Ukośniki przędą spadochrony z nici pajęczej i odlatują po sprawdzeniu wiatru odnóżami

1. Redukcja kanibalizmu przez inne młode pająki
2. Redukcja konkurencji o miejscowe zasoby
3. Rozprzestrzenienie się do nowych i lepszych miejsc
4. Poszukiwania partnerów i pokarmu

Według autorów latające pająki podróżowały w ten sposób przez setki kilometrów, kolonizując odległe „oceaniczne” (wulkaniczne) wyspy i widziano je na wysokości aż 4,5 km powyżej poziomu morza.

Tak wygląda latanie (to wideo National Geographic wspomina nowe wyniki):

Mimo tego dobrze znanego zjawiska pozostaje szereg pytań. Skąd wiedzą, że jest właściwy wiatr? Jaki rodzaj „żagla” tworzą i jak to robią?

Artykuł w  „PLOS Biology” jest długi i streszczę tylko kilka interesujących wyników opartych na obserwacjach w naturze, na eksperymentach w tunelu aerodynamicznym i na eksperymentach na świeżym powietrzu, w których umieszczano pająki na szczycie sztucznych platform, emitujących proszek, który pokazywał szybkość i kierunek wiatru.   

Po pierwsze, pająki istotnie oceniają wiatr zanim startują, a robią to przez podnoszenie jednego lub dwóch odnóży przednich – tak samo jak ludzie sprawdzają kierunek wiatru przez poślinienie palca i podniesienie go do góry. Trzymają odnóża do góry przez około 6-8 sekund, sprawdzając, czy warunki są właściwe dla startu. Jeśli są – a to znaczy, że wiatr wieje mniej niż około 3 metry na sekundę – obracają ciało, stają „na palcach”, podnoszą odwłok i wypuszczają szereg jedwabistych nici po kilka metrów długości, które tworzą trójkątny spadochron. Tutaj jest ilustracja z artykułu, pokazująca sprawdzanie wiatru, obrót ciała i postawę „na palcach”. (Wszystkie podpisy z artykułu.)

Kiedy pająk stoi na źdźble trawy lub na liściu, przyczepia się do podłoża „kotwicą bezpieczeństwa”, która następnie zrywa się, kiedy spadochron unosi go w powietrze. Ta lina kotwiczna nie tylko trzyma pająki, ale zapobiega zdmuchnięciu zanim uprzędą wystarczająco duży spadochron.

Poniżej można zobaczyć trójkątny kształt spadochronu przędzonego w postawie „na palcach”. Spadochron ma kilka metrów długości i jest tak lekki, że nawet łagodne wiatry mogą przenieść pająka na wielkie odległości.

Jedną z tajemnic omawianych przez autorów i pokazanych na dodatkowych ilustracjach poniżej, jest to, że podczas lotu pająki trzymają swoje odnóża rozprostowane. Wydaje się to niewydajne aerodynamicznie. Czy nie byłoby lepiej skulić się?

Nie mam na to odpowiedzi, ale może dostosowanie do kształtu ciała pomaga pająkowi „zdecydować”, gdzie wylądować. Nadal nie jest jasne, czy pająk ma jakikolwiek wpływ na to, gdzie wyląduje, czy też tylko biernie opada, kiedy wiatr słabnie. Wiele pająków ginie, kiedy „spadochron” opada na wodę lub inne nieprzyjazne środowisko (oczywiście, pająki mają olbrzymią liczbę potomstwa), ale by takie zachowanie wyewoluowało przez dobór naturalny, reprodukcyjna korzyść latania musi przekraczać koszty przypadkowych śmierci, jak również koszty pozostawania na miejscu (ryzyko pożarcia żywcem przez rodzeństwo, konkurencja o pokarm itp.) 

Widzicie, jak wyprostowuje odnóża w locie?

W artykule jest wiele informacji o naturze nici pajęczej używanej do wytworzenia spadochronów, ale może dla was, podobnie jak dla mnie, jest to mniej ciekawe. Najbardziej interesującą częścią jest opis tego, jak pająk to robi, szczególnie testowanie kierunku i prędkości wiatru przez podnoszenie odnóży. O tym nie wiedziano wcześniej i uważam to za zdumiewające.

Poniżej jest wideo zamieszczone przez pismo „Science”, które opisuje wyniki badania. Włożyłem je na koniec, bo obejrzawszy to wcześniej, moglibyście przestać czytać!

wideo

h/t: Jon

____________

Cho M, Neubauer P, Fahrenson C, and Rechenberg I. 2018.  An observational study of ballooning in large spiders: Nanoscale multifibers enable large spiders’ soaring flight 
PLOS Biology 16(6): e2004405. https://doi.org/10.1371/journal.pbio.2004405

”Ballooning” crab spiders spin silk parachutes, and take off after testing the wind with their legs

Why Evolution Is True, 17 czerwca 2018

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska