Prawda

Czwartek, 28 marca 2024 - 12:45

« Poprzedni Następny »


Rozum i Wiara (XVIII)


Lucjan Ferus 2021-08-15


Niedawno całkiem przypadkowo zauważyłem w spisie swoich tekstów, iż odcinek cyklu pod ogólnym tytułem „Rozum i Wiara”, który miał w zamyśle być zakończeniem owego cyklu, jest niedokończony. Dziś nie pamiętam już jaki był powód tego zaniechania (może jakieś ważne wydarzenie to spowodowało, albo „wpadł mi do głowy” ciekawszy pomysł?). Skoro poprzedzający go odcinek datowany jest na początek 2017 r., wyglądałoby, że ten musiał powstać w tym samym roku. Po jego ponownej lekturze i stwierdzeniu, że mimo wszystko warto go dokończyć, dopisałem zakończenie i postanowiłem go wysłać do redakcji „Listów”.

                                                           ------ // ------

Wiara: Nie uważasz, iż z zakończenia naszej ostatniej rozmowy wynikało niedwuznacznie, że skoro człowiek wcale nie chce służyć jednemu panu,to chcąc nie chcąc jesteśmy na siebie skazani? Bo jeśli rzeczywiście nasza wrogość miałaby wynikać z dwu nieprzezwyciężonych pragnień człowieka: potrzeby wiary i potrzeby poznania rzeczywistości,to może byłoby lepiej, abyśmy zamiast ze sobą walczyć, zastanowili się razem, czy mimo wszystko „da się zbudować most nad tą przepaścią”, a jeśli tak, to w jaki sposób powinniśmy się za to zabrać?

 

Rozum: Nie wierzę w to co usłyszałem! Cóż za zaskakująca zmiana w twojej postawie! Co prawda, nieco inaczej tłumaczyłbym przyczyny naszej odwiecznej antypatii; nie są one takie proste, jak się może wydawać na podstawie tego stwierdzenia. Ta sprawa jest o wiele bardziej skomplikowana i w grę wchodzi o wiele więcej powodów. Ale co do obopólnych starań „zbudowania mostu nad tą przepaścią”, całkowicie się z tobą zgadzam. Co więc proponujesz?    

 

W: Widzę to tak: zróbmy na początek taki przegląd naszych oczekiwań względem siebie,a zarazem realnych możliwościich realizacji, co? Może jako pierwszy powiedziałbyś, jaka twoim zdaniem powinnam być, aby pozostać sobą, a jednocześnie spełniać twoje umysłowe wymagania tak, abyśmy mogli być przyjaciółmi,a nie wrogami bez mała, nieprzyjaciółmi, czy w najlepszym razie z trudem tolerowaną koniecznością. Co myślisz o tej propozycji?

 

R: Już dawno powinniśmy od tego zacząć, a oszczędzilibyśmy sobie wielu nieporozumień. A więc, zacząłbym od zmiany wizerunku Bogaw twojej religii. Nie dość, że jest on archaiczny i anachroniczny, to jeszcze pełen sprzeczności i niedorzeczności. Okrutny i bezlitosny z jednej strony, a zarazem rozbrajająco infantylny i nieporadny w relacji do swych stworzeń. Zapewne w dawnych czasach spełniał on swoją rolę i oczekiwania swoich wyznawców. Jednakże we współczesnym i cywilizowanym świecie wypadałoby chyba, aby funkcjonował wizerunek Boga odpowiedni do mentalności i poziomu umysłowego obecnych wiernych, a nie ten wykreowany pośród wędrownych pasterzy kóz, sprzed tysięcy lat, nie uważasz?

 

Na przykład ten jego pomysł z zapłodnieniem ziemskiego dziewczęcia-dziewicy (bardzo popularny w starodawnych religiach) przy pomocy Ducha Świętego, aby mu urodziła Syna (drugą osobę późniejszej Trójcy św.). Syna, którego będzie mógł złożyć samemu sobie w krwawej i okrutnej ofierze odkupującej grzechy ludzkości (których by ludzkość nie miała gdyby nie zachciało mu się wywieść rodzaju ludzkiego z protoplastów mających grzeszną naturę). Tą ofiarą Bóg zbawił dusze ludziw taki irracjonalny sposób, mając nieskończone możliwości rozwiązania tego problemu dużo wcześniej, zanim zaistniały jego przyczyny.

 

Albo ten absurdalny pomysł, że to jego stworzenie-człowiek jest winne i odpowiedzialneza wszelkie zło w dziele Stwórcy o nieograniczonych niczym możliwościach, posiadającego na dodatek wszechwiedzę o swym dziele i będącego wszechobecnym w każdej rzeczywistości wykreowanej przez siebie. To obarczenie winą człowieka za nasz chory świat (wg religii), w którym istnieje coś, co się nazywa łańcuchem pokarmowym(czyli wszelkie żyjące stworzenia wzajemnie się pożerają), jest już doprawdy „przegięciem” dużego kalibru, którego nie sposób zaakceptować rozumem, korzystającym z pomocy logiki. Tak, od tego można by zacząć!

 

W: Oszalałeś?! Jak to sobie w ogóle wyobrażasz?! Że ogłosi się wiernym: „Sorry, ale to, co dotąd głosiliśmy o naszym Bogu było nieprawdą i dopiero teraz poznacie Prawdę o nim”?! Tak, to widzisz!? Przecież to jest nierealne! Nie dostrzegasz śmieszności tej propozycji?

R: Oj, zaraz śmieszności! Czy Kościół katolicki, orzeczeniem komisji papieskiej z 1948r., dozwalającej wiernym na niedosłowne odczytywaniePięcioksiągu, nie kierował się właśnie zawartymi w nim mitami? Mimo tego, że w swojej historii spalił na stosie wiele osób, które ośmieliły się nie odczytywać dosłownie Biblię. Uważasz, że to orzeczenie było śmieszne?

 

W: Nie udawaj głupiego! Wiesz dobrze, że to jest zupełnie coś innego i ma się nijak do twojej niemądrej propozycji. Mam nadzieję, że stać cię na coś więcej?!

R: No dobrze, może i masz rację: nie przemyślałem dostatecznie tej pierwszej propozycji. To może tak: powinno się zdelegalizować zinstytucjonalizowane religie sacerdotalistyczne…

W: Nie możesz wyrażać się jaśniej?! To znaczy, jakie konkretnie?

 

R: Te, w których kapłani odgrywają pierwszoplanową rolęi są koniecznymi pośrednikami pomiędzy Bogiem, a jego wyznawcami. Pośrednikami zainteresowanymi tym, aby religia szła w kierunku liturgii, rytuałów i obrzędowości,dzięki którym mają oni zawsze zatrudnienie i szacunek wiernych. A nie w kierunku wewnętrznej przemianyludzkich serc, powodującej, iż wyznawcy stają się lepszymi ludźmi i wchodzą na wyższy poziom człowieczeństwa, czyli stają się bliżsi swemu wzorcowi moralnemu – Bogu. Ta zakłamana rola kapłanów szczególnie widoczna jest w religiach zinstytucjonalizowanych, gdzie najważniejsze dla nich jest miejsce w hierarchii,jaką sami sobie stworzyli, by dogadzać swemu (utuczonemu przez wieki) egoi autorytet „zastępcy” Boga na ziemi – papieża . Tak, to także warto by zmienić, nie myślisz?

 

W: Chybanie mówisz tego poważnie?! Przecież to byłoby trudniejszedo zrealizowania, niż ten twój pierwszy pomysł! Przez tyle tysięcy lat, nie kto inny jak właśnie kapłanigłosili prawdy o bogach i przekazywali wiernym Słowo Boże. Decydowali o tym, który Bóg jest prawdziwy, a który fałszywy, którą wiarę należy popierać i szanować, a którą nie tolerować i  zwalczać. Jakie ofiary składać bogom i jakie rytuały odprawiać, aby przychylnie ich do ludzi ustosunkować. To przez nich zawsze przemawiali bogowie i to przecież oni w imieniu bogów nakazywali budować im świątynie, składać w nich ofiary, modlić się do nich i wierzyć w nich. Jak więc twoim zdaniem można by wyeliminować to najważniejsze ogniwo pomiędzy ludźmi, a Bogiem? Religia bez kapłanów?! Piramidalna bzdura!

 

R: Bzdura?! A nie widzisz żadnego dysonansu pomiędzy wielkością i stopniem komplikacji Wszechświata, jako bożego dzieła, a infantylnymi rytuałami, liturgią i obrzędami, które w większości religii są podstawą kultu bożego?!Tam masz niewyobrażalnie wielki i bardzo stary Wszechświat, w którym istnieją niezliczone miliardy galaktyk, a w każdej z nich setki miliardów gwiazd i światów – a tu „oddawanie czci” i adoracja „świętych” obrazów i figur gipsowych, jak i różnej wielkości posągów bóstw, bogiń, świętych i ... „świętego” papieża.

 

Tam, Wielki Wybuch sprzed prawie14 miliardów lat i kosmiczna ewolucja promieniowania i materii, której rezultaty widzimy dzisiaj, oglądając nocą rozgwieżdżone niebo, z którego światło potrzebowało milionów, miliardów lat, by do nas dotrzeć – do maleńkiego okruchu materii, którym jest Ziemia w bezmiarze Kosmosu. A tu kropienie wodą „święconą” czego się da, „cudowne” medaliki, modlitwy do „cudownych” obrazów, różaniec i „koronki” do Matki Boskiej, relikwie i pielgrzymki, egzorcyzmy (czyli wyganianie złych diabłów z ludzi), oleje „święte”, spowiedź i pokuta, oraz woda z „cudownych” źródełek i „świętych” miejsc, itd., itp.

 

Nie wspominając już o kilkunastotysięcznym panteonie „świętych”, który jest pokłosiem praktycznej potrzeby posiadania świętego na każdą okazję, aby „wstawiali się” u Boga w interesie żyjących ludzi. Sam pomysł „wyświęcania” jednych kapłanów przez drugich i „wynoszenia ich na ołtarze” już jest sam w sobie kuriozalny i śmieszny, nie uważasz?! Powiedz tak szczerze: naprawdę nie dostrzegasz tego kolosalnego dysonansupomiędzy wizerunkiem Boga Absolutu, Stwórcy Wszechświata słowami: „Niechaj się stanie!”, a tą całą jarmarczną celebrą, jaką od tysiącleci odgrywają przed wiernym ich kapłani, rzekomo w imieniu swych bogów? Chyba nawet ślepy by to dostrzegł! Musisz to obiektywnie przyznać!

 

W: Tak?!No i co z tego!? Co to ma do rzeczy? Widziałeś kiedyś jakiegoś wyznawcę którejkolwiek religii, by swoje wierzenia, swoje wyobrażenie Boga odnosiłdo wielkości Wszechświata? Aby w ogóle brał pod uwagę fakt, że oprócz „wiedzy” religijnej o Bogu, którą nabył podczas katechezy w przedszkolu i szkole, oraz strzępków homilii wysłuchiwanych podczas coniedzielnych nabożeństw w kościele – że istnieje jeszcze naukowa wiedzao świecie i Kosmosie, który według religii opartych na Biblii, takżejest dziełem bożym?

 

Wiesz chyba dobrze, jak ograniczony obraz rzeczywistości mają zazwyczaj osoby wierzące. Jak mało interesuje ich poza religijna wiedza o rzeczywistości, prawda? Dlatego wybacz, ale i ta twoja propozycja jest niemożliwa do zrealizowania. Kapłani poruszyliby niebo i ziemię – a wiesz jaki mają silny wpływ na wiernych, jak i na władze świeckie (szczególnie u nas) – aby nie dopuścić do realizacji tego pomysłu. Wobec tego, co jeszcze miałbyś do zaproponowania? Przychodzą ci na myśl jakieś bardziej realne pomysły, które mogłyby zbliżyć nas do siebie i uczynić przyjaciółmi? Jeśli tak, słucham z uwagą…

 

R: No, dobrze! Skoro dotychczasowe propozycje wydają ci się niemożliwe do zrealizowania, to mój następny pomysł jest taki: otóż należałoby dokładnie określić rolę religiiw życiu człowieka. A skoro ta rola ma ponoć polegać na tym, iż jest mu ona pomocnana ziemskiej drodze życia do uzyskania zbawienia,to chyba najlepszym sposobem do określenia wzorca norm moralnychdla osób wierzących, powinny być ewangeliczne nauki Jezusa, czyż nie? To one w najbardziej przejrzysty sposób pokazują, jakimi wartościami powinien kierować się w życiu człowiek wierzący, aby mógł liczyć na zbawienie po śmierci. Dobrze mówię?

 

W: Teraz, to już wygłupiłeś się na całego! To nie wiesz, że Kościół katolicki ma swoją wielowiekową Tradycję, która w inny sposób interpretuje większość religijnych prawd wiary? Co prawda jego głównym założycielem jest Jezus Chrystus z Nowego Testamentu, ale akcenty wiaryrozkładają się różnie, w zależności od religijnych dogmatów obowiązujących wszystkich wiernych. Weź choćby taki prosty przykład: Gdyby Kościół kat. miał kierować się wyłącznie ewangelicznyminaukami Jezusa, to wierni tej religii zamiast coniedzielnego uczestnictwa w kościele w celu wysłuchania mszy św. (obowiązkowej dla nich, inaczej popełniają grzech śmiertelny!) – modliliby się w domu, bo tak właśnie zalecał to Jezus.

 

Zaś kapłani tej religii i tego Kościoła nie mogliby brać pieniędzy od wiernych za swoją „duchową posługę”, stosując się do ewangelicznych zaleceń Jezusa wyrażonych słowami: „Darmo dostaliście, darmo dawajcie”, oraz „Nie możecie służyć Bogu i Mamonie”! Nie mogłaby też powstać instytucja papiestwa, roszczącego sobie prawo do rządzenia całym światem w imieniu Boga tej religii, ze swoją rozbudowaną hierarchią arcykapłanów, ze „świętymi” papieżami (czyli tzw. Ojcami Świętymi) pełniącymi rolę zastępców Boga na Ziemi. Jezus w Ewangeliach wyraźnie dał do zrozumienia co myśli o tych zakłamanych „pomocnikach” Boga i tych pseudo-sługach bożych. Masz jakieś mądrzejsze propozycje?       

   

R: To już doprawdy nie wiem, co by mogło cię zadowolić i co wg ciebie – a i mnie przy okazji – miałoby sens, który przysłużyłby się naszej wspólnej sprawie? Niech no pomyślę! O, już wiem! Posłuchaj! Nie wydaje ci się, że w religii, która szczycie się tym, że jej Bóg jest nieskończenie miłosierny i kochający ludzi do tego stopnia, iż przeznaczył swego Syna na męczeńską ofiarę odkupującą grzechy ludzkości, gdzie na kościołach umieszcza się wielkie napisy: „Bóg bogaty w Miłosierdzie” itp. – i że w takiej religii jednocześnie funkcjonuje „w najlepsze” koncepcja piekła ognistego dla grzeszników, którzy przez wieczność będą w nim cierpieli niewyobrażalne męki! (bo o Czyśćcu i odpustach już nawet nie wspomnę!).

 

Ale to jeszcze nie wszystko! Można by przy okazji niejako zrobić także porządek z tym oto teologicznym problemem. Otóż religia wykreowała nadprzyrodzonego wroga człowieka – Szatana (nie istniejącego w fizycznej rzeczywistości) i z odwiecznej walki z nim, uczyniła swoją nadrzędną misję i wzniosły cel, który wymaga nadzwyczajnych środków („Cel uświęca środki”, naczelna maksyma jezuitów), niezależnie od czasów i okoliczności. Kościół kat. tak widzi ów problem: „W ciągu bowiem całej historii ludzkiej toczy się ciężka walka przeciw mocom ciemności; walka ta zaczęta ongiś u początku świata trwać będzie do ostatniego dnia, według słowa Pana” (Sobór Wat. II Geudium et spes).

 

Nie uważasz, że powyższa konstatacja „teologiczna” jest sprzeczna z atrybutami Boga, który wg religii jest nie tylko wszechmogący, ale i wszechwiedzący? Jak więc można ją inaczej rozumieć, jak nie tak tylko, że ów Bóg po prostu zaplanował taką parszywą i przerażającą rzeczywistość dla swych rozumnych stworzeń – ludzi, by przez całe ich dzieje toczyli „ciężką walkę przeciw mocom ciemności”, bowiem ich Stwórca taki właśnie przewidział dla nich los! No i może na koniec, warto też byłoby zająć się choć jedną z tych spraw, które są powodem wielu poważnych problemów życiowych dość licznej grupy ludzi (jak się okazuje).

 

Ów problem jest związany z seksualnym aspektem natury ludzkiej, który zdaje się  nie być akceptowany przez większość ludzkości. A to głównie dzięki temu zapisowi biblijnemu: „Nie będziesz obcował z mężczyzną, tak jak się obcuje z kobietą. To jest obrzydliwość!” (Kpł 18,22). Czy to nie dziwne?! Dla Boga coś jest „obrzydliwością”, a mimo to istnieje ona w naturze ludzkiej od powstania naszego gatunku zapewne, a Bóg przez ten czas nie wpadł nie tylko na to, by nie dopuścić do jej zaistnienia, ale też, by po prostu zlikwidować u człowieka tę seksualną „przypadłość”. (Notabene wynikającą z natury ludzkiej danej nam od Boga).  

 

A czy to przypadkiem nie jest sprzeczne z tym zapisem biblijnym?: „Miłujesz bowiem wszystkie stworzenia, niczym się nie brzydzisz, co uczyniłeś, bo gdybyś miał coś w nienawiści, nie byłbyś tego uczynił. Jakżeby coś trwać mogło, gdybyś Ty tego nie chciał? Jak by się zachowało, czego byś nie wezwał?” (Syr 11,24-25). Czy to możliwe, że biblijny Bóg sam sobie przeczy i to w tak istotnych sprawach?! No, właśnie! Skoro już mówimy o „tych sprawach”, to warto byłoby też przy okazji wyjaśnić mylnie tłumaczony problem biblijnego Onana: Bóg go ukarał nie za masturbację (czyli za durnie nazwany „samogwałt”), lecz za pogwałcenie żydowskiego „prawa lewiratu”, co jest całkowicie czymś innym. Nie uważasz, iż   

także jest to warte wyjaśnienia? Może dołożyłabyś coś jeszcze od siebie istotnego?

 

W (płaczliwym tonem): Jaja sobie robisz?! Czy zabawiasz się moim kosztem?! Przecież niemożliwością jest, abyś nie zdawał sobie sprawy, że te wszystkie twoje pomysły mające na celu jakoby polepszenie naszych relacji, są niemożliwe do zrealizowania w rzeczywistości! Ani w tej bliższej (wiadomo wszystkim jakie mamy „bogobojne” i „pobożne” władze ), ani w tej dalszej zapewne (dopóki funkcjonuje w najlepsze, odwieczny sojusz Ołtarza z Tronem)! Wiesz z czego zdałam sobie teraz sprawę? Że nie zanosi się chyba na to, aby między nami kiedykolwiek doszło do całkowitego porozumienia. Miał rację ten, kto wymyślił termin tych „Nieobejmujących się magisteriów”! Teraz do mnie dotarło na czym to polega!

 

R: Wydaje mi się, że autor tego określenia miał na myśli ciągłe perypetie religii z nauką, ale w naszym przypadku to i tak nie ma większego znaczenia. Do mnie natomiast dotarło to już dawno, ale nie chciałem popsuć ci samopoczucia. W każdym bądź razie warto rozmawiać, pamiętając, że „kropla drąży skałę”, a siła argumentów powinna zwyciężać nad argumentami siły. Zamiast ze sobą walczyć przy pomocy środków niegodnych ludzi rozumnych, czyż nie?

                                                           ------ // ------

„Rozum jest najgorszym wrogiem twojej wiary; w sprawach duchowych nigdy nie przychodzi z pomocą, zwykle jeno zwalcza Słowo Boże i każe wątpić we wszystko, czym emanuje Bóg”.

„Każdy, kto chce być chrześcijaninem, powinien wyłupić oczy własnemu rozumowi”.

„Rozum powinien być zniszczony u wszystkich chrześcijan” (Marcin Luter).

 

Jak na te zarzuty mógłby odpowiedzieć występujący w tym tekście Rozum?:

„O ile człowiek potrzebuje religii, aby postępować przyzwoicie, oznacza to, że albo ma ograniczony umysł, albo też zepsute serce” (Ninon de Lenclos).

Dlatego właśnie: „Starannie dobieram to, w co wierzę” (Oscar Wilde).

 

2017 r. – sierpień 2021 r.                   ----- KONIEC-----

  

 

 


Tipsa en vn Wydrukuj



Nowy ateizm i krytyka religii

Znalezionych 900 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Sumerowie patrzą z osłupieniem jak Bóg tworzy świat     2014-12-23
Humanizm ewolucyjny II     2014-04-22
Dławienie krytyki przez państwo     2016-03-24
Rozdzielenie religii i państwa – warunkiem demokracji     2016-09-08
Tęsknota za bezpiecznym miejscem III.     2018-02-25
Czego Żydzi nauczyli Koptyjkę     2015-02-20
Bóg odkrywa modlitwy ludzkości w spamie     2015-01-01
Wezwanie do reformy islamu     2016-05-05
Uciekłaś od wojny, a oni przyjęli cię      2020-03-13
Pierwsze pokolenie ex-muzułmanów     2016-12-07
Kolejne wyznanie ex-muzułmanki     2016-12-21
Boże słowo głoszone z ambony     2017-08-10
Bóg ześle naukę i technikę     2016-08-30
Allah stworzył kobiety, żeby były w domach     2018-10-25
Czego naucza imam w Kopenhadze     2017-06-19
Islam nakazuje kochać Mahometa i Dżihad bardziej niż własne rodziny     2020-12-14
Credo islamu z ust autorytetu     2020-03-02
 “Islam przeżywa ostre starcie z nowoczesnością i wymaga reform”     2018-11-22
Bańki, medycyna, islam i sport     2016-08-27
Wojna pod znakiem krzyża     2022-03-11
Religia to piekło kobiet     2016-05-04
Kpatinga: wioska czarownic   Igwe   2014-04-13
W poszukiwaniu definicji islamu i islamizmu   Ahmad   2017-09-17
Indyjskie czary nad słowem sekularyzacja   Ahmad   2015-11-27
Islamizm nie jest islamem   Ahmed   2015-09-21
Trzeba przestać milczeć   Ahmed   2014-04-15
Przeciwko autorytetom islamskim i w solidarności z ofiarami islamu   Ahmed   2016-01-24
Dyskryminacja jest wynikiem fanatyzmu w systemie edukacji   Al-Dachachni   2017-03-11
Religie usprawiedliwiają zabijanie, kradzież i inne przestępstwa   Al-Tamimi   2020-03-06
Otwarty umysł jest zaletą   Andreadis   2017-02-16
Świadomość w oczach wierzących i niewierzących   Andrews   2017-07-06
Mój problem z Bogiem   Angier   2014-06-24
Cztery słowa i 1280 poszkodowanych…   Bekdil   2015-04-26
Chusta wreszcie wolna; Turcja wręcz przeciwnie   Bekdil   2014-10-10
Bandycki ramadan   Bekdil   2016-07-15
Niech przemówią tureccy uczeni: zobaczymy czym jest islamizm   Bekdil   2018-05-30
Turcja: seks islamistów z dziećmi jest w porządku; potępienie tego to przestępstwo   Bekdil   2023-03-10
Niepowodzenie islamistycznej kampanii Erdogana w Turcji   Bekdil   2020-01-25
Najlepszy sposób walki z tzw. przemysłem islamofobii   Bekdil   2015-02-21
Turcja: Czy z religijnego punktu widzenia pożądanie własnej córki jest w porządku?   Bekdil   2016-01-25
"Nic wspólnego z islamem"?   Bergman   2016-12-11
Turcja islamizuje Danię budując meczety   Bergman   2017-12-02
Turcja: Uczniowie czytają Koran i porzucają islam   Bulut   2020-06-19
Dżihad przeciwko świątyniom mniejszości   Bulut   2015-09-03
Turecki ateista zamordowany 31 lat temu   Bulut   2021-09-18
Nie, islamofobia nie jest tym samym co antysemityzm   Bulut   2020-01-26
Ogromna transformacja Indii i Bliskiego Wschodu   Bulut   2023-08-22
Turcja: ucieczka od religii?   Bulut   2019-09-25
Jak ekstremistyczny rząd traktuje dziewczynki i kobiety   Bulut   2018-10-19
Polityka Nowego Ateizmu   Bum   2014-02-28
Wywiad z Waleedem Al-Husseinim   Canlorbe   2016-09-29
Nieudacznicy, tchórze? Nie, idealiści   Carmon   2017-06-02
Zbliżają się dni religijnej zemsty   Carmon   2023-03-06
Królik jest pytaniem   Celeste Hale   2014-08-16
Machina religijnej nienawiści w działaniu   Chandra   2014-09-09
Ukarane, bo zostały zgwałcone   Chesler   2014-11-06
Groza umiarkowanego islamizmu   Chesler   2021-03-04
Prawdziwy opór przeciw fanatyzmowi   Chesler   2018-10-24
Jeśli wlazłeś między wrony...   Coyne   2014-02-17
Katolicki hierarcha mówi, że anioły istnieją, ale są bezskrzydłe   Coyne   2013-12-24
Artykuł ateistki w “New York Times” zachwala prawdziwe cuda dokonane przez początkujących świętych   Coyne   2016-09-16
Jesus and Mo oraz dosłowność i umiarkowani muzułmanie   Coyne   2014-10-11
Nauka kontra wiara: żadnego konfliktu!   Coyne   2014-01-21
Podsumowanie ataków na ateistów   Coyne   2014-01-07
Ewolucja teistyczna kiepsko się sprzedaje   Coyne   2014-06-29
Bonobo i pogromca ateistów. Część II   Coyne   2014-08-13
Papież akceptuje ewolucję z boskim napędem   Coyne   2014-11-08
Świadkowie Jehowy i odmowatransfuzji krwi dla dziecka   Coyne   2014-09-07
Czy ateizm jest irracjonalny? Filozof mówi “tak”   Coyne   2014-10-28
Ewolucja pomogła im pozbyć się religii   Coyne   2015-05-07
Gdyby bóg ISIS był moim bogiem, czy miałbym robić to, co nakazuje?   Coyne   2014-09-27
Bonobo i pogromca ateistów   Coyne   2014-08-12
Australijka, Świadek Jehowy (i jej płód) umierają, bo odmówiła transfuzji krwi   Coyne   2015-04-16
O rzekomym wojującym, fundamentalistycznym, ateizmie   Coyne   2014-09-15
Nowy pogląd na piekło: “warunkowa nieśmiertelność”   Coyne   2014-10-18
Ateistom ma być ciężko   Coyne   2014-01-31
Katolickie barbarzyństwo w Europie   Coyne   2014-08-19
Po wygnaniu 160 tysięcy demonów, główny egzorcysta Watykanu idzie do nieba   Coyne   2016-09-24
Jakie są “najlepsze” argumenty na rzecz istnienia Boga?   Coyne   2014-01-24
Wojna o Adama i Ewę   Coyne   2014-05-25
Kolejny kiepski argument na rzecz Boga   Coyne   2014-04-24
“Rozum został stworzony przez Boga”   Coyne   2014-01-03
Moje stanowisko wobec NOMA: stara recenzja   Coyne   2014-10-03
Jeśli ISIS nie jest islamskie, Inkwizycja nie była katolicka   Coyne   2014-09-21
Pies urojony, czyli objawienie Franciszka   Coyne   2014-12-12
Ateizm zakwefiony   Coyne   2014-06-07
Hiszpania deportuje byłego muzułmanina za krytykowanie islamu   Coyne   2014-06-20
Zmyślona podróż do nieba   Coyne   2014-01-12
Bóg, moralność i geografia   Coyne   2014-03-28
Czy ateiści są snobami intelektualnymi?   Coyne   2014-03-22
Religia rozwiąże spory religii   Coyne   2015-11-26
Złe wiadomości   Coyne   2013-12-17
Wkrótce w księgarniach: nowa apolegatyka Boga   Coyne   2014-03-07
Ken Ham vs. Dawkins: O naturze nauki i praw fizycznych   Coyne   2015-03-08
Czy wierzący uważają pismo święte za dosłowną prawdę?   Coyne   2014-07-16
Ateizm luk   Coyne   2014-04-30
Dlaczego religia może być racjonalna, ale robi to w zły sposób   Coyne   2014-02-20
Głupie twierdzenia o fundamentalistycznych ateistach   Coyne   2014-06-22
Zostałem “Cenzorem Roku"!   Coyne   2014-02-12
Pięć dowodów na istnienie Boga od teologa dla ateistów pod choinkę   Coyne   2013-12-19

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk