Prawda

Czwartek, 28 marca 2024 - 14:32

« Poprzedni Następny »


Czy klucz do COVID można znaleźć w rosyjskiej pandemii?


Matt Ridley 2020-06-18


Zabójca przyszedł zimą ze wschodu: gorączka, kaszel, ból gardła, bolące mięśnie, głowa, a czasami śmierć.  Rozprzestrzenił się szybko na wszystkie części globu, z miasta do miasta, używające nowych sieci transportu. W wielu miastach ulice były puste, a sklepy i szkoły porzucone. Milion ludzi zmarło. Pandemia rosyjskiej grypy z lat 1889-90 może ukrywać wskazówki do tego, co zdarzyło się potem – między innymi dlatego, że obecnie sądzi się, że tamta pandemia mogła także być spowodowana koronawirusem.

W dodatku do nowych chorób: SARS, MERS i COVID-19, są cztery inne koronawirusy, które zakażają ludzi. Wszystkie one powodują przeziębienia i są odpowiedzialne za mniej więcej jedno na pięć przeziębień, pozostałe powodują rinowirusy i adenowirusy. Według tego, co możemy powiedzieć na podstawie ich genów, dwa z tych koronawirusów pochodzą od afrykańskich nietoperzy (jeden z nich via alpaki lub wielbłądy), a dwa od azjatyckich gryzoni, jeden via bydło.


Ten ostatni, znany jako OC43, jest najpowszechniejszym koronawirusem przeziębienia. Przybywa każdej zimy i czasami zakaża powtórnie ludzi, którzy już go mieli wcześniej. W odróżnieniu od pozostałych trzech jego pochodzenie nie gubi się w mrokach czasu, ale jest znane i stosunkowo niedawne. Porównując go do jego bydlęcego, bliskiego kuzyna, dr Marc van Ranst z Uniwersytetu Leuven w Belgii wraz z kolegami wykalkulowali w 2005 roku, że miały wspólnego przodka mniej więcej w 1890 roku. (Istnieje także wersja tego samego wirusa, która zaraża świnie, ale jest on nieco bardziej oddalony od ludzkiej i bydlęcej wersji niż te dwie wersje są oddalone od siebie.) Ta data jest więc prawdopodobnym momentem, kiedy wirus po raz pierwszy przeskoczył na ludzi.


Data jest intrygująca, ponieważ w latach 1889-90 była ta wspomniana powyżej straszliwa pandemia, najgorsza w XIX wieku, spowodowana infekcją dróg oddechowych. Ponadto poprzedzała ją globalna epidemia tego, co jak wówczas sądzono, że jest zakaźnym zapaleniem płuc u bydła. Zawsze zakładano, że rosyjska lub azjatycka choroba z lat 1889-90 była rodzajem grypy. Brak jednak bezpośrednich dowodów na to, a niektóre objawy nie w pełni odpowiadają grypie. Biorąc pod uwagę liczbę zachorowań, wydaje się prawdopodobne, że był to wirus nowy dla ludzkiego gatunku i zbieżność dat z przeskokiem międzygatunkowym OC43 nasuwa wyraźne podejrzenia.


Sądzi się, że pierwszy przypadek choroby był w Bucharze w Azji Środkowej wiosną 1889 roku, ale do października choroba dotarła do Konstantynopola i St. Petersburga. W grudniu szpitale wojskowe w stolicy Rosji były przepełnione, fabryki i warsztaty zamknięte z braku robotników i „całe dzielnice w miastach opuszczone przez mieszkańców”, według jednego z raportów. Objawami był ból głowy, gorączka, ból w kościach, wysypka na twarzy i spuchnięte ręce. Choroba trwała pięć do sześciu dni, ale czasami pacjent pozostawał wyczerpany i słaby przez całe tygodnie.


W listopadzie wirus dotarł do Paryża. Na przełomie roku szpitale były pełne, pacjentów umieszczano w wojskowych barakach i namiotach w parkach miejskich. Zamknięto wiele szkół. We Wiedniu szkoły zamknięto wcześniej przed Bożym Narodzeniem i pozostały zamknięte do końca stycznia. W Berlinie chorowało wielu pracowników poczty. W Londynie zachorowało tak wielu prawników, że na pewien czas zamknięto sądy. Jednego dnia w styczniu w szpitalu St Bartholomew w centrum Londynu dr Samuel West znalazł ponad 1000 ludzi tłoczących się na oddziale wypadków doraźnych, większość z nich to byli mężczyźni.  


W każdym kraju stolice i miasta portowe były najbardziej dotknięte, ponieważ miały najwięcej połączeń kolejowych i morskich. Nie ominęło to znakomitości. Rosyjski car, młody król Hiszpanii, prezydent Francji, królowa Szwecji i Lord Salisbury byli chorzy. W Turynie zmarł książę Aosty, który przez krótki czas był królem Hiszpanii, zmarli też cesarzowa Augusta z Niemiec i Lord Napier. Wielkie gazety zrodziły powszechną panikę.


Według nowoczesnej analizy szczyt zgonów przypadł na tydzień kończący się 1 grudnia 1889 roku w St Petersburgu, 22 grudnia w Niemczech, 5 stycznia 1890 roku w Paryżu i 12 stycznia w USA. R0 oceniono na 2,1 a śmiertelność wynosiła gdzieś między 0,1 procenta a 0,28 procenta; są to dane podobne do dzisiejszej pandemii.


Ówczesne doniesienia prasowe mówią, że tak jak dzisiejsza epidemia, rosyjska grypa wydawała się atakować dorosłych bardziej niż dzieci i w niektórych szkołach chorzy byli nauczyciele, ale nie uczniowie. Podobnie jak dzisiejszy wirus, choroba dotykała znacznie poważniej mężczyzn niż kobiety. Gazety pełne były statystyk o śmiertelności, anegdot i dodających otuchy artykułów redakcyjnych.  


W 1890 roku teoria zarazków była daleka od powszechnej akceptacji, a wirusów jeszcze nie odróżniono od bakterii. Nadal popularna była hipoteza ”miazmy” obwinianej za takie pandemie szerzące się w powietrzu, a szybkość, z jaką choroba szerzyła się po świecie, wydawała się wskazywać na coś innego niż osobiste kontakty, chociaż w rzeczywistości przyczyną były podróże koleją. Artykuł redakcyjny w „Lancet”, przypominający dzisiejsze fantazje w sprawie 5G, zauważył, że niedawno były trzęsienia ziemi: „Dlaczego to kłopotliwe zjawisko nie miało dać szkodliwych emanacji z ziemi?”


W marcu 1890 roku pandemia wygasała w większości miejsc, podobnie jak to wiosną robią przeziębienia i grypa dzisiaj. Sezonowy wzór przeziębień i gryp jest tak uderzający, że nie może być przypadkiem, iż w maju dzisiejsza pandemia także zaczęła cofać się na całym świecie, niezależnie od stosowanej polityki. Latem 1890 roku wirus usadowił się na południowej półkuli po dotarciu do Australii w marcu. Wróciła do Europy kolejnej zimy i wracała przez kilka lat potem.    


Jeśli OC43 był przyczyną pandemii 1889-90 — co, oczywiście, w żadnym razie nie jest dowiedzione – i zakładając, że powoduje może jedno na dziesięć przeziębień dzisiaj, to wyewoluował w stronę niższej zjadliwości. Łatwo zobaczyć, jak dzieje się to przy wirusach dróg oddechowych, które przenoszą się przez rozmowy ludzi i podawanie rąk. Mutacje, które wpływają na zjadliwość wirusa, mają także wpływ na ludzi, którzy je przenoszą: jeśli wirus wysyła cię do łóżka i czujesz się paskudnie, nie przekażesz go wielu ludziom. W nieuniknionej walce o przetrwanie łagodniejsze szczepy wyprą z czasem te groźniejsze. To dlatego tak wiele wirusów przeziębienia dotyka nas, ale zabija tak niewielu, poza sytuacją, kiedy są nowe dla naszego gatunku.


Może także pewien stopień reakcji odpornościowej w populacji pomaga łagodzić skutki wirusa, nawet bez osiągnięcia pełnej i trwałej odporności. Częściowa odporność krzyżowa wydaje się istnieć dzisiaj, przy czym ci, którzy mieli przeziębienie spowodowane kornawirusem, nie łapią COVID-19, albo nie chorują bardzo ciężko.  


Oto niepokojąca myśl: a jeśli lockdown hamuje ten ewolucyjny proces przez ograniczenie choroby do miejsc, w których nadal może kwitnąć, gdy wciąż jest śmiertelnie groźny, takich jak szpitale? Nasz los jest jasny: bez szczepionki lub lekarstwa COVID-19 wygaśnie, powróci, ale będzie mniej śmiertelny aż w końcu stanie się nieodróżnialny od każdego innego przeziębienia.


My article for Spectator:

Could the key to COVID be found in the Russian pandemic?

Rational Optimist, 5 czerwca 2020

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska



Matt Ridley


Brytyjski pisarz popularnonaukowy, sympatyk filozofii libertariańskiej. Współzałożyciel i b. prezes International Centre for Life, "parku naukowego” w Newcastle. Zrobił doktorat z zoologii (Uniwersytet Oksfordzki). Przez wiele lat był korespondentem naukowym w "The Economist". Autor książek: The Red Queen: Sex and the Evolution of Human Nature (1994; pol. wyd. Czerwona królowa, 2001, tłum. J.J. Bujarski, A. Milos), The Origins Of Virtue (1997, wyd. pol. O pochodzeniu cnoty, 2000, tłum. M. Koraszewska), Genome (1999; wyd. pol. Genom, 2001, tłum. M. Koraszewska), Nature Via Nurture: Genes, Experience, and What Makes us Human (także jako: The Agile Gene: How Nature Turns on Nurture, 2003), Rational Optimist 2010.
W księgarniach jest już najnowsza książka Matta Ridleya: 



Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj






Nauka

Znalezionych 1469 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Kameleon przekazuje różne informacje różnymi częściami ciała   Yong   2013-12-14
Paradoksalne cechy genetyki inteligencji   Ridley   2013-12-18
Wielki skandal z biopaliwami   Lomborg   2013-12-19
Przedwczesna wiadomość o śmierci samolubnego genu   Coyne   2013-12-22
Czy jest życie na Europie?   Ridley   2013-12-22
Nowa data udomowienia kotów: około 5300 lat temu – i to w Chinach   Coyne   2013-12-26
Na Zeusa, natura jest przeżarta rują i korupcją   Koraszewski   2013-12-26
Proces cywilizacji   Ridley   2013-12-28
Jak karakara wygrywa z osami   Cobb   2013-12-29
Żebropławy, czyli dziwactwa ewolucji   Coyne   2013-12-30
Czy może istnieć sztuka bez artysty?    Wadhawan   2013-12-30
Zderzenie mentalności   Koraszewski   2014-01-01
Skrzydlaci oszuści i straż obywatelska   Young   2014-01-02
Delfiny umyślnie narkotyzują się truciznami rozdymków   Coyne   2014-01-04
Długi cień anglosfery   Ridley   2014-01-05
Ciemna materia genetyki psychiatrycznej   Zimmer   2014-01-06
Co czyni nas ludźmi?   Dawkins   2014-01-07
Twoja choroba na szalce   Yong   2014-01-08
Czy mamut włochaty potrzebuje adwokata?   Zimmer   2014-01-09
Pradawne rośliny kwitnące znalezione w bursztynie   Coyne   2014-01-10
Ratując gatunek możesz go niechcący skazać   Yong   2014-01-11
Ewolucja ukryta w pełnym świetle   Zimmer   2014-01-13
Koniec humanistyki?   Coyne   2014-01-15
Jak poruszasz nogą, która kiedyś była płetwą?   Yong   2014-01-16
Jak wyszliśmy na ląd, kość za kością   Zimmer   2014-01-19
Twoja wewnętrzna mucha   Cobb   2014-01-22
Ukwiał żyje w antarktycznym lodzie!   Coyne   2014-01-25
Dlaczego poligamia zanika?   Ridley   2014-01-26
Wspólne pochodzenie sygnałów płodności   Cobb   2014-01-28
Ewolucja i Bóg   Coyne   2014-01-29
O delfinach, dużych mózgach i skokach logiki   Yong   2014-01-30
Dziennikarski „statek upiorów” Greg Mayer   Mayer   2014-01-31
Dlaczego leniwce wypróżniają się na ziemi?   Bruce Lyon   2014-02-02
Moda na kopanie nauki   Coyne   2014-02-03
Neandertalczycy: bliscy obcy   Zimmer   2014-02-05
O pochodzeniu dobra i zła   Coyne   2014-02-05
Sposób znajdowania genów choroby   Yong   2014-02-07
Czy humaniści boją się nauki?   Coyne   2014-02-07
Kiedy zróżnicowały się współczesne ssaki łożyskowe?   Mayer   2014-02-10
O przyjaznej samolubności   Koraszewski   2014-02-12
Skąd wiesz, że znalazłeś je wszystkie?   Zimmer   2014-02-15
Nauka odkrywa nową niewiedzę o przeszłości   Ridley   2014-02-18
Żyjące gniazdo?   Zimmer   2014-02-19
Planeta tykwy pospolitej   Zimmer   2014-02-21
Nowe niezwykłe skamieniałości typu “Łupki z Burgess”   Coyne   2014-02-22
Dziennik z Mozambiku: Pardalota   Naskręcki   2014-02-23
Wskrzeszona odpowiedź z kredy na “chorobę królów”   Yong   2014-02-26
Dziennik z Mozambiku: Sybilla     2014-03-01
Spojrzeć ślepym okiem   Yong   2014-03-02
Intelektualne danie dnia  The Big Think   Coyne   2014-03-04
Przeczołgać się przez mózg i nie zgubić się   Zimmer   2014-03-05
Gdzie podziewają się żółwiki podczas zgubionych lat?   Yong   2014-03-10
Supergen, który maluje kłamcę   Yong   2014-03-14
Idea, którą pora oddać na złom   Koraszewski   2014-03-15
Zwycięstwa bez chwały   Ridley   2014-03-17
Twarde jak skała   Naskręcki   2014-03-18
Pasożyty informacyjne   Zimmer   2014-03-19
Seymour Benzer: humor, historia i genetyka   Cobb   2014-03-21
Kto to był Per Brinck?   Naskręcki   2014-03-23
Potrafimy rozróżnić między przynajmniej bilionem zapachów   Yong   2014-03-25
Godzina Ziemi czyli o celebrowaniu ciemności   Lomborg   2014-03-27
Słonie słyszą więcej niż ludzie   Yong   2014-03-30
Niebo gwiaździste nade mną, małpa włochata we mnie   Koraszewski   2014-03-31
Wielkoskrzydłe   Naskręcki   2014-04-02
Najstarsze żyjące organizmy   Coyne   2014-04-03
Jak zmienić bakterie jelitowe w dziennikarzy   Yong   2014-04-06
Eureka! Sprytne wrony to odkryły   Coyne   2014-04-07
Sukces upraw GM w Indiach   Lomborg   2014-04-09
Wirus, który sterylizuje owady, ale je pobudza   Yong   2014-04-12
Przystosować się do zmiany klimatu   Ridley   2014-04-14
Jeden oddech, który zmienił planetę   Naskręcki   2014-04-16
Najgorsze w karmieniu komarów jest czekanie   Yong   2014-04-17
Kłopotliwa podróż w przyszłość   Ridley   2014-04-19
Pierwsze spojrzenie na mikroby współczesnych łowców zbieraczy     2014-04-23
Seksizm w nauce o jaskiniowych owadach   Coyne   2014-04-26
Musza bakteria zaprasza inne muszki na uczty owocowe   Yong   2014-04-27
Zachwycający rabuś, który liczy sto milionów lat   Cobb   2014-04-28
Mądrość (małych) tłumów   Zimmer   2014-04-29
Tak bada się ewolucję inteligencji u zwierząt   Yong   2014-05-02
Fantastyczna mimikra tropikalnego pnącza   Coyne   2014-05-03
Dlaczego większość zasobównie wyczerpuje się   Ridley   2014-05-04
Pomidory tworzą pestycydy z zapachu swoich sąsiadów   Yong   2014-05-07
Potrawy z pasożytów   Zimmer   2014-05-08
Technologia jest często matką nauki, a nie odwrotnie   Ridley   2014-05-09
Montezuma i jego flirty   Coyne   2014-05-11
Insekt dziedziczy mikroby z plemnika taty   Yong   2014-05-12
Polowanie na nietoperze   Naskręcki   2014-05-14
Zmień swoje geny przez zmianę swojego życia   Coyne   2014-05-15
Obrona śmieciowego DNA   Zimmer   2014-05-17
Gdzie są badania zwierzęcych wagin?   Yong   2014-05-20
Niemal ssaki   Naskręcki   2014-05-21
Zobaczyć jak splątane są gałęzie drzewa   Zimmer   2014-05-23
Dlaczego ramiona ośmiornicy nie plączą się   Yong   2014-05-24
Niezwykły pasikonik szklany   Naskręcki   2014-05-27
Wąż zgubiony i ponownie odnaleziony   Mayer   2014-05-28
Niespodziewani krewni mamutaków   Yong   2014-05-30
Trochę lepszy  świat   Ridley   2014-05-31
Tam, gdzie są ptaki   Mayer   2014-06-01
Ewolucja, ptaki i kwiaty   Coyne   2014-06-02
Jestem spełniony   Naskręcki   2014-06-04

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk