Prawda

Piątek, 29 marca 2024 - 10:41

« Poprzedni Następny »


Pamięć i odrzucona tożsamość


Andrzej Koraszewski 2019-06-27

Sarah Haider
Sarah Haider

Stowarzyszenia byłych katolików w Polsce nie ma. Tymczasem obserwując Internet odnosi się wrażenie, że liczba byłych katolików rośnie w lawinowym tempie. Z wiarą ojców rozstają się głównie ludzie młodzi. Ale nie tylko. Ktoś ironicznie zauważył, że w stowarzyszeniu byłych katolików Świadkowie Jehowy mogliby się okazać bardzo silną grupą. Jedni porzucają katolicyzm dla innej religii, inni pozostają przy swojej wierze, porzucając tylko Kościół katolicki; jeszcze inni, być może większość, rozstają się z religią jako taką. Czasem z hukiem, trzaskają drzwiami, częściej opuszczeją kościoły po cichu, starając się nie urazić najbliższych. Po prostu przestają chodzić do kościoła.

Religia jest częścią tożsamości, w niektórych przypadkach bardzo silną, wręcz dominującą, w innych jest to niezbyt poważnie traktowana tradycja. Opisujący swoje rozstanie z religią internauta pisze:

„Chrześcijaństwo jawi się niezbywalnym, naturalnym porządkiem wszechświata. Było w moim domu, było w mojej szkole, było i we mnie – przez kilka lat biegałem po kościele w ministranckiej komży, godzinami się modliłem; pewnego razu z przejęcia straciłem przytomność przy rytuale odpustowym, gdy ksiądz franciszkanin położył mi ręce na czole. Chrześcijaństwo dawało mi siłę i poczucie bycia dobrym człowiekiem.”

W Wielkiej Brytanii strona internetowa Former Catholic  informuje, że jest bezpiecznym miejscem dla tych katolików i byłych katolików, którzy nie mogą pogodzić się z tym, co dzieje się w Kościele. Administratorzy strony zapewniają, że chociaż konserwatywni katolicy postrzegają to inaczej, oni nie prowadzą „wojny z katolicyzmem”. „Chcemy, żeby to było miejsce dla empatii, nadziei i szacunku dla różnych poglądów wyrażanych w kulturalny sposób”. Jedni szukają tam innej religii, inni zastanawiają się nad pytaniem „co dalej” po porzuceniu wiary w Boga.


W Stanach Zjednoczonych obserwuje się długotrwały trend odchodzenia od religii. Na przestrzeni ostatnich trzech dekad liczba osób deklarujących się jako bezwyznaniowi wzrosła o 266 procent. Niewierzący stanowią dziś 23,1 procent społeczeństwa, katolicy 23% ewangelicy 22.5 procent.


Profesor Ryan Burge z Eastern Illinois University mówi o różnych wyjaśnieniach tego dramatycznego wzrostu liczby niewierzących w ostatnich dekadach. Jego zdaniem wcześniej wielu ludzi ukrywało swoją niewiarę, ponieważ było to społecznie potępiane, teraz ateista przestał być dziwakiem i łatwiej się do tego przyznać. Oczywiście laicyzacja jest często kojarzona z urbanizacją, industrializacją i postępem technologicznym. Burge, który sam jest pastorem kościoła babtystów, stwierdza, że chrześcijaństwo w Ameryce się kurczy i że jest to część globalnego trendu.


Podczas gdy porzucenie religii chrześcijańskiej coraz rzadziej stanowi w zachodnich społeczeństwach zagrożenie ostracyzmem, nadal jest poważnym problemem psychicznym, z którym tym łatwiej można sobie poradzić, im mniej wyznaniowo jednolite jest środowisko, w którym człowiek dorasta.


Ciekawa rzecz, bo ten globalny trend daje się zauważyć również w społeczeństwach muzułmańskich. BBC News Arabic zleciła niedawno firmie Arab Barometer przeprowadzenie sondażu na temat postaw wobec religii, równości płci, homoseksualizmu, mordów honorowych. Przeprowadzono badania ankietowe na próbie losowej 25 tysięcy osób w 10 krajach arabskich i w Autonomii Palestyńskiej. Najwięcej osób deklarujących bezwyznaniowość jest w Tunezji (ponad 30 procent), Libia zbliża się do 30 procent, Algieria, Liban, Maroko, Egipt, Jemen oraz Sudan to kraje, w których populacja deklarujących bezwyznaniowość przekracza 10 procent. Na terytoriach palestyńskich, w Jordanii i Iraku bezwyznaniowość deklaruje poniżej 10 procent społeczeństwa (najmniej w Iraku – około 5 procent).


W latach 2013-2019 zaobserwowano w wielu krajach arabskich przyspieszoną laicyzację (bądź wzrost odwagi przyznawania się do bezwyznaniowości). Ten skok był największy w Tunezji (z 15 procent na 32), niemal równie duży w Libii, nieco mniejszy w Maroko, Egipcie i Algerii. Minimalny w Jordanii, właściwie zerowy na terytoriach palestyńskich i w Iraku.  


Jak łatwo się domyśleć, laicyzacja jest najsilniej widoczna wśród ludzi młodych, poniżej 30 lat.

(Jak wynika z innych badań, równolegle nasila się trend radykalizacji i religijnego fanatyzmu.)


Ciekawym zjawiskiem jest laicyzacja (lub liberalizacja poglądów religijnych) w rodzinach imigrantów.


Mieszkająca w Waszyngtonie Sarah Haider jest założycielką grupy „Byli Muzułmanie Ameryki”. Urodziła się w Pakistanie, ale od siódmego roku życia wychowywała się w USA, w rodzinie, jak to sama określa, liberalnej jak na standardy pakistańskie i konserwatywnej jak na standardy amerykańskie. Świat, w którym życie było skodyfikowane w normach religijnych uważała za normalny i chociaż w domu nikt jej do tego nie zmuszał, dobrowolnie nosiła hidżab. Próbowała przekonać swoich chrześcijańskich przyjaciół w Teksasie, gdzie dorastała, że islam jest jedyną prawdziwą religią, co oznacza, że ich religia jest po prostu fałszywa.


Trafiła kosa na kamień, kiedy jako nastolatka spotkała kolegów ateistów, którzy dowodzili, że i islam, i chrześcijaństwo są równie fałszywe, zaczęła podejrzliwie oglądać Koran i Biblię i spoistość jej religijnych wierzeń zaczęła się rozpadać. Dziś ma 28 lat i kieruje założoną przez siebie organizacją „Byli muzułmanie Ameryki”, dając wsparcie dla tych, którzy odważyli się rozstać z islamem.


Strona internetowa „The Stranger” opublikowała niedawno wywiad z Sarą Haider, w którym mówiła do jakiego stopnia zachodni liberałowie (zazwyczaj byli chrześcijanie) pogarszają i bez tego bardzo trudną sytuację byłych muzułmanów. 


Przeprowadzająca wywiad Katie Herzog chciała się najpierw dowiedzieć w jakim stopniu rozstanie z islamem powoduje kryzys tożsamości? Była muzułmanka wyjaśniła (chyba z odrobiną ironii), że to różnie. Dla niej islam był centralnymn filarem tożsamści, więc kiedy doszła do wniosku, że ten Bóg z Koranu najprawdopodobniej nie istnieje, sprawa była prosta, należało się z nim rozstać.


Początkowo była w szoku, a potem przyszło poczucie ulgi, wyzwolenia. Dla rodziców to było trudne do zniesienia, bo ich córka zrezygnowała z radosnego życia wiecznego i skazała się na wieczne męki w piekle. Na szczęście piekielna nastolatka nie oznajmiła z nagła, że jest ateistką, tylko przygotowywała rodziców na spotkanie z jej ateizmem, zadając przez długi czas niestosowne pytania, na które nie znajdowali rozsądnych odpowiedzi. W końcu jej ateizm stał się dla nich oczywisty i powoli zaczęli się z tym niechętnie godzić.  Efekt końcowy taki, że ojciec został ateistą, a matka nadal wierzy, ale nie za bardzo. Niewielu byłych muzułmanów może o takich relacjach w rodzinie marzyć – mówi Sarah Haider i wie o czym mówi, bo zna bardzo wielu byłych muzułmanów i ich perypertie z rodzinami.        


Kiedy sześć lat temu zaczęła swoją działalność Sarah Haider zdawała sobie sprawę z tego, że wywoła wrogie reakcje środowisk muzułmańskich. Nie była przygotowana na wrogie reakcje ze strony amerykańskich ateistów, którzy gwałtownie próbowali ją przekonać, że nie powinna być tak krytyczna wobec religii. To byli ci sami ludzie, którzy bardzo zdecydowanie nie tylko krytykowali, ale wręcz wyśmiewali chrześcijaństwo. Oskarżano ją o prawicowość, wojowniczość i o sympatie dla imperializmu. To było niesłychanie frustrujące. W końcu musiała się pogodzić z faktem, że ateiści ze skrajnej lewicy są równie nieciekawi jak religijni fanatycy. Czy można jednak pokazać islam od podszewki zachodnim liberałom? Chwilowo przyczyniają się do pogorszenia sytuacji liberalnych muzułmanów, czas, żeby zaczęli patrzeć na islam tak, jak patrzą na chrześcijaństwo i judaizm. Sarah jest zdumiona faktem, że tak wielu ludzi na Zachodzi traktuje islam raczej jak rasę niż jak religię, co sami uważaliby za rzecz absurdalną w odniesieniu do chrześcijaństwa. Dyskusja wokół islamu staje się coraz bardziej irracjonalna i toksyczna.W Europie jest to jeszcze bardziej widoczne. Tymczasem islam ma coraz większy wpływ na świat. Nie da się walczyć o równość i tolerancję bez otwartej, zdecydowanej krytyki religii.  


Czy taka krytyka może dostarczać amunicji rzeczywistym rasistom? Być może, odpowiada Sarah, ale taki strach prowadzi do udawania, wielu ludzi, szczególnie celebrytów, porzuciło islam, ale boją się do tego przyznać. Jest to strach nie tylko przed muzułmańskimi fanatykami, ale również przed tymi świeckimi liberałami.   


Trzeba ważyć ryzyko. Trzeba powtarzać, że dla nas ważna jest nauka, wolność sumienia, prawa kobiet i właśnie dlatego islam jest problemem - stwierdza.  


O idei kulturowego imperializmu Sarah Haider nie może mówić spokojnie. To jest, jej zdaniem, stek nonsensów. Kultury zawsze się przenikały. Dlaczego nagle miałoby być w tym coś złego? Nie narzucamy siłą mieszkańcom wschodu liberalnych wartości, pokazujemy, że to działa, że jest moralne. Sarah nie może zrozumieć, dlaczego poniżające traktowanie kobiet ma być nazywane kulturą. Jeśli wiktoriańska Anglia mogła ewoluować, to dlaczego nie może Pakistan, czy Arabia Saudyjska?   


Czy liberalizacja muzułmańskiego świata jest możliwa - pyta na zakończenie Katie Herzog. 

To nie jest nieuniknione, ale sądzę, że jeśli kiedykolwiek, to teraz jest na to właściwy czas. Mówię to, ponieważ po raz pierwszy w historii mamy dostęp do swobodnej wymiany informacji. W tym momencie wiele rządów w krajach, gdzie dominuje islam, nie ma zdolności kontrolowania Internetu, ale mogą ją mieć za pięć czy dziesięć lat. Tak więc teraz jest swoboda dostępu do informacji, której nie było nigdy. Przez cały czas mówię do wolnomyślicieli i ateistów w muzułmańskim świecie. Dziś można spotkać się z różnymi ideami jak nigdy wcześniej. To okno jest otwarte, jak długo rządy nie mają kontroli nad Internetem. To się niebawem może zmienić. Teraz możemy rozmawiać, wciągać w dyskusje i próbować zmieniać poglądy ludzi. To działa. Trudno zbadać ilu jest ateistów w muzułmańskim świecie ze względu na potępienie ze strony społeczeństwa i prześladowania ze strony władz, wydaje się jednak, że liczba ateistów rośnie tam szybciej niż mogliśmy o tym marzyć. To wskazówka, że jednak coś się dzieje.

A czy podobnie zmienia się nad Wisłą? Oczywiście, problem w tym, że im szybciej rośnie liczba byłych katolików, tym bardziej rośnie poparcie dla obrońców tożsamości opartej na starych religijnych mitach. Być może nie jest to aż tak zdumiewające. Modernizacja tożsamości nie jest łatwa, więc apele do tożsamości Polaka-katolika trafiają na podatny grunt. Krzyk o zagrożeniu tej tożsamości wywołuje paniczny lęk i uczucie gniewu. Powtarzane rytmicznie hasła: państwo, wspólnota, Kościół – wywołują właściwy odzew.

"Państwo musi być emanacją wspólnoty, a wspólnota musi mieć swoją postawę aksjologiczną. To oznacza, że niezależnie od tego, czy ktoś jest wierzący czy nie, musi akceptować chrześcijaństwo, bo polska kultura wyrosła z chrześcijaństwa i nie ma innej aksjologii. (…) Kwestionowanie Kościoła w Polsce ma charakter antypatriotyczny, niezależnie od wiary. (…)" – mówi Jarosław Kaczyński.

To samo, może nawet bardziej przystępnie, powtórzy ksiądz w lokalnym kościele, to samo mówi biskup. To działa.


Czegoś mi brakuje. Może nawet nie stowarzyszenia byłych katolików, może jeszcze bardziej portalu dyskusyjnego „Chrześcijański demokrata”, bo bez tych, którzy zmieniają tożsamość inaczej niż my, ani rusz. Potrzebni chrześcijanie gotowi zaakceptować prawo do krytyki religii i do krytyki idei Polaka-katolika. Oni są, jest ich bardzo wielu. Brakuje im twarzy takiej jak Sarah Haider.


Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj






Nowy ateizm i krytyka religii

Znalezionych 900 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Zbłąkane dzieci matki Natury (IV)   Ferus   2022-10-16
Zbłąkane dzieci Matki Natury (III)   Ferus   2022-10-09
Zbłąkane dzieci Matki Natury (II)   Ferus   2022-10-02
Co się właściwie stało?   Kalwas   2022-10-01
Kilka poważnych powodów do śmiechu   Koraszewski   2022-09-26
Zbłąkane dzieci Matki Natury   Ferus   2022-09-25
Marnotrawny Syn Boży   Ferus   2022-09-18
Niepojęta miłość Boga Ojca   Ferus   2022-09-11
Fałszywka Boga: wygnanie ludzi z raju   Ferus   2022-09-04
Szamani: antenaci współczesnych kapłanów. Czyli Niezależny Związek Zawodowy Duszpasterzy. (V)   Ferus   2022-08-28
Szamani: antenaci współczesnych kapłanów. Czyli Niezależny Związek Zawodowy Duszpasterzy. IV.   Ferus   2022-08-21
Szamani: antenaci współczesnych kapłanówI.Czyli Niezależny Związek Zawodowy Duszpasterzy. (III)   Ferus   2022-08-14
Szamani: antenaci współczesnych kapłanów.Czyli Niezależny Związek Zawodowy Duszpasterzy. (II)   Ferus   2022-08-07
Szamani: antenaci współczesnych kapłanów. Czyli Niezależny Związek Zawodowy Duszpasterzy.   Ferus   2022-07-31
Śmierć dla “bluźnierców” w Pakistanie   Ibrahim   2022-07-27
Podstępne kuszenie Jezusa (IV)   Ferus   2022-07-24
Podstępne kuszenie Jezusa (III)   Ferus   2022-07-17
Podstępne kuszenie Jezusa (II)   Ferus   2022-07-10
Podstępne kuszenie Jezusa   Ferus   2022-07-03
Nowa książka Jasona Rosenhouse’a z krytyką Inteligentnego Projektu   Coyne   2022-07-02
Potwór stworzony ludzką wyobraźnią   Ferus   2022-06-26
Z jakiej gliny ulepiłeś swojego boga?   Koraszewski   2022-06-23
Nowy ateizm umarł, niech żyje nowy ateizm   Koraszewski   2022-06-20
Kobieta czyli zło konieczne?   Ferus   2022-06-19
Czarne życie, które nie ma znaczenia: 50 chrześcijan zamordowanych w ich kościele   Ibrahim   2022-06-16
Niezamierzony przez Stwórcę byt   Ferus   2022-06-12
Nowy Ład w dziele bożym   Ferus   2022-06-05
Kreacjonizm i owce Labana   Ferus   2022-05-29
Pacyfizm i papieska omylność   Stewart   2022-05-27
Operacja specjalna o kryptonimie „Arka i potop” (III)   Ferus   2022-05-22
Operacja specjalna o kryptonimie „Arka i potop” (II)   Ferus   2022-05-15
Operacja specjalna o kryptonimie „Arka i potop”   Ferus   2022-05-08
Marzenie o bezbożnym państwie   Koraszewski   2022-05-04
Moje (po)wielkanocne refleksje   Ferus   2022-05-01
Niepotrzebna ziemska sprawiedliwość   Ferus   2022-04-24
Alternatywna koncepcja zbawienia (II)   Ferus   2022-04-18
Alternatywna koncepcja zbawienia   Ferus   2022-04-17
Bądźmy uczniami Chrystusa? (II)   Ferus   2022-04-10
Bądźmy uczniami Chrystusa?   Ferus   2022-04-03
Słabość ateizmu czy religii?   Ferus   2022-03-27
Pytania do Boga   Ferus   2022-03-20
Retoryczne pytanie: „Gdzie był Bóg?”   Ferus   2022-03-13
Wojna pod znakiem krzyża     2022-03-11
Będzie zadowoleni (po śmierci)!   Ferus   2022-03-06
Niewiarygodna „prawdziwość” religii   Ferus   2022-02-20
Błędna analogia o wybaczaniu   Ferus   2022-02-13
Deizm antytezą teizmu? (II)   Ferus   2022-02-06
Deizm antytezą teizmu?   Ferus   2022-01-30
Jezus z uczniami w zbożu   Ferus   2022-01-23
Pierwszy krytyk bożego dzieła (VI)   Ferus   2022-01-16
Pierwszy krytyk dzieła bożego (V)   Ferus   2022-01-09
Hashtag „też odchodzę”   Koraszewski   2022-01-03
Wspomnienie: „Czego sobie życzyłem na nadchodzący 2014 r.?”.   Ferus   2022-01-02
Tradycja powinna się zmieniać pod wpływem praw człowieka   Igwe   2021-12-30
Bóg się rodzi i islmofobia w kafkowskim świecie   Koraszewski   2021-12-26
(Nie)zwykła opowieść wigilijna. Czyli moja nocna, niedokończona rozmowa z psem.   Ferus   2021-12-26
Jacek Tabisz o nowym humanizmie    Tabisz   2021-12-21
Pierwszy krytyk bożego dzieła (IV)   Ferus   2021-12-19
Pierwszy krytyk bożego dzieła (III)   Ferus   2021-12-12
Pierwszy krytyk bożego dzieła (II)   Ferus   2021-12-05
Pierwszy krytyk bożego dzieła   Ferus   2021-11-28
Paradoksalne „Dzięki Bogu” (II)   Ferus   2021-11-21
Paradoksalne „Dzięki Bogu”.   Ferus   2021-11-14
Absurdalna awersja wierzących do ateizmu   Ferus   2021-11-07
Refleksje sprzed lat: „Fikcyjna walka dobra ze złem” i inne   Ferus   2021-10-31
Atak ateizmu na ludzki rozum? (III)   Ferus   2021-10-24
Pytanie bez odpowiedzi   Łukaszewski   2021-10-18
Atak ateizmu na ludzki rozum? II.   Ferus   2021-10-17
Nasila się dżihadystyczne ludobójstwo chrześcijan w Nigerii   Ibrahim   2021-10-16
Atak ateizmu na ludzki rozum?!   Ferus   2021-10-10
Idea, która wyprowadziła rozum na manowce   Ferus   2021-10-03
"Time Magazine” i zachodnie podejście do islamizmu   Mahmoud   2021-10-02
Powolne odrzucanie religijnego mitu   Koraszewski   2021-09-27
Duchowni czy wyrachowani biznesmeni w sutannach?   Ferus   2021-09-26
Kościół zdeprawowany i mamoną silny   Koraszewski   2021-09-22
Turecki ateista zamordowany 31 lat temu   Bulut   2021-09-18
Naturalne czy sztucznie wykreowane religie?   Ferus   2021-09-12
Bogowie popkultury.Czyli jakimi religijnymi stereotypami „karmi” nas telewizja.   Ferus   2021-09-05
Ojciec święty, święty Paweł i teologia zastąpienia    Koraszewski   2021-08-30
(Nie)Fachowe pośrednictwo religijne.Czyli nieudana próba połączenia sprzecznych ze sobą zachowań.   Ferus   2021-08-29
Chora koncepcja Boga/bogów   Ferus   2021-08-22
W oparach ateizmu z czasu przeszłego   Koraszewski   2021-08-19
Islam – religia pokoju   Koraszewski   2021-08-16
Rozum i Wiara (XVIII)   Ferus   2021-08-15
Kult jednostki i bunt umysłu zniewolonego   Pandavar   2021-08-10
Biblia, kobiety i Bóg? (III)   Ferus   2021-08-08
Bezduszna duchowość ateistów   Koraszewski   2021-08-03
Most nad przepaścią (III)   Ferus   2021-08-01
Most nad przepaścią (II)   Ferus   2021-07-25
Most nad przepaścią   Ferus   2021-07-18
Chrześcijańskie stanowisko wobec rozdziału Kościoła i państwa   Koraszewski   2021-07-17
Czy ateizm może być nauczany jako religia?   Koraszewski   2021-07-12
Bajka o „zagubionej owcy” i cwanych „pasterzach duchowych”   Ferus   2021-07-11
Biblia, kobiety i Bóg? (II)   Ferus   2021-07-04
Ekumeniczne spotkanie apostatów   Koraszewski   2021-06-29
Czy wolno krytykować muzułmanów?   Pandavar   2021-06-28
Targniecie się na życie wieczne?   Ferus   2021-06-27
Dwa różne Dekalogi   Ferus   2021-06-20
Pasterze i ich bezwolne owce, czyli paradoksy „duchowego pasterzowania”   Ferus   2021-06-13
Biblia, kobiety i Bóg? Czyli co takiego Bóg chce powiedzieć czytelnikom Pisma Świętego?   Ferus   2021-06-06

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk