Po “wskrzeszeniu Hagia Sophia” jako meczetu, prezydent Turcji, Recep Tayyip Erdogan, przysiągł w piątek “wyzwolić meczet Al-Aksa” z rąk Izraela.
W zeszłym tygodniu została podjęta decyzja o zmianie statusu starożytnej bazyliki Hagia Sophia, która została zamieniona w meczet w 1452 roku, a następnie zamieniona na muzeum w 1934 roku.
To kolejny krok na drodze coraz bardziej autorytarnej agendy Ankary, która uczyniła z Turcji największe na świecie więzienie dla dziennikarzy, gdzie więzi się dysydentów pod zarzutem terroryzmu i dokonuje coraz dalej idących inwazji militarnych na sąsiednie kraje.
Wskrzeszenie meczetu w Hagia Sophia Erdogan połączył z zapowiedzią wyzwolenia meczetu Al-Aksa - donosiła strona internetowa tureckiego prezydenta. “Wskrzeszenie Hagia Sophia idzie śladem woli muzułmanów na całym świecie… wskrzeszenie Hagia Sophia jest ponownym rozpaleniem płomienia nadziei muzułmanów i wszystkich uciśnionych, skrzywdzonych, poniewieranych i wykorzystywanych”.
Przemówienie, wygłoszone po turecku, zostało przetłumaczone nieco inaczej na arabski i na angielski, najwyraźniej jako sposób ukrycia części poglądów Ankary na to, jak wiąże ona sprawę Hagia Sophia z szerszą agendą.
W arabskim tłumaczeniu zamiana Hagia Sophia w meczet jest częścią “powrotu “Al-Aksy” do wolności, co zasadniczo oznacza zamiar wygnania Izraela ze Starego Miasta Jerozolimy, gdzie mieści się Al-Aksa.
Prezydent Turcji połączył tę decyzję z odrodzeniem islamu od Buchary w Uzbekistanie do Andaluzji w Hiszpanii. Ta terminologia, wiążąca Al-Aksę w Jerozolimie z Hagia Sophia i Hiszpanią, jest rodzajem zakodowanego komunikatu o szerszej religijnej agendzie. W angielskim przekładzie to nawiązanie do Hiszpanii jest usunięte, choć jest włączone w przekład na arabski.
Obecny prezydent Turcji od dawna orędował za sprawą palestyńską i jest skrajnym krytykiem Izraela, włącznie z jego znanym wymaszerowaniem ze sceny w Davos podczas rozmowy z byłym prezydentem Izraela, Szimonem Peresem, w 2009 roku. Turcja wysłała następnie do Gazy flotyllę w próbie złamania izraelskiej blokady Gazy, co doprowadziło do śmierci 10 obywateli tureckich, kiedy izraelskie siły zatrzymały statek Mavi Marmara.
W ostatnich latach religijne i polityczne władze Turcji wypowiadały się coraz bardziej wrogo o Izraelu, przysięgając w czerwcu mobilizację „islamskiej ummah” przeciwko izraelskim planom rozszerzenia izraelskiej jurysdykcji na Dolinę Jordanu.
Powiązanie tej dużej zmiany w statusie Hagia Sophia z Jerozolimą pokazuje, że ambicje Ankary idą znacznie dalej niż tylko ponowne wprowadzenie islamskich modlitw do historycznej bazyliki w Stambule; jest to część większego, islamskiego planu dla regionu.
Rządząca Turcją partia AKP jest zakorzeniona w Bractwie Muzułmańskimi. Turcja jest bliskim sojusznikiem Hamasu w Gazie. Hamas jest także zakorzeniony w Bractwie Muzułmańskim. Ta strategia Turcji dąży do rozszerzenia wpływów w regionie dzięki grupom i krajom o podobnych poglądach, takim jak Katar i Rząd Zgody Narodowej w Libii.
Turcja stara się zająć miejsce Arabii Saudyjskiej i innych krajów w regionie, takich jak Egipt i Jordania, jako główna wyrocznia o tym, co jest “islamskie”.
Znaczy to, że przywódcy Ankary wierzą, że zmiany w Hagia Sophia są tylko pierwszym krokiem w szerszej, religijno-militarnej agendzie na Bliskim Wschodzie. Turcja dokonała inwazji części wschodniej Syrii w październiku 2019 roku po oczyszczeniu z ludności kurdyjskiego region Afrin w Syrii w styczniu 2018 roku.
Turcja zwerbowała również syryjskich uchodźców do walk w wojnie domowej w Libii jako część umowy energetycznej i militarnej z Trypolisem. W czerwcu Turcja rozpoczęła naloty w Iraku na kurdyjskie osiedla, twierdząc, że walczy z „terroryzmem”.
Pewnego dnia Turcja może także skierować się na Jerozolimę. Przemówienie w Hagia Sophia wyraźnie wskazuje, że jest to w jej planach na przyszłość.
Turkey vows to ‘liberate Al Aqsa’ after turning Hagia Sophia to mosque
Jerusalem Post, 11 lipca 2020
Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska
