Prawda

Wtorek, 16 kwietnia 2024 - 09:30

« Poprzedni Następny »


Najdłużej trwająca mistyfikacja w dziejach ludzkości (IV)


Lucjan Ferus 2020-01-26

Śięty Paweł jak go sobie malarz wyobrażał.
Śięty Paweł jak go sobie malarz wyobrażał.

Jest to kontynuacja cyklu odnoszącego się do książki pt. Tak wymyślono chrześcijaństwo  włoskiego badacza historii religii Leo Zena. Tym odcinkiem powracam do chronologicznego sposobu streszczania owej publikacji, po dwóch suplementach dotyczących jej ostatniego rozdziału. Części, które w niniejszym odcinku chciałbym streścić, to „Zmartwychwstały Mesjasz Męczennik” oraz „Jak wymyślono chrześcijaństwo”. W pierwszej Autor opisuje okoliczności, jakie doprowadziły uczniów Jezusa do przekonania o zmartwychwstaniu ich Nauczyciela, które stało się podstawą narodzin mitu o tym „cudownym” wydarzeniu.

„Świat antyczny zdominowany był przez najróżniejsze przesądy /../ i dlatego zarówno wizjonerzy, uzdrawiacze jak i cudotwórcy dokonywali wszelkiej maści pseudo cudów gdzie tylko się dało. W tym również wskrzeszeń zmarłych. Wg antycznych legend przed Chrystusem zmartwychwstanie było udziałem babilońskiego boga Marduka, jak również innych bóstw, jak asyryjski Adon, egipski Ozyrys czy tracki Dionizos /../ Wszyscy ci bogowie, podobnie jak Jezus, cierpieli, przeszli okres męki i umarli na krzyżu. Podobieństwa /../ do kultu chrześcijańskiego wydają się nam /../ bliskie.

 

Posłużmy się przykładem: Marduk został aresztowany, osądzony, skazany na śmierć, wychłostany i zgładzony wraz z dwoma innymi przestępcami. Po zmartwychwstaniu zstąpił do piekieł, aby uwolnić dusze zmarłych. Krótko mówiąc, jego losy są zbieżne z losami Jezusa, w związku z czym pseudo zmartwychwstanie Galilejczyka wydało się w swoim czasie całkowicie normalne. /../ W istocie, prawdziwe zmartwychwstanie nie zostało opisane w Ewangeliach kanonicznych, a jedynie w Ewangelii apokryficznej Piotra, nigdy nie uznanej przez Kościół.

 

Ewangelie kanoniczne ograniczają się do podania informacji, że nabożne kobiety znalazły pusty grób, a to z kolei przyczyniło się /../ do wysunięcia tezy, zgodnie z którą za zniknięcie zwłok Jezusa był odpowiedzialny Józef z Arymatei we współpracy z Magdaleną. /../ Jeśli chodzi o kwestię ukazywania się Jezusa wyłącznie uczniom, antychrześcijański polemista Celsus /../ zastanawia się, dlaczego Zmartwychwstały nigdy nie ukazał się żadnemu ze swoich oskarżycieli czy też sędziów, aby udowodnić im, iż naprawdę zmartwychwstał. To pytanie wzbudza wielkie zakłopotanie u Ojców Kościoła, którzy nie są w stanie udzielić na nie wiarygodnej odpowiedzi”.

A to ciekawe! Nie wiedziałem, że kilkanaście wieków wcześniej Celsus zadał to jakże oczywiste moim zdaniem pytanie, które i mnie przyszło do głowy, kiedy na przełomie tysiącleci pisałem swoje Credo sceptyka. Chyba każdemu, kto potrafi logicznie myśleć, powinno ono narzucić się samo niejako. Inaczej jedyna i najbardziej rozsądna w tej sytuacji odpowiedź, brzmi jak ta z książki: „.. nasuwa się jasny wniosek, że zarówno zmartwychwstanie, jak i wniebowstąpienie to owoce fantazji, skutek wielu zasłyszanych opowieści”. Inaczej mówiąc: „bujda na resorach”, jak się kiedyś mówiło. Na dalszych stronach Autor opisuje postać Pawła.

„Kim był Paweł z Tarsu /../? Żaden dokument historyczny niezwiązany z chrześcijaństwem nie wspomina o nim i znamy go jedynie poprzez jego Listy i treść Dziejów Apostolskich. Bardzo znaczącym jest fakt, że brak jest choćby wzmianki o nim nie tylko w dziełach współczesnych mu żydowskich historyków /../ Dopiero drugi List Piotra wspomina o nim wyraźnie, ale tekst ten jest powszechnie uznawany za falsyfikat, co zresztą potwierdza także sama Konferencja Episkopatu Włoch w wersji Biblii z 1989 r. O Pawle nie wspomina także żaden z pierwszych apologetów i pisarzy chrześcijańskich /../ Mimo tych braków historycznych badaczom pisma udało się na podstawie uważnej lektury Listów i Dziejów Apostolskich, odtworzyć życiorys Pawła.

 

Paweł przyszedł na świat w Tarsie /../ W mieście tym rozpowszechniony był kult synkretyczny prowadzący do przemieszania i stopienia w jedno różnych kultów misteryjnych. U ich podstaw leżała koncepcja nieśmiertelnej duszy, zbawionej przez śmierć i zmartwychwstanie ezoterycznych bogów – Mitry, Adonisa, Attisa i Ozyrysa, którzy złożyli siebie samych w ofierze za zbawienie ludzkości. Religie misteryjne bazowały na kultach bóstw pochodzących z Tracji,  Azji Mniejszej, Syrii i Egiptu i były obecne na Zachodzie wiele wieków przed pojawieniem się chrześcijaństwa /../

 

Aby dostąpić życia w niebiosach i nieśmiertelności, konieczne było poddanie się oczyszczeniu, odrodzenie i pokrewieństwo z bogami /../ należało praktykować ascezę poprzez panowanie nad własnymi instynktami i pragnieniami. Paweł /../ asymilował obrządki /../ w tym dwa najważniejsze sakramenty, które /../ uczynił częścią swojego osobistego chrześcijaństwa – chrzest i eucharystię. /../ Święte uczty miały korzenie w bardzo starych obrządkach rytualnego kanibalizmu, uprawianego /../ w celu przyjęcia wyjątkowej energii fizycznej i duchowej ofiary, poprzez zjedzenie jej ciała. /../

 

Przez trzy lata Paweł nauczał o powrocie Zmartwychwstałego /../ nie podając zbyt wielu informacji o Jezusie i na temat jego działalności. W Listach nie wspomina o Jezusie taumaturgu i egzorcyście, nie pisze o męce ani o przypowieściach, nie przywołuje potyczek słownych i dyskusji między Jezusem a faryzeuszami, a także uczonymi w piśmie na temat Prawa Mojżeszowego. Nie wie nic o chrzcie Jana Chrzciciela, ani o kuszeniach /../ Nigdy nie wspomina nawet o Marii, Józefie, Betlejem, Nazarecie, Judaszu czy choćby Piłacie. Nigdy nie spotkał żadnego z Apostołów /../ opiera się wyłącznie na swoich domniemanych objawieniach”.

Jednym słowem: „Nic nowego pod Słońcem”. Każdy, kto zna historię religijnych wierzeń, wie doskonale, że chrześcijaństwo nie wymyśliło niczego nowego w kwestiach kultu, a Jezus Chrystus nie jest pierwszym Bogiem, który miał/ma zbawić swych wyznawców. W tekście „Święto zmarłych bogów” wyszczególniłem 420 bogów i bogiń, pośród których było wielu Zbawicieli, a nawet całe rodziny zbawicielskie. Inaczej mówiąc: ludzie już dużo wcześniej niż Paweł wpadli na pomysł idei zbawienia człowieka przez swych licznych bogów. Musiała więc być dobrze przyjęta przez ich wyznawców, a co za tym idzie opłacalna dla kapłanów, którzy ją głosili. W rozdziale „Jak wymyślono chrześcijaństwo” czytamy m.in.:

„Uwolniwszy się definitywnie od kontroli Kościoła jerozolimskiego, Paweł poczuł się gotowy do odrzucenia mesjanizmu i zanegowania również własnych związków z judaizmem. Dokonał tego, by wypracować nową drogę do zbawienia, która nie będzie zależeć od przestrzegania zasad Prawa Mojżeszowego, lecz jedynie od wiary w Jezusa Chrystusa. Przekonany ostatecznie, że paruzję trzeba odłożyć w czasie (być może nawet na czas nieokreślony) /../ przystąpił z gorączkowym zapałem do opracowania własnej nowej teologii. Miał bowiem zamiar utworzyć religię, która w synkretyczny sposób łączyłaby w sobie aspiracje świata żydowskiego i świata pogan.

 

Religia ta miała również zaspokoić zbiorowe wyobrażenie o Zbawcy wszechświata /../ które podzielał cały antyczny świat. Poświęcił się więc całkowicie wypracowaniu przejścia od wyznawanego przez judeochrześcijan pierwotnego chrześcijaństwa eschatologicznego, do nowego transcendentnego chrześcijaństwa sakramentów, w którym wyznawane przez Apostołów oczekiwanie na bliskie mesjańskie Królestwo Boże na ziemi, ustępuje miejsca greckiej koncepcji nieśmiertelności w życiu pozagrobowym i przekształca /../ Mesjasza w Syna Bożego, Zbawiciela ludzkości.

 

Bez tej transformacji, niezrealizowanie Królestwa Bożego na ziemi, w następstwie odłożenia w czasie paruzji, skutkowałoby końcem wszelkich odmian chrześcijaństwa. Wiara w nieśmiertelność, która stała się opoką tworzonej przez niego doktryny, była bardzo rozpowszechniona wśród pogan praktykujących religie misteryjne, ale też całkowicie nieznana wśród Żydów. Zgodnie ze Starym Testamentem, nie istniało życie pozagrobowe, w którym duchowa część istoty ludzkiej miałaby kontynuować swój żywot, czy to w raju, jeśli była dobra, czy też w piekle, jeśli za życia była zła. /../

 

Przeciwnie rzecz się miała w przypadku kultów misteryjnych, rozpowszechnionych na Zachodzie kilka wieków przed pojawieniem się chrześcijaństwa /../ Kulty misteryjne stawiały nieśmiertelność u podstaw swej doktryny i wiązały ją ze zmartwychwstaniem Boga. Przybierał on ludzką postać przez narodziny ze śmiertelnej dziewicy, by zbawić ludzkość i odkupić jej winy oraz uczynić ją godną szczęśliwego życia wiecznego w utopijnym świecie znajdującym się gdzieś tam w przestrzeni pozaziemskiej. Zdaniem Pawła symbolem zbawienia chrześcijanina był Krzyż – niepokalana postać Chrystusa.

 

Zgodnie z nową teologią stał się on punktem odniesienia dla całej wiary, zamysłem Boga mającym zbawić świat. Koncepcja zbawienia w powiązaniu z koncepcją grzechu pierworodnego, który w opinii Pawła, uczynił całą ludzkość masą skazańców, została wyniesiona do rangi podstawowego filaru chrześcijaństwa /../. Gdyby człowiek nie został zbawiony przez Jezusa Chrystusa, cała misterna konstrukcja chrześcijaństwa byłaby bezużyteczna. W związku z tym zarówno grzech pierworodny, jak i zbawienie stały się nierozerwalnie związane z chrześcijaństwem Pawłowym, co potwierdzają słowa Tomasza z Akwinu: „Gdyby więc grzechu nie było, nie byłoby Wcielenia”.  

Ten rzekomy „zamysł Boga mający zbawić świat” polegający na złożeniu z siebie (jako swego Syna) ofiary na krzyżu, odkupującej grzechy ludzkości, jest co najmniej podwójnie absurdalny. Po pierwsze: biorąc pod uwagę wszechmoc i wszechwiedzę Boga, który mogąc stworzyć Wszechświat słowami: „Niechaj się stanie!”, nie musiał zniżać się takich okrutnych i barbarzyńskich rytuałów, polegających na składaniu krwawych ofiar bogom. Po drugie: tę ofiarę Bóg złożył sobie z siebie, by przekupić siebie za swe grzeszne stworzenia – ludzi. Czy ten „boży zamysł” nie jest całkowicie bezsensowny, irracjonalny i śmieszny zarazem? Nie mówiąc już o innych jego konsekwencjach, o czym czytamy na następnych stronach:

„Jednakże, wraz z nieśmiertelnością pojawia się przerażająca idea sądu Bożego /../ który pomoże określić, na podstawie naszego zachowania, czy zasługujemy na nagrodę, czy na karę podczas wiecznego życia pozaziemskiego. /../ Ponieważ natura ludzka jest jednak ogromnie zdemoralizowana wskutek grzechu pierworodnego, bardzo ciężko jest osiągnąć ten cel. Powszechność ludzkiego zdemoralizowania stanowi centralny punkt teorii Pawła, zgodnie z którą zarówno Żydzi, jak i poganie są źli z natury, nikczemni, niewolniczo przykuci do grzechu, zanurzeni po samą szyję w „zdrożnych żądzach” i na służbie „nieczystości” (Ef 2,3. Rz 6,17). /../

 

W obliczu tej powszechnej hańby, w opinii Pawła, istniało tylko jedno wyjście stanowiące prawdziwe zbawienie gatunku ludzkiego: mistyczny Chrystus, który sam siebie złożył w ofierze na krzyżu. Ale nie po to, jak dotąd wierzyli judeochrześcijanie, żeby zmartwychwstać i powrócić z niebios, wypędzić wojska rzymskie i przywrócić Królestwo Jahwe na ziemi, lecz po to, by zbawić całą ludzkość, odkupić jej grzechy i wprowadzić do królestwa świętych. /../ Stało się to początkiem procesu deifikacji /../, który powoli przekształcił Jezusa /../ Mesjasza  w „Naszego Pana Jezusa Chrystusa, Syna Bożego”, a następnie, równie powoli, zbliżył go do pozycji równej Ojcu. /../

 

Cesarz Konstantyn podczas Soboru Nicejskiego w 325 r. dołożył wszelkich starań, by skodyfikować boskość Jezusa współistniejącego Ojcu i narzucić ją wszystkim tym, którzy jej nie podzielali. Swą nową teologię Paweł uzupełnił o teofagię, ustanawiając eucharystię, tak bliską całemu światu pogańskiemu /../ I wreszcie, pragnąc wyposażyć chrześcijaństwo w obrządek inicjacyjny, który zastąpiłby obrzezanie, uważane przez niego samego za poważną przeszkodę dla chcących przystąpić do wiary w Chrystusa, usankcjonował chrzest, wcześniej praktykowany już przez pogan.

 

Tak pokrótce przedstawia się Pawłowy korpus religii, z którego, w swojej dominującej części zbudowane jest obecne chrześcijaństwo. Paweł nie wprowadził kultu maryjnego ani koncepcji niepokalanego poczęcia – były one dziełem jego następców i Ojców Kościoła, którzy, by uprawomocnić boskość Chrystusa, musieli przypisać mu pochodzenia z boskiego nasienia. /../ w żadnym z trzynastu Listów Pawła Maria nigdzie się nie pojawia. Znajdujemy jedynie /../ wzmiankę we fragmencie, w którym Paweł wspomina, że Jezus został „zrodzony z niewiasty” (Gal 4,4) i nic więcej”.

Co ciekawego jeszcze można znaleźć w tym rozdziale? A choćby fragmenty o bracie Jezusa Jakubie, który „przez ok. 30 lat był niekwestionowanym przywódcą Kościoła jerozolimskiego /../ wraz z Apostołami, nigdy nie uznał boskości Jezusa, nigdy nie zaakceptował schizmy hebraizmu zapoczątkowanej przez Pawła, by w ten sposób stworzyć własną religię, nigdy nie wyraził zgody na zniesienie obrzezania i zastąpienie go chrztem /../ to oznacza, iż w całości negował chrześcijaństwo”. Zaś w zakończeniu rozdziału m.in. czytamy:

„To w sposób niezaprzeczalny potwierdza /../, że Jezus został skazany na ukrzyżowanie za zorganizowanie zbrojnej rebelii przeciwko Rzymowi /../ i że chrześcijaństwo było /../ obiektem prześladowań cesarzy nie z powodów religijnych, lecz jego związków z ekstremalnymi zelotami. /../ Ostatnim ważnym ucieleśnieniem narodowego Mesjasza Izraela był Szymon Bar-Kochba, który w 135 r., poprzez zorganizowanie powstania, przyczynił się do drugiego i ostatecznego zniszczenia Jerozolimy. Cesarz Hadrian, w obliczu kolejnej rewolty/../ Nakazał zniszczyć na terenie Jerozolimy i całej Judei jakiekolwiek ślady hebraizmu. /../

 

Resztki narodu żydowskiego, które uniknęły zagłady, w obliczu tak wielkiej katastrofy zmuszone były dokonać analizy własnej historii. Wtedy wszyscy zrozumieli, że mesjanizm był jedynie głupią, absurdalną i obłędną chimerą, od której należało natychmiast się odciąć, ponieważ poniesiona klęska wydawała się być niepodważalną karą boską. Natychmiast skończyła się moda na apokalipsę. Rzym przestał być wielką nierządnicą, zaś Babilon żądnym krwi męczenników imperium. Cesarstwa nie uważano już za królestwo zła i sił nieczystych, lecz pojmowano jako wyraz woli Boga, której wszyscy, również chrześcijanie, powinni podlegać”.

Styczeń 2020 r.                                  ------ cdn. -----


Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj






Nowy ateizm i krytyka religii

Znalezionych 903 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

"Chrześcijańskie dziewczyny są przeznaczone tylko do jednego – do dawania przyjemności muzułmańskim mężczyznom”   Ibrahim   2016-10-03
"Nic wspólnego z islamem"?   Bergman   2016-12-11
"Time Magazine” i zachodnie podejście do islamizmu   Mahmoud   2021-10-02
#PrayForGaza #PrayForPalestina.   Koraszewski   2018-02-07
„Cywilizacja i islam to dwie różne rzeczy”Ex-muzułmanie, teraz wiele zależy od nas.   Pandavar   2024-04-10
„Szczepionkowa” hipoteza powstania religii   Ferus   2021-05-02
“Atlantic” rozważa ważką kwestię: czy wczesne homininy miały dusze?   Coyne   2015-10-05
“Hańba Pakistanu”: oskarżenia o bluźnierstwo   Saeed   2023-02-03
“New York Times” głosi fałszywą przyjaźń między nauką i religią   Coyne   2023-03-30
“Newsweek” bezkrytycznie chwali brazylijskiego chirurga fantomowego -  i wychwala inne czary-mary   Coyne   2016-03-12
“Rozum został stworzony przez Boga”   Coyne   2014-01-03
 “Islam przeżywa ostre starcie z nowoczesnością i wymaga reform”     2018-11-22
Uzdrawianie wiarą zabija dzieci   Coyne   2014-11-19
Dzisiejszy strajk i encyklika z 1968 roku   Koraszewski   2016-10-03
Kościół, nauka i próby pogodzenia wiary z życiem   Koraszewski   2016-10-07
Portret wielkiego agnostyka   Coyne   2013-12-14
Ani nie manifest, ani nie tak nowego ateizmu   Koraszewski   2019-04-26
  Egzorcyści kontra Zły (II). Czyli pozorna walka „dobra ze złem”.   Ferus   2023-11-12
(Nie)Fachowe pośrednictwo religijne.Czyli nieudana próba połączenia sprzecznych ze sobą zachowań.   Ferus   2021-08-29
(Nie)zwykła opowieść wigilijna. Czyli moja nocna, niedokończona rozmowa z psem.   Ferus   2021-12-26
Adwokat diabła II.Czyli religijna wersja ludzkich umiejętności „poszukiwania wyjścia”.   Ferus   2018-12-16
Adwokat diabła. Czyli religijne racje zastępujące prawdę.   Ferus   2018-12-09
Ameryko, obudź się!   Imani   2014-08-08
Arabia Saudyjska i jej pięć minut w mediach   Koraszewski   2015-10-02
Bańki, medycyna, islam i sport     2016-08-27
Bezbożne „Ranczo”.Czyli nie jest dobrze, iż wierni mało wiedzą o religii, czy raczej bardzo dobrze?   Ferus   2021-02-21
Bezduszna duchowość ateistów   Koraszewski   2021-08-03
Biblia źródłem moralności? Żartujesz sobie!   Coyne   2014-09-10
Bogowie popkultury.Czyli jakimi religijnymi stereotypami „karmi” nas telewizja.   Ferus   2021-09-05
Boski niebyt, nauka i patriotyzm   Koraszewski   2018-11-07
Boże słowo głoszone z ambony     2017-08-10
Cena świętego spokoju.Czyli religijny raj dla oportunistów albo też azyl ignorancji (wg Spinozy).   Ferus   2024-03-10
Chrześcijanie XXI wieku   Koraszewski   2014-01-17
Czego naucza imam w Kopenhadze     2017-06-19
Czy Bóg jest bezcielesną osobą?   Coyne   2014-03-16
Czy nasze wartości pochodzą od Boga?   Stenger   2014-07-31
Czy nauka czyni zbędną wiarę w Boga?   Stenger   2017-08-25
Czym jest wszechświat wobec chodzenia po wodzie?   Ferus   2015-01-03
Duchowa służba zdrowia. Czyli oblicze Boga zatroskanego Miłosierdziem.   Ferus   2021-04-18
Duchowość i seksualność szatana XXI wieku   Kruk   2014-04-30
Ego kontra Świadomość. Czyli lepiej żyć złudzeniami czy prawdą o rzeczywistości?   Ferus   2019-03-03
Humanizm jako alternatywa   Grayling   2016-06-12
Ignorowane ludobójstwo chrześcijan w Nigerii    Ibrahim   2020-08-25
Indyjskie czary nad słowem sekularyzacja   Ahmad   2015-11-27
Islamscy towarzysze podróży w drodze do bigoterii i masowych mordów   Fernandez   2017-04-23
Jacek Tabisz o nowym humanizmie    Tabisz   2021-12-21
Jak odpowiadać na argumenty teisty   Stenger   2016-08-25
Kiedy największa na świecie sunnicka instytucja religijne potępi swój kolonializm?    Shoaaib   2019-02-24
Koran i mowa nienawiści   Rizvi   2015-03-28
Mój racjonalny ateizm.Czyli w czym upatruję siłę areligijnych poglądów.   Ferus   2024-01-28
Miecz czy Rozum? Czyli jak uczy historia religii: na jedno wychodzi!   Ferus   2021-03-28
Moja racjonalna wiara. Czyli idea bogów/Boga dla bardziej wymagających.   Ferus   2023-12-31
Najdłużej trwająca mistyfikacja w dziejach ludzkości. Suplement „B”.   Ferus   2020-01-19
Najlepszy ze światów – Ziemia? Czyli najlepsza z możliwych marności nad marnościami.   Ferus   2023-08-06
Niechciany dar Boga. Czyli trudności z akceptacją nieuniknionego.   Ferus   2018-12-02
Nieudacznicy, tchórze? Nie, idealiści   Carmon   2017-06-02
Nieudane autodafe. Czyli: kiedy ateizm był zbrodnią.    Ferus   2023-11-19
Nocna rozmowa z biskupem o sensie życia   Koraszewski   2018-04-09
Osaczeni przez religię   Rushdie   2017-02-03
Otwarty umysł jest zaletą   Andreadis   2017-02-16
Państwo częściowo wyznaniowe   Koraszewski   2014-06-15
Pod sztandarem Niebios   Foster   2015-03-15
Pod sztandarem Niebios   Foster   2017-03-09
Podsumowanie ataków na ateistów   Coyne   2014-01-07
Poznacie ich po ich owocach   Grayling   2017-07-30
Poświąteczna refleksja. Kiedy mity traktowane są jako rzeczywistość.   Ferus   2021-04-11
Religia, “Playboy” i Frank Sinatra   Coyne   2014-08-27
Republika Ateistów odparła atak religijnych ekstremistów   Stone   2017-06-07
Rozmyślając nad sensem życia (VI)   Ferus   2019-05-12
Rozum i wiara, Część III -Czyli takie sobie rozmowy o religijnych „prawdach” i problemach z nimi związanych.   Ferus   2015-12-13
Rozum i WiaraCzyli takie sobie rozmowy o religijnych „prawdach” i problemach z nimi związanych.   Ferus   2015-11-01
Sens życia   Haught   2015-11-20
Sumerowie patrzą z osłupieniem jak Bóg tworzy świat     2014-12-23
Szamani: antenaci współczesnych kapłanów. Czyli Niezależny Związek Zawodowy Duszpasterzy. (V)   Ferus   2022-08-28
Szamani: antenaci współczesnych kapłanów.Czyli Niezależny Związek Zawodowy Duszpasterzy. (II)   Ferus   2022-08-07
Szamani: antenaci współczesnych kapłanówI.Czyli Niezależny Związek Zawodowy Duszpasterzy. (III)   Ferus   2022-08-14
Tako rzecze rzecznik Nycza   Koraszewski   2016-03-28
Teologia wyzwolenia diabłów                  Kruk   2014-10-24
Tęsknota za bezpiecznym miejscem (II)Czyli Królestwo Niebieskie na Ziemi.   Ferus   2018-02-18
Tęsknota za bezpiecznym miejscem. Czyli Królestwo Niebieskie na Ziemi.   Ferus   2018-02-11
Turcja: Czy z religijnego punktu widzenia pożądanie własnej córki jest w porządku?   Bekdil   2016-01-25
Uciekłaś od wojny, a oni przyjęli cię      2020-03-13
Uprowadzenie Holocaustu dla Dżihadu: Auschwitz i KnesetCzęść 5: Wbijanie noża   Pandavar   2020-06-24
Wezwanie do reformy islamu     2016-05-05
Wspólnota (niektórych) wierzących i (niektórych) ateistów   Koraszewski   2014-10-01
Zatrute ziarnoCzyli wkład chrześcijaństwa w cywilizację europejską.   Ferus   2024-02-11
Zbiorowe zmartwychwstanie, czyli jednak Halloween   Kruk   2015-04-09
Zderzenie cywilizacji czy zderzenie idei?     Koraszewski   2015-09-06
Zwrot, który zmienił świat   Koraszewski   2016-07-01
Świadkowie Jehowy i odmowatransfuzji krwi dla dziecka   Coyne   2014-09-07
Pytanie bez odpowiedzi   Łukaszewski   2021-10-18
Wierzę w Boga Ojca   Koraszewski   2016-09-09
Agnostyk czy ateista?   Koraszewski   2013-12-05
Konstytucyjni ateiści   Koraszewski   2013-12-05
Ab ovo   Kruk   2015-02-15
Abraham aresztowany po próbie złożenia ofiary z syna   Swidler   2014-09-29
Absolwent teologii mówi o naszej rzekomej potrzebie dalszych studiów teologicznych zanim zaczniemy krytykować religię   Coyne   2015-06-12
Absurdalna awersja wierzących do ateizmu   Ferus   2021-11-07
Afrykańska ateistka ujawnia, dlaczego się ukrywa   Igwe   2016-01-21
Afrykański eksport starego chrześcijańskiego barbarzyństwa   Igwe   2014-09-16

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk