Prawda

Czwartek, 28 marca 2024 - 14:21

« Poprzedni Następny »


Powiadom znajomych o tym artykule:
Do:
Od:

Technologia jest często matką nauki, a nie odwrotnie


Matt Ridley 2014-05-09

Brytyjski biolog John Gurdon - w 2012 roku został, wraz z Shin'ya Yamanaką, uhonorowany Nagrodą Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny za odkrycie, że dojrzałe komórki mogą być przeprogramowane w komórki pluripotentne (komórki macierzyste).
Brytyjski biolog John Gurdon - w 2012 roku został, wraz z Shin'ya Yamanaką, uhonorowany Nagrodą Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny za odkrycie, że dojrzałe komórki mogą być przeprogramowane w komórki pluripotentne (komórki macierzyste).

Kanclerz George Osborne, wygłosił w ubiegłym tygodniu w Cambridge wykład o nauce, w którym przeciwstawił „nadzwyczajne” osiągnięcia naukowe Wielkiej Brytanii i mówił o „naszej historycznej słabości, jeśli chodzi o przekładanie tych osiągnięć naukowych na dochody komercyjne”. Jest to powracająca skarga na brytyjską politykę w sprawie wykorzystywania nauki, odkrywamy różne rzeczy, a inni na nich zarabiają.

Zdumiewająca zdolność Wielkiej Brytanii do zdobywania najwyższych nagród naukowych – ustępujemy tylko USA w liczbie Nagród Nobla – nie wygasa. Zdobyliśmy 88 naukowych Nagród Nobla, a 115, jeśli doliczyć nagrody w ekonomii, literaturze i nagrodę pokojową. Obejmuje to 12 Nagród w ciągu ostatnich dziesięciu lat i przynajmniej po jednej rocznie przez ostatnich pięć lat. W zeszłym roku jednak zgłosiliśmy mniej patentów niż USA, Japonia, Niemcy, Francja lub Korea Południowa i widzieliśmy wiele odkryć brytyjskich skomercjalizowanych przez innych: grafen, sekwencjonowanie DNA, WWW, żeby wymienić tylko kilka. A więc zgadza się, jesteśmy dobrzy w nauce, ale marni w budowaniu nowych dziedzin wytwórczości.

 

Reakcją rządu na tę sytuację jest zachęcanie do zgrupowań firm high-tech, tak jak wokół Cambridge z jego 1500 firmami technologicznymi oraz popieranie „katapult” technicznych, żeby pomóc wystartować raczkującym przemysłom w ośmiu dziedzinach technologii, w których Wielka Brytania ma potencjalne prowadzenie. Przykładem jest centrum produkcyjne w Coventry z jego ekspertyzą w druku 3D.

 

Większość firm zgrupowanych wokół Cambridge przeniosła się tam, żeby być bliżej uniwersytetu; nie wyrosły z uniwersytetu. Nowe technologie zazwyczaj rodzą sie z istniejących technik i wykorzystują naukę, by pomogła w tym procesie, rzadziej są produktem  nauki. Koncepcja, że innowacja pojawia się, ponieważ w jeden koniec rury wkładasz naukę, a technologia wychodzi drugim końcem, datuje się od Francisa Bacona i jest w znacznej mierze mitem.  Historia pokazuje, że nauka (publiczna) jest córką techniki (prywatnej), praktyczne innowacje inspirowały rozwój nauki. Dobre uniwersytety rozumieją to i przystosowują swoje programy badawcze do tego, co interesuje przemysł.

 

Maszyna parowa doprowadziła do zrozumienia termodynamiki, nie zaś odwrotnie. Przemysł barwiarski napędzał chemię. Centryfuga i krystalografia rentgenowska, rozwinięte dla przemysłu włókienniczego, doprowadziły do odkrycia struktury DNA. Sekwencjonowanie DNA (technologia brytyjska) doprowadziło do genomiki (nauka międzynarodowa). Rozwój telefonów komórkowych, szczelinowanie i wyszukiwarki nie zawdzięczają niemal niczego badaniom uniwersyteckim. Oczywiście, firmy, które uczyniły te przełomowe odkrycia zwróciły się później do uniwersytetów w poszukiwaniu wykształconego personelu i o pomoc w rozwiązywaniu problemów przez zamawianie badań z konkretną specyfikacją. Ale ważne przełomy mniej zawdzięczały filozoficznym rozważaniom naukowców niż majsterkowaniu inżynierów.

 

Dwadzieścia lat temu ekonomista Partha Dasgupta wskazał, że “republika nauki”, z jej naleganiem na to, by wyniki były dostępne, a nagrodami były wyróżnienia i prestiż, różni się bardzo od sprywatyzowanego świata techniki, gdzie liczą się patenty i zyski. W artykule napisanym z Paulem Davidem stwierdził: „Nowoczesne społeczeństwa potrzebują obu mocno osadzonych społeczności i muszą dbać o zachowanie synergicznej równowagi między nimi”.

 

Być może więc problemem brytyjskim jest to, że jesteśmy dobrzy w części publicznej, ale nie w części prywatnej. Ponieważ odnosimy sukcesy w nauce, dzielimy się wynikami ze światem, ale sami czerpiemy z tych sukcesów zbyt małe korzyści. Nie jest to aż tak proste. Terence Kealey, wicekanclerz Buckingham University, jeden głównych autorytetów w ekonomii nauki, przedstawił mocną tezę — podbudowaną niedawno oznaką szacowności ekonomicznej, modelem matematycznym — że nauka nie jest czystym “dobrem publicznym”, tak jak na przykład światło z latarni morskiej.

 

Chociaż naukowcy dzielą się wiedzą, nie jest ona automatycznie dostępna dla “każdego przechodnia lub osoby o przeciętnym stopniu ciekawości”, mówi profesor Kealey i jego współautor Martin Rickett. Aby włączyć się w rozmowę, musisz mieć wiedzę, która pochodzi z wykształcenia w tej konkretnej dziedzinie nauki. I dlatego firmy prywatne chętnie gromadzą się wokół Cambridge, żeby uzyskać ekspertyzę i kontakty i podsłuchiwać, jak naukowcy gawędzą na uniwersytecie, a także, kiedy razem piją kawę, czy jedzą lunch.

 

Ten model matematyczny pokazuje, że w badaniach istnieje “punkt zwężenia”, kiedy to badacze potrzebują zachęty, bo podzielić się swoją wiedzą z innymi. Jest wiele przykładów, kiedy rząd dawał taką zachętę i robił to dobrze. Profesor Kealey mówi więc, że ponieważ pan Osborne tworzy nowe instytucje ułatwiające dzielenie się wiedzą i zaufaniem między uprzednio oddzielonymi sektorami (szczególnie uniwersytetami i przemysłem), to robi coś korzystnego, jak wykazuje zarówno teoria, jak i historia: jest to jedna z dziedzin, w której można pokazać, że działanie rządu jest rzeczą dobrą.

 

Nawiasem mówiąc, historia dostarcza niewiele poparcia dla powszechnie żywionego poglądu, że szczodre finansowanie nauki przez rząd daje w wyniku szybszy wzrost gospodarczy.  Pod koniec XIX i na początku XX wieku Francja i Niemcy w znacznej mierze finansowały naukę z funduszy publicznych, podczas gry Wielka Brytania i Ameryka tego nie robiły. Kraje anglosaskie rozwijały się szybciej. I na każdy przykład nieoczekiwanych korzyści dodatkowych z publicznego finansowania nauki jest mnóstwo jest przykładów prywatnego finansowania, które dało publiczne efekty, (WWW została wynaleziona przez Sir Tima Berners-Lee, żeby fizycy mogli dzielić się rezultatami). Sputnik, pionierska rosyjska sonda kosmiczna, czerpał szeroko z przedwojennych badań, finansowanych prywatnie przez Roberta Goddarda, wspieranego przez Guggenheimów.

 

W 2003 r. OECD opublikowała pracę o “źródłach wzrostu w krajach OECD” między 1971 i 1998 rokiem, odkrywając ku swojemu ogromnemu zaskoczeniu, że podczas gdy prywatnie finansowane badania i rozwój stymulowały wzrost ekonomiczny, publicznie finansowane badania nie miały w ogóle żadnego wpływu na gospodarkę. Jest możliwe, że wydatki rządowe na niewłaściwe dziedziny nauki powstrzymują ludzi przed pracą nad właściwym – z punktu widzenia gospodarczego – rodzajem nauki. Jest zbyt wiele ezoterycznych projektów, które zupełnie nie interesują pobliskiego przemysłu.

 

Nie znaczy to, że powinno skończyć się z publicznym finansowaniem nauki. Biorąc pod uwagę fakt, że rząd zabiera niemal połowę PKB i wydaje te wspólne pieniądze na wiele rzeczy, byłaby wielką szkodą, gdyby żadna część z tej puli nie znalazła drogi do nauki, tego wielkiego triumfu naszej kultury. Fizyk amerykański, Robert Wilson, zapytany na przesłuchaniu przed Kongresem podczas zimnej wojny o to, jak akcelerator cząstek przyczyniłby się do obrony kraju, odpowiedział, że nie ma on „nic wspólnego z bezpośrednią obronnością naszego kraju, poza tym, że pomaga w uczynieniu go krajem wartym obrony”.

 

Pierwsza publikacja w Times

Technology is often the mother of science, not vice versa

Rational Optimist, 4 maja 2014

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska



Matt Ridley


Brytyjski pisarz popularnonaukowy, sympatyk filozofii libertariańskiej. Współzałożyciel i b. prezes International Centre for Life, "parku naukowego w Newcastle. Zrobił doktorat z zoologii (Uniwersytet Oksfordzki). Przez wiele lat był korespondentem naukowym w "The Economist". Autor książek: The Red Queen: Sex and the Evolution of Human Nature (1994; pol. wyd. Czerwona królowa, 2001, tłum. J.J. Bujarski, A. Milos), The Origins Of Virtue (1997, wyd. pol. O pochodzeniu cnoty, 2000, tłum. M. Koraszewska), Genome (1999; wyd. pol. Genom, 2001, tłum. M. Koraszewska), Nature Via Nurture: Genes, Experience, and What Makes us Human (także jako: The Agile Gene: How Nature Turns on Nurture, 2003), Rational Optimist 2010.


Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj






Nauka

Znalezionych 1469 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Jak małpy człekokształtne (włącznie z ludźmi) straciły swoje ogony   Coyne   2024-03-26
Ale najpierw kawa   Tonhasca Júnior   2024-03-21
Ideolodzy: dlaczego nauczanie genetyki musi mieć charakter społeczno-polityczny   Coyne   2024-03-19
Przepływ genów od neandertalczyków i denisowian do ludzi „współczesnych” i odwrotnie   Coyne   2024-03-14
Wejdź – skoro nalegasz   Tonhasca Júnior   2024-03-09
Czy “bezpłciowe” bakterie tworzą biologiczne gatunki?   Coyne   2024-03-06
Carl Zimmer o gatunkach i ochronie     2024-02-29
Kolejna błędna próba skorygowania ewolucji   Coyne   2024-02-22
Ryjący w ziemi przedsiębiorcy   Tonhasca Júnior   2024-02-15
Olbrzymie armie o niezliczonych umiejętnościach    Tonhasca Júnior   2024-02-08
Wejdź, powiedziała, dam ci schronienie przed burzą   Tonhasca Júnior   2024-01-15
Czy ludzie wyewoluowali w wodzie?   Coyne   2024-01-08
Jak upadają wielcy   Tonhasca Júnior   2024-01-04
Oczy reniferów zmieniają kolor, żeby łatwiej im było dostrzec jadalne porosty   Coyne   2023-12-30
Życzliwi przestępcy   Tonhasca Júnior   2023-12-28
Conor Friedesdorf (i Alexander Barvinok) o ideologicznym przymusie na amerykańskich uczelniach   Coyne   2023-12-26
Zdumiewający manipulatorzy   Tonhasca Júnior   2023-12-25
Nie gryzie się ręki, która cię zapyla   Tonhasca Júnior   2023-10-19
Rewolucja komunikacyjna   Hannam   2023-10-18
BBC szerzy propagandę rolnictwa organicznego, a biedni na świecie cierpią   i Kathleen Hefferon   2023-10-13
Niezwykły przypadek koewolucji i specyficzności zapylacz/storczyk   Coyne   2023-10-07
Płeć męska lub żeńska: nie ma nic pomiędzy   Elliot   2023-10-03
Myślenie intuicyjne i analityczne   Novella   2023-09-29
„Kryzys klimatyczny” to mistyfikacja   Williams   2023-09-25
Jak (i dlaczego) ośmiornica edytuje swój RNA   Lewis   2023-09-23
„Najbardziej znany zabójca ludzi”: jakie są prawdziwe początki XIV-wiecznej Czarnej Śmierci?   Lewis   2023-09-15
Do jakiego stopnia pary mają wspólne cechy?   Novella   2023-09-14
Kenia daje zielone światło 58 projektom GMO – naukowcy na całym świecie kontynuują badania w dziedzinie biotechnologii, mimo procesów sądowych i dezinformacji   Ombogo   2023-09-08
Lancet atakuje anty-przebudzenie, a czytelnik odpowiada   Coyne   2023-08-24
Więcej wyrafinowanej teologii: uczony religijny zastanawia się, czy neandertalczycy mieli nieśmiertelne dusze   Coyne   2023-08-16
Aktywiści anty-GMO w Afryce szerzą mity i strach, ale nie przedstawiają żadnych naukowych dowodów   Abutu   2023-08-14
Mało znana strona ryjkowców   Tonhasca Júnior   2023-08-11
Dlaczego nie można być osobą transrasową?   Coyne   2023-08-10
Walka z malarią za pomocą inżynierii genetycznej   Novella   2023-08-08
Jak restrykcje Unii Europejskiej podsycały głosy przeciwko GMO, jak również głód na globalnym Południu, a zwłaszcza w Afryce   Oria   2023-08-02
Nieznośni mali pomocnicy   Tonhasca Junior   2023-07-29
Macedońskie skarby   Tonhasca Júnior   2023-07-26
GMO i motyle   Novella   2023-07-25
Narzucanie ideologii naturze: Kew Garden celebruje „rośliny queer”   Coyne   2023-07-24
Smak miesiąca   Tonhasca Júnior   2023-07-20
Kłopoty na wylocie   Szczęsny   2023-07-18
Ideologiczne podważanie biologii   i Luana S. Maroja   2023-07-17
Role mężczyzn i kobiet w polowaniu, raz jeszcze   Coyne   2023-07-15
David Hillis o specjacji   Coyne   2023-07-13
Niechętni dawcy i pracowici biorcy   Tonhasca Júnior   2023-07-08
Grube problemy z jelitem   Szczęsny   2023-07-07
Badaczka z Leakey Foundation twierdzi, że kości orangutanów mówią nam, że biologiczna płeć jest spektrum, a nie binarna   Coyne   2023-06-30
Przez dziurkę od klucza   Szczęsny   2023-06-24
Nowa (nie podparta żadnymi dowodami) hipoteza, która eliminuje role płciowe w społecznościach łowców-zbieraczy   Coyne   2023-06-22
Błędne wyobrażenia o ewolucji   Coyne   2023-06-16
Influencerzy z podziemia   Tonhasca Júnior   2023-06-13
Jak wyewoluowało ubarwienie ostrzegawcze?   Coyne   2023-06-12
„San Francisco Chronicle” bardzo myli się w sprawie biologicznej płci   Coyne   2023-06-09
Kolczasty problem   Tonhasca Júnior   2023-06-06
Wpaść w amok. Empiryczna analiza szaleńczych zabójstw pokazuje, że wyłaniają się dwa różne wzorce.   King   2023-06-03
Błędna krytyka genetycznych testów na pochodzenie   Coyne   2023-06-02
Zdatny do lotu   Tonhasca Júnior   2023-06-01
‘Raniąca’ idea merytorycznych podstaw nauki    i Jerry Coyne   2023-05-29
Główny problem w filogenezie zwierząt wydaje się być rozwiązany   Coyne   2023-05-26
Americana   Tonhasca Júnior   2023-05-24
Czy uprawa jabłek odzwierciedla bigoterię?   Coyne   2023-05-18
Kenia: Musimy zająć się brakiem bezpieczeństwa żywnościowego, ale najpierw musimy położyć kres dezinformacji na temat upraw modyfikowanych genetycznie   Oria   2023-05-16
Czytanie myśli z fMRI i AI   Novella   2023-05-05
Jest lepiej niż myślisz   Lomborg   2023-05-03
Dwudziestu dziewięciunaukowców publikuje artykuł w obronie merytorycznych podstaw w nauce     2023-05-01
Niewygodna historia   Ferguson   2023-04-28
Biologia rezygnacji z działania: kiedy kontynuować, a kiedy spasować   Coyne   2023-04-26
Porywacze ciał   Tonhasca Júnior   2023-04-25
Porażka jest kluczowym składnikiem innowacji   Ridley   2023-04-22
Używanie roślin jako biofrabryk   Novella   2023-04-14
Dawno zmarli przemawiają do nas   Tonhasca Júnior   2023-04-12
Wątpliwi pomocnicy    Tonhasca Júnior   2023-04-08
Uganda: aktywiści przeciwni biotechnologii szerzą dezinformację   Wetaya   2023-04-05
Anglia pozwala na uprawy poddane edycji genów   Novella   2023-04-03
Recenzja z książki  Can “The Whole World” Be Wrong?   Rose   2023-04-01
Psychologia ewolucyjna dla początkujących   Coyne   2023-03-27
“Konwergentna” ewolucja mrówek grzybiarek Starego i Nowego świata   Coyne   2023-03-23
Gigantyczna armia małych zabójców   Tonhasca Júnior   2023-03-22
Colin Wright broni binarności płci u zwierząt   Coyne   2023-03-15
AI: gorąca randka z “Sydneyem ”   Gotefridi   2023-03-15
Zmienić język w ekologii i biologii ewolucyjnej! Przykład anemii sierpowatej   Coyne   2023-03-13
Wzrost liczby nieobecnych ojców i towarzyszące temu społeczne problemy   Geary   2023-03-11
No pasarán    Tonhasca Júnior   2023-03-04
Dezinformacja o GMO: Kenijczykom będzie trudno podejmować racjonalne decyzje i to może kosztować życie   Mykonyo   2023-02-24
Twardy kwiat do zgryzienia    Tonhasca Júnior   2023-02-22
ChatGPT niemal zdaje lekarski egzamin końcowy   Novella   2023-02-21
“Rogi” trylobitów mogły być używane jako broń w walkach między samcami   Coyne   2023-02-15
Postmodernizm obnażony   Dawkins   2023-02-14
Powody naszych wierzeń. Jak i dlaczego irracjonalność trzyma nas w swoich szponach i jak możemy z tym walczyć?   Pinker   2023-02-13
Kiedy zapada noc i ziemia jest ciemna   Tonhasca Júnior   2023-02-10
W nowej książce jest słuszna krytyka idei, że są lepsze i gorsze gatunki, ale jest także błędne twierdzenie, że gatunki nie są realne   Coyne   2023-02-06
Kolczatki wydmuchują bąbelki śluzu z nosa, żeby się ochłodzić   Coyne   2023-02-02
Mali i zręczni influencerzy   Tonhasca Júnior   2023-01-31
Dowody na ewolucję: Bezwłose zwierzęta mają martwe geny na sierść   Coyne   2023-01-23
Krew, znój, łzy i pot   Tonhasca Júnior   2023-01-19
Bąkojady czyszczą nosorożce   Coyne   2023-01-18
Mózg używa geometrii hiperbolicznej   Novella   2023-01-16
O wspaniały nowy świecie   Tonhasca Júnior   2023-01-12
Ciepło zabija. Zimno zabija wielu więcej   Jacoby   2023-01-09
Po co badać przestrzeń kosmiczną?   Jacoby   2023-01-04

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk