Argument neuroróżnorodności na rzecz wolności słowa


Geoffrey Miller 2017-08-08


Wyobraźmy sobie młodego Isaaca Newtona, podróżującego w czasie z Anglii lat 1670., by uczyć studentów Harvardu w roku 2017. Po tej podróży w czasie, Newton nadal byłby z osobowością obsesyjną i paranoiczną, z zespołem Aspergera, z silnym jąkaniem się, huśtawką nastrojów i epizodami manii psychotycznej i depresji. Ale teraz  byłby poddany kodeksowi języka  Harvardu, który zabrania  jakiegokolwiek “nieposzanowania godności innych”; każde naruszenie ściągnie na niego kłopoty ze strony Inkwizycji Harvardu (‘Office for Equity, Diversity, and Inclusion’). Newton chce także opublikować Philosophiæ Naturalis Principia Mathematica, żeby wyjaśnić prawa ruchu we wszechświecie. Jego agent literacki mówi mu jednak, że nie może dostać porządnej umowy na książkę, dopóki nie zbuduje swojej „platformy autorskiej” z co najmniej 20 tysiącami obserwujących – bez wywołania odporu za ogłaszanie swoich ekscentrycznych poglądów o alchemii starożytnych Greków, kryptografii biblijnej, mistycyzmie żydowskim lub o tym, jak przepowiedzieć datę Apokalipsy.

Newton nie przetrwałby długo jako “publiczny intelektualista” w nowoczesnej kulturze amerykańskiej. Wcześniej czy później powiedziałby coś “obraźliwego”, o czym zostałby poinformowany Harvard i co zostałoby podchwycone przez media głównego nurtu jako clickbait moralnego oburzenia. Jego ekscentryczna, kłótliwa niezdarność doprowadziłaby szybko do wyrzucenia go z uniwersytetu, mediów społecznościowych i możliwości publikowania. Wynik? Po stronie pozytywów napędziłby ruch w Huffpost, Buzzfeed i Jezebel, a ludzie mieliby nową kontrowersję, w której mogliby okazywać swoją cnotę na Facebooku. Po stronie negatywów, nie mielibyśmy zasad dynamiki Newtona.


Cofnijmy się o krok od tego koszmaru alternatywnej historii i rozważmy ogólny problem „neuroróżnorodności” i wolności słowa. W tym artykule zajmę się sprawą nauki o neuroróżnorodności i tym, jak kodeksy dotyczące języka na kampusach i ograniczające językowe normy narzucają niedające się spełnić oczekiwania na wrażliwość społeczną, świadomość kulturową, precyzję werbalną i samokontrolę u wielu ludzi odmiennych neurologicznie.


Skupię się na tym, jak kodeksy języka na kampusach wywierają dyskryminujący, mrożący efekt na akademicką neuroróżnorodność, częściowo dlatego, że jestem nerdem akademickim, który nie znosi kodeksów mowy. Nie jest to jednak tylko sprawa osobista. Od Średniowiecza uniwersytety hołubiły ludzi o niezwykłych mózgach i umysłach. Historycznie rzecz biorąc, świat uniwersytecki był bezpieczną przystanią dla neuroróżnorodności wszelkiego rodzaju. Ekscentrycy kręcili się po Cambridge od 1209 r. i po Harvard od 1636 r. Przez stulecia te wyspy ekscentryczności były naszym mostami podróży w czasie od starożytnej historii cywilizacji zachodniej do dalekiej przyszłości nauki, techniki i postępu moralnego. Obecnie tysiące naszych wysp jest zagrożonych, a to jest smutne i złe, i musimy temu zaradzić.


Ten artykuł jest dość długi, ponieważ ten argument jest nowy (na ile wiem) i wymaga nieco tła. Mam jednak nadzieję, że wytrzymacie ze mną, bo sądzę, że ta kwestia jest zaniedbana i ważna.


Od ekscentryczności do neuroróżnorodności


Cenzura zabija twórczość, prawdę i postęp. Bez wolnej wymiany idei ludzie nie mogą dzielić się nowymi pomysłami (twórczość), testować ich przez poddanie logice innych ludzi oraz faktom (prawda) lub zestawić ich w cywilizacyjne osiągnięcia (postęp). Cenzura zabija jednak racjonalną kulturę w mniej oczywisty sposób: zamyka usta ekscentrykom. Dyskryminuje neuroróżnorodność. Wywiera mrożący efekt na niezwykłe mózgi z niezwykłymi umysłami. Marginalizuje ludzi, którzy mogą mieć wspaniałe pomysły, ale którzy mają także zaburzenia psychiczne, dziwactwa osobowości, ekscentryczne przekonania lub niezwykły styl komunikowania się, który powoduje, że trudno im zrozumieć i podporządkować się obecnym normom języka, rządzącym tym, co „akceptowalne”. Kodeksy mowy Harvardu i trolle Twittera mogą nie zabronić niczego w samych Principia ale odpędzają ten rodzaj ekscentrycznych ludzi, którzy piszą takie książki, z powodu innych „obraźliwych” rzeczy, jakie czasami robią i mówią.


Ekscentryczność jest cennym zasobem, łatwo marnowanym. W książce O wolności (1859): John Stuart Mill ostrzegał, że “tyrania większości” grozi marginalizacją spostrzeżeń ekscentryków:  


Ilość ekscentryczności w społeczeństwie na ogół jest proporcjonalna do ilości geniuszu, wigoru umysłowego i odwagi moralnej, jaka w nim jest. Fakt, że tak niewielu odważa się teraz być ekscentrykami, oznacza główne niebezpieczeństwo tych czasów. (C-Rodział 3, akapit 13).


Dzisiaj “tyrania neurotypowego” ucisku neuroróżnorodności może być głównym niebezpieczeństwem naszych czasów. 


Założenie neurotypowości u podstaw kodeksów języka


Początkowo kodeksy języka na kampusach mogły być tworzone w dobrych intencjach. Próbowano uczynić uniwersytety przyjaźniejszymi dla mniejszości rasowych i seksualnych przez zmuszenie wszystkich, by mówili tak ostrożnie jak to możliwe. Skutkiem ubocznym próby zwiększenia różnorodności demograficznej była jednak redukcja neuroróżnorodności przez piętnowanie każdego, kogo mózg nie potrafi nadać odpowiedniej barwy liniom „zaakceptowanego języka”. Im bardziej „pełne szacunku” stawały się wobec neurotypowości, tym bardziej alienowały ludzi neuroróżnorodnych.


Oto problem. Nieformalne “normy języka” w Ameryce, które rządzą tym, co wolno nam powiedzieć, a czego nie, zostały stworzone i narzucone przez “normalne” mózgi do podporządkowania się im i egzekwowania ich norm. Formalne kodeksy języka na uniwersytetach amerykańskich także zostały napisane dla neurotypowych”. Zakładają, że każdy na kampusie jest równie sprawny przez 100% czasu w:

Kodeksy języka zakładają fałszywy model natury ludzkiej – że każdy ma ten sam rodzaj mózgu, który daje wąski, „normalny” zestaw cech osobowości, zdolności poznawczych i werbalnych, temperamentu moralnego, stylu komunikowania się i zdolności pohamowania się. To założenie neuronormalności jest naukowo błędne, ponieważ różni ludzie dziedziczą inne zestawy genów, które wpływają na wzrost i funkcjonowanie mózgu, a każda cecha umysłowa wykazuje znaczną odziedziczalność. Te cechy dziedziczne są głębokie: są stabilne przez okres dojrzewania i dorosłość i obejmują wszystko – od inteligencji społecznej po postawy polityczne. Pozwalają również przewidywać wiele aspektów komunikacji ludzkiej – prawdopodobnie włącznie ze zdolnością zrozumienia i podporządkowania się formalnym kodeksom języka oraz nieformalnym normom. Neuroróżnorodni często „tacy się rodzą”. 


Dlaczego kodeksy języka piętnują większość kreatywnych myślicieli  


Kiedy uniwersytety narzucają kodeksy języka, narzucają niemożliwe standardy zachowania na ludzie, którzy nie są neurotypowi, takich jak ci z zespołem Aspergera, dwubiegunowością, zespołem Tourette’a lub dziesiątkami innych dziwactw osobowości lub „zaburzeń” psychicznych. W historii neuroróżnorodność była piętnowana ze skrajnym uprzedzeniem, ale ostatnio Autism Rights Movement, National Alliance for Mental Illness i inne grupy wsparcia zaczęły walczyć o większą akceptację. (Określenia “neuroróżnorodny” i “neurotypowy” pochodzą z Autism Rights Movement, ale tutaj używam ich bardziej ogólnie.) Neuroróżnorodność jest nawet fetowana w niedawnych książkach, takich jak Thinking in Pictures Temple Grandin (o zespole Aspergera), A Beautiful Mind Sylvii Nasar (o schizofrenii), The Wisdom of Psychopaths Kevina Duttona (o cechach mrocznej triady) i Quiet Susan Cain (o introwersji).


Ludwig Wittgenstein (1889 – 1951) był austriacko-brytyjskim filozofem, który zajmował się głównie logiką, filozofią matematyki, filozofią umysłu i filozofią języka.
Ludwig Wittgenstein (1889 – 1951) był austriacko-brytyjskim filozofem, który zajmował się głównie logiką, filozofią matematyki, filozofią umysłu i filozofią języka.

Większość prawdziwych geniuszy, jakich znam, nie jest neurotypowa. Szczególnie w teorii gry ewolucyjnej. Mieliby mnóstwo kłopotów ze zrozumieniem lub podporządkowaniem się typowym kodeksom języka na uniwersytetach. Podejrzewam, że dotyczy to również najznakomitszych myślicieli, którzy przez ostatnie tysiąclecia budowali cywilizację. Spójrzmy na kilku tylko geniuszy, którzy – jak się wydaje na podstawie ich danych biograficznych – byli na spektrum autyzmu/Aspergera: Béla Bartók, Jeremy Bentham, Lewis Carroll, Marie Curie, Charles Darwin, Emily Dickinson, Albert Einstein, Sir Ronald Fisher, Sir Francis Galton, Glenn Gould, Patricia Highsmith, Alfred Hitchcock, Alfred Kinsey, Stanley Kubrick, Barbara McClintock, Gregor Mendel, Bertrand Russell, Nikola Tesla, Mark Twain, Alan Turing, H. G. Wells i Ludwig Wittgenstein. (Aspergerowcy, tacy jak ja, lubią robić listy; patrz także tutaj.) Ponadto, najbogatsi miliarderzy informatyki także wykazują podobne do Aspergera cechy: Paul Allen, Bill Gates, Elon Musk, Larry Page, Peter Thiel i Mark Zuckerberg. A w filmach i w telewizji szczerzy do bólu, nieczuli aspergerowcy nie grają już dłużej pomocników “szalonych naukowców”, ale heroicznych protagonistów, jak  Tony Stark, Sherlock Holmes, Gregory House, Lisbeth Salander i Dr. Strange.


Po pozytywnej stronie: wkład cywilizacyjny neuroróżnorodności jest ogromny – i często decydujący w nauce i technice. Po stronie negatywnej: cechy Aspergera wydają się częste wśród akademików, których dotknęło największe oburzenie publiczne wobec rzeczy, które powiedzieli i zrobili, a które nie miały żadnych zupełnie obraźliwych intencji.


Odmiany neuroróżnorodności


Restrykcyjne normy języka są problemem dla ludzi ze spektrum autyzmu, co obejmuje 1% społeczeństwa, ale odsetek jest znacznie wyższy w akademickim świecie nauki, techniki inżynierii i matematyki (dziedziny (STEM) – jak pokazał Sheldon Cooper, fizyk z Caltech, w programie telewizyjnym The Big Bang Theory. Poza spektrum autyzmu znacznie większy odsetek studentów i pracowników na każdym uniwersytecie ma inne zaburzenia neurologiczne, choroby psychiczne lub dziwactwa osobowości, które utrudniają unikanie “obraźliwej” mowy przez 100% czasu – nawet jeśli “dobrze funkcjonują” i nie mają problemów z pracą akademicką. Na przykład, kodeksy języka nie uwzględniają następujących   zaburzeń/stanów:

Niektóre z ocen częstotliwości występowania są nieprecyzyjne i wiele ludzi ma więcej niż jedno z tych zaburzeń. Razem jednak tego typu zaburzenia psychiczne dotykają co najmniej 20% studentów i pracowników uniwersytetów. Jest to więcej niż procent studentów uczelni amerykańskich, którzy są Latynosami (17%), czarnymi (14%), LGBTQ+ (7%), lub nieudokumentowanymi imigrantami (5%). A w wielu tych zaburzeniach psychicznych powaga objawów sięga szczytu w wieku typowym dla studentów uniwersyteckich: uniwersytety żądają, by neuroróżnorodni pohamowali swoją mowę najstaranniej właśnie wtedy, kiedy są najmniej w stanie zrobić to.


Poza zdiagnozowanymi zaburzeniami psychicznymi, takimi jak Asperger, znacząca mniejszość ludzi na kampusach znajduje się na skrajnościach Wielkiej Piątki czynników osobowości, które wszystkie mają implikacje dla zachowań dotyczących kodeksu języka. Niska sumienność przewiduje impulsywne, brawurowe lub krótkowzroczne wystąpienia i zachowania. Niska ugodowość przewiduje zawziętość, zachowania obrażające i niemiłe – tj. łamanie kodeksów języka. Wysoka otwartość przewiduje przyjmowanie niezwykłych poglądów i ekscentryczne zachowania – tj. łamanie kodeksów języka. Wysoka ekstrawersja przewiduje bycie super towarzyskim, super seksualnym i nadzwyczaj wylewnym – tj. łamanie kodeksów o zachowaniu seksualnym i języku. Ponieważ czynniki Wielkiej Piątki wszystkie mają znaczną odziedziczalność, każdy kodeks języka, którego nie mogą – realistycznie rzecz biorąc – przestrzegać ludzie znajdujący się na krańcach skali tych czynników Wielkiej Piątki, właściwie karze ich za geny, które zdarzyło im się odziedziczyć.


Poza zaburzeniami psychicznymi i dziwactwami osobowości wielu ludzi na kampusach jest w każdym danym momencie w stanie “przejściowej neuroróżnorodności” – zmienionym stanie psychicznym z powodu niskiego poziomu cukru, stresorów, skutków ubocznych przyjmowanych leków lub smart drugs takich jak kofeina, Ritalin, Adderall lub Modafinil. Także zaburzenia snu dotykają ponad 20% ludzi i wynikający z tego niedobór snu redukuje zahamowania. Ten rodzaj przejściowej neuroróżnorodności może zakłócać wrażliwość społeczną, teorię umysłu i zahamowania werbalne, a więc redukować zdolność stosowania się do kodeksów języka. Jeżeli uniwersytety nie chcą zakazać zmęczenia, uczucia głodu, rozpaczy, przyjmowania leków i kawy, trudno utrzymać iluzję, że język każdego będzie  w 100% nierażący przez 100% czasu.


Jak neuroróżnorodność utrudnia zrozumienie kodeksów języka


Ponieważ kodeksy języka są napisane przez neurotypowych dla neurotypowych, neuroróżnorodni często uznają je za dosłownie niezrozumiałe, a nie można trzymać się reguł, których się nie rozumie.


Na przykład, typowy zestaw reguł o “pełnym szacunku kampusie”, „wykroczeniach seksualnych” i „nękaniu” zakazuje:

Te cytaty są z niedawnych reguł ustalonych przez mój uniwersytet, ale są dość standardowe. Nie rozumiem, na co każda z tych reguł rzeczywiście pozwala lub czego zabrania, a pracowałem z kwestiami wolności słowa w naszym senacie uniwersyteckim przez dwa lata i przez rok w naszej Komisji ds. Wykroczeń Seksualnych, a więc zastanawiałem się nad nimi przez dłuższy czas.


Nie mając dobrej teorii umysłu, jak może człowiek z Aspergerem przewidzieć, które słowa będą “niepożądane” dla nieznajomego lub mogą być uznane za “seksistowskie” lub „seksualnie sugestywne”? Nie mając dobrego zrozumienia norm społecznych, jak mogą przewidzieć, co liczy się jako “czyny nienawiści lub uprzedzenia, które naruszają poczucie społeczności” lub co liczy się jako „niedopuszczalny obiekt”? Nie mając dobrego zrozumienia dzisiejszego żargonu praw obywatelskich, jak może 18-letni nowy student – neurotypowy lub nie – zrozumieć, czym są „cechy chronione”?


Język kodeksów mowy na kampusach jest zaprojektowany tak, by dać złudzenie precyzji, podczas gdy pozostaje tak niejasny, że może być egzekwowany według życzeń administracji, gdy tylko skarga indywidualna, protest studenckie, pozew lub nieprzyjazny rozgłos powodują, że korzystne jest ukaranie kogoś za „obrazę”.  Tak więc oczekuje się, że studenci i pracownicy będą zdolni „czytać między wierszami” kodeksu języka, by zrozumieć, co rzeczywiście jest zabronione, a co rzeczywiście jest dozwolone.


Ludzie różnią się jednak zdolnością rozumienia języka mówionego i pisanego, włącznie z suchymi zawiłościami polityki administracyjnej, ciągle zmieniającymi się eufemizmami kultury poprawności politycznej i podwójnymi standardami lewicowej polityki tożsamości. Rozszyfrowanie kodeksów języka wymaga wysokiego poziomu inteligencji werbalnej, społecznej i emocjonalnej, by odkryć rzeczywiste znaczenie za niejasnymi eufemizmami i sloganami sprawiedliwości społecznej, a neuroróżnorodni mogą nie mieć rodzaju mózgów, które potrafią tak wnioskować.


Kodeksy języka są z założenia tak niejasne, by każdy, kogo zdenerwowały czyjeś słowa, mógł złożyć skargę. Subiektywne odczucia słuchającego są rozstrzygające dla uznania, czy wykroczenie zostało popełnione. W większości kodeksów języka na kampusach nie ma standardu „rozsądnej osoby”, według którego mowa liczy się jako obraźliwa. Znaczy to, że jeśli osoba z Aspergerem lub schizotypowa zbuduje właściwy model umysłowy tego, jak zareagowałaby na mowę przeciętna osoba, nie mogą na tym polegać. Oczekuje się od nich, że uczynią swoją mowę nierażącą dla najbardziej wrażliwej osoby, jaką mogą spotkać na kampusie. Rezultatem jest “kultura rozpieszczania”, w której administratorzy dają priorytet domniemanej superwrażliwości słuchających przed prawami do komunikowania się osoby mówiącej. W rzeczywistości, jedynym ukłonem w kierunku neuroróżnorodności w kodeksach języka na kampusach jest (fałszywe) założenie, że “ostrzeżenia przed wywoływaczami” i zakaz „mikroagresji” będą użyteczne w ochronie słuchaczy z  PTSD lub z wysoką neurotycznością. Administratorzy zakładają, że najbardziej narażonymi “śnieżynkami” są zawsze słuchacze ale nigdy sam mówca. Nie rozumieją nawet, że człowiek z PTSD, dla którego dana sytuacja była „wywoływaczem”, może w reakcji powiedzieć coś, co ktoś inny uzna za “obraźliwe”.  


Systematyzowanie kontra empatia


Zaburzenia spektrum autyzmu są centralne dla napięć między cenzurą na kampusie a neuroróżnorodnością. Jest tak z powodu relacji między “systematyzacją” a “empatią”. Systematyzowanie jest pędem do tworzenia i analizowania abstrakcyjnych systemów reguł, dowodów i procedur; jest silniejsze u mężczyzn, u ludzi z Aspergerem i w dziedzinach STEM. Empatia jest zdolnością rozumienia myśli i uczuć innych ludzi i reagowania na nie “właściwymi” emocjami i mową; jest silniejsza u kobiet, ludzi z schizofrenią oraz w sztuce i naukach humanistycznych. Konserwatywni satyrycy często szydzą z „wojowników sprawiedliwości społecznej” z powodu ich “autystycznych wrzasków”, ale lewicowi studenci, którzy protestują, są z większym prawdopodobieństwem wysoce empatycznymi ludźmi z wydziałów sztuki, nauk humanistycznych i nauk społecznych niż wysoce systematyzującymi ludźmi z nauk ścisłych lub inżynierii.


Spójrzmy na skalę Współczynnika Empatii (EQ), stworzoną przez badacza autyzmu, Simona Baron-Cohena do mierzenia empatii kontra systematyzowania. Stwierdzenia, za które są punkty dodatnie i które przewidują wyższą empatię, obejmują:

Stwierdzenia, za które są punkty ujemne, przewidują niższą empatię i obejmują:

Czytając to, wydaje się, że wyższe punkty EQ powinni silnie przepowiadać zdolność stosowania się do kodeksów języka na kampusach, które zabraniają obrażania innych. Ludzie z Aspergerem osiągają znacznie niższą punktację na skali EQ. (Pełna informacja: ja osiągam 14 punktów na 80.) Tak więc, ludzie z Aspergerem po prostu nie mają mózgów, które pozwalają na przewidzenie, co może być uważane za obraźliwe, pogardliwe, niepożądane lub oburzające przez innych – niezależnie od tego, czego oczekują od nas kodeksy języka kampusu. Z perspektywy systematyzatora większość kodeksów języka „pełnego szacunku kampusu” są zasadniczo żądaniami, by zamienili się w empatyków czystą siłą woli. Mężczyźni zdobywają też mniej punktów na skali EQ niż kobiety, a Asperger jest 11 razy częstszy wśród mężczyzn niż wśród kobiet, więc kodeksy języka narzucają też „niewspółmierny efekt” na mężczyzn, co jest rodzajem dyskryminacji płciowej, nielegalnej według prawa federalnego.  


Sposoby, na jakie kodeksy języka dyskryminują systematyzatorów, pogłębia fakt, że są niejasne, nadmiernie szerokie, nieusystematyzowane, z podwójnymi standardami i logicznymi niespójnościami – co doprowadza systematyzatorów do szaleństwa. Na przykład, większość kodeksów języka zabrania obrażających słów o płci, rasie, religii lub poglądach politycznych danej osoby. Ale studenci z Aspergerem często zauważają, że te kodeksy są stosowane bardzo selektywnie: jest OK. obrażanie „toksycznej męskości” i „patriarchatu”, ale nie wolno kwestionować twierdzeń o „nierówności płac” lub „kulturze gwałtu”; jest OK. obrażanie „białego przywileju” i „alt-prawicy”, ale nie akcji afirmatywnej lub „Black Lives Matter”; jest OK. obrażanie katolików pro-life, ale nie muzułmanów pro-szariat. Koncepcja „niepożądanych” dowcipów lub „niepożądanych” uwag seksualnych wydaje się ludziom z Aspergerem jak paradoks podróży w czasie – jak możesz wiedzieć, jaka mowa jest „niepożądana” przed otrzymaniem reakcji na nią? Co gorsza, większość kodeksów mowy na kampusach związana jest z teoriami sprawiedliwości społecznej feminizmu gender, krytycznej teorii rasy i konstruktywizmu społecznego, które odrzucają najlepiej uzasadnione odkrycia naukowe o różnicach płci, różnicach rasy i genetyce behawioralnej. Wymaganie od ludzi z Aspergerem w świecie akademickim, by zaakceptowali kodeksy języka oparte na jawnych fałszerstwach, gwałci najgłębsze wartości systematyzatora: logikę, racjonalizm i realizm. Jako przykład irytacji i gniewu systematyzatora na nieuzasadnione kodeksy języka, patrz list studenta Cornell z wysoko funkcjonującym autyzmem.


Dla przetestowania mojej intuicji w tej kwestii zorganizowałem nieformalny sondaż wśród moich obserwujących na Twitterze, pytając: „Jaki stan najbardziej utrudniłby stosowanie się do uczelnianych kodeksów języka, które zabraniają wszystkich ‘obraźliwych’ lub ‘niewykazujących szacunku’ wypowiedzi?” Oddano 655 głosów na cztery możliwe opcje: 54% na “Asperger”, 19% na “Schizofrenia”, 14% na „Dwubiegunowość” i 13% na „ADHD”. Wynik tego sondażu wśród małej grupy moich ekscentrycznych obserwatorów nie może być traktowany poważnie jako jakikolwiek rodzaj badania naukowego. Po prostu pokazuje, że nie jestem jedyną osobą, która uważa, że Asperger utrudnia stosowanie się do kodeksów języka na kampusach.


W rzeczywistości, wielu studentów i pracowników wydziałów STEM ma wrażenie, że empatycy przekuli kodeksy języka na kampusach w broń do piętnowania ludzi z Aspergerem. W świecie, w którym nerdowie tacy jak Mark Zuckerberg i Elon Musk są największymi innowatorami, kodeksy języka wydają się zemstą anty-nerdów.


Jak kodeksy języka narzucają niewspółmierny efekt na ludzi z neuroróżnorodnością


Kiedy polityka jest formalnie neutralna, ale negatywnie wpływa na jedną prawnie chronioną grupę ludzi bardziej niż na innych ludzi, nazywa się to „niewspółmiernym efektem” i jest nielegalne. Ludzie ze zdiagnozowanymi zaburzeniami psychicznymi kwalifikują się jako “niepełnosprawni” według prawa z 1990 r. - Americans with Disabilities Act (ADA) – oraz innych praw federalnych, a więc każdy kodeks języka na uniwersytecie publicznym, który daje niewspółmierny efekt na wiele częstych form neuroróżnorodności, jest nielegalny.


Jaki jest niewspółmierny efekt w tej sprawie? Przy restrykcyjnych kodeksach i normach języka ludzie z różnego rodzaju neuroróżnorodnością wiedzą cały czas, że mogą być „obraźliwi” i że może to prowadzić do wyrzucenia, zerwania kontraktu o pracę lub odmowy stałego etatu. Żyją w strachu. Czują mrożący wpływ na swoją mowę i zachowanie. Uczą się autocenzurować.


Spójrzmy, jak ludzie z neuroróżnorodnością mogą odczuwać kodeksy mowy jako koszmarnie dyskryminujące:

W reakcji na te mrożące efekty neuroróżnorodni akademicy mogą wycofać się z życia społecznego i intelektualnego uniwersytetu. Mogą unikać spotkań grup laboratoryjnych, obiadów po kolokwiach, przyjęć na wydziale, konferencji, gdzie każdy komentarz, jeśli zostanie podsłuchany przez kogoś ze skłonnością do oburzenia moralnego, może zagrozić twojej reputacji i karierze. Przez ostatnie dwadzieścia lat widziałem coraz więcej takich wycofań się. Nerdowi, ekscentryczni i niezdarni akademicy, którzy byli otwarci, zabawni i radośni w latach 1980., są teraz ostrożni, ponurzy i wystraszeni.


To wycofanie się z uniwersyteckiego “życia intelektualnego” szczególnie rozdziera serce neuroróżnorodnych, którzy często nie mogą znieść banalnych pogaduszek i dla których jedyne prawdziwe związki społeczne przychodzą z ożywionej dyskusji o niebezpiecznych ideach z intelektualnie równymi sobie. Kodeksy języka nie tylko cenzurują ich słowa; dziesiątkują także ich związki, współpracę i sieci społeczne. Mrożący efekt na mowę może zamienić życie społeczne ludzi z Aspergerem w zamarzniętą pustynię. Wynikająca z tego alienacja może pogorszyć wiele zaburzeń psychicznych, prowadząc do wiodącej w dół spirali autocenzury, samotności, rozpaczy i klęski. Popatrzcie na profesora politologii, Willa Moore’a: miał wysoko funkcjonujący autyzm, ale był tak zmęczony tym, że niechcący obrażał kolegów, że zabił się w kwietniu tego roku; jego list pożegnalny jest tutaj.


Jeśli doprowadzenie do samobójstwa nie jest niewspółmiernym efektem, to co nim jest?


Istnieje analogia między neuroróżnorodnością a różnorodnością ideologiczną. Przez ostatnie dwadzieścia lat kodeksy języka na kampusach zmarginalizowały obie. Na uniwersytetach amerykańskich dominują teraz postępowi lewicowcy, zarejestrowani Demokraci i wojownicy sprawiedliwości społecznej. Okazują oni wrogość i dyskryminację wobec studentów i pracowników, którzy są w centrum, konserwatywni i/lub religijni. Ponosi się realne koszty dla kariery, jeśli w świecie akademickim ma się pewne poglądy polityczne – nawet te, które podziela większość Amerykanów. Tym problemem różnorodności ideologicznej już zajmują się duże organizacje, takie jak Heterodox Academy i Foundation for Individual Rights in Education, magazyny on line takie jak Quillette, i orędownicy wolności słowa, tacy jak Alice Dreger, Jonathan Haidt, Sam Harris, Laura Kipnis, Scott Lilienfeld, Greg Lukianoff, Camille Paglia, Jordan Peterson, Steven Pinker i Bret Weinstein. W odróżnieniu od tego problem neuroróżnorodności nie jest przedmiotem wielu dyskusji, mimo że może być łatwiej go rozwiązać poprzez prawa zabraniające dyskryminacji. W zasadzie, kodeks języka dyskryminujący pewne ideologie jest rodzajem niewspółmiernego efektu, ale bycie Republikaninem lub neoreakcjonistą nie oznacza przynależności do „klasy chronionej” zgodnie z federalnym prawem przeciwko dyskryminacji, podczas gdy posiadanie niepełnosprawności, takiej jak zaburzenie psychiczne, to oznacza.   


Wniosek: Co zrobić w sprawie neuroróżnorodności i wolności słowa

Kodeksy języka na kampusach dyskryminują neuroróżnorodność. Narzucają nierealistyczne wymagania, obawy i piętno na duży odsetek studentów i personelu akademickiego, którzy mają częste zaburzenia psychiczne lub znajdują się na krańcach skali Wielkich Pięciu czynników osobowości, lub też mają przejściowe problemy z powodu braku snu lub przyjmowania smart drugs. W praktyce jest dosłownie niemożliwe dla kogoś z Aspergerem, zaburzeniem dwubiegunowym, ADHD, niską ugodowością, niską sumiennością, zespołem chronicznego zmęczenia lub manią po Modafinilu zrozumienie, jaki rodzaj mowy jest uznawany za akceptowalny, jak też był zdolny do powstrzymania „nieakceptowanej” mowy przez 100% czasu w 100 procentach sytuacji.


W kolejnym artykule naszkicuję strategię prawną użycia ADA do wyeliminowania kodeksów języka na kampusach, które dyskryminują neuroróżnorodność.


Na razie tylko rozpatrzmy to: każdy kodeks języka na kampusie i każda norma ograniczająca mowę jest mieczem Damoklesa wiszącym nad głową każdego człowieka w świecie akademickim, którego mózg pracuje trochę inaczej. Codziennie czujemy jego ostrość i ciężar. Po każdym wykładzie, spotkaniu, wpisie na blogu, tweecie oczekujemy moralnego oburzenia, publicznego zawstydzania, polowania na czarownice i inkwizycji, które wydają się uderzać w naszych kolegów w sposób nieprzewidywalny i niesprawiedliwy. Jak goście z minionych stuleci lub obcej kultury nie rozumiemy, które pojęcia mieszczą się w waszym oknie Overtona lub które słowa są akceptowalne dla waszych uszu. Nie rozumiemy waszych tabu werbalnych i moralnych. Nie możemy nadać sensu waszym podwójnym standardom i sprzecznościom logicznym. Nie respektujemy waszego założenia, że empatia zawsze ma pierwszeństwo przed systematyzowaniem. Niemniej wiemy, że macie moc zranienia nas za rzeczy, na które nic nie możemy poradzić. Cierpimy więc z powodu nieustannego niepokoju o nasze słowa, nasze myśli, nasze stosunki społeczne, naszą reputacje i naszą karierę.


Ta epoka minęła. Neuroróżnorodność znajduje własny głos i pewność siebie. Ludzie z zaburzeniami psychicznymi i ekscentrycznymi osobowościami także mają prawa i nie damy się zastraszyć waszym piętnowaniem i zawstydzaniem. Zażądamy naszych praw zgodnie z ADA przez Departament Edukacji, Departament Sprawiedliwości i sądy federalne. Pouczymy administratorów o dyskryminujących skutkach ubocznych ich złej polityki. Zniszczymy wasz miecz Damoklesa i podniesiemy nasz sztandar dziwolągów, by powiewał nad kampusami na całym świecie.


Przez stulecia świat akademicki był przystanią dla neuroróżnorodności – prawdziwym „bezpiecznym miejscem” dla ekscentrycznej myśli i języka, dla myślenia tego, co nie do pomyślenia i powiedzenia tego, co nie do powiedzenia. Zrobimy go taką bezpieczną przystanią  raz jeszcze i nie ma niczego, co administratorzy uniwersyteccy mogą zrobić, by nas powstrzymać. Wszystko jest po naszej stronie: nauki behawioralne, historia intelektualna, prawo federalne, opinia publiczna i najświętsze wartości samego akademickiego świata liberalnego: różnorodność i inkluzywizm. Neuroróżnorodność jest i pozostanie tutaj i nie damy już sobie dłużej zamykać ust.


Jeśli neuroróżnorodni powstaną za naszym prawem do wolności słowa, kodeksy języka kampusu bardzo szybko wymrą. W przyszłości będą uważane za dziwactwo historyczne wyrwanego spoza kontroli sygnalizowania własnej cnoty w XXI-wiecznym świecie akademickim w Ameryce. Wolność myślenia ekscentrycznych myśli i mówienia ekscentrycznych rzeczy musi być znowu chroniona. Musi się przywrócić wolność bycia ekscentrykiem. Newton musi zostać ponownie przyjęty w świecie akademickim.


Dalsze źródła:
ADA.gov at U.S. Department of Justice
Autistic Self Advocacy Network
Autism Research Centre
Autism Research Institute
Disability Rights Education and Defense Fund
Foundation for Individual Rights in Education
Heterodox Academy
National Alliance for Mental Illness

Podziękowanie: Za pomocne uwagi do wcześniejszych wersji podziękowania dla: Jean Carroll, Diana Fleischman, Jonathan Haidt, Claire Lehmann i Greg Lukianoff.


The Neurodiversity Case for Free SpeechQuillette, 18 lipca 2017

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska



Geoffrey F. Miller


Amerykański psycholog ewolucyjny, wykłada na wydziale psychologii University of New Mexico, specjalizuje się w zakresie doboru płciowego i ewolucji człowieka, ludzkiego mózgu i seksualnej ornamentacji.