Każdy, kto oglądał Park Jurajski, wie, że za czasów dinozaurów muchy grzęzły w żywicy, a potem, miliony lat później, wydostajemy je z bursztynów ku zachwytowi naukowców. Właśnie ukazał się artykuł Torstena Dikowa i Davida Grimaldiego, opisujący nowy gatunek muchy łowikowatej (Asilidae) [angielska nazwa „robber fly” oznacza muchę rabusia. MK] znalezionej w bursztynie z czasów kredy, liczącym około 100 milionów lat.
Pomyślcie tylko. 100 milionów lat. Tak dawno temu ta mucha bzyczała sobie w powietrzu. Okaz jest po prostu olśniewający. Nawet jeśli nie lubisz much, ta jest wspaniała:
To jest samiec tego nowoopisanego gatunku Burmapogon bruckschi. Etymologia jest, niestety, mało ciekawa:
“Od Birmy, pierwotnej nazwy kraju, gdzie znaleziono ten bursztyn, i greckiego pogon, “broda” powszechny przyrostek rodzajowych nazw Asilidae, odnoszący się do włosków rosnących nad otworem gębowym (mystax). Nazwa rodzajowa, która jest rodzaju męskiego, odnosi się do regionu złóż bursztynu.”
“Mystax” to kępka włosków tuż nad otworem gębowym owada. Tutaj jest zdjęcie takiej kępki na współczesnej musze łowikowatej Stichopogon albofasciatus, która występuje wszędzie w Europie i Afryce Północnej. Zdjęcie zaczernięte z www.robberflies.info
Okaz Burmapogon bruckschi znaleziono w bursztynie z Birmy – to jest chyba pierwszy raz, kiedy wśród dziesiątków tysięcy kawałków birmańskiego bursztynu, które zawierają owady, znaleziono muchę łowikowatą. Powodem tego jest prawdopodobnie fakt, że bursztyn jest produktem drzew, a Asilidae nie lubią zadrzewionych obszarów.
Proszę spojrzeć na wyraźne detale na tej lewej nodze środkowej:
Co zdumiewające, Dikow i Grimaldi znaleźli dwie muchy B. bruckschi, samca i samicę w dwóch różnych kawałkach bursztynu. Nie jest to najstarsza mucha łowikowata – jak piszą Dikow i Grimaldo: „Najstarsza potwierdzona Asilidae, †Araripogon axelrodi Grimaldi, 1990, została opisana z wapnia w Formacji Crato (Albian, ~112 milionów lat) w stanie Ceará w północnowschodniej Brazylii (Grimaldi, 1990)”.
Muchy łowikowate są niezwykle sprawnymi drapieżnikami i potrafią pochwycić i wyssać soki ze zdobyczy znacznie większej od nich. Kiedyś już o tym mówiliśmy tutaj. To wideo daje pojęcie o ich zdumiewającym zachowaniu.
Jak wszystko inne w historii naszej planety czasami są jednak zjadane jak pokazuje to niestety dość niewyraźne wideo…
Biolog i pisarz, mieszka i pracuje w Manchesterze, niedawno w Stanach Zjednoczonych ukazała się jego książka „Generation”, a w Wielkiej Brytanii „The Egg & Sperm Race”. Systematycznie publikuje w "LA Times", "Times Literary Supplement", oraz "Journal of Experimental Biology".
