraszewski   2015-04-17
Metamorfozy    Júnior   2022-04-09
Minęło 40 lat od wydania „Samolubnego genu” – śmiała książka Richarda Dawkinsa ostała się próbie czasu   Ridley   2016-02-17
Niezwykły pasikonik szklany   Naskręcki   2014-05-27
Nowe badanie wskazuje na jednego oszusta   Coyne   2016-08-18
Nowy i dziwaczny rodzaj mimikry: nasiona rośliny naśladują kształt i zapach odchodów zwierzęcych, by ułatwić roznoszenie ich przez żuki gnojowe   Coyne   2015-10-20
O porażkach wolności i lęku przed nauką   Dennett   2016-05-20
O rzeczywistości rasy i odrazie do rasizmu    i Brian Boutwell   2017-09-04
Obniżenie poprzeczki dla tradycyjnej medycyny chińskiej dla ideologii i zysku     2017-12-29
Olbrzymie armie o niezliczonych umiejętnościach    Tonhasca Júnior   2024-02-08
Osobisty mikrobiom w cyfrach   Zimmer   2014-08-14
Ostrogony nie są naprawdę “żywymi skamieniałościami”    Coyne   2015-07-29
Palestyńska intersekcjonalność z nazistami   Frantzman   2017-07-08
Pochwała ignorancji, czyli wiem, że nie wiem   Cullen   2017-01-11
Przykre niespodzianki, czyli czerniak i siwizna   Łopatniuk   2015-08-01
Przypuszczalnie złamana kość    Coyne   2015-06-04
Rozum i Wiara IICzyli takie sobie rozmowy o religijnych „prawdach” i problemach z nimi związanych.   Ferus   2015-11-22
Ryba z biodrami   Mayer   2016-03-30
Siedem narzędzi myślenia   Dennett   2014-11-19
Skrzydlaci oszuści i straż obywatelska   Young   2014-01-02
Tako rzecze antyszczepionkowa “wojowniczka mama”, Brittney Kara: jeśli szczepionki są tak wspaniałe, to dlaczego nie wspomina ich Biblia?     2018-04-26
Twardy kwiat do zgryzienia    Tonhasca Júnior   2023-02-22
Wielkoskrzydłe   Naskręcki   2014-04-02
Wierzący nagradzani za życia   Coyne   2014-12-21
Wpaść w amok. Empiryczna analiza szaleńczych zabójstw pokazuje, że wyłaniają się dwa różne wzorce.   King   2023-06-03
Wątpliwi pomocnicy    Tonhasca Júnior   2023-04-08
Świetna ewolucyjna innowacjaktóra okazała się zgubna   Yong   2015-12-10
Dlaczego odmawiamy dostrzegania jaśniejszej strony, choć powinniśmy   Pinker   2018-04-17
Krew, znój, łzy i pot   Tonhasca Júnior   2023-01-19
Mądrość w pułapce autorytetu   Witkowski   2020-04-18
Po prostu nie mogę się doczekać, aby znów wyruszyć w trasę   Tonhasca Júnior   2022-10-27
Pochwała jednoznaczności   Witkowski   2019-10-29
Z perspektywy naszego kurnika   Witkowski   2020-01-16
A co to takie włochate?   Łopatniuk   2016-04-02
A genomy ciągle kurczą się…   Zimmer   2016-11-22
A teraz dobre wiadomości: Sprawy naprawdę idą w dobrym kierunku   Pinker   2015-11-24
A polać wielką wodą…   Cipiur   2019-05-18
A.N. Wilson znowu kopie Darwina, tym razem w “Times”   Coyne   2017-09-07
Adam i Ewa: dwoje, czy więcej niż dwoje przodków?   Coyne   2017-01-07
Afrykańscy naukowcy wzywają do polityki poparcia biologii syntetycznej i innych innowacji   Agaba   2021-12-02
Agroekologia zmienia biednych farmerów w biedniejszych   Muhumuza   2022-06-09
AI – asystent lekarza   Novella   2020-12-09
AI: gorąca randka z “Sydneyem ”   Gotefridi   2023-03-15
Akademicki skandal: troje badaczy umyślnie publikowało fałszywe artykuły o „badaniach żałości”, by pokazać fatalne standardy akademickie w naukach społecznych   Coyne   2018-10-12
Akcja afirmatywna w wieloetnicznym narodzie   Hyams   2020-07-17
Aktywacja telomerazy mogłaby prowadzić do leczenia samej starości   Ridley   2015-10-27
Aktywiści anty-GMO w Afryce szerzą mity i strach, ale nie przedstawiają żadnych naukowych dowodów   Abutu   2023-08-14
Aktywność umysłowa nie zapobiega osłabieniu umysłowej sprawności   Novella   2018-12-15
Akupunktura jadu pszczelego: śmiercionośne znachorstwo, które może zabić     2018-04-23
Akupunktura kontra nauka, wersja lingwistyczna     2017-06-01
Akupunktura kwantowa   Novella   2019-04-23

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk