Dlaczego Palestyńczycy uciekają z Libanu

Przez ostatni rok dziesiątki międzynarodowych dziennikarzy z bazą na Bliskim Wschodzie relacjonowały o cotygodniowych protestach wzdłuż granicy Gazy z Izraelem. Ci dziennikarze jednak wydają się nie dbać ani trochę o los setek tysięcy Palestyńczyków w Libanie, którzy już od kilku dziesięcioleci protestują przeciwko apartheidowi i dyskryminacji praktykowanym przez kraj arabski.

W próbie przyciągnięcia uwagi społeczności międzynarodowej Palestyńczycy z Libanu rozpoczęli kampanię pod nazwą "Hakki" ("Moje prawo"), by żądać równości i zakończenia dyskryminacji. Kampanię zainaugurowano w osiemnastą rocznicę uchwalenia  prawa zakazującego nie-Libańczykom, włącznie z Palestyńczykami, posiadania nieruchomości w Libanie.   

Palestyńczycy mówią, że to i inne prawa uchwalone przez libański parlament w ostatnich dziesięcioleciach, odmawiają im podstawowych praw i możliwości życia w godności. W wyniku tych praw, mówią, warunki Palestyńczyków w Libanie pogorszyły się do tego stopnia, że 65% z nich żyje poniżej granicy biedy.

"Społeczny i humanitarny kryzys jaki dotyka Palestyńczyków w Libanie z powodu tych praw ma bezpośredni wpływ na inne aspekty ich życia, włącznie z edukacją i zdrowiem - argumentują Palestyńczycy. – W dodatku te prawa spowodowały napięcia psychiczne, które znajdują odzwierciedlenie w rozmaitych aspektach ich życia. To wymaga natychmiastowego działania”.

Kampania "Hakki" ma na celu ”stwierdzenie, że żądania palestyńskich uchodźców [w Libanie] są humanitarnym prawem zgodnie z humanitarnymi konwencjami, które podpisał rząd libański” - wyjaśnili organizatorzy kampanii.

Kampania zbiega się w czasie z informacjami o tym, że coraz większa liczba Palestyńczyków zaczyna opuszczać Liban. W lutym 2019 roku katarska sieć telewizyjna Al-Dżazira informowała, że 1500 Palestyńczyków opuściło Liban w ciągu mniej niż trzech miesięcy. Artykuł zatytułowany Milczący azyl przytaczał palestyńskie źródła, według których exodus Palestyńczyków związany był z planem USA „zlikwidowania prawa powrotu” do Izraela dla uchodźców palestyńskich i ich potomków.  

Artykuł ujawnił, że biuro podróży w stolicy Libanu Bejrucie załatwiło wizy wjazdowe dla Palestyńczyków do Brazylii, Argentyny, Chile, Etiopii i Boliwii. W drodze powrotnej z tych krajów Palestyńczycy zatrzymują się w krajach europejskich, gdzie składają podanie o azyl. Artykuł ujawnił również, że władze libańskie nie blokują wyjazdu Palestyńczyków z kraju.  

"Palestyński uchodźca w Libanie, który jest zarejestrowany w UNRWA i ma libański dokument podróży, ma prawo wyjechać z kraju, kiedy tylko sobie tego życzy” - powiedział redaktor Munir Al-Akiki. Władze libańskie, dodał, nie mogą zabronić żadnemu Palestyńczykowi, żyjącemu w Libanie, wyjazdu z kraju, jak długo robi to zgodnie z prawem.

Inicjator kampanii "Hakki", dziennikarz Ahmed Al-Hadż, powiedział, że Palestyńczycy w Libanie są „pozbawieni niemal wszystkiego i dlatego mamy wiele żądań, włącznie z prawem do pracy i prawem posiadania nieruchomości”. Kampania, którą rozpoczął razem z przyjaciółmi, wzywa także do złagodzenia restrykcji bezpieczeństwa narzuconych na obozy uchodźców, powiedział Al-Hadż.

"Kampania ma na celu zwrócenie uwagi władz libańskich na potrzebę poprawienia niesprawiedliwych praw przeciwko Palestyńczykom - wyjaśnił. - Hakki ma naświetlić cierpienia Palestyńczyków w Libanie i wyjaśnić niebezpieczne konsekwencje tych praw”.

Organizatorzy kampanii "Hakki" mówią, że ich celem jest także zwrócenie uwagi  Libańczyków i międzynarodowych organizacji praw człowieka na ciężkie położenie Palestyńczyków w Libanie. Organizatorzy planują także spotkania z libańskimi politykami i osobowościami medialnymi, by zyskać poparcie dla zmiany praw, które dyskryminują Palestyńczyków.   

Według raportu opublikowanego przez Departament Stanu USA:

"Palestyńscy uchodźcy [w Libanie] mieli zakaz dostępu do publicznej opieki zdrowotnej i edukacji lub posiadania ziemi oraz zakaz pracy w wielu dziedzinach… W 2010 roku zrewidowano prawo pracy i rozszerzono prawo do zatrudnienia oraz usunięto część ograniczeń narzuconych na palestyńskich uchodźców; to prawo jednak nie jest w pełni wprowadzone w życie i Palestyńczycy nadal nie mają możliwości wykonywania wielu zawodów wymagających wysokiego wykształcenia… Prawo uważa zarejestrowanych w UNRWA palestyńskich uchodźców za cudzoziemców i w wielu sytuacjach doświadczają gorszego traktowania niż inni cudzoziemscy obywatele”.

Według raportu Associated Press :

"... Palestyńczycy w Libanie doznają dyskryminacji w każdym niemal aspekcie codziennego życia, co podsyca desperację, która rozdziera ich społeczność.

Wielu żyje w osiedlach oficjalnie uznawanych za obozy uchodźców, ale które lepiej jest opisać jako betonowe getta otoczone przez punkty kontrolne i w niektórych wypadkach wielkie mury i druty kolczaste...

Palestyńczykom nie wolno pracować w wielu zawodach, od medycyny do transportu. Z powodu restrykcji na posiadanie nieruchomości, to, co mają, zostało kupione pod nazwiskami Libańczyków, co naraża ich na sprzeniewierzenie i wywłaszczenie”.

Organizatorzy kampani "Hakki" są naiwni, jeśli wierzą, że po ponad 70 latach dyskryminacji Liban nagle zmieni politykę i prawa dotyczące Palestyńczyków. Są naiwni, jeśli zakładają, że przywódcy arabscy, którzy w tym tygodniu odbyli kolejny szczyt w Tunisie, zwrócą uwagę na los Palestyńczyków w Libanie lub jakimkolwiek innym kraju arabskim. Są także naiwni, jeśli wierzą, że międzynarodowe media i organizacje praw człowieka udzielą im poparcia i nagłośnią to, czego Palestyńczycy doświadczają w Libanie. 

Libańczycy są szczęśliwi, kiedy widzą, że Palestyńczycy wyjeżdżają z Libanu, a większość krajów arabskich nie obchodzi to, że Palestyńczycy wyjeżdżają – do Europy, Brazylii lub Argentyny, nie czyni to im żadnej różnicy.

Przemawiając na szczycie Ligi Arabskiej w Tunezji 31 marca, prezydent Libanu Michel Aoun nie miał niczego do powiedzenia o dyskryminacji i apartheidzie, jakie dotykają Palestyńczyków w jego kraju. Zamiast tego postanowił wyrazić niepokój wobec niedawnej decyzji USA uznania izraelskiej suwerenności na Wzgórzach Golan. Aoun sugerował także, że Syria, gdzie od początku wojny domowej w 2011 roku zabito setki tysięcy ludzi, powinna zostać ponownie przyjęta do Ligi Arabskiej. Członkostwo Syrii zawieszono w 2011 roku po brutalnej rozprawie syryjskiego dyktatora Baszara Assada z protestującymi Syryjczykami.

Milczenie Arabów i Zachodu wobec losu Palestyńczyków w Libanie osiąga tylko jedno: przedłużającą się mękę Palestyńczyków. Niemniej jedyne zło, jakie przywódcy arabscy i społeczność międzynarodowa dostrzegają, jest rzekome zło, które wiążą z Izraelem. Zatem sponsorowana przez Hamas przemoc na granicy z Izraelem jest wychwalana w mediach i przez organizacje praw człowieka jako „pokojowe protesty”, podczas gdy Palestyńczycy w Libanie cierpią przy milczeniu mediów, oczekując na pozwolenie życia w godności w kraju arabskim.

Why Palestinians are Fleeing Lebanon

Gatestone Institute, 1 kwietnia 2019

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska