Żaby używają bardzo jadowitych kolców na głowie jako broni przeciwko drapieżnikom
No cóż, ten tytuł może wprowadzać w błąd, bo nie jesteśmy pewni, czy niezwykłe kolce tych żab służą (lub wyewoluowały) do odstraszania napastników, ale jest to bardzo prawdopodobne. Badacza, który złapał jedną z żab, jakie zaraz opiszę, spotkała niemiła przygoda:
Jeden z nas (C.J.) zranił dłoń o kolce C. greeningi , kiedy chwytał żaby, co spowodowało silny ból promieniujący do ramienia, który utrzymywał się przez 5 godzin.
Teraz jednak odkryto dwa gatunki prawdziwie jadowitych żab, oba opisane w pracy Carlosa Jareda i in. w najnowszym numerze „Current Biology” (odnośnik poniżej). Gatunki te, Corythomantis greeningi i Aparasphenodon brunoi, znalezione w Brazylii, mają kościste kolce na czaszkach, które wystają przez skórę i są otoczone gruczołami wydzielającymi bardzo silną truciznę. Ponieważ te żaby nie potrzebowałyby takiej adaptacji do chwytania zwierzyny, niemal z pewnością wyewoluowało to do odpędzania drapieżników. Istotne wyniki:
- Żaby mają kościste kolce na głowach, które wystają przez skórę. Te kolce pokryte są trucizną wydzielaną przez gruczoły na głowie i wstrzykują truciznę, kiedy głowa ma kontakt z napastnikiem.
- Trucizna tych żab, choć chemicznie nie zidentyfikowana, wydaje się rozkładać białka i jest skrajnie toksyczna. U A. brunois jest 25 razy bardziej toksyczna niż jad żararaka Bothrops, bardzo niebezpiecznego węża; u C. greeningi jad jest dwukrotnie bardziej toksyczny niż jad węża. Stwierdzono to przez wstrzyknięcie toksyny myszom, co uważam za etycznie wątpliwy eksperyment, ale wyraźnie niezbędny, by sprawdzić hipotezę. (Poważnie jednak, ile myszy musi umrzeć w straszliwych męczarniach, by zaspokoić ciekawość badaczy?) Na przykład, LD50 (średnia dawka śmiertelna) jadu A. brunois, wynosi zaledwie 3-4 mikrogramy (milionowe grama) przy wstrzyknięciu myszy.
Tutaj są zdjęcia dwóch żab i kolców na ich głowach z podpisami z artykułu z “Current Biology”:
Tutaj jest obraz kolców na głowie i otaczających je gruczołów ze skaningowego mikroskopu elektronowego:
Autorzy rozsądnie konkludują, że jadowite płazy mogą być częstsze niż powszechnie sądzono. Ponad dwa lata temu (naprawdę tak dawno?) pisałem o salamandrze pokrytej toksycznym śluzem, która także potrafiła wystawiać swoje żebra poza ciało i skórę. Może ona być uznana za jadowitego płaza w ten sam sposób jak te żaby, ponieważ jest możliwe, że wstrzykuje żebrami toksyczny śluz w napastnika. Ale Jared i in. piszą, że toksyczność śluzu jeszcze nie została wykazana. Jak dotąd mamy dwa dość solidne przypadki jadowitych płazów.
h/t: Dom
_______
Jared, C. et al., 2015. Venomous frogs use heads as weapons. Current Biology, online, DOI: http://dx.doi.org/10.1016/j.cub.2015.06.061
Frogs use highly venomous head spines as weapons against predators
Why Evolution Is True, 9 sierpnia 2015
Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska
Profesor na wydziale ekologii i ewolucji University of Chicago, jego książka "Why Evolution is True" (Polskie wydanie: "Ewolucja jest faktem", Prószyński i Ska, 2009r.) została przełożona na kilkanaście języków, a przez Richarda Dawkinsa jest oceniana jako najlepsza książka o ewolucji. Jerry Coyne jest jednym z najlepszych na świecie specjalistów od specjacji, rozdzielania się gatunków. Jest wielkim miłośnikiem kotów i osobistym przyjacielem redaktor naczelnej.