Prawda

Piątek, 29 marca 2024 - 08:35

« Poprzedni Następny »


Aktywność umysłowa nie zapobiega osłabieniu umysłowej sprawności


Steven Novella 2018-12-15


W neuronauce toczy się bardzo interesująca dyskusja o wpływie tak zwanego ”trenowania mózgu” na sprawności poznawcze i hamowanie procesu ich osłabienia. Oczywiście, żadne pojedyncze badanie nie rozstrzygnie tej debaty, ale nowe badanie dodaje kolejny kawałek do tej układanki. Niestety, pokazuje, że wzmożona aktywność umysłowa (układanie łamigłówek, rozwiązywanie problemów itd.) nie zmienia przebiegu osłabienia sprawności umysłowej w późnych latach życia.

Cofnijmy się jednak trochę i szerzej przedstawmy problem. Nadrzędnym pytaniem jest to – jaki wpływ na umysł i zdolności poznawcze ma zajmowanie się różnego rodzaju aktywnością umysłową? Ze skrajnego końca opinii w sprawie tego pytania – że pewne rodzaje aktywności umysłowej mogą dawać szeroko zakrojone korzyści - wyrósł cały przemysł chałupniczy. To jest twierdzenie stojące za „trenowaniem mózgu” – zajmowanie się specjalnie zaprojektowanymi układankami czyni cię bystrzejszym, a może nawet zapobiegać demencji starczej.  


Choć często przytacza się Lumosity jako autora tych twierdzeń, sądzę, że zaczęło się to dużo wcześniej, w latach 1990. wraz z ruchem „Baby Mozart”. W 1993 roku w ”Nature” opublikowano krótki artykuł dotyczący niewielkiej liczby studentów, którzy albo słuchali klasycznej muzyki, albo po prostu odpoczywali. Następnie dano im do wykonania zadanie składania papieru i ci, którzy słuchali muzyki, wypadli lepiej. To było małe badanie wstępne na studentach uniwersytetu, które pokazało bardzo wąski efekt. Niemniej w jakiś sposób to małe i nieistotne badanie posłużyło do stworzenia mitu o tak zwanym ”efekcie Mozarta” – że dzieci, które słuchają klasycznej muzyki, będą ogólnie bystrzejsze.


Późniejsze badanie nie wykazały takiego efektu, ale dżinn wydostał się z butelki. Chałupniczy przemysł produktów “Baby Mozart” i “Baby Einstein” (bo, dlaczego nie?) kwitnie do dnia dzisiejszego. To zrodziło ogólniejsze twierdzenie, że aktywność umysłowa może ”wytrenować mózg”, by człowiek był ogólnie umysłowo sprawniejszy.


Jak to się często dzieje, kupczący szarlatanerią pojawili się pierwsi, a nauka, kulejąc, przyszła potem. Ich celem jest stworzenie rynku na ich szarlatańskie produkty, zanim wypowie się nauka. Teraz jest to część kultury. Baby Mozart jest z nami na dobre, niezależnie od tego, co mówi nauka.  


Ale co z pytaniem – czy trenowanie mózgu działa? Krótką odpowiedzią jest „nie”. Tym, co pokazuje już ponad dwadzieścia lat badań, jest, że wykonywanie konkretnej aktywności umysłowej czyni cię sprawniejszym w wykonywaniu tej konkretnej aktywności umysłowej i to tyle. Jeśli rozwiązujesz Sudoku, stajesz się coraz lepszy w Sudoku, nie stajesz się ogólnie bardziej inteligentny. To polepszenie może rozszerzyć się nieco na blisko spokrewnione zadania, ale nie ogólnie na zadania innego rodzaju. Innymi słowy, jeśli rozwiązujesz zagadki słowne, możesz być nieco lepszy w podobnych zagadkach słownych, ale nie w zadaniach opartych na przedmiotach fizycznych (i z pewnością nie podnosi to ogólnego IQ).


Wyjątek może dotyczyć zadań wizualno-przestrzennych. Granie w gry, które wymagają rozumowania przestrzennego, może poprawić ogólne rozumowanie przestrzenne.


Osobne, ale związane z tym pytanie, dotyczy spadku sprawności umysłowej i demencji starczej. Czy aktywność umysłowa zapobiega demencji czyli powolnemu obniżaniu się sprawności umysłowej w miarę starzenia się? To jest tematem obecnego badania. Przez 15 lat badano 498 ochotników. Wszyscy urodzili się w 1936 roku i brali udział w szkockim Badaniu Zdrowia Psychicznego w 1947 r. W badaniu istotnie odkryto, że ci, którzy byli umysłowo aktywniejsi przez całe życie, mieli także lepszą funkcję poznawczą. Jest to jednak wyłącznie korelacja, nie można więc wyciągać wniosków o przyczynowości. Biorąc pod uwagę inne badania, wydaje się równie prawdopodobne, że ci, którzy są bystrzejsi, są bardziej aktywni umysłowo, nie zaś odwrotnie.


Jeśli jednak założymy, że jest jakiś efekt w drugą stronę, to znaczy to, że aktywność umysłowa przez całe życie jest dobrym pomysłem i że to będzie skorelowane lub może przyczynić się do ogólnie wyższej sprawności poznawczej.


W badaniu odkryto jednak również, że ci, którzy byli aktywniejsi umysłowo, nie tracili wolniej sprawności umysłowej na starość. To jest niesłychanie rozczarowujące, ale to pokazują dane.  Pociechą jest to, że jeśli jesteś aktywny umysłowo przez całe życie, masz wyższy punkt wyjściowy, nawet więc, jeśli opadasz równie szybko, opadasz z większej wysokości i dlatego możesz dłużej zachować sprawność poznawczą.  


Ogólnie rzecz biorąc, to badanie jest zgodne z ogólnymi badaniami na ten temat – cokolwiek robisz, robisz to lepiej, ponieważ ćwiczysz to. Nazywanie tego „trenowaniem mózgu” jest reklamiarstwem – jest to zwyczajne uczenie się i ćwiczenie. Im więcej robisz, tym robisz to lepiej. To nie wydaje się uogólniać na inne funkcje mózgu i nie zapobiega normalnemu starzeniu się. Jest to po prostu uczenie się.


Jednak życie pełne umysłowej aktywności i uczenia się koreluje z większymi zdolnościami poznawczymi (oczywiście), a to daje nam większą rezerwę w późnym życiu. Dokładnie tak samo jest z aktywnością fizyczną. Nie można nadrobić całego życia w lenistwie magicznymi ćwiczeniami na starość. Całe życie aktywności fizycznej czyni cię fizycznie sprawnym i daje większą rezerwę na starość. Nie chodzi o zniechęcanie ludzi starych do aktywności – aktywność jest dobra i zdecydowanie pomocna. Ale nie ma tu magii i lepiej jest być aktywnym umysłowo i fizycznie przez całe życie.


Tak więc, jak to się zdarza czasami, po dziesięcioleciach badań, zatoczyliśmy koło i wróciliśmy do tego, co zdrowy rozsądek powiedziałby nam od razu.


Study – Mental Activity Does Not Prevent Decline

11 grudnia 2018

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska



Steven Novella 

Neurolog, wykładowca na Yale University School of Medicine. Przewodniczący i współzałożyciel New England Skeptical Society. Twórca popularnych (cotygodniowych) podkastów o nauce The Skeptics’ Guide to the Universe. Jest również dyrektorem Science-Based Medicine będącej częścią James Randi Educational Foundation (JREF), członek Committee for Skeptical Inquiry. (CSI) oraz członek założyciel Institute for Science in Medicine. Prowadzi blog Neurologica.
 

Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj






Nauka

Znalezionych 1470 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Uprawy GM są dobre dla środowiska     2014-07-08
Bliskie spotkania z baronem MünchausenemPaulina Łopatniuk     2017-07-22
Indyjscy farmerzy wysiali ziarna GMO w proteście obywatelskiego nieposłuszeństwa     2019-06-13
Coraz mniejsza część głównych plonów roślin jadalnych na świecie idzie na wyżywienie głodnych, a coraz więcej wykorzystuje się do celów niespożywczych     2022-05-28
Maniok o wysokiej zawartości żelaza i cynku może poprawić odżywianie i zdrowie w Afryce Zachodniej     2019-02-05
Pierwsze spojrzenie na mikroby współczesnych łowców zbieraczy     2014-04-23
Wojna domowa w ludzkim genomie     2014-10-13
Badania dowodzą, że fakty nie mają znaczenia: jak propaganda wykorzystuje i normalizuje antysemityzm     2022-08-03
Nazistowscy lekarze i dzisiejsi antysemici: redefinicja etyki, żeby usprawiedliwić prześladowania Żydów     2022-07-18
Film dokumentalny “Know GMO”, nakręcany w Afryce, stawia wyzwanie panikarskiej kampanii straszenia ludzi     2015-11-07
Carl Zimmer o gatunkach i ochronie     2024-02-29
Maleńkim lisom na Wyspach Santa Barbara brakuje różnorodności genetycznej i strachu przed ludźmi     2016-05-15
Ekomodernizm i zrównoważona intensyfikacja     2015-06-17
Chemicznie zakamuflowana żaba     2015-12-12
Nie jesteśmy wszyscy neandertalczykami: tak postępuje nauka     2016-02-02
Strepsiptera – najdziwaczniejsze owady?     2015-12-22
Nigeria gotowa na spełnienie oczekiwań rolników     2022-07-08
Ogniska odry w Brooklynie w 2013 r.: Badanie kosztów antyszczepionkowej pseudonauki     2018-08-14
Atak “doktorostwa Wolfson” na rodziców chłopca, który zmarł na koklusz     2018-09-20
Naiwna promocja “integrowania” znachorstwa do medycyny     2018-01-29
Triumf Mao: Światowa Organizacja Zdrowia oficjalnie akceptuje szarlatanerię tradycyjnej chińskiej medycyny     2019-06-04
Rolnictwo biodynamiczne: podobne do antropozoficznej medycyny, ale dla farm     2018-04-06
Fabrizio Benedetti pyta: “Czy badania placebo wzmacniają pseudonaukę?”     2019-11-01
Naturopaci: potrafią uczynić nawet sól z Epsom potencjalnym zabójcą     2017-10-23
Obniżenie poprzeczki dla tradycyjnej medycyny chińskiej dla ideologii i zysku     2017-12-29
Szarlatan handlujący fałszywą nadzieją     2017-05-12
Czego może nas nauczyć była zwolenniczka antyszczepionkowców, Kelley Watson-Snyder     2019-08-30
Nanocząstki: nowy, jedyny, prawdziwy powód wszystkich chorób?     2017-03-24
Finansowanie społecznościowe terapii komórkami macierzystymi o nieudowodnionej skuteczności: wykorzystywanie hojności obcych, by płacić za szarlatanerię     2018-05-18
Antyszczepionkowcy - pielęgniarka lub lekarz nie powinni opiekować się dziećmi     2018-09-10
Wybuchy epidemii odry w Europie: zapowiedź tego, co przyjdzie do USA?     2017-07-24
Szczepionka HPV działa. Koniec kropka     2019-07-13
Akupunktura kontra nauka, wersja lingwistyczna     2017-06-01
Śmiertelność z powodu raka nadal spada wbrew twierdzeniom szarlatanów     2020-02-11
Efekt Krugera-Dunninga, antyszczepionkowcy i arogancja ignorancji     2018-08-09
Dlaczego sądy nie powinny rozstrzygać o nauce     2018-12-13
Tydzień Świadomości Homeopatii. Pomaga przypomnieć ludziom, że jest to szarlataneria!     2018-05-02
Plastry uśmierzające ból z Luminas: gdzie słowa „kwantum” i „energia” w rzeczywistości znaczą „magia”     2018-09-07
Zabobonne pojęcia u sedna przekonań antyszczepionkowych     2017-08-21
Tako rzecze antyszczepionkowa “wojowniczka mama”, Brittney Kara: jeśli szczepionki są tak wspaniałe, to dlaczego nie wspomina ich Biblia?     2018-04-26
Jak to jest, że Stanisław Burzyński nadal żeruje na zrozpaczonych pacjentach z rakiem?     2018-05-12
Helen Lawson i czarna maść: wycinanie, wypalanie i zatruwanie w sposób „naturalny”     2018-06-09
Homeopatia, wibracje i oszustwo     2018-06-12
Kolejne przypomnienie, nie ma epidemii autyzmu     2017-03-13
Akupunktura jadu pszczelego: śmiercionośne znachorstwo, które może zabić     2018-04-23
Naturopatyczna propaganda głosi normalne porady dotyczące stylu życia jako własne i dodaje szamaństwo     2018-02-14
Rzekł antyszczepionkowiec: Szczepionki powodują autyzm u psów!     2017-04-28
Dychotomiczne myślenie, niepewność i zaprzeczanie nauce     2020-01-01
Dlaczego szarlatani nie powinni nadzorować sami siebie     2019-05-08
Zły tydzień dla homeopatii jest dobrym tygodniem dla nauki     2018-03-23
Inicjatywa „Globalna Spójność”: nonsens na globalną skalę     2018-04-11
Dziennik z Mozambiku: Sybilla     2014-03-01
Dwudziestu dziewięciunaukowców publikuje artykuł w obronie merytorycznych podstaw w nauce     2023-05-01
Musi się potępić akademicki mobbing uczonego     2018-12-14
Przekonania antyoświeceniowe są „zaskakująco trwałe”     2018-05-11
Na zdrowie: izraelscy naukowcy warzą piwo na ”wskrzeszonych” drożdżach sprzed 5000 lat     2019-05-31
Ostateczna klęska teorii ewolucji     2016-02-15
Co mówi nam ruch płaskiej Ziemi     2018-05-17
Organiczne środki owadobójcze są szkodliwe dla pożytecznych owadów     2022-04-30
Wspólne pochodzenie sygnałów płodności   Cobb   2014-01-28
Uderzające podobieństwo: rewolucyjne wyniki badań nad bliźniętami   Dynesen   2018-08-27
Opera mydlana z życia łysek amerykańskich, część III   Lyon   2017-07-28
Edytowanie genów kluczem do ulepszenia podstawowych upraw w Afryce   Abugu   2021-10-01
Aktywiści anty-GMO w Afryce szerzą mity i strach, ale nie przedstawiają żadnych naukowych dowodów   Abutu   2023-08-14
Ugandyjscy studenci nalegają na powszechne stosowanie biotechnologii i uchwalenie prawa o biobezpieczeństwie   Agaba   2021-11-17
Afrykańscy naukowcy wzywają do polityki poparcia biologii syntetycznej i innych innowacji   Agaba   2021-12-02
 Syntetyczna biologia oferuje obietnicę rozwiązania globalnego problemu z plastikiem   Agaba   2021-12-13
Czy wykształceni ludzie są bardziej antysemiccy?   Albert Cheng i Ian Kingsbury   2021-04-05
Fałszywe nadzieje i niewidzialni wrogowie   Anomaly   2018-02-09
Skuteczny kontra patologiczny altruizm   Anomaly   2018-10-10
Dziwaczny rodzaj rasistowskiego patriarchatu   Arora   2020-12-31
Pierwsza spożywcza roślina GMO w Ghanie   Baffour-Awuah   2022-04-16
Wszystkie antyizraelskie wiadomości zasługują na publikację   Bard   2021-09-04
Strzelby, zarazki, maszyny to zdecydowanie antyrasistowska książka. Dlaczego lewica jej nie kocha?   Barnett   2021-10-13
Opowieść o dwóch krzywych dzwonowych   Ben Winegard   2017-04-12
Przeddarwinowscy “darwiniści”   Berry   2020-10-16
Nie karm mózgu śmieciowym jedzeniem   Bhogal   2022-08-10
Niebezpieczne życie antropologa   Blackwell   2019-10-12
Nowe zastosowania zużytych filtrów do dializy   Blum   2018-08-07
Odwołajcie antyszczepionkową konferencję w Tel Awiwie   Blum   2019-11-15
Fałszywa pokora nie uratuje planety   Boudry   2020-01-09
Dlaczego środowiskowcy stanowią większą przeszkodę dla skutecznej polityki klimatycznej niż negacjoniści?   Boudry   2022-02-21
Ryzyko niewarte podejmowania: list otwarty do moich kolegów w świecie akademickim   Boutwell   2017-06-14
Stagnacja socjologii i jej przyczyny   Boutwell   2017-03-21
Ewolucyjne wyjaśnienie nienaukowych przekonań   Bretl   2020-01-31
Dlaczego leniwce wypróżniają się na ziemi?   Bruce Lyon   2014-02-02
Zaprzeczanie neuronauce o różnicach płci   Cahill   2019-04-05
Propaganda w wykonaniu nauczycieli akademickich   Chesler   2021-06-02
Nagonka na Izrael grasuje w stowarzyszeniach nauk ścisłych, medycyny i edukacji   Chesler   2021-06-24
Ugandyjski dziennikarz: jak informować o biotechnologii, kiedy jej krytycy rozsiewają dezinformację?   Christopher Bendana   2017-11-03
A polać wielką wodą…   Cipiur   2019-05-18
Zrozumienie nowoczesnych horrorów afrykańskich zakorzenionych w handlu niewolnikami przez Ocean Indyjski   Clarfield   2019-02-28
Ewolucyjne korzyści udawania ofiary   Clark   2021-03-11
Co byłoby, gdyby Wilkins i Franklin umieli ze sobą współpracować?   Cobb   2016-09-03
Ewolucja człowieka: zarośnięty brzeg   Cobb   2016-02-24
Google świętuje Antoniego van Leeuwenhoeka   Cobb   2016-10-31
Ogony CAT osłabiają centralny dogmat – dlaczego ma to znaczenie i dlaczego nie ma   Cobb   2015-01-08
Z okazji urodzin Maxa Delbrücka   Cobb   2016-09-22
Wesołych Świąt od Oswalda Avery’ego – ale co byłoby, gdyby zmarł wcześniej?   Cobb   2016-12-30
Kacze dzioby, Umwelt i a priori Kanta   Cobb   2019-03-04

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk