Płazy bezogonowe jesieni


Greg Mayer 2015-10-03

Ropuchy amerykańskie tuż poza Greenquist Woods, Kenosha, Wisconsin, 17.ix.2015. Jest ich wyraźnie sześć, te same, co w “Spot the toads“.
Ropuchy amerykańskie tuż poza Greenquist Woods, Kenosha, Wisconsin, 17.ix.2015. Jest ich wyraźnie sześć, te same, co w “Spot the toads“.

W poprzednim poście tutaj w WEIT informowałem o kilku ropuchach i namalowałem żółwia, którego uratowałem ze schodów i studzienek przyokiennych, a potem wypuściłem na wolność ostatniej wiosny. Wspomniałem wówczas, że systematycznie sprawdzam te miejsca, szczególnie głębokie studzienki przy oknie po zachodniej części budynku, w którym mam gabinet, ponieważ jest naprzeciwko stawu i lasu i zwierzęta wychodzące z lasu regularnie w nią wpadają. Na początku semestru, wcześnie we wrześniu, wziąłem więc moją grupę studentów zoologii kręgowców i zbadaliśmy studzienki przyokienne. Tej jesieni był tam zupełnie przyzwoity zbiór – jedenaście ropuch amerykańskich (Bufo americanus) i 23 zielone żaby (Rana clamitans).

Ropuchy dzieliły się na dwie klasy wielkości: średnie (na zdjęciu powyżej) około 55 mm długości od pyska do otworu stekowego i małe, około 40 mm. Zielone żaby były wszystkie tego samego rozmiaru – 35 mm. Te ostatnie były prawdopodobnie w tym samym wieku, przekształciwszy się z kijanek wcześnie latem, a potem znalazły budynek i wpadały do studzienki przyokiennej, kiedy zaczęły rozłazić się z rodzinnego stawu. Żaby ryczące (Rana catesbeiana) także są powszechne w tym stawie, ale nigdy nie znaleźliśmy ich w studzience przyokiennej – muszą mieć inny wzór rozpraszania się.

Chris Noto pomaga uwolnić ropuchy amerykańskie w Greenquist Woods, 17.ix.2015.
Chris Noto pomaga uwolnić ropuchy amerykańskie w Greenquist Woods, 17.ix.2015.

Żaby i ropuchy są znane razem jako płazy bezogonowe i dorosłe żaby i ropuchy istotnie nie mają ogonów. Te, które uratowaliśmy ze studzienek przyokiennych, były tam przez różnej długości okresy, ale większość była w przyzwoitym stanie, choć kilka było wychudzonych i odwodnionych. Trzymaliśmy je przez dwa tygodnie w laboratorium, karmiąc i nawadniając. Potem wypuściliśmy je na wolność podczas dwóch ciepłych dni na początku jesieni. Mój kolega, Chris Noto, uczył w laboratorium na piętrze z widokiem na las i zobaczył mnie z ropuchami, kiedy próbowałem zrobić im zdjęcie i zanieść z powrotem do lasu. Zszedł na dół i pomógł ze zdjęciami i uwolnieniem (co było pokazane w poście o żabach i ropuchach).


Mała ropucha amerykańska, która zaraz będzie wypuszczona na wolność w Greenquist Woods, 17.ix.2015.
Mała ropucha amerykańska, która zaraz będzie wypuszczona na wolność w Greenquist Woods, 17.ix.2015.

Zielone żaby uwolniliśmy kilka dni później.

Zielone żaby z niecierpliwością czekają na przeprowadzkę do stawu, 20.ix.2015.
Zielone żaby z niecierpliwością czekają na przeprowadzkę do stawu, 20.ix.2015.


Jeszcze jedno zdjęcie.
Jeszcze jedno zdjęcie.


No cóż, może jeszcze jedno.
No cóż, może jeszcze jedno.


A teraz jest czas na powrót do stawu.
A teraz jest czas na powrót do stawu.


Zielone żaby w kolejce do wejścia do stawu Greenquist, 20.ix.2015.
Zielone żaby w kolejce do wejścia do stawu Greenquist, 20.ix.2015.

[JAC: wideo pokazujące wypuszczanie na wolność. Muszę pochwalić Grega zarówno za to, że poświęcił czas na uratowanie tych żab, jak i za zwrócenie na nie naszej uwagi. Żaby są nie tylko niedocenianymi zwierzętami, ale zwiastunami szkód uczynionych przez ludzi środowisku, klimatowi itd. I zawsze mówię, że gdyby żaby nie wyewoluowały, po prostu nie bylibyśmy w stanie ich sobie wyobrazić!]



Na świecie istnieje co najmniej dziesięć lub więcej rozmaitych płazów bezogonowych, które warte są własnej nazwy potocznej, ale ponieważ tylko dwa rodzaje występują w Anglii, skończyło się na nazywaniu ich wszystkich „żabami” lub „ropuchami”. Ropucha amerykańska i zielona żaba odpowiadają jednak dwóm rodzajom znajdowanym w Anglii (tym, które są czasami nazywane „prawdziwymi ropuchami” i „prawdziwymi żabami”).


Płazy bezogonowe, jak większość płazów, mają złożony cykl życiowy. Ich wywodząca się z greki nazwa – Amphibia – czyni do tego aluzję, bo znaczy „oba życia”, ponieważ typowy płaz żyje zarówno na lądzie, jak i w wodzie. Gady i ich potomstwo (owodniowce, włącznie z ptakami i ssakami) nie mają tego podwójnego cyklu życia. Jednym z byłych kandydatów do tytułu „pierwszego gada” był liczący 270 milionów lat Seymouria, który ma gadziopodobne cechy; kiedy jednak odkryto jego bliskie pokrewieństwo z wodną larwą z skrzelami, było jasne, że nie był gadem, ale prowadził “dwa życia”, jak płaz.  


“Dwa życia” nie wydają się zadowalająco podsumowywać życia typowego płaza, takiego jak ropucha amerykańska. Zaczynają życie jako jajeczka w wodzie, wykluwają się jako kijanki z ogonami i skrzelami, które pływają sobie, aż zgubią ogony i skrzela i wyhodują kończyny, co przekształca je w ropuszki, które wtedy wychodzą na ląd. Po osiągnięciu dojrzałości płciowej wracają do stawu każdej wiosny, by na nowo podjąć wodną egzystencję, kojarząc się tam i rozmnażając. Dorośli opuszczają następnie staw latem, by żyć całkowicie lądowym życiem, podczas gdy ich jajeczka rozpoczynają znowu złożony cykl. Żeby sparafrazować The Who, “Amphibia? To są cholerne Quadrophibians.”


The anurans of autumn

Why Evolution Is True, 29 września 2015

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska



Greg Mayer

Zastępca kuratora działu gadów i płazów w muzeum zoologicznym Uniwersytetu Wisconsin. Doktorat z biologii ewolucyjnej obronił na Harvardzie.