Pradawna gigantyczna papuga z Nowej Zelandii: metr wysokości i waga 7 kilogramów!


Jerry A. Coyne 2019-08-22

<span>Rekonstrukcyjny rysunek: Brian Choo/Flinders University</span>
Rekonstrukcyjny rysunek: Brian Choo/Flinders University

Przypuszczalnie tak wyglądała.


Co jadły? Było trochę spekulacji, że jej rozmiar mógł umożliwić żerowanie na innych ptakach, włącznie z papugami, a przynajmniej jedna papuga, kea, jest częściowo mięsożerna, i odżywia się tłuszczem z karków owiec. Jej dzioby byłyby duże i potężne, zdolne do rozłupania każdego właściwie organicznego materiału. Ale pierwszy autor, Trevor Worthy, powiedział BBC: “Prawdopodobnie siedziały na ziemi, spacerowały i zjadały głównie nasiona i orzechy”.


Nie jesteśmy pewni, czy potrafiły latać – prawdopodobnie nie – ale z tego, co wiemy, jest to największa papuga, jaką znamy jak dotąd i jedyna znana olbrzymia papuga na świecie.


Czytelnik Kevin zwrócił mi uwagę na nowy artykuł w „Biology Letters” o olbrzymiej, skamieniałej papudze na Nowej Zelandii (kliknij na zrzut z ekranu po link; pdf jest tutaj).


https://royalsocietypublishing.org/doi/10.1098/rsbl.2019.0467
https://royalsocietypublishing.org/doi/10.1098/rsbl.2019.0467

Przez jedenaście lat para dużych skamieniałych kości ptaków (liczące 16- 19 milionów lat) – dwa fragmenty kości piszczelowo-stępowej (tibiotarsus) – poniewierały się w Muzeum Nowej Zelandii. Sądzono, że należą do orła lub kaczki (jaka kaczka jednak miałaby kość piszczelowo-stępową o długości 18 centymetrów?), ale ponowne badanie opisane w tym artykule pokazuje, że są to w rzeczywistości kości papugi. Nawiasem mówiąc, tutaj jest pokazane, gdzie mieści się kość piszczelowo-stępowa:  



A po lewej na ilustracji poniżej są dwie kości (datowane na między 16 a 19 milionów lat), ze skalą 2 cm: Po lewej są kości pradawnej papugi. Dwie kości po prawej są kośćmi porównawczymi, istniejącej papugi Strigops habroptila, słynnej nielotnej kakapo, także z Nowej Zelandii i ważącej około 1,5 – 2 kg. Kakapo jest jedyną na świecie nielotną papugą, ale autorzy twierdzą, że H. inexpectatus także był nielotny.



To, jak zidentyfikowali te kości jako kości papugi, a nie jakiegoś innego ptaka, wykracza poza moje kompetencje. Pokażę tylko fragment z działu „porównanie” [Ten fragment wykracza również poza kompetencje tłumaczki. MK]:



Nazwali tę pradawną papugę Heracles inexpectatus. Oto jak doszli do tej nazwy:

Etymologia: Nestor Nelepsittacus z St Bathans Fauna został nazwany od Neleusa. Ten dużo większy członek papugowych jest nazwany od greckiego Heraklesa, który w łacinie jest znany jako Herkules, a który zabił Neleusa i jego synów z wyjątkiem Nestora. Rodzaj męski. Drugi człon nazwy wskazuje na nieoczekiwaną naturę tego odkrycia.

Załóżmy, że mają rację i że jest to papuga, a nie mam żadnego powodu zakładać, że jest inaczej. Mamy tu więc gigantyczną papugę, śpiewającą w niebiańskim chórze, z kości której wywnioskowano, że miała około metra wysokości i ważyła około 7 kilogramów. To jest czterokrotność wagi kakapo, jak dotąd najcięższej na świecie znanej papugi. H. inexpectatus był olbrzymem. Tutaj jest ilustracja pokazująca rozmiary tego ptaka w stosunku do człowieka, wzięta z artykułu BBC o tym odkryciu (z PA media). (Ptak po lewej nie jest zidentyfikowany, ale dla mnie wygląda na srokę.)



Dlaczego sądzą, że był nielotem? No cóż, był olbrzymi, kości są solidne i żył na wyspie. Ptaki na wyspach często są nielotne, bo z braku ssaków-drapieżników ewolucyjnie utraciły zdolność latania, a Nowa Zelandia nie ma rdzennych ssaków. (Był tam olbrzymi drapieżny orzeł, który zjadał inne ptaki.) Ergo tam wyewoluowały nielotne kiwi, jak również kakapo i duża rozmaitość nielotnych moa, z jednym z dziewięciu znanych gatunków o wzroście 3,5 metra i wadze 230 kg.  


Podobnie jak wiele nielotnych ptaków moa wyginęły, zabite na żywność przez rdzennych Maorysów. (Kakapo jest także zagrożony i wszystkie żyjące osobniki przesiedlono na wyspę bez drapieżników.) Tutaj jest szkielet tego wielkiego moa, który sfotografowałem w Auckland w kwietniu 2017 roku:



h/t: Gregory, Nilou

___________

Worthy Trevor, H., J. Hand Suzanne, M. Archer, R. P. Scofield, and L. De Pietri Vanesa. 2019. Evidence for a giant parrot from the Early Miocene of New Zealand. Biology Letters 15:20190467.


An ancient giant parrot in New Zealand: one meter tall and weighing fifteen pounds

Why Evolution Is True, 8 sierpnia 2019

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska



Jerry A. Coyne

Emerytowany profesor na wydziale ekologii i ewolucji University of Chicago, jego książka "Why Evolution is True" (Polskie wydanie: "Ewolucja jest faktem", Prószyński i Ska, 2009r.) została przełożona na kilkanaście języków, a przez Richarda Dawkinsa jest oceniana jako najlepsza książka o ewolucji.  Jerry Coyne jest jednym z najlepszych na świecie specjalistów od specjacji, rozdzielania się gatunków. Jest również jednym ze znanych "nowych ateistów" i autorem książki "Faith vs Fakt". Jest wielkim miłośnikiem kotów i osobistym przyjacielem redaktor naczelnej.