Prawda

Wtorek, 23 kwietnia 2024 - 17:20

« Poprzedni Następny »


Trauma Holocaustu: czy jest dziedziczona epigenetycznie?


Jerry A. Coyne 2015-09-02


Istnieje obecnie kilka przykładów modyfikacji wyglądu i zachowania jednostki przez środowisko i wpływu na geny jednostki, zazwyczaj przez przyłączenie grup metylowych do określonych nukleotydów w sekwencji DNA. Jest to rodzaj spowodowanej przez środowisko modyfikacji epigenetycznej. Zazwyczaj jednak modyfikacja zasad DNA może być także kodowana przez inne części DNA: odcinki genów, które „mówią” organizmowi: „wstaw grupę metylową w miejsce X na genie Y”.  Większość zmian epigenetycznych, o których wiemy, oraz każdy przykład takich zmian, które biorą udział w adaptacjach, nie są spowodowane przez środowisko, ale przez instrukcje od innych genów. Na przykład, DNA macierzyńskie i ojcowskie są modyfikowane przez inne geny epigenetycznie w różny sposób, i prowadzą walkę w płodzie, ponieważ interesy reprodukcyjne ojca różnią się od interesów reprodukcyjnych matek.

OSTRZEŻENIE: Długie i szczegółowe omówienie pracy o genetyce.

 

Choć więc wiadomo, że istnieją środowiskowe modyfikacje epigenetyczne genów, a także, że przekazywane są przez dwa lub więcej pokolenia, nie jest to częste zjawisko i nie są podstawą jakiejkolwiek adaptacji, która wyewoluowała w organizmach. I nie mogą być, ponieważ ewolucyjne zmiany genetyczne muszą być przekazywane trwale. Środowiskowo spowodowane zmiany DNA, ponieważ znikają po jednym do trzech pokoleń, nie mogą być w zasadzie odpowiedzialne za ewolucję adaptacyjną. Ponadto, mapowanie genów powodujących adaptacje w ramach jednego gatunku i między gatunkami pokazuje, że w rzeczywistości są one nieodmiennie spowodowane zamianą samych zasad DNA, nie zaś epigenetycznymi modyfikacjami genów przez środowisko.


Mimo nietrwałości spowodowanych środowiskiem zmian epigenetycznych i braku dowodów, że biorą one udział w jakiejkolwiek ewolucji adaptacyjnej, ludzie nadal biją w tamtamy epigenetyki. Epigenetyka jest bowiem rodzajem „dziedziczenia lamarkowskiego” i gdyby środowisko naprawdę mogło powodować adaptacyjne zmiany DNA, które byłyby dziedziczone permanentnie, to byłaby to neo-neo-darwinowska forma ewolucji: spowodowałaby – zależnie od jej częstotliwości – olbrzymią zmianę w naszym rozumieniu tego, jak działa ewolucja. (Sam Darwin sugerował taki rodzaj dziedziczenia lamarkowskiego w O powstawaniu gatunków, ale eksperymenty pokazały, że był w błędzie.)


Teraz jednak nowy artykuł w „Biological Psychiatry” autorstwa Rachel Yehuda i in. (odnośnik poniżej) wydaje się pokazywać nie tylko dziedziczenie epigenetyczne u ludzi spowodowane wpływami środowiskowymi, ale że tym wpływem środowiskowym był Holocaust, który wywołał traumę. Trauma, jak twierdzą ci badacze, spowodowała metylację zasady DNA w genie związanym z reakcją na stres, FK506-binding-protein-5, czyli FKBP5. W porównaniu z grupą kontrolną (Europejczykami, których nie uznaje się za ocalonych z Holocaustu), ci dorośli, którzy przeżyli Holocaust mieli więcej metylacji na jednej zasadzie DNA w tym genie – ale nie na dwóch innych badanych zasadach. Ponadto różnica między grupą kontrolną a poddanymi „eksperymentowi” trwała w następnym pokoleniu: potomstwo ocalonych miało znacznie niższą metylację w tym samym miejscu niż potomstwo grupy kontrolnej (ludzi, którzy żyli podczas wojny, ale nie doświadczyli Holocaustu).


Autorzy bardzo ostrożnie formułują swoje stanowisko, jak piszą w streszczeniu: 


Jest to pierwsze pokazanie transmisji do dziecka traumy rodzicielskiej, która zaszła przed jego poczęciem, związanej ze zmianami epigenetycznymi w obu pokoleniach, co dostarcza potencjalnego zrozumienia tego, jak poważna trauma psychologiczna może mieć skutki międzypokoleniowe.                                                                                


Inni nie byli tak ostrożni, szczególnie dziennikarze piszący o nauce, którzy albo nie czytali artykułu, albo zabrakło im wiedzy, by go ocenić. Sprawdźcie, na przykład, ten artykuł w “Guardianie”. Jego autorka, Helen Thompson, wydaje się kompletnie nieświadoma wielu problemów z tym badaniem i nie przedstawia żadnych zastrzeżeń. Jest to przykład złego informowania o nauce. Tutaj inny bezkrytyczny artykuł w “Scientific American”.


Nie będę zagłębiał się w szczegóły metod i wyników Yehudy i in., ale podam główne wyniki i kilka problemów, jakie Matthew Cobb i ja znaleźliśmy.  


Artykuł Yehudy i in. nawiązuje do wcześniejszej pracy Torstena Klengela i in. (odnośnik i link poniżej) pokazującego, że w próbce Afroamerykanów osoby klasyfikowane jako te, które przeżyły traumę, wykazywały obniżenie metylacji w kilku miejscach na genie FKBP5, związanym z reakcją na stres. Ta demetylacja była skojarzona ze wzrostem transkrypcji (procesu tworzenia mRNA a następnie białka), co samo było związane ze zmianami w układzie reakcji na stres, prowadząc przypuszczalnie do wzrostu zaburzeń psychiatrycznych u dzieci, które doświadczyły traumy.


Yehuda z zespołem badała trzy miejsca na FKBP5, wszystkie na intronie 7, związane w poprzednim badaniu z demetylacją. To, co odkryli, pokazane jest poniżej („osoby, które przeżyły Holocaust” na czerwono, „grupa kontrolna” na biało; rodzice na lewo [A]; potomstwo na prawo [B]). Jak widać po gwiazdkach, które oznaczają istotność statystyczną, jedno miejsce (Bin 3, miejsce 6) pokazuje istotnie wyższy stopień metylacji u rodziców, którzy przeżyli Holocaust, w stosunku do grupy kontrolnej, podczas gdy to samo miejsce u potomstwa pokazuje niższy stopień metylacji u potomków ocalonych z Holocaustu niż potomków grupy kontrolnej. Nie ma żadnej różnicy w pozostałych dwóch badanych miejscach (jedno obejmuje dwa nukleotydy, drugie trzy nukleotydy; patrz poniżej).


(From paper.) Figure 2. Methylation at FKBP5 intron 7, bins 1, 2 and 3 for Holocaust survivors (A), Holocaust survivor offspring (B) and their respective comparison subjects. The percent methylation (mean ± s.e.m.) is represented by red bars for Holocaust survivor parents and their offspring (F0:n=32, F1:n=22) and by white bars for F0 and F1 controls (F0:n=8, F1:n=9). Division of sites into bins is indicated. Significance was set at p<.05.
(From paper.) Figure 2. Methylation at FKBP5 intron 7, bins 1, 2 and 3 for Holocaust survivors (A), Holocaust survivor offspring (B) and their respective comparison subjects. The percent methylation (mean ± s.e.m.) is represented by red bars for Holocaust survivor parents and their offspring (F0:n=32, F1:n=22) and by white bars for F0 and F1 controls (F0:n=8, F1:n=9). Division of sites into bins is indicated. Significance was set at p<.05.

To więc pokazuje sugerowane dziedziczenie epigenetyczne z powodu traumy. Są z tym jednak ogromne problemy i zastrzeżenia dotyczące danych. Oto kilka z nich.
  • Niska liczebność próby.  W rzeczywistości, skrajnie niski rozmiar próby: 32 ocalonych z Holocaustu i 22 ich dorosłych potomków, i tylko 8 rodziców i 9 potomków w grupie kontrolnej. Choć wyniki w tym jednym miejscu są istotne, są one ledwo istotne, z wartościami p między 0,03 a 0,046 (0,05 jest granicą). Zdaję sobie sprawę z tego, że trudno jest znaleźć takie osoby (większość ocalonych z Holocaustu już nie żyje), ale to powinno zostać powtórzone na większej próbie lub z (jak to proponują autorzy) innymi rodzajami traumy.
  • Wielkość próby nie jest konsekwentna w artykule. Jak napisał do mnie Matthew: “Dalsze pomieszanie powodują dane o wielkości próby – na rys. 4 n par = 10 (grupa kontrolna) i 23 (grupa Holocaustu), ale na rys. 2A/B grupa kontrolna n = 8 (rodzice) i 9 (potomstwo), podczas gdy w grupie Holocaustu było 29 rodziców i 22 potomstwa. Jak mogą mieć 23 pary w grupie Holocaustu, skoro mają tylko 22 potomków?”
  • Grupa, która doświadczyła Holocaustu, niekoniecznie obejmowała osoby po przeżyciu równej traumy. Artykuł podaje kryteria: “Ocaleni z Holocaustu byli definiowani jako ci, którzy byli w nazistowskim obozie koncentracyjnym, byli świadkami lub sami doświadczyli tortur, lub musieli uciekać i ukrywać się podczas II wojny światowej. Demograficznie porównywalna grupa kontrolna żyła poza Europą podczas II wojny światowej”. Jak wiele było osób, które musiały uciekać lub ukrywać się, a jak wiele tych, które były w obozach  i jak wiele tych, które były świadkami lub same doznały tortur? Tych danych brak. Można by uznać, że ci, którzy uciekli z Europy, przeżyli mniejszą traumę niż ci, którzy byli w obozach koncentracyjnych.
  • Najważniejsze z mojego punktu widzenia: stopień metylacji w porównaniu do grupy kontrolnej idzie w odwróconym stosunku między rodzicami, którzy doświadczyli Holocaustu, i ich potomkami. To jest, podniesiony (i przypuszczalnie spowodowany środowiskowo) stopień metylacji u rodziców jest dziedziczony jako zredukowana metylacja u potomków. Nie tak ma podobno działać dziedziczenie epigenetyczne: zmiany genetyczne rodziców mają przechodzić niezmienione na dzieci. Jeśli środowisko powoduje trwałą epigenetyczną zmianę genu (szczególnie w teorii o dziedziczeniu neo-lamarkowskim), to każda adaptacja musi opierać się na tej samej zmianie przekazanej potomstwu. Autorzy zdają sobie sprawę z tego problemu i próbują obejść go proponując, że „hipermetylacja” u rodziców powoduje obniżenie poziomu hormonów glikokortysteroidowych (hormonu związanego ze stresem) we krwi podczas ciąży, to zaś powoduje “hipometylację” w DNA potomstwa. Nazywają to „międzypokoleniowym akomodacjonizmem biologicznym”, co jest wymyślnym określeniem na „nieoczekiwane skutki odwrotne”. Nie jest jasne, w jaki sposób może to być adaptacyjne.

Dane są zbite w dziwaczny sposób. Widziano istotną różnicę tylko w jednym nukleotydzie (wykres powyżej), podczas gdy nieistotne różnice występowały w grupach 2-3 nukleotydów zbitych razem. Dlaczego to zrobili? Jak napisał do mnie Matthew:

Połączenie jest w Bin, które są kolumnami na obu wykresach. Bin 1 pokazuje % metylacji dla 2 CG miejsc. Bin 2 pokazuje % metylacji dla 3 CG miejsc. Bin 3 pokazuje % metylacji dla tylko *jednego* CG miejsca. Bin 3 jest także jedynym, który pokazuje istotną różnicę między grupą kontrolną a ocalonymi z Holocaustu/potomkami.

Hipotezą zerową byłoby, że jest to tylko losowy szum – jednym sposobem przetestowania tego byłoby zobaczenie, czy podobne efekty w pojedynczych miejscach widać dla miejsc 1, 2, 3, 4 i 5 *osobno* zamiast zbijać je razem, jak to zrobiono na rys. 2A i 2B. Biorąc pod uwagę, że tylko miejsce 6 zostało związane z efektami stresu, muszą pokazać, że jest jedynym, które pokazuje ten efekt. Gdyby inne poszczególne miejsca wykazywały istotne różnice, podważyłoby to ich hipotezę.

Przy tak małych próbach i ledwie istotnych efektach, chciałoby się zobaczyć te pojedyncze miejsca, by być pewnym, że efekt ogranicza się do miejsca 6.

  • Autorzy nie znają mechanizmu transmisji epigenetycznej. Klasyczną drogą jest, że DNA w jajeczkach i plemnikach zostaje zmieniony przez środowisko, a potem ta zmiana przechodzi bezpośrednio na potomstwo. Nie może tak być w tym wypadku, ponieważ zaszła odwrotna zmiana między rodzicem a potomstwem. Innym sposobem, który sugerują autorzy, jest, że środowiskowa modyfikacja DNA powoduje zmiany w biochemii lub fizjologii matki w sposób, który wpływa na DNA płodu. Choć nadal jest to rodzaj dziedziczenia, nie jest on szczególnie niezawodny, biorąc pod uwagę kaprysy fizjologii. Bezpośrednia transmisja przez komórki zarodkowe jest pewniejsza i uczyniłaby modyfikację epigenetyczną bardziej prawdopodobnym sposobem powodowania trwałych zmian w DNA. Na to nie wygląda w tym badaniu.  
  • Wydaje się, że jest trochę niekonsekwencji także w tej negatywnej korelacji między stopniem metylacji między rodzicami i potomstwem w Bin 6, miejsce 3. Negatywna korelacji i rys. powyżej pokazują negatywny związek: w porównaniu do grupy kontrolnej rodzice, którzy przeżyli Holocaust, są hipermetylowani, podczas gdy potomstwo jest hipometylowane. Niemniej rys. poniżej pokazuje pozytywną korelację, przynajmniej między parami z doświadczeniem Holocaustu, dla metylacji w dokładnie tym samym miejscu. Jest możliwe, że czegoś nie zrozumiałem, ale bardzo to jest dezorientujące!  

(From paper). Figure 4. Relationship between F0 and F1 FKBP5 intron 7 bin 3/site 6 percent methylation. Parent-offspring pairs are represented by red squares for Holocaust survivors (n=23) and by blue open circles for controls (n=10). Significance was set at p<.05.

(From paper). Figure 4. Relationship between F0 and F1 FKBP5 intron 7 bin 3/site 6 percent methylation. Parent-offspring pairs are represented by red squares for Holocaust survivors (n=23) and by blue open circles for controls (n=10). Significance was set at p<.05.



  • Nie jestem przekonany, że autorzy całkowicie wykluczyli wpływy środowiskowe w wychowaniu dzieci, wpływy, które same mogły powodować hipometylację genów.Choć autorzy wyeliminowali możliwość PTSD lub traumy u potomków przez poddanie ich testom psychologicznym i pokazanie, że wyniki nie wyjaśniają korelacji między hipermetylowanymi genami rodzicielskim a hipometylowanymi genami potomstwa, mogły tam być bardziej subtelne wpływy, które nie były testowane. Nadal jest to rodzaj „dziedziczenia”, ale jest to dziedziczenie kulturowe, nie zaś bezpośrednie dziedziczenie genetyczne. Przypomina hipotezę „środowiska biochemicznego” użytą przez autorów do wyjaśnienia negatywnej korelacji dla metylacji; być może jest tam także jednak wpływ „środowiska kulturowego”. Dla wykluczenia tego musielibyśmy zabrać dzieci od ich biologicznych rodziców bezpośrednio po urodzeniu i wychować je w środowisku innej „traumy” lub losowo przydzielić je do środowisk. Oczywiście, jest to nieetyczne i niemożliwe do przeprowadzenia z ludźmi, chociaż możemy to zrobić ze zwierzętami laboratoryjnymi, takimi jak muszki owocowe i myszy. Bez takich eksperymentów trudno jest wykluczyć subtelne i niewykrywalne wpływy kulturowe, co wpłynęłoby na to, jak oceniamy ten rodzaj “dziedziczenia”.
  
  • Wreszcie, nie ma danych, czy te różnice w metylacji, hiper- lub hipo -, przetrwały poza pokolenie rodzice-dzieci. Aby miały znaczenie w wyjaśnieniu adaptacji ewolucyjnej, takie zmiany muszą trwać pokolenie za pokoleniem, bez końca. Tego nie wiadomo w tym badaniu, ani nie widziano tego w żadnym znanym przypadku lamarkowskiego “dziedziczenia epigenetycznego”.

Wyciągam z tego wniosek, że choć artykuł jest ciekawy i prowokacyjny, cierpi z powodu olbrzymich problemów, które poddają w wątpliwość przedstawione w nim wnioski. Pracę trzeba powtórzyć, najlepiej przy użyciu innych traumatycznych wydarzeń (z których są liczniejsi ocaleni) i z pewnością z użyciem większych prób. Artykuł jest intrygujący, ale z pewnością nie upoważnia do patrzenia na to jak na prawdziwy przypadek epigenetycznie wywołanego dziedziczenia z powodu traumy, a tym mniej do rewizji tego, jak myślimy o ewolucji. (Uwaga: autorzy nie twierdzą, że ten rodzaj dziedziczenia odgrywa rolę w ewolucji; zrobili to inni.)

_______

Yehuda, R. et al. 2015.  Holocaust exposure induced intergenerational effects on FKBP5 methylation. Biological Psychiatry, in press, http://dx.doi.org/10.1016/j.biopsych.2015.08.005

Klengel, T. et al. 2013.  Allele-specific FKBP5 DNA demethylation mediates gene-childhood trauma interactions. Nature Neurosci. 2013 Jan;16(1):33-41. doi: 10.1038/nn.3275. Epub 2012 Dec 2.

Holocaust trauma: is it epigenetically inherited

Why Evolution Is True, 24 sierpnia 2015

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska



Jerry A. Coyne

Profesor na wydziale ekologii i ewolucji University of Chicago, jego książka "Why Evolution is True" (Polskie wydanie: "Ewolucja jest faktem", Prószyński i Ska, 2009r.) została przełożona na kilkanaście języków, a przez Richarda Dawkinsa jest oceniana jako najlepsza książka o ewolucji.  Jerry Coyne jest jednym z najlepszych na świecie specjalistów od specjacji, rozdzielania się gatunków.  Jest wielkim miłośnikiem kotów i osobistym przyjacielem redaktor naczelnej.

Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj












Drabinka
Hili: To dobry wynalazek, tylko pilnuj, żeby gałązki róż tej drabinki nie oplotły.
Ja: Oczywiście.

Więcej

Chrześcijanie wolą żyć
w Izraelu
Bassam Tawil

<span>Odkąd Autonomia Palestyńska (AP) przejęła kontrolę nad Betlejem w 1995 r., udział chrześcijan w populacji spadł z 65% do zaledwie 12% obecnie. W przeciwieństwie do tego w ostatnich latach populacja chrześcijan w Izraelu rośnie. „Większość z nas, 180 tys. chrześcijańskich Izraelczyków, woli żyć swobodnie pod rządami Izraela, niż pod reżimem Autonomii Palestyńskiej kontrolującym Betlejem. Izrael daje nam wolność, podczas gdy życie pod rządami Arabów było ludobójcze dla chrześcijan na całym Bliskim Wschodzie” – mówi Szadi Challoul, chrześcijanin Maronita, który określa siebie jako „patriotycznego Izraelczyka”. Na zdjęciu: Bazylika Narodzenia Pańskiego w Betlejem z Abbasem w roli statysty. (Źródło obrazu: Britannica)</span>

Tego samego dnia, w którym prezenter amerykańskiej telewizji Tucker Carlson przeprowadził wywiad z pastorem z Betlejem, który fałszywie oskarżył Izrael o znęcanie się nad chrześcijanami, Izraelski Uniwersytet w Hajfie poinformował o mianowaniu profesor Mony Maron na stanowisko rektora. Maronicka chrześcijanka z wioski Isfija niedaleko Hajfy, Maron jest pionierką w zakresie integracji i awansu kobiet w nauce, szczególnie w społeczności arabskiej. Była pierwszą Arabką ze swojej wioski, która uzyskała stopień doktora i pierwszym arabskim profesorem neuronauki w Izraelu.

Więcej

Protesty propalestyńskie
w Ameryce
Jerry A. Coyne

Studenckie rozruchy na Columbia University, 21 kwietnia 2024r. (Zrzut z ekrtanu wideo)

Rozprzestrzeniły się w ciągu ostatnich dwóch tygodni propalestyńskie protesty po całej Ameryce, zwłaszcza na kampusach uniwersyteckich, takich jak Yale i Columbia, ale także w wielu miastach, gdzie protestujący blokują mosty i ulice. Te protesty stały się intensywniejsze i bardziej nienawistne. Nieuniknione hasła stały się mroczniejsze, przekształcając się z nienawiści do Izraela w nienawiść do Żydów. W niektórych miejscach (patrz poniżej) wybuchła także przemoc wobec Żydów. Nastroje wśród protestujących zmieniają się z obrony narodu palestyńskiego na aprobatę Hamasu i Iranu oraz przemocy i terroryzmu.

Więcej
Blue line

Gdy­by nie Ży­dzi
nie byłoby problemu
Henryk Grynberg


„Moż­na śmia­ło po­wie­dzieć, że gdy­by nie Ży­dzi, nie by­ło­by pro­ble­mu pa­le­styń­skie­go. Pia­chy i ka­mie­nie zo­sta­ły­by roz­szar­pa­ne przez Egipt, Sy­rię oraz Irak i nikt by się tym nie przej­mo­wał.

Więcej

Islam jako potęga
kolonialna
Daled Amos

Żydowscy uchodźcy z krajów arabskich w obozie przejściowym w Izraelu w kwietniu 1950r. (Źródło zdjęcia: Wikipedia)

Palestyńska wojna propagandowa i oskarżenia, które fabrykują przeciwko Izraelowi, służą nie tylko zrekompensowaniu ich niższości militarnej, ale także pomagają im w fabrykowaniu ich twierdzeń o rdzennych związkach z tą ziemią.

 

Fakt, że ktoś będzie próbował zredukować powrót Żydów (z chrześcijańskiego i muzułmańskiego świata) na swoją ziemię do jakiegoś rodzaju europejskiej inwazji, pokazuje tylko, jak skuteczna była ta część palestyńskiej wojny propagandowej.

Więcej
Blue line

Geneza i paradoksy
teizmu (IV)
Lucjan Ferus


Wygląda bowiem na to, iż Bóg teizmu jest osobą,.. a jednocześnie wypełnia sobą całe swoje dzieło (czyli Wszechświat). Jest On jeden, jedyny, ale w trzech osobach nie tożsamych ze sobą („Ojciec nie jest Synem. Syn nie jest Duchem Św., a ten nie jest Ojcem", z dogmatu o Trójcy Św.). Jest On wszechmogący, ale wszelkie Jego działania opisane w Starym Testamencie wcale na to nie wskazują. Jest On wszechwiedzący, czyli wie nieskończenie wcześniej o wszystkim, cokolwiek ma się wydarzyć w Jego dziele,.. 

Więcej

Historie zakładników
i narracje terrorystów
Liat Collins

KROPLE DESZCZU spadają na plakat przedstawiający zakładniczkę Liri Albag podczas wiecu na początku tego roku w Jehud, niedaleko Tel Awiwu.(zdjęcie: Jonathan Shaul/Flash90)

Nie ma granic zła. Jakby megaokrucieństwo popełnione przez Hamas i Palestyński Islamski Dżihad (PIJ) podczas inwazji na Izrael 7 października nie wystarczyło, trwa wojna psychologiczna – faktycznie, bardzo brudna wojna.


Ból rodzin ponad 130 zakładników nadal przetrzymywanych przez terrorystów w Gazie jest bezkresny. Wiadomo, że niektórzy zakładnicy nie żyją, a ich ciała służą jako karta przetargowa. Los pozostałych – około 90 – jest nieznany i niewyobrażalny. Nazwanie tego piekłem zakładników i ich rodzin w żaden sposób nie oddaje okrucieństwa Hamasu.

I to jest zamierzone. Od tej straszliwej soboty, kiedy dobrze uzbrojeni najeźdźcy terroryści szaleli w południowych społecznościach, mordując ponad 1200 osób, gwałcąc, kalecząc, ścinając głowy i paląc, Hamas wykorzystał obawy Izraela o los zakładników jako kartę w grze – publikując filmy wideo uprowadzonych, aby zwiększyć koszmar i przerażenie. 

Więcej

Czemu Warszawa mówi,
że „Tel Awiw powiedział”?
Andrzej Koraszewski

Kiedy skandujecie „Śmierć Ameryce” to nie jest tylko hasło, to nasza polityka – mówi Chamenei. (Żródło: zrzut z ekranu wideo)

Warszawa może nie wiedzieć, Warszawa nie wszystko wie i nie ze wszystkiego zdaje sobie sprawę. Nikt nie zdaje sobie sprawy ze wszystkiego, więc nie ma powodu, żeby robić z Warszawy idiotkę, chociaż sprawa jest intrygująca, bo w tym przypadku to z pewnością nie jest żaden antysemityzm. Tak się utarło i trudno się odzwyczaić. Niby wie Warszawa, że stolicą Izraela jest Jerozolima, ale jakby się z tym nie zgadzała, coś tej Warszawie przeszkadza. Pytałem nawet Warszawę, co właściwie jej przeszkadza w tym, że stolicą Izraela jest Jerozolima, ale nie bardzo umiała odpowiedzieć. Nie chciałem być złośliwy i nie pytałem już nawet, dlaczego nigdy nie ma pretensji do Włochów za to, że ukrzyżowali naszego Pana Jezusa Chrystusa. A przecież te dwie sprawy są mocno ze sobą związane.

Więcej

Co robić by chronić
prawa człowieka?
G. Steinberg i I. Reuveni

&Oacute;wczesny Sekretarz Generalny ONZ Kofi Annan z Przewodniczącym Organizacji Wyzwolenia Palestyny Jasserem Arafatem na konferencji przeciw rasizmowi w Durbanie w 2001 roku. (Źródło zdjęcia: Biuro Prasowe ONZ via „Jerusalem Post”)

Kilka tygodni temu pielęgniarki ze Szpitala Dziecięcego Royal Manchester, noszące propalestyńskie naklejki, zostały oskarżone o wyproszenie z łóżka dziewięcioletniego żydowskiego chłopca, którego łatwo było rozpoznać po jego tradycyjnym stroju. Podobno przez czas transfuzji musiał siedzieć na podłodze sali szpitalnej.


Incydent ten, obecnie badany przez szpital, to tylko jeden przykład z wielu czynów dehumanizujących wymierzonych w Żydów od czasu ataków, które 7 października doprowadziły Izrael do wojny z Hamasem. 

Więcej

„Science”: rozszerzyć DEI
w STEMM
Jerry A. Coyne

(Żródło zdjęcia: Wikipedia)

Trwa walka pomiędzy prawdą (lub umiejętnościami) a sprawiedliwością społeczną, której przykładem jest słynny wykład Johna Haidta w Duke na temat dwóch typów podejść do edukacji. Tym razem jest to nowy artykuł w piśmie „Science”, w którym nalega się na rozszerzenie inicjatyw DEI [Diversity, Equity, Inclusion czyli Różnorodność, Równość, Włączenie. MK] w dziedzinach STEMM (nauka, technologia, inżynieria, matematyka i medycyna).

Więcej

Niebezpieczny pęd by
uratować Hamas
Allan M. Dershowitz

<span> Odejście administracji Bidena od pełnego wsparcia dla Izraela będzie kosztować więcej ofiar śmiertelnych wśród Palestyńczyków i Izraelczyków. Zachęci Hamas do dalszej walki i ciągłego odrzucania propozycji powrotu zakładników w zamian za humanitarne zawieszenie broni. Najnowsze dane pokazują, że to nie Izrael powoduje głód w Gazie, ale Hamas: „Hamas, który gromadzi żywność i okrada Gazańczyków, jest główną przyczyną cierpień Gazańczyków”. Na zdjęciu: mieszkaniec Gazy sprzedający na rynku leki z pomocy humanitarnej. (Zdjęcie: Twit</span>ter https://twitter.com/imshin/)

Odejście administracji Bidena od pełnego wsparcia dla Izraela będzie kosztować więcej ofiar śmiertelnych wśród Palestyńczyków i Izraelczyków. Zachęci Hamas do dalszej walki i ciągłego odrzucania propozycji powrotu zakładników w zamian za humanitarne zawieszenie broni. Przekona Hamas, że może wygrać wojnę, osłabić Izrael i stworzyć dystans między USA a Izraelem.

Gdyby administracja Bidena utrzymała silne poparcie dla zniszczenia Hamasu, jakie okazała bezpośrednio po 7 października, walki mogłyby już zakończyć się i wszyscy zakładnicy zostaliby zwróceni. Ale za każdym razem,  administracja Bidena osłabia swoje poparcie dla Izraela i wzmacnia to determinację Hamasu.

Więcej
Blue line

Hamas niszczy Gazę,
ale głosi „zwycięstwo”
Bassam Tawil

<span>Nie jest zaskoczeniem, że Hamas, wyraźnie podbudowany faktem, że Stany Zjednoczone są po jego stronie, zwiększył żądania. Teraz mówi, że chce jeszcze większych ustępstw ze strony Izraela. Gdzie jest jakakolwiek presja USA na Hamas, Iran czy Katar? Na zdjęciu: przywódca Hamasu w Gazie Jahja Sinwar (Zdjęcie: zrzut z ekranu wideo)</span>

Według doniesień wspierana przez Iran palestyńska grupa terrorystyczna Hamas przygotowuje się do zorganizowania wieców „zwycięstwa”, jeśli i kiedy tylko zakończy się wojna w Strefie Gazy. Jednak wielu Arabów wyśmiewa oczekiwane uroczystości Hamasu i oskarża tę grupę terrorystyczną i jej patronów w Teheranie o zniszczenie Strefy Gazy. „Przyjaciel z miasta Rafah powiedział mi, że widział duże znaki i banery drukowane/przygotowywane przez Hamas w celu zorganizowania „wieców zwycięstwa”. 

Więcej

Palestyńczycy  nie są
małymi dziećmi
Einat Wilf 

Przedstawiciel Hamasu, Osama Hamdan, konferencja prasowa w Bejrucie, 4 kwietnia 2024r. (Zrzut z ekranu wideo Al Dżaziry)


"Palestyńczycy są dorośli". Ze wszystkich pomysłów, które przez lata omawiałam, w książkach, esejach, rozmowach i na spotkaniach, odkryłam, że ta jedna idea reprezentuje mentalną barierę, którą niewielu jest w stanie przekroczyć. Lewicowi czy prawicowi, amerykańscy, europejscy, izraelscy rozmówcy myślą podobnie – w jakiś sposób idea, że Palestyńczycy są dorośli, że mogą mówić za siebie, że wiedzą, o co walczą, że mają jasno wyartykułowane cele, do których dążą z wytrwałością, wydaje się być o krok za daleko.

Więcej
Blue line

Ruchy masowe i tęsknota
do nienawiści
Andrzej Koraszewski

Wydawnictwo: Fundacja Lethe/Animi2, 2020r.

Rob Henderson jest doktorem psychologii. To, co go różni od innych psychologów, to życiorys. Syn koreańskiej prostytutki i narkomanki, pierwsze lata życia w przyczepie campingowej, potem domy rodzinne,  potem bezdomność, kradzieże, alkohol i narkotyki. Wreszcie wojsko i studia. Jego niedawno wydana autobiografia jest bestsellerem, ultrapostępowcy patrzą na niego podejrzliwie. Prawdę mówiąc, on na nich też. Henderson ukuł pojęcie luxury belief (luksusowy światopogląd lub luksusowe wierzenia). Żyjący w luksie chcą urządzać świat innym w oparciu o swoje wizje. Ten luksusowy światopogląd doprowadził już do  tego, że większość amerykańskich dzieci w rodzinach ubogich wychowuje się w rozbitych rodzinach bez ojca, że masowa oświata nie dostarcza wykształcenia, demokracja przestała być respektowana, powraca anarchia i przemoc. 

Więcej

Antonio Guterres i kochający
terror arcykapłan
Z materiałów MEMRI

Al-Tajjeb wita Guterresa (Zdjęcie: Facebook.com/OfficialAzharEg, 24 marca 2024)

Podczas podróży po Bliskim Wschodzie z okazji Ramadanu Sekretarz Generalny ONZ, Antonio Guterres, 24 marca 2024 r. spotkał się w Kairze z Szejkiem Al-Azhar, Ahmadem Al-Tajjebem, najwyższym autorytetem religijnym w świecie sunnickim. Po tym spotkaniu Guterres pochwalił Al-Tajjeba, mówiąc, że „jego nieustanne zaangażowanie na rzecz wspierania pokoju i solidarności musi być przykładem dla wszystkich”. Zrobił to mimo bezwarunkowego wsparcia wyrażonego przez Al-Tajjeba i kierowaną przez niego instytucję dla organizacji terrorystycznej Hamas.

W niniejszym raporcie dokonano przeglądu niedawnego spotkania Sekretarza Generalnego ONZ Guterresa z Szejkiem Al-Azhar  Al-Tajjebem oraz stanowisk wyrażonych przez tego ostatniego oraz przez instytucję, którą kieruje, na cześć Hamasu i przeciwko Izraelowi od 7 października.

Więcej

Ile jest wart
martwy Żyd?
Gadi Taub

Zdjęcia ofiar z miejsca festiwalu Nova w Re’im. (Źródło zdjęcia:: YONATAN SINDEL/FLASH90 via Jerusalem Post)

Lital Szemesz, prezenterka wiadomości telewizyjnych izraelskiego Channel 14, zna terror niemal z pierwszej ręki. W sierpniu ubiegłego roku jej życie nagle się zmieniło. „Byłam w domu, kiedy w grupach WhatsApp przedstawicieli mediów zaczęły krążyć wiadomości o dwóch ofiarach morderstwa” – wspomina Szemesz w swojej nowej książce (po hebrajsku). „Szokujące jest to, że sami Palestyńczycy na miejscu zrobili zdjęcia dowodów osobistych ofiar, a zdjęcia te również zostały szeroko rozpowszechnione. I tak oto na sofie w moim salonie nagle zobaczyłam ukochane twarze mojego wujka Silasa i jego syna Aviada. Do warsztatu, w którym naprawiali samochód, przybył terrorysta i zastrzelił ich z bliskiej odległości”. Następnego dnia – kontynuuje Szemesz – inny terrorysta zamordował jej nauczycielkę z przedszkola.

Więcej

Prawdziwy obraz wojny
na Bliskim Wschodzie
Matti Friedman

Irański „parlament” Majlis raduje się w niedzielę 14 kwietnia 2024r. z powodu ataku na Izrael. (Źródło zdjęcia: zrzut z ekranu wideo.)

JEROZOLIMA – Po nocy pełnej napięcia i huku nad głowami w Jerozolimie (w tym czasu spędzonego z rodziną w schronie, gdy syrena przeciwlotnicza wyła na ulicy, a Żelazna Kopuła pracowała nad głową) bezpośrednie konsekwencje bezprecedensowego irańskiego ataku na Izrael nie są jeszcze jasne. Ale jak błyskawica w ciemności, atak w końcu dał światu coś cennego: wgląd w prawdziwą wojnę na Bliskim Wschodzie.

Przez ostatnie sześć miesięcy, od czasu dokonanej przez Hamas masakry z 7 października, siły ideologiczne sprzymierzone przeciwko Izraelowi robiły wszystko, co w ich mocy, aby wyglądało to na wojnę, w której są dwie strony, a tymi stronami są izraelscy żołnierze i palestyńscy cywile. Ta kampania informacyjna jest tak samo ważna dla wrogów Izraela jak wojna fizyczna, ponieważ osłabia zachodnie poparcie, którego Izrael potrzebuje, aby wygrać i przetrwać.

Więcej

Zniszczenie irańskiego konsulatu
było całkowicie uzasadnione
Con Coughlin

<span>Zamach bombowy na konsulat Iranu w Damaszku w Syrii nie był, jak twierdzą Irańczycy, zwykłym atakiem na niewinną misję dyplomatyczną. Był to starannie ukierunkowany atak na kwaterę główną ekspansywnej siatki terrorystycznej, którą Teheran utworzył na całym Bliskim Wschodzie. Na zdjęciu: teren ambasady Iranu w Damaszku, 1 kwietnia 2024 r. po nalocie, który zniszczył budynek konsulatu. (Zdjęcie: zrzut z ekranu wideo)</span>

Zamach bombowy na konsulat Iranu w Damaszku w Syrii nie był, jak twierdzą Irańczycy, zwykłym atakiem na niewinną misję dyplomatyczną.

Był to starannie ukierunkowany atak na kwaterę główną ekspansywnej siatki terrorystycznej, którą Teheran utworzył na całym Bliskim Wschodzie.

Prawdziwy cel budynku konsulatu Iranu, przylegającego do ambasady Iranu w Damaszku, został ujawniony, gdy sami Irańczycy przyznali, że w nalocie zginęło dwóch wysokich dowódców elitarnej Siły Kuds irańskiego Korpusu Strażników Rewolucji Islamskiej (IRGC), co powszechnie przypisuje się izraelskiemu lotnictwu.

Więcej

Co znaczy „żelazne”
wsparcie USA dla Izraela”
Elder of Ziyon


Prezydent Biden uwielbia używać słowa „żelazne poparcie”, mówiąc o wsparciu USA dla bezpieczeństwa Izraela.

 

Użył tego określenia podczas kampanii w 2019r., mówiąc, że jego administracja „[utrzyma] nasze żelazne zobowiązania na rzecz bezpieczeństwa Izraela, niezależnie od tego, jak bardzo nie zgadza się z jego obecnym przywódcą”.

 

Powtórzył to ponownie w latach 2021, 2022, 2023, w zeszłym tygodniu i wczoraj.

Więcej

Irański atak
na Izrael
Andrzej Koraszewski

TEHRAN (Tasnim) – Dziesiątki rakiet balistycznych wystrzelonych przez Korpus Strażnikow Rewolucji Islamskiej uderzyło w cele na terenie okupowanej Palestyny – donosi Agencja Informacyjna Tasnim. W Izraelu nic o tym nie wiedzą. (Źródło zdjęcia: Tasnim News.)

Napięcie rosło od kilku dni. Zarówno izraelski, jak i amerykański wywiad wiedziały o przygotowaniach Iranu do ataku na Izrael. Wczoraj wieczorem z terenu Iranu wystrzelono serię dronów i rakiet, były pogłoski o wystrzeleniu rakiet supersonicznych, te jednak nie sprawdziły się. Dziś rano wiemy, że atak poszedł z Iranu, Iraku, Jemenu i Syrii. Niemal wszystkie drony i rakiety zostały zestrzelone przed dotarciem do izraelskiej przestrzeni powietrznej. W samym Izraelu w wyniku ataku poważnie ranna jest siedmioletnia beduińska dziewczynka.

Więcej

“GUARDIAN” podburza
antysemicką tłuszczę
Adam Levick

Kobieta przy trumnach Żydów zamordowanych w pogromie kieleckim w lipcu 1946 roku. Źródło zdjęcia: US Holocaust Memorial Museum.

Pierwsze znane oszczerstwo o rytuale krwi miało miejsce w 1144 r., kiedy w Norwich w Anglii znaleziono zamordowanego 12-letniego chłopca Williama. Chociaż nie było żadnych dowodów łączących Żydów z tym morderstwem, mnich Thomas z Monmouth odwiedził Norwich cztery lata później i oskarżył Żydów z miasta o torturowanie i zabicie chłopca. Wkrótce po całym kraju rozeszły się oskarżenia o mordy rytualne na dzieciach. Dodatkowe przypadki odnotowano w Anglii i całej Europie w XII i XIII wieku.

Więcej
Blue line

Palestyński plan „dwóch państw”:
oszukiwanie Zachodu
Richard Landes

Bill Clinton, Yitzhak Rabin i Yasser_Arafat przed Białym Domem, 13 września 1993r. (Źródło zdjęcia: Wikipedia)

Jedną z wielkich nierozwiązanych zagadek XXI wieku jest to, dlaczego – skoro okazało się to tak wielką katastrofą – ktokolwiek, a tym bardziej cała falanga polityków, dyplomatów i „czyniących pokój”, wielokrotnie próbował wynegocjować porozumienie pokojowe między Izraelczykami a Palestyńczykami. Biorąc pod uwagę, że koncepcja opierała na wyrzeczeniu się przez Arafata i Palestyńczyków ich dążenia do zniszczenia Izraela, umożliwiając w ten sposób korzystne dla obu stron rozwiązanie problemu, oraz że Palestyńczycy wyraźnie nie wyrzekli się tego dążenia, ani formalnie, ani w praktyce.  

Więcej

Być może Izrael
jest bardziej etyczny?
Elder of Ziyon


Można zastanawiać się, czy krytyka Izraela ze strony Stanów Zjednoczonych i innych krajów zachodnich nie jest w znacznym stopniu funkcją ich własnych niedociągnięć w etyce wojennej w porównaniu z Izraelem. Przecież każda innowacja, jaką Izrael wymyśla, by zminimalizować liczbę ofiar śmiertelnych wśród cywilów – drony z głośnikami, „pukanie w dach”, obszerne mapy instruujące ludność cywilną, ostrzeganie nawet wtedy, gdy da to przewagę wrogowi, setki tysięcy telefonów wezwania i ulotki – muszą teraz być kopiowane przez wszystkie inne armie, ponieważ nie chcą wyglądać gorzej niż Izrael.

Więcej

Outsourcing: Zachód
nagradza zabijanie Żydów
Andrzej Koraszewski

Niewiele zdjęć pokazuje lepiej stosunek Zachodu do antyizraelskiego terroru jak to, na którym ewidentnie podpity wiceprezydent Biden, trzymając w objęciach roześmianego dyktatora Autonomii Palestyńskiej, rozmawia z zachwyconym prezydentem Barackiem Obamą. (Źródło zdjęcia: Wikipedia)

Gdyby sześć miesięcy temu ktoś powiedział mi, że największa od zakończenia drugiej wojny światowej bestialska masakra Żydów spowoduje lawinowy wzrost antysemityzmu na świecie byłbym raczej sceptyczny. Ten fenomen jest zdumiewający. Czy wyjaśnia go skala izraelskiej reakcji na napaść na ich kraj przez ludobójczą armię? Czy umiemy zanalizować reakcje świata? Nasilanie się światowego antysemityzmu obserwujemy od początku tego stulecia. Czy to znaczy, że wcześniej był ten antysemityzm łagodny i nieszkodliwy?

Więcej

Przeciwni Hamasowi
Gazańczycy
Sheri Oz

<span>Zdjęcie zrobione przez IDF 5 listopada 2023r. (https://www.idf.il/146549)</span>

Czy Gazańczycy będą kiedykolwiek w stanie odwrócić katastrofę spowodowaną przez Hamas za dziesięć, sto lat lub kiedykolwiek i osiągnąć taki rodzaj ostatecznego zwycięstwa, jakim Niemcy i Japonia cieszyły się po przegranej II wojnie światowej?

„Potop Al-Aksa” – kryptonim, który Hamas nadał swojemu atakowi na Izrael z 7 października, stał się metaforą, po pierwsze, opisującą zalanie tuneli Hamasu w Gazie, które rzekomo rozważa Izrael. Po drugie, ze względu na zmieniające się przypływy i odpływy kontroli Hamasu nad ludnością Gazy.

Więcej
Dorastać we wszechświecie

Dlaczego nauka powinna
być neutralna?
Jerry A. Coyne

Dlaczego tak wielu
wierzy w kłamstwa Hamasu?
Brendan O'Neill

„Rewitalizowana” Autonomia
Palestyńska 
Itamar Marcus

„Cywilizacja i islam
to dwie różne rzeczy”
Anjuli Pandavar

Atak IDF na szpital
Al Szifa 
Seth Frantzman

Nagroda dla fotografa -
terrorysty
Jonathan S. Tobin

Kogo i czego uczy
historia?
Andrzej Koraszewski

Wojna jakiej dotąd
nie było
Hillel Fuld

Geneza i paradoksy
teizmu (III)
Lucjan Ferus

Nowe prawo międzynarodowe
tylko dla Izraela
Elder of Ziyon

Czy Darwin znowu
się myli?
Jerry A.Coyne 

Jesteśmy ofiarami i wszystko
jest usprawiedliwione
Daniel Greenfield

Tygodnik "Economist:
„Samotny Izrael ”
Jeff Jacoby

Globalny antysemityzm
i izolacja Izraela 
Jonathan S. Tobin

Poniedziałkowa tragedia
i historia amerykańskich pomyłek
Elder of Ziyon

Blue line
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


&#8222;Choroba&#8221; przywrócona przez Putina


&#8222;Przebudzeni&#8221;


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk