Syryjskiej wojny domowej nie wywołała zmiana klimatu


Bjorn Lomborg 2019-10-17

Syryjskie siły prorządowe w Aleppo w 2016 roku.George Ourfalian/AFP/Getty Images

Syryjskie siły prorządowe w Aleppo w 2016 roku.

George Ourfalian/AFP/Getty Images



Czy można winić globalne ocieplenie za syryjską wojnę? Demokratyczni kandydaci na prezydenta USA, Pete Buttigieg, Beto O'Rourke i Bernie Sanders wydają się sądzić, że można. W tym miesiącu podczas spotkania CNN w miejskim ratuszu Buttigieg i O'Rourke mówili o zmianie klimatu jako o zagrożeniu bezpieczeństwa narodowego, które przyczyniło się do wywołania syryjskiej wojny domowej. “Wojny, do których doprowadziła zmiana klimatu, jak w Syrii, zbledną w porównaniu do wojen, jakie zobaczymy w przyszłości” – ostrzegał O'Rourke. Obaj kandydaci szli za przykładem Sandersa, który od dawna twierdzi, że „zmiana klimatu jest bezpośrednio związana z wzrostem terroryzmu”. Niedawno powiedział swoim zwolennikom: „Zmiana klimatu jest jednym z największych zagrożeń globalnego bezpieczeństwa. W miarę, jak widzimy coraz więcej susz, kiedy ubodzy ludzie nie są w stanie produkować żywności, jakiej potrzebują, będą migracje milionów ludzi na całym świecie”.

To nie jest dyskusja o strategii ale odwrócenie uwagi


To jest przykład zabawy w „głuchy telefon”, zabawy, jaka uchodzi dzisiaj za dyskusję o polityce klimatycznej. Naukowcy piszą zniuansowane prace badawcze. Ich wnioski zostają wypaczone przez media, aby przekazać publiczności wyraźną narrację. Następnie dobierają się do tego politycy i wypaczają sprawę jeszcze  bardziej.


Aby przedstawić argument o związku między terroryzmem i globalnym ociepleniem, Sanders podaje link do artykułu o prowokacyjnym tytule: Zmiana klimatu podniesie ryzyko gwałtownych konfliktów, ostrzegają badacze.


Ten artykuł nie oferuje jednak przekonujących dowodów, że terroryzm jest dzisiaj większy z powodu globalnego ocieplenia. Autorzy zbadali 16 czynników, które zwiększają ryzyko konfliktu. Kiedy uszeregowali tę listę według wywieranego wpływu, klimat znalazł się na 14. miejscu, za ważniejszymi czynnikami, takimi jak marny rozwój, nacisk populacyjny i korupcja. Jak napisali badacze: „Inne czynniki napędowe, takie jak zbyt wolny rozwój społeczno-ekonomiczny i ograniczone możliwości działania państwa, są oceniane jako znacznie bardziej wpływowe, zaś mechanizmy związku klimat-konflikt pozostaje zmienną niepewną”.   


W przypadku Syrii pomysł, że mamy obwiniać małą i niepewną rolę, jaką globalne ocieplenie jak dotąd odegrało w pustynnieniu, jest szczerze mówiąc, dziwaczny w porównaniu z historią złego zarządzania zasobami wodnymi w Syrii, wzrostem populacji (która potroiła się w ciągu 35 lat, zwiększającnacisk na zasoby) oraz skutkami dziesięcioleci amerykańskiej i brytyjskiej polityki w tym regonie, ruchami Wiosny Arabskiej, religijnymi i etnicznymi napięciami i politycznymi represjami.  


Praca, w której badano rolę suszy i zmiany klimatu w syryjskim powstaniu, doprowadziła badaczy do stwierdzenia, że: „Przesadny nacisk na zmianę klimatu zdejmuje ciężar odpowiedzialności za zniszczenie zasobów naturalnych Syrii z kolejnych rządów syryjskich od lat 1950. i pozwala reżimowi Assada na obwinianie zewnętrznych czynników za jego własne niepowodzenia i błędy”. Końcowy wniosek brzmiał: „Możliwa rola zmiany klimatu w tym łańcuchu zdarzeń jest nie tylko nieistotna; jest także mało pomocnym odwracaniem uwagi”.


Nowe badanie z 2019 roku także wnioskuje: „Teza o ’klimatycznym konflikcie w Syrii’ ma bardzo małą wartość”.


Susza może nie być takim egzystencjalnym zagrożeniem, jak twierdzi Sanders  


Ponadto Sanders powtarza często słyszane twierdzenie, że widzimy obecnie więcej susz. Niemniej, panel klimatyczny ONZ stwierdza, że „jest niska pewność, że zaobserwowany trend susz ma globalną skalę”.


W rzeczywistości globalny obszar hydrologicznej suszy zmniejsza się od roku 1900, a niedawne badanie w „Nature” na nowo to potwierdziło.


Dużym błędem logicznym w obwinianiu globalnego ocieplenia za konflikty i terroryzm jest to, że często wskazuje się konkretne miejsce, gdzie klimat mógłby nasilić suszę, ale ignoruje wszystkie inne miejsca, gdzie globalne ocieplenie zmniejszyło problem suszy.


To prawda, że z czasem pewne specyficzne dla regionu zmiany klimatu mogą pogłębić niestabilność na pewnych już niestabilnych terenach i że oczekuje się, że Syria stanie się bardziej sucha wraz z globalnym ociepleniem. Niemniej, ponieważ globalne ocieplenie podniesie globalne opady deszczu, jest również prawdą, że zmiana klimatu uczyni inne kraje mniej narażonymi na problemy niedoboru  wody w takich miejscach jak Gwinea, Sierra Leone, Mali, Burkina Faso i regiony Brazylii.


Jeśli martwimy się, że konflikty nasilą się z powodu suszy w Syrii, powinniśmy także być wdzięczni, że mniej dotkliwych susz dzięki globalnemu ociepleniu zmniejszy prawdopodobieństwo wojen domowych w wielu innych krajach.


Rubio o zmianie klimatu:
Powinniśmy wybrać adaptacyjne rozwiązania


Pomimo wszystkich tych faktów koncepcja, że syryjską wojnę spowodowało globalne ocieplenie, utrzymuje się – i ci trzej kandydaci na prezydenta podtrzymują ją przy życiu. W 2015 roku takie twierdzenie Sandersa zostało zaszeregowane jako „generalnie fałszywe” przez witrynę internetową, która zdobyła nagrodę Pulitzera, PolitiFact.


Niemniej Sanders, Buttigieg i O’Rourke nadal propagują ideę wojen klimatycznych, ponieważ powierzchownie rzecz biorąc jest to istotne przesłanie – oraz sposób nawiązania do jednej z największych obaw Amerykanów.


Jeśli pomyślimy o tym jednak, jest całkowicie absurdalnym – wręcz obraźliwym – zarozumialstwem twierdzenie, że najlepszym sposobem, w jaki bogaci Amerykanie mogą pomóc ludziom w Syrii, jest obcięcie emisji dwutlenku węgla.


Musimy poradzić sobie z spowodowaną przez człowieka zmianą klimatyczną przez zapewnienie, że innowacje obniżą koszty niskowęglowych alternatyw energetycznych. Wiązanie jednak rosnących temperatur z każdym problemem, przed jakim stoi ludzkość, tylko odciąga uwagę od tego, na czym naprawdę musimy się skupić.


Earth to 2020. The Syrian civil war was not caused by climate change

USA Today, 19 września 2019

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska



Björn Lomborg

 

Dyrektor Copenhagen Consensus Center i profesor nadzwyczajny w Copenhagen Business School. Jego najnowsza książka nosi tytuł “How Much Have Global Problems Cost the World? A Scorecard from 1900 to 2050.”