Prawda

Środa, 17 kwietnia 2024 - 00:34

« Poprzedni Następny »


Rozum i wiara, Część III -

Czyli takie sobie rozmowy o religijnych „prawdach” i problemach z nimi związanych.


Lucjan Ferus 2015-12-13


Wiara: Z tobą nie da się rozsądnie pogadać! Chciałam ostatnio porozmawiać o jednym z największych atutów religii, jakim jest nauczanie ludzi czym jest dobro i zło, to zaraz sprowadziłeś mnie na manowce myślenia jakimiś głupimi cytatami! Przecież w ten sposób do niczego nie dojdziemy. Nie potrafisz rozmawiać po ludzku?


Rozum: Potrafię, jeśli problemy, które poruszamy nie są z gruntu zakłamane, jak w tym konkretnym przypadku. Wtedy zazwyczaj nie mogę się powstrzymać od pewnych zachowań. Sama mnie sprowokowałaś tą „busolą moralną”. Chyba nie jesteś świadoma jaką głupią analogią się posłużyłaś; gdyby busole na statkach tak działały, jak ta twoja religijna, to żadna podróż morska nie byłaby możliwa, po straceniu z oczu stałego lądu.

 

W: Jak to?! Dobro i zło to problem z gruntu zakłamany?! Przecież to jeden z filarów religii! W Katechizmie Kościoła katolickiego napisano: „Człowiek zwiedziony przez szatana, pogrzebał w swym sercu zaufanie do Boga, nadużył danej mu wolności i sprzeciwił się Bożemu przykazaniu. W tym objawił się pierwszy ludzki grzech. Odtąd prawdziwa powódź grzechu zalewa świat: Kain zabił Abla; grzech stał się zgubą całej ludzkości”.

 

R: Tak, tak!Powinnaś jeszcze dodać do tego, orzeczenie soboru Wat. II w Geaudium et spes, a będziesz miała komplet:„W ciągu bowiem całej historii ludzkiej toczy się ciężka walka przeciw mocom ciemności; walka ta zaczęta ongiś u początku świata toczyć się będzie do ostatniego dnia, według słowa Pana”. To ty tak widzisz ten problem, natomiast dla mnie jest on z gruntu zakłamany, czyli od samych podstaw.

 

Uważam bowiem – tak, jak to widzi humanizm ewolucyjny – iż „dobro i zło”, „upadek ludzi w raju”, „wolna wola”człowieka,„moce ciemności”,jak i „grzech pierworodny”,są religijną fikcją, nie mającą nic wspólnego z rzeczywistością. Inaczej mówiąc, są to mity wymyślone przez kapłanów po to, by wytłumaczyć istnienie zła w dziele bożym i uczynić człowieka winnym, czyli odpowiedzialnym za nie, a nie jego Stwórcę. Dzięki takim fikcyjnym „prawdom” religie mają z czego żyć i mogą (wg nich muszą) panować nad umysłami ludzi.

 

Właśnie dlatego, widząc z góry jałowość tej rozmowy, sprowadziłem ją na inne tory myślenia. Może dla ciebie to są manowce, ale przynajmniej zaoszczędziliśmy sporo czasu.

 

W: No, ale jak to?! Znam przecież mądrych ludzi, nawet z profesorskimi tytułami, którzy z pewnością potwierdzą, iż jednym z naczelnych atutów religii, a więc i katechezy w szkołach, jest to, że uczy ona ludzi rozróżniania dobra i zła. Po to, by iść drogą pierwszego i unikać drugiego. Nie powiesz mi, że nie jest to ważne dla ludzi?! Dlatego domagam się stanowczo, abyśmy jednak porozmawiali na ten temat.

 

R: Skoro tak ci zależy, proszę bardzo. Tylko nie miej później do mnie pretensji, jeśli znów ta rozmowa nie pójdzie po twojej myśli.

W: O to nie musisz się martwić! Postaram się, aby tak się nie stało. Zacznij więc pierwszy.

R: OK.! Powiedz mi zatem w jaki sposób religia uczy wiernych czym jest „dobro i zło”?

 

W: Otóż z tego co wiem, dzieci na katechezie uczone są (a przynajmniej były) z książeczki pt. Jezus z nami, „Dziesięciu Przykazań Bożych”, gdzie w prostych słowach przedstawione są najważniejsze zakazy i nakazy obowiązujące osobę wierzącą, lub mówiąc inaczej; pobożną i moralnie ułożoną. To między innymi z tych przykazań dziecko dowiaduje się, co jest dla niego dobre, a co złe i jak powinno zachowywać się w różnych sytuacjach życiowych.

 

R: Myślałem, że stosując się do słów naszego wielkiego rodaka, świętego papieża Jana Pawła II, który onegdaj powiedział: „Powinniśmy przestrzegać starego przymierza, Dekalogu, ponieważ to są prawa Boże,..” itd., uczy się dzieci na lekcjach religii, po prostu Dekalogu.

 

W: W istocie tak jest, ponieważ „Dziesięć Przykazań Bożych” z tej książeczki, to nic innego jak biblijny Dekalog, tyle, że napisany w prostszej formie, łatwiejszej do zrozumienia i zapamiętania dla dziecięcego umysłu.

R: Mówisz, że jest to Dekalog napisany w łatwiejszej do zrozumienia formie? Wyjaśnij mi więc z łaski swojej, o czym traktuje przykazanie 10: „Ani jednaj rzeczy, która jego jest”? Nie wolno tej rzeczy ukraść, sprzedać, kupić, wystawić na Allegro, zniszczyć, podarować biednym, sfotografować, poświęcić itd., itd. Jest wiele różnych możliwości, a zatem?   

 

W: No, jak to o czym?! Nie udawaj, że nie wiesz, o co w nim chodzi. Przykazanie 9 mówi…

R: Przepraszam, że ci przerywam, ale chyba mnie źle zrozumiałaś. Nie chodzi mi o wyjaśnienie 9 przykazania, lecz 10. Czy jasno się wyraziłem? Słucham.

W (nieco speszona): Ale to się tak nie da! Aby wyjaśnić o czym traktuje 10 przykazanie, kończące „Dziesięć przykazań Bożych”, muszę wpierw przytoczyć 9 przykazanie, które brzmi..

R: No, nie! Jak widzę, jesteś uparta jak przysłowiowy osioł! Powtórzę więc: nie interesuje mnie 9 przykazanie, lecz 10. Czy gdybym chciał, abyś mi wyjaśniła znaczenie 8 przykazania, to zaczęłabyś od zacytowania 7? Albo gdybym chciał poznać znaczenie 6 przykazania, to przytoczyłabyś mi 5? Ewentualnie zamiast 4, zaproponowałabyś 3? Tak mam to rozumieć?

 

W: Nie, oczywiście, że nie! To tylko w przypadku tego jednego przykazania – 10, należy zastosować taką operację łączenia, aby właściwie zrozumieć jego przesłanie. W innych nie.

R: Wytłumacz mi zatem, dlaczego tak się dzieje w przypadku tego ostatniego przykazania?

W (podniesionym głosem): A czy to takie ważne?! Przyczepiłeś się do tego, jak „rzep do psiego ogona”! Ważne, że religia uczy ludzi czym jest dobro i zło, a nie jak to robi, prawda?

 

R: Być może i masz rację, tym nie mniej z mojego punkty widzenia, ten problem wygląda bardzo dziwnie: dlaczego spośród dziesięciu przykazań bożych, to jedno, aby miało sens, musi być odczytane w połączeniu z poprzedzającym je – dziewiątym? Jak to tłumaczysz?

W: Prawdę mówiąc, nie zastanawiałam się nad tym. Jakie to ma znaczenie? Prościej chyba – zamiast jałowych dywagacji – połączyć w myślach te dwa przykazania, które nabierają od razu sensu i problem jest rozwiązany, prawda?

 

R: A nie korciło cię nigdy sprawdzić i porównać te dwa zestawy norm moralnych: „Dziesięć Przykazań Bożych” z owej książeczki dla dzieci, z oryginałem, czyli „Dekalogiem” z Biblii? Czyżbyś nie miała „za grosz” ciekawości poznania prawdy w tej kwestii?

W: Chyba wiesz, że „ciekawość, to pierwszy stopień do piekła”? Prawdziwa wiara nie polega na sprawdzaniu Prawd objawionych, lecz na ufności w nie. I co by mi to dało?

 

R: Tobie chyba niewiele, albo i nic. Jednak ja – kiedy to sprawdziłem, wiele lat temu – dowiedziałem się przy tej okazji wielu ciekawych rzeczy o tejże religii, posłuchaj chwilę. Otóż jeśli porówna się te przykazania z biblijnym Dekalogiem (Wj 20,2-17), od razy widać wyraźną różnicę: w „Dziesięciu Przykazaniach Bożych” nie znalazło się II przykazanie Dekalogu, a X zostało rozbite na dwa oddzielne, aby zgadzała się ich ilość. To dlatego pozbawione jest ono sensu, ponieważ stanowi całość z IX i brzmi następująco:

„Nie będziesz pożądał domu bliźniego twego. Nie będziesz pożądał żony bliźniego twego, ani jego niewolnika, ani jego niewolnicy, ani jego wołu, ani jego osła, ani żadnej rzeczy, która należy do bliźniego twego” (Wj 20,17).

Natomiast II przykazanie, które Kościół kat. pospołu z władzą cesarską wyrugował z Dekalogu w IX w. (po trwającym 90 lat okresie tzw. obrazoburstwa), brzmi:

„Nie będziesz czynił żadnej rzeźby ani żadnego obrazu tego, co jest na niebie wysoko, ani tego, co jest na ziemi nisko, ani tego, co jest w wodach pod ziemią! Nie będziesz oddawał im pokłonu i nie będziesz im służył, ponieważ Ja Pan, twój Bóg, jestem Bogiem zazdrosnym, który karze występek ojców na synach do trzeciego i czwartego pokolenia względem tych, którzy mnie nienawidzą. Okazuję zaś łaskę do tysięcznego pokolenia tym, którzy Mnie miłują i przestrzegają moich przykazań” (Wj 20,4-6).

Jakie wnioski narzucają ci się na podstawie powyższego? Może jakieś refleksje?

W: Chyba tylko takie, iż Kościół wie co robi, ponieważ kierowany jest przez Ducha Świętego, a w związku z tym nie może się mylić w swoich poczynaniach. Ergo; miał moralne prawo do wprowadzenia tychże zmian w Dekalogu, które jego wiernym wyszły tylko na dobre. A czego oczekiwałbyś ode mnie?  

 

R: Prawdę mówiąc, niczego więcej. Posłuchaj zatem jakie refleksje z powyższego mi się narzuciły. Otóż twierdzisz, że religia jest potrzebna ludziom (a więc i katecheza w szkołach dla dzieci i młodzieży), ponieważ uczy ich czym jest dobro i zło. I uczy ich tego na najwyższej jakości wzorcu zachowań moralnych, bo na Dekalogu biblijnym (w przypadku dzieci na pochodnych od niego publikacjach), który – jak słusznie zauważył nasz papież – jest przymierzem z Bogiem, reprezentującym jego prawa, spisane na kamiennych tablicach.

 

Tymczasem ten święty zestaw praw i norm moralnych ocenzurowano w IX w., usuwając z niego II przykazanie i jednocześnie sfałszowano go, rozbijając X na dwa oddzielne przykazania, aby zgadzała się ich ilość. Dlaczego tak uczyniono?  Z powodu korzyści materialnych; malowanie i sprzedaż ikon stały się niezwykle opłacalne dla mnichów-malarzy, których 100-tysięczna armia sprzeciwiała się zakazowi wytwarzania i czczenia obrazów, wyrażonym w owym II przykazaniu Dekalogu.

 

Dlatego po prawie wiekowej walce z przeciwnikami malowania ikon (obrazoburcami lub ikonoklastami) zwyciężyli czciciele ikon (synod w 843 r.), mimo tego, że synod z 754 r. w Chalcedonie orzekł: „Pismo św. raz na zawsze zabrania sporządzania jakichkolwiek podobizn”. Edmund Lewandowski w doskonałej książce W kręgu religii i historii, w której dokładnie opisał te wydarzenia, spuentował to tak:

„Ale zakaz Pisma Świętego i wysiłki pierwszych ojców Kościoła były sprzeczne z tym, co ludzie lubią i czego pragną. Okazało się, że nawet prawda objawiona nie ma szans przyjęcia w przypadku, gdy nie odpowiada potrzebom i interesom człowieka”.

Powiedz mi, jak w takiej u podstaw zakłamanej sytuacji, można uczyć czym jest dobro i zło, jeśli ci, których zadaniem jest głoszenie tych nauk, samemu nie mają szacunku do wzorca, według którego nauczają wiernych rozpoznawać te przeciwległe stany moralnej oceny ludzkich zachowań? Co jest warta ta religijna nauka o tym, czym jest dobro i zło, skoro nawet autorytet Boga nie jest wystarczający dla pasterzy Kościoła, aby przestrzegać i kierować się normami moralnymi, które wyznaczył im Stwórca? Co mi odpowiesz na to?

 

W: A co ci mogę odpowiedzieć w tej sytuacji? Ty zawsze potrafisz tak poprowadzić rozmowę, aby wyszło na twoje!

R: To zrób tak, aby wyszło na twoje: powiedz, że fakty historyczne związane z usunięciem II przykazania Dekalogu, to fikcja. Że Kościół katolicki respektuje nie ocenzurowany i nie sfałszowany Dekalog, że zawsze starał się przestrzegać II przykazanie i w związku z tym zakazuje kultu świętych obrazów, a także figur i posagów, oraz oddawanie im czci w jakiejkolwiek formie (np. pielgrzymki, stawianie pomników świętym itp.). Jeśli to wszystko byłoby prawdą, to przecież wyjdzie na twoje! Jest tak w rzeczywistości?

 

W: (milczy, nie wiedząc zapewne co powiedzieć).

R: Dobrze,.. nie musisz nic mówić. Milczenie jest lepsze, niż kłamstwo. Pozwól więc, iż uznam je za przyzwolenie na dokonanie podsumowania powyższego problemu. Otóż ta cała historia z wyrugowaniem II przykazania z Dekalogu w IX w., mimo tego, że interesująca, bo w wyraźny sposób pokazująca jedno z licznych zakłamań tejże religii, to jednak nie oddaje właściwej skali tego zjawiska, któremu na imię religijna hipokryzja.

 

Mimo ciągłej indoktrynacji wiernych w kwestiach wiary, (czyli nauczania czym jest dobro i zło), trwającej od początków tej religii i Kościoła, efekty owej pozornej ewangelizacji były zawsze nadzwyczaj mizerne, o wręcz przeciwnych skutkach od zamierzonych. Na przykład; uczono wiernych przykazania: „Nie zabijaj”, a już od IV w. (jak piszą historycy)  „Kościół kat. idzie ku triumfowi krzyża po zgliszczach i trupach”. Papieże, kardynałowie i biskupi dowodzili całymi armiami, a kler przez wieki propagował „świętą wojnę”, pod hasłem: „To nakazuje Chrystus!”.

 

Podczas dziewięciu krucjat (wg oceny historyków) wyrżnięto setki tysięcy innowierców i jak zanotował kronikarz jednej z nich: „nasi następnie ścigali ich i mordowali aż do świątyni Salomona; tu była taka rzeź, że nasi po kostki brodzili we krwi. /../ O takich rzeziach pogan nikt dotąd nie słyszał ani ich nie widział, bo stosy trupów wyglądały jak wały graniczne, a nikt nie znał ich liczby, tylko sam Bóg”. Przy okazji w dwóch tzw. „krucjatach dziecięcych” zginęło (i zaginęło) ok. 50 tys. dzieci, których czyste, niewinne serca miały jakoby pokonać Saracenów.

 

„Od XIII do XIX w. chrześcijański Kościół palił kobiety oskarżone o czarownictwo. Po ich uśmierceniu kler zagrabiał ich mienie i nierzadko był to prawdziwy powód wszczynania procesów o kacerstwo i czary” (jak dowodzą historycy). Zatem w tym przypadku, nie przestrzegano jednocześnie trzech przykazań: „Nie zabijaj”, „Nie kradnij” i „Nie mów fałszywego świadectwa przeciw bliźniemu swemu”, bo zazwyczaj oskarżenie  opierało się na fałszywym donosie jednego z sąsiadów, którego personaliów nie ujawniano, i który potem dostawał część majątku spalonej „czarownicy” w nagrodę za właściwą postawę obywatelską, względem  Kościoła i wyznawanej religii.

 

Jeśli chodzi o działalność inkwizycji, to sam „Wolter obliczył, że w imię wiary 9 468 800 chrześcijan straciło życie za sprawą innych chrześcijan. Większość z nich to ofiary inkwizycji. /../ Mienie straconych było konfiskowane przez Kościół, a ich wydziedziczeni potomkowie przez trzy pokolenia uchodzili za ludzi niegodnych. /../ do wykazania winy wolno było uciekać się do wszelkich oszustw, istniało jednoznaczne sformułowane przyzwolenie na stosowanie takich metod”.

 

Zupełnie inną sprawą (choć także o podłożu religijnym) jest zachowanie chrześcijańskich konkwistadorów w stosunku do tubylców z Nowego Świata, podczas ich „ewangelizacji”. Do dziś pozostało wiele opisów bestialskich zachowań owych „pobożnych i bogobojnych” zdobywców i oprawców, których lektura jeży włos na głowie. Jak pisze Las Casas (naoczny świadek, hiszpański dominikanin): „nie oszczędzali ani dzieci, ani starców, ani kobiet brzemiennych, ani tych w połogu, rozpruwali im ciała, /../ Robili też szerokie szubienice, takie, że stopy prawie dotykały ziemi i na każdej z nich wieszali na cześć i chwałę Zbawiciela i dwunastu apostołów, po trzynastu Indian, potem podkładali drewno, rozniecali ogień i palili wszystkich żywcem”. Itd. itd.

 

Długo można by jeszcze wyliczać te przerażające świadectwa opisujące zachowania ludzi, uważających się za prawych i pobożnych obywateli, którzy od dziecka przecież byli uczeni rozróżniania dobra i zła i zapewne na pamięć znali nie tylko cały Dekalog (ocenzurowany co prawda i sfałszowany, ale zawsze!), ale też wiele innych norm moralnych i formułek, które wpajano im na lekcjach katechezy, a jako osobom dorosłym w czasie coniedzielnych i świątecznych nabożeństw w kościołach. Czy uchroniło ich to przed wejściem na drogę zła?

 

Nie! Bo co z tego, że religia uczy wiernych czym jest „dobro i zło”, skoro sama (w osobach duszpasterzy, jak i hierarchów, włącznie z papieżami) nie tylko nigdy nie przestrzegała tychże przykazań, ale wręcz świadomie nakazywała wiernym te przykazania łamać, w imię jakoby „wyższego celu” lub Boga, który ponoć tego żądał od swych wyznawców. Jaką w tej sytuacji wartość ma to religijne nauczanie dobra i zła, jeśli sami duszpasterze wg własnego „widzi mi się” (a raczej dla korzyści własnej) określają arbitralnie w jaki sposób wierni powinni w danym czasie i sytuacji rozumieć, co jest aktualnie złem, a co dobrem?

 

I co najważniejsze – co zakrawa na absurdalny żart, perfidną ironię ze strony losu – że owa katolicka koncepcja „zbawienia” ludzkości, która przejawia się w siedemnastowiekowej historii tego Kościoła i papiestwa stojącego na jego czele, nie ma nic wspólnego z Jezusową koncepcją zbawienia człowieka, przedstawioną na stronach czterech ewangelii Nowego Testamentu. Dosłownie nic! I kto jak kto, lecz ty przede wszystkim powinnaś o tym wiedzieć.

 

Dlatego mam do ciebie ogromną prośbę: nie staraj się więcej przekonywać mnie, że religia jest potrzebna ludziom (a więc i katecheza w przedszkolach i szkołach), bo tylko ona może nauczyć ich czym jest dobro i zło. Jest to jedno z największych zakłamań religijnych (i to chyba dotyczy wszystkich religii), które bezmyślnie i bez najmniejszego zastanowienia (bo o odniesieniu do historii nawet nie wspomnę) powtarza się przy każdej nadarzającej się okazji, traktując jako niepodważalny argument za wczesną i powszechną indoktrynacją religijną.

 

Przyznam ci się, że kiedy to słyszę, od razu tracę cały szacunek do wypowiadającego lub wypowiadającej te bzdury, niezależnie od tego czy jest kapłanem (co można zrozumieć, choć nie podzielać tego poglądu), czy osobą świecką, uhonorowaną profesorskimi tytułami (co już jest trudniejsze do zrozumienia). Pamiętaj o tym na drugi raz, jeśli chcesz jeszcze ze mną prowadzić jakąkolwiek dyskusję o moralności.

 

W: No, tak! Tego się mogłam spodziewać. Mówiłam ci już, że z tobą nie da się porozmawiać w rozsądny sposób, tak, aby obie strony były usatysfakcjonowane? Mówiłam, prawda? No, to jeszcze raz ci powtórzę na koniec, by nie było żadnych wątpliwości. Żegnam!

 

Grudzień 2015 r.                               

  


Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj




Komentarze
2. suma sumarum Konrad J.Szpotakowski 2015-12-15
1. Walka z mitami religijnymi. mieczysławski 2015-12-13


Nowy ateizm i krytyka religii

Znalezionych 903 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

"Chrześcijańskie dziewczyny są przeznaczone tylko do jednego – do dawania przyjemności muzułmańskim mężczyznom”   Ibrahim   2016-10-03
"Nic wspólnego z islamem"?   Bergman   2016-12-11
"Time Magazine” i zachodnie podejście do islamizmu   Mahmoud   2021-10-02
#PrayForGaza #PrayForPalestina.   Koraszewski   2018-02-07
„Cywilizacja i islam to dwie różne rzeczy”Ex-muzułmanie, teraz wiele zależy od nas.   Pandavar   2024-04-10
„Szczepionkowa” hipoteza powstania religii   Ferus   2021-05-02
“Atlantic” rozważa ważką kwestię: czy wczesne homininy miały dusze?   Coyne   2015-10-05
“Hańba Pakistanu”: oskarżenia o bluźnierstwo   Saeed   2023-02-03
“New York Times” głosi fałszywą przyjaźń między nauką i religią   Coyne   2023-03-30
“Newsweek” bezkrytycznie chwali brazylijskiego chirurga fantomowego -  i wychwala inne czary-mary   Coyne   2016-03-12
“Rozum został stworzony przez Boga”   Coyne   2014-01-03
 “Islam przeżywa ostre starcie z nowoczesnością i wymaga reform”     2018-11-22
Uzdrawianie wiarą zabija dzieci   Coyne   2014-11-19
Dzisiejszy strajk i encyklika z 1968 roku   Koraszewski   2016-10-03
Kościół, nauka i próby pogodzenia wiary z życiem   Koraszewski   2016-10-07
Portret wielkiego agnostyka   Coyne   2013-12-14
Ani nie manifest, ani nie tak nowego ateizmu   Koraszewski   2019-04-26
  Egzorcyści kontra Zły (II). Czyli pozorna walka „dobra ze złem”.   Ferus   2023-11-12
(Nie)Fachowe pośrednictwo religijne.Czyli nieudana próba połączenia sprzecznych ze sobą zachowań.   Ferus   2021-08-29
(Nie)zwykła opowieść wigilijna. Czyli moja nocna, niedokończona rozmowa z psem.   Ferus   2021-12-26
Adwokat diabła II.Czyli religijna wersja ludzkich umiejętności „poszukiwania wyjścia”.   Ferus   2018-12-16
Adwokat diabła. Czyli religijne racje zastępujące prawdę.   Ferus   2018-12-09
Ameryko, obudź się!   Imani   2014-08-08
Arabia Saudyjska i jej pięć minut w mediach   Koraszewski   2015-10-02
Bańki, medycyna, islam i sport     2016-08-27
Bezbożne „Ranczo”.Czyli nie jest dobrze, iż wierni mało wiedzą o religii, czy raczej bardzo dobrze?   Ferus   2021-02-21
Bezduszna duchowość ateistów   Koraszewski   2021-08-03
Biblia źródłem moralności? Żartujesz sobie!   Coyne   2014-09-10
Bogowie popkultury.Czyli jakimi religijnymi stereotypami „karmi” nas telewizja.   Ferus   2021-09-05
Boski niebyt, nauka i patriotyzm   Koraszewski   2018-11-07
Boże słowo głoszone z ambony     2017-08-10
Cena świętego spokoju.Czyli religijny raj dla oportunistów albo też azyl ignorancji (wg Spinozy).   Ferus   2024-03-10
Chrześcijanie XXI wieku   Koraszewski   2014-01-17
Czego naucza imam w Kopenhadze     2017-06-19
Czy Bóg jest bezcielesną osobą?   Coyne   2014-03-16
Czy nasze wartości pochodzą od Boga?   Stenger   2014-07-31
Czy nauka czyni zbędną wiarę w Boga?   Stenger   2017-08-25
Czym jest wszechświat wobec chodzenia po wodzie?   Ferus   2015-01-03
Duchowa służba zdrowia. Czyli oblicze Boga zatroskanego Miłosierdziem.   Ferus   2021-04-18
Duchowość i seksualność szatana XXI wieku   Kruk   2014-04-30
Ego kontra Świadomość. Czyli lepiej żyć złudzeniami czy prawdą o rzeczywistości?   Ferus   2019-03-03
Humanizm jako alternatywa   Grayling   2016-06-12
Ignorowane ludobójstwo chrześcijan w Nigerii    Ibrahim   2020-08-25
Indyjskie czary nad słowem sekularyzacja   Ahmad   2015-11-27
Islamscy towarzysze podróży w drodze do bigoterii i masowych mordów   Fernandez   2017-04-23
Jacek Tabisz o nowym humanizmie    Tabisz   2021-12-21
Jak odpowiadać na argumenty teisty   Stenger   2016-08-25
Kiedy największa na świecie sunnicka instytucja religijne potępi swój kolonializm?    Shoaaib   2019-02-24
Koran i mowa nienawiści   Rizvi   2015-03-28
Mój racjonalny ateizm.Czyli w czym upatruję siłę areligijnych poglądów.   Ferus   2024-01-28
Miecz czy Rozum? Czyli jak uczy historia religii: na jedno wychodzi!   Ferus   2021-03-28
Moja racjonalna wiara. Czyli idea bogów/Boga dla bardziej wymagających.   Ferus   2023-12-31
Najdłużej trwająca mistyfikacja w dziejach ludzkości. Suplement „B”.   Ferus   2020-01-19
Najlepszy ze światów – Ziemia? Czyli najlepsza z możliwych marności nad marnościami.   Ferus   2023-08-06
Niechciany dar Boga. Czyli trudności z akceptacją nieuniknionego.   Ferus   2018-12-02
Nieudacznicy, tchórze? Nie, idealiści   Carmon   2017-06-02
Nieudane autodafe. Czyli: kiedy ateizm był zbrodnią.    Ferus   2023-11-19
Nocna rozmowa z biskupem o sensie życia   Koraszewski   2018-04-09
Osaczeni przez religię   Rushdie   2017-02-03
Otwarty umysł jest zaletą   Andreadis   2017-02-16
Państwo częściowo wyznaniowe   Koraszewski   2014-06-15
Pod sztandarem Niebios   Foster   2015-03-15
Pod sztandarem Niebios   Foster   2017-03-09
Podsumowanie ataków na ateistów   Coyne   2014-01-07
Poznacie ich po ich owocach   Grayling   2017-07-30
Poświąteczna refleksja. Kiedy mity traktowane są jako rzeczywistość.   Ferus   2021-04-11
Religia, “Playboy” i Frank Sinatra   Coyne   2014-08-27
Republika Ateistów odparła atak religijnych ekstremistów   Stone   2017-06-07
Rozmyślając nad sensem życia (VI)   Ferus   2019-05-12
Rozum i wiara, Część III -Czyli takie sobie rozmowy o religijnych „prawdach” i problemach z nimi związanych.   Ferus   2015-12-13
Rozum i WiaraCzyli takie sobie rozmowy o religijnych „prawdach” i problemach z nimi związanych.   Ferus   2015-11-01
Sens życia   Haught   2015-11-20
Sumerowie patrzą z osłupieniem jak Bóg tworzy świat     2014-12-23
Szamani: antenaci współczesnych kapłanów. Czyli Niezależny Związek Zawodowy Duszpasterzy. (V)   Ferus   2022-08-28
Szamani: antenaci współczesnych kapłanów.Czyli Niezależny Związek Zawodowy Duszpasterzy. (II)   Ferus   2022-08-07
Szamani: antenaci współczesnych kapłanówI.Czyli Niezależny Związek Zawodowy Duszpasterzy. (III)   Ferus   2022-08-14
Tako rzecze rzecznik Nycza   Koraszewski   2016-03-28
Teologia wyzwolenia diabłów                  Kruk   2014-10-24
Tęsknota za bezpiecznym miejscem (II)Czyli Królestwo Niebieskie na Ziemi.   Ferus   2018-02-18
Tęsknota za bezpiecznym miejscem. Czyli Królestwo Niebieskie na Ziemi.   Ferus   2018-02-11
Turcja: Czy z religijnego punktu widzenia pożądanie własnej córki jest w porządku?   Bekdil   2016-01-25
Uciekłaś od wojny, a oni przyjęli cię      2020-03-13
Uprowadzenie Holocaustu dla Dżihadu: Auschwitz i KnesetCzęść 5: Wbijanie noża   Pandavar   2020-06-24
Wezwanie do reformy islamu     2016-05-05
Wspólnota (niektórych) wierzących i (niektórych) ateistów   Koraszewski   2014-10-01
Zatrute ziarnoCzyli wkład chrześcijaństwa w cywilizację europejską.   Ferus   2024-02-11
Zbiorowe zmartwychwstanie, czyli jednak Halloween   Kruk   2015-04-09
Zderzenie cywilizacji czy zderzenie idei?     Koraszewski   2015-09-06
Zwrot, który zmienił świat   Koraszewski   2016-07-01
Świadkowie Jehowy i odmowatransfuzji krwi dla dziecka   Coyne   2014-09-07
Pytanie bez odpowiedzi   Łukaszewski   2021-10-18
Wierzę w Boga Ojca   Koraszewski   2016-09-09
Agnostyk czy ateista?   Koraszewski   2013-12-05
Konstytucyjni ateiści   Koraszewski   2013-12-05
Ab ovo   Kruk   2015-02-15
Abraham aresztowany po próbie złożenia ofiary z syna   Swidler   2014-09-29
Absolwent teologii mówi o naszej rzekomej potrzebie dalszych studiów teologicznych zanim zaczniemy krytykować religię   Coyne   2015-06-12
Absurdalna awersja wierzących do ateizmu   Ferus   2021-11-07
Afrykańska ateistka ujawnia, dlaczego się ukrywa   Igwe   2016-01-21
Afrykański eksport starego chrześcijańskiego barbarzyństwa   Igwe   2014-09-16

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk