Prawda

Piątek, 29 marca 2024 - 03:36

« Poprzedni Następny »


Błędna analogia o wybaczaniu


Lucjan Ferus 2022-02-13


Uskładało się sporo dziecięcych książeczek po wnuczkach, które już wyrosły z tej literatury, postanowiliśmy więc oddać je do biblioteki, aby przynajmniej inne dzieci (oraz ich rodzice) miały z nich pożytek. Przeglądając je raz jeszcze, zauważyłem w jednej z nich pewne zdanie, na które kiedyś nie zwróciłem uwagi, a teraz mnie zaintrygowało. Otóż w ładnie ilustrowanej książeczce  pt. „Boga przecież nie ma” Patrika Lindenforsa, w rozdziale poświęconym chrześcijaństwu znajduje się m.in. taka konstatacja: „To, że Jezus zszedł na Ziemię, został ukrzyżowany, umarł i zmartwychwstał, było sposobem Boga na powiedzenie ludziom: „Wybaczam wam”. Jak to tak?! Pomyślałem sobie nieco zbulwersowany tą niesłuszną moim zdaniem konkluzją (mimo tego, iż ten skrót myślowy uznałem za nawet ciekawy).

Przecież Bóg (o ile istnieje) nie ma najmniejszej potrzeby wybaczania swym stworzeniom. Będąc wszechmocnym może stworzyć je tak doskonałe (jak i ich świat), że żadne wybaczanie nie będzie potrzebne. A gdyby nawet coś mu nie wyszło, w każdej chwili może cofnąć czas i poprawić swoje dzieło tak, by go zadowalało. Lecz jeśli nawet miałby taki ekstrawagancki pomysł, powinno odbyć się to zupełnie inaczej, np. tak: „To, że Jezus zszedł na Ziemię, został ukrzyżowany, umarł i zmartwychwstał, było sposobem Boga na powiedzenie ludziom: „Wybaczcie Mi”. Tak moim zdaniem powinno brzmieć zakończenie tego zdania, biorąc pod uwagę krwawą, pełną przemocy i hipokryzji historię tej religii i tego Kościoła. Dlaczego tak uważam? Czy mam przekonujące argumenty, by tak myśleć? Owszem!

 

Jednak przedtem pozwolę sobie na małe sprostowanie. Otóż Jezus nie „zszedł na Ziemię”, jak ujął to autor owej książeczki lecz został (jak twierdzi ta religia) w cudowny sposób poczęty za „pośrednictwem” Ducha Świętego, potem urodził się już na Ziemi w normalny sposób (choć wg niektórych apokryfów i religijnych „prawd” także w cudowny), następnie jak każdy męski potomek z narodu wybranego został obrzezany w ósmym dniu życia. A jako dorosły już mężczyzna otrzymał chrzest w Jordanie z rąk Jana (nazywanego Chrzcicielem), kiedy to otworzyły się niebiosa, Jezus ujrzał Ducha Świętego i usłyszał głos z nieba który mówił: „Ten jest mój Syn umiłowany, w którym mam upodobanie”. To tyle sprostowania.

                                                           ------ // ------

Zacznijmy więc od rozważenia kwestii, które z powyższych „wybaczeń” można rozsądniej uzasadnić: Boskie wybaczenie ludziom? Czy ludzkie wybaczenie Bogu? Do dzieła zatem.

Autor tej publikacji (nawiasem mówiąc, napisanej w bardzo ciekawy sposób z ładnymi ilustracjami, które idealnie komponują się z tekstem), tłumacząc opatrznościowy plan boży polegający na zbawicielskiej misji Jezusa na Ziemi, użył daleko idącego skrótu myślowego (czyli tytułowej analogii), charakteryzując tę skomplikowaną i rozciągniętą w czasie sytuację dwom słowami: „Wybaczam wam”. Można i tak to rozumieć, zależy od posiadanej wiedzy.

 

Od razu widać jednak, że te słowa odniósł on do religijnej wersji wydarzeń opisanej w Biblii), a nie do wersji rozumowej, czyli bardziej religioznawczej, choć nie tylko. Gdyż tylko wg religijnie pojmowanej „rzeczywistości”, Bóg miał prawo gniewać się na ludzi przez cztery tysiąclecia (wg wyliczeń egzegetów) za to, co zaszło w rajskim ogrodzie z udziałem Adama i Ewy, czyli stworzonej przez niego pierwszej pary ludzi (i udziałem węża!), jak i za późniejsze tego tragiczne konsekwencje. Dlatego widocznie Bóg uznał (!?), iż po tak długim czasie, może wreszcie wspaniałomyślnie wybaczyć ludziom to naganne zachowanie w raju, które zaowocowało (nomen omen) ich upadkiem i grzechem pierworodnym człowieka.

 

Dlaczego uważam, iż takie zrozumienie planu opatrznościowego Boga Ojca, jakie zaproponował autor tej interesującej książeczki, mimo tego, że jest zgodne z religijnymi „prawdami”, jest niezgodne z rozumem, z logiką? Otóż byłoby ono zgodne, gdyby Stwórca nie posiadał tych wszystkich atrybutów, które mu przypisują teolodzy, a szczególnie wszechmocy, wszechwiedzy, wszechobecności w swym dziele i nieskończonego miłosierdzia (najbardziej eksponowana boża cecha, choć całkiem sprzeczna z wszechmocą!). To właśnie te jego atrybuty powodują, że owo zrozumienie Boga w ten sposób (że ofiarą z Jezusa chciał powiedzieć ludziom: „Wybaczam wam”), jest w najlepszym wypadku nielogiczne, a w najgorszym świadczące o niewyobrażalnej wręcz bożej hipokryzji.

                                                          

Wydaje mi się, że jeśli Bóg byłby uczciwy w stosunku do siebie i do ludzi i jeśli naprawdę chciał zakomunikować im coś tak ważnego, co autor książeczki ujął w zdawkowym zwrocie: „Wybaczam wam”, a który jest całkiem nieadekwatny i zakłamany do jego nieskończonych możliwości, to nie powinien nawet ograniczyć się do równie zdawkowego: „Wybaczcie Mi” (wg mojej sugestii), skierowanego do ludzkości. Lepiej by ono pasowało do zagmatwanych stosunków tegoż Boga ze swymi stworzeniami, to jednak jest dalekie od scharakteryzowania skomplikowanej relacji między Bogiem a ludźmi, jaką wytworzyła ta religia podczas swej niechlubnej historii. Dlatego uważam, iż powinien on powiedzieć ludziom coś takiego:

                                                           ------ // ------

Wybaczcie Mi, że zamiast stworzyć was w raju doskonałych, stworzyłem was byle jakich (mężczyzna ulepiony z prochu ziemi, a kobieta zrobiona z jego żebra) i abyście tego nie dostrzegli zbyt wcześnie, zabroniłem wam zjedzenia owocu z drzewa wiadomości dobrego i złego. Ale ten przebiegły i podstępny wąż popsuł mój plan i zbyt wcześnie „otworzyły się wam oczy” na otaczającą was rzeczywistość. Niepotrzebnie zobaczyliście ją taką, jaka jest, a nie taką, jaką chciałbym abyście widzieli i pojmowali ją swymi ograniczonymi umysłami.

 

Wybaczcie Mi, że zamiast wspaniałomyślnie wam darować ten niefortunny incydent popełniony w nieświadomości (dopiero po zjedzeniu zakazanego owocu uświadomiliście sobie istotę jego zła), Ja was ukarałem surowo różnymi dolegliwymi przypadłościami i na dodatek śmiertelnością. Chociaż nie zawiniliście w tym sami, gdyż główną winę ponosi ów wąż. Potem wygoniłem was z raju z tą grzeszną naturą, skłonną do czynienia zła i podłości, wiedząc doskonale, iż będziecie ją przekazywać drogą rozrodu swemu potomstwu, a ono swojemu, aż tragiczne skutki waszej grzesznej natury obejmą całą ludzkość.

 

Wybaczcie Mi, iż próbowałem naprawić tę sytuację w bardzo infantylny (jak na Boga) sposób. Otóż widząc, że usposobienie ludzi jest złe już od młodości (a jakie miałoby być, skoro ludzie na Ziemi rozmnażali się z grzeszną naturą?!), zacząłem żałować, że stworzyłem ludzi i postanowiłem unicestwić ich wszystkich wraz ze zwierzętami (!) w ogólnoświatowym potopie. Jednak szkoda mi było tak wszystko zniszczyć, co dotąd stworzyłem, uznałem więc, że uratuję z tego kataklizmu Noego z jego najbliższą rodziną (gdyż tylko jego darzyłem życzliwością) i po parze zwierząt z każdego gatunku żyjącego na Ziemi.   

 

Wybaczcie Mi, że i w tym przypadku popełniłem niewybaczalny błąd, gdyż nie wziąłem pod uwagę, że „arkonauci” uratowani przeze mnie przed utopieniem, mieli także naturę skażoną grzesznymi skłonnościami i tę ułomną naturę będą przekazywali swemu potomstwu drogą dziedziczenia. Tak, że za jakiś czas, na Ziemi znowu pojawili się ludzie o grzesznej naturze, jak i zwierzęta mające tę samą „wadę genetyczną”, że tak to ujmę. Dlatego wstyd mi było przez te wszystkie lata patrzeć na moje stworzenia na Ziemi, widząc ten ogrom zła, krzywd, cierpienia i podłości, wyrządzanych sobie wzajemnie przez mój brak wyobraźni.

 

Wybaczcie Mi, że mając nieskończone i nieograniczone możliwości, zawsze zachowywałem się tak, jakbym nie posiadał tych boskich atrybutów. I tak np.: choć jestem Ojcem wszystkich ludzi żyjących na Ziemi, a oni moimi dziećmi, które kochający Rodzic powinien darzyć jednakowym uczuciem, ja spośród wielu narodów istniejących na Ziemi, wybrałem sobie jeden naród i w zamian za lojalność i posłuszeństwo sobie, obiecałem im swoją opiekę. A polegała ona głównie na tym, że prowadziłem ich od bitwy do bitwy, od zwycięstwa do zwycięstwa, póki wszystkich swych wrogów (będącymi też moimi wrogami) położą trupem. Obiecałem im za to zamieszkane już ziemie, które będą mogli sobie zasiedlić, muszą tylko rozprawić się z ich licznymi mieszkańcami, wygonić ich lub… zgładzić. 

 

Wybaczcie Mi, iż tak bardzo zajęty byłem swoim narodem wybranym, iż całkowicie przestałem interesować się wieloma innymi plemionami i narodami, które w tym czasie znalazły sobie innych bogów, oczywiście fałszywych! Nie mogłem przecież na to pozwolić i nakazałem swemu wiernemu narodowi, aby zwalczał tę fałszywą „bogobojność i pobożność” i te wszystkie fałszywe kulty, których mnóstwo powstało w międzyczasie. Jednakże bardzo trudno było ówczesnym ludziom przemówić do rozumu i przekonać ich, że tylko Ja jeden jestem prawdziwym Bogiem, a cała ta „pogańska zbieranina” powinna być zlikwidowana!

 

Wybaczcie Mi ówcześni Egipcjanie (z faraonem i jego dworem na czele), iż potraktowałem was kiedyś w tak odrażająco perfidny sposób. Kiedy to 10x z rzędu utwardzałem serce faraona po to, by nie wypuszczał Izraelitów z Egiptu i 10x z rzędu karałem jego i jego lud plagami (włącznie z tą najtragiczniejszą: zabiciem wszystkich pierworodnych synów ludzkich jak i zwierzęcych), za to,.. że ich nie wypuszcza! Aby w końcu potopić wojska faraona w falach morza. Przyznaję ze wstydem, że był to iście diabelski pomysł z Mojej strony.

 

Wybaczcie Mi, że mimo posiadanej wszechmocy pozwalającej Mi uczynić wszystko, na co tylko przyjdzie Mi ochota, Ja rozdzieliłem się na Trójcę Świętą: Boga Ojca, Syna Bożego i Ducha Świętego, a naprawę swych grzesznych stworzeń – ludzi, powierzyłem swemu Synowi (nb. sobie samemu), który miał złożyć ze swojego życia męczeńską ofiarę na krzyżu. Bowiem tylko ta ofiara (złożona z siebie, samemu sobie) mogła Mnie przebłagać/przekupić, abym wybaczył winy tym wszystkim, którzy uwierzą w mego Syna. I dzięki temu mógł on obiecać pośmiertne zbawienie swym wiernym wyznawcom, czyli wieczne życie ich dusz w niebie.

 

Przede wszystkim jednak chciałbym prosić o wybaczenie Mój naród wybrany, że dzięki mojemu niefortunnemu pomysłowi zbawienia ludzkości od grzechu pierworodnego poprzez męczeńską ofiarę złożoną na krzyżu przez mego Syna, zostało im przypisane „bogobójstwo”, co potwierdzają słowa z Biblii: „A cały lud zawołał: „Krew Jego na nas i na dzieci nasze!” (Mt 27,25), oraz: „Żydzi zabili Pana Jezusa i proroków, i nas także prześladowali. A nie podobają się oni Bogu i sprzeciwiają się oni wszystkim ludziom /../ Ale przyszedł na nich ostateczny gniew Boży” (1Tes 2,15-16). No cóż, tak jest to ujęte w Moim Słowie przecież!

 

Wybaczcie Mi także, że zamiast potraktować ideę „śmierci i zmartwychwstania” Boga symbolicznie (co od dawna było praktyką w religiach pogańskich jako naśladowanie cyklów przyrody: na zimę przyroda zamiera, by na wiosnę się odrodzić. Podobnie zachowywali się ich bogowie, „składający ofiarę ze swego życia”), mnie zachciało się przedstawić ten problem soteriologiczny w wymyślonych „realiach historycznych”, przez co skazałem Swój naród na odwieczne traktowanie jako „bogobójców”, którzy zawsze i wszędzie są potępiani za ten odrażający czyn i przez co, zawsze byli i są uważani przez inne narody za wrogów ludzkości. Wrogów, których powinno się siłą nawracać na prawdziwą wiarę, albo wręcz unicestwiać.

 

Wybaczcie Mi też ówczesne kobiety, żyjące między XV a XIX wiekiem, które dzięki (natchnionemu przeze mnie) zapisowi w Piśmie Świętym: „Nie pozwolisz żyć czarownicy” (Wj 22,17), padły ofiarą bardzo popularnych wtedy oskarżeń o uprawianie czarów. Podczas  parodii procesów przed „świętą” Inkwizycją, były w bestialski sposób torturowane, aby przyznać się do winy, a potem żywcem palone na stosach w wielu „cywilizowanych” krajach, pośród „pobożnych i bogobojnych ludzi”, którzy często sami je oskarżali, aby przejąć ich majątek, dzieląc się nim z inkwizytorami i Kościołem za „oprawę duchową” tych zbrodni (np. przy ławie tortur zawsze wisiał krucyfiks, a narzędzia tortur kat polewał wodą święconą).

 

Wybaczcie Mi także wszyscy niewolnicy wszechczasów, że zamiast potępić niewolnictwo, jako niegodne człowieka i zabronić ludziom raz na zawsze uprawiania tego ohydnego i niegodziwego procederu, Ja w swoim Dekalogu dałem mojemu wybranemu narodowi takie przykazanie m.in.: „Nie będziesz pożądał żony bliźniego twego, ani jego niewolnika, ani jego niewolnicy /../, ani żadnej rzeczy, która należy do bliźniego twego” (Wj 20,17). A w Prawie rodzinnym nakazałem zapisać m.in.: „Jeśli kupisz niewolnika Hebrajczyka, będzie ci służył sześć lat, w siódmym roku zwolnisz go bez wykupu. /../ i przekłuje mu pan ucho szydłem, i będzie niewolnikiem jego na zawsze. /../ Jeśliby ktoś sprzedał swą córkę w niewolę jako niewolnicę, nie odejdzie ona, jak odchodzą niewolnicy. A jeśliby nie spodobała się panu, który przeznaczył ją dla siebie, niech pozwoli ją wykupić” (Wj 21,2-8).    

 

Wybaczcie Mi na koniec, wszyscy ludzie nie wierzący we mnie, jak i wierzący w odmienny od obowiązującego sposób. Wybaczcie Mi, inaczej myślący filozofowie, agnostycy i ateiści, którzy byliście prześladowani przez rzekomy mój Kościół, za to że nie chcieliście, a może nie potrafiliście zrezygnować z używania rozumu do myślenia, na rzecz bezmyślnej, ślepej wiary. Wiary, którą uznano za coś tak bardzo wartościowego, że powinna ona usatysfakcjonować nawet Boga. Bo cóż innego mogłoby ucieszyć bardziej Stwórcę rozumnych stworzeń, jak ich umiejętność „oddawania mu czci” w sposób bezmyślny a nawet bezrozumny? Po co myśleć, lepiej wierzyć! „Wierzę, bo to absurdalne!”, co z czasem stało się to normą i obowiązkiem.

                                                           ------ // ------

To tyle mojej „poprawionej” wersji odpowiedzi, odnoszącej się do zdania z dziecięcej książeczki: „To, że Jezus zszedł na Ziemię, został ukrzyżowany, umarł i zmartwychwstał, było sposobem Boga na powiedzenie ludziom: „Wybaczam wam”. Domyślam się, iż autor książeczki noszącej podtytuł „Książka o niewierze w boga” jest świadomy, iż ów „sposób Boga na powiedzenie ludziom: „Wybaczam wam”, odnosi się do religijnej wersji naszej rzeczywistości, a nie religioznawczej. Trudno byłoby mu jednak w prosty sposób dzieciom wytłumaczyć wielowarstwowe zakłamanie tkwiące w tej konkluzji, stąd to uproszczenie.

 

Dlatego postanowiłem dołączyć od siebie bardziej rozwiniętą wersję tego myślowego skrótu. Jednakże z racji na to, że odnoszę się do pozycji przeznaczonej dla dzieci (mimo to napisanej na wysokim poziomie poznawczym, jeśli chodzi o tematykę religijną), zmuszony byłem w odmienny sposób ująć wiele przedstawionych przez siebie problemów teologicznych, które w ten sposób potraktowane przeze mnie, mogą wielu dorosłych odbiorców rozśmieszyć lub wręcz zniesmaczyć. Mam jednak nadzieję, że mimo to mogą one wnieść coś dodatkowego do treści tej ciekawie napisanej i wartościowej pozycji, jaką polecałbym wszystkim, którym zależy, by mieć mądre i rozwinięte umysłowo pociechy.

 

Luty 2022 r.                                       ------ KONIEC----- 


Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj






Nowy ateizm i krytyka religii

Znalezionych 900 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

"Chrześcijańskie dziewczyny są przeznaczone tylko do jednego – do dawania przyjemności muzułmańskim mężczyznom”   Ibrahim   2016-10-03
"Nic wspólnego z islamem"?   Bergman   2016-12-11
"Time Magazine” i zachodnie podejście do islamizmu   Mahmoud   2021-10-02
#PrayForGaza #PrayForPalestina.   Koraszewski   2018-02-07
„Szczepionkowa” hipoteza powstania religii   Ferus   2021-05-02
“Atlantic” rozważa ważką kwestię: czy wczesne homininy miały dusze?   Coyne   2015-10-05
“Hańba Pakistanu”: oskarżenia o bluźnierstwo   Saeed   2023-02-03
“New York Times” głosi fałszywą przyjaźń między nauką i religią   Coyne   2023-03-30
“Newsweek” bezkrytycznie chwali brazylijskiego chirurga fantomowego -  i wychwala inne czary-mary   Coyne   2016-03-12
“Rozum został stworzony przez Boga”   Coyne   2014-01-03
 “Islam przeżywa ostre starcie z nowoczesnością i wymaga reform”     2018-11-22
Uzdrawianie wiarą zabija dzieci   Coyne   2014-11-19
Dzisiejszy strajk i encyklika z 1968 roku   Koraszewski   2016-10-03
Kościół, nauka i próby pogodzenia wiary z życiem   Koraszewski   2016-10-07
Portret wielkiego agnostyka   Coyne   2013-12-14
Ani nie manifest, ani nie tak nowego ateizmu   Koraszewski   2019-04-26
  Egzorcyści kontra Zły (II). Czyli pozorna walka „dobra ze złem”.   Ferus   2023-11-12
(Nie)Fachowe pośrednictwo religijne.Czyli nieudana próba połączenia sprzecznych ze sobą zachowań.   Ferus   2021-08-29
(Nie)zwykła opowieść wigilijna. Czyli moja nocna, niedokończona rozmowa z psem.   Ferus   2021-12-26
Adwokat diabła II.Czyli religijna wersja ludzkich umiejętności „poszukiwania wyjścia”.   Ferus   2018-12-16
Adwokat diabła. Czyli religijne racje zastępujące prawdę.   Ferus   2018-12-09
Ameryko, obudź się!   Imani   2014-08-08
Arabia Saudyjska i jej pięć minut w mediach   Koraszewski   2015-10-02
Bańki, medycyna, islam i sport     2016-08-27
Bezbożne „Ranczo”.Czyli nie jest dobrze, iż wierni mało wiedzą o religii, czy raczej bardzo dobrze?   Ferus   2021-02-21
Bezduszna duchowość ateistów   Koraszewski   2021-08-03
Biblia źródłem moralności? Żartujesz sobie!   Coyne   2014-09-10
Bogowie popkultury.Czyli jakimi religijnymi stereotypami „karmi” nas telewizja.   Ferus   2021-09-05
Boski niebyt, nauka i patriotyzm   Koraszewski   2018-11-07
Boże słowo głoszone z ambony     2017-08-10
Cena świętego spokoju.Czyli religijny raj dla oportunistów albo też azyl ignorancji (wg Spinozy).   Ferus   2024-03-10
Chrześcijanie XXI wieku   Koraszewski   2014-01-17
Czego naucza imam w Kopenhadze     2017-06-19
Czy Bóg jest bezcielesną osobą?   Coyne   2014-03-16
Czy nasze wartości pochodzą od Boga?   Stenger   2014-07-31
Czy nauka czyni zbędną wiarę w Boga?   Stenger   2017-08-25
Czym jest wszechświat wobec chodzenia po wodzie?   Ferus   2015-01-03
Duchowa służba zdrowia. Czyli oblicze Boga zatroskanego Miłosierdziem.   Ferus   2021-04-18
Duchowość i seksualność szatana XXI wieku   Kruk   2014-04-30
Ego kontra Świadomość. Czyli lepiej żyć złudzeniami czy prawdą o rzeczywistości?   Ferus   2019-03-03
Humanizm jako alternatywa   Grayling   2016-06-12
Ignorowane ludobójstwo chrześcijan w Nigerii    Ibrahim   2020-08-25
Indyjskie czary nad słowem sekularyzacja   Ahmad   2015-11-27
Islamscy towarzysze podróży w drodze do bigoterii i masowych mordów   Fernandez   2017-04-23
Jacek Tabisz o nowym humanizmie    Tabisz   2021-12-21
Jak odpowiadać na argumenty teisty   Stenger   2016-08-25
Kiedy największa na świecie sunnicka instytucja religijne potępi swój kolonializm?    Shoaaib   2019-02-24
Koran i mowa nienawiści   Rizvi   2015-03-28
Mój racjonalny ateizm.Czyli w czym upatruję siłę areligijnych poglądów.   Ferus   2024-01-28
Miecz czy Rozum? Czyli jak uczy historia religii: na jedno wychodzi!   Ferus   2021-03-28
Moja racjonalna wiara. Czyli idea bogów/Boga dla bardziej wymagających.   Ferus   2023-12-31
Najdłużej trwająca mistyfikacja w dziejach ludzkości. Suplement „B”.   Ferus   2020-01-19
Najlepszy ze światów – Ziemia? Czyli najlepsza z możliwych marności nad marnościami.   Ferus   2023-08-06
Niechciany dar Boga. Czyli trudności z akceptacją nieuniknionego.   Ferus   2018-12-02
Nieudacznicy, tchórze? Nie, idealiści   Carmon   2017-06-02
Nieudane autodafe. Czyli: kiedy ateizm był zbrodnią.    Ferus   2023-11-19
Nocna rozmowa z biskupem o sensie życia   Koraszewski   2018-04-09
Osaczeni przez religię   Rushdie   2017-02-03
Otwarty umysł jest zaletą   Andreadis   2017-02-16
Państwo częściowo wyznaniowe   Koraszewski   2014-06-15
Pod sztandarem Niebios   Foster   2015-03-15
Pod sztandarem Niebios   Foster   2017-03-09
Podsumowanie ataków na ateistów   Coyne   2014-01-07
Poznacie ich po ich owocach   Grayling   2017-07-30
Poświąteczna refleksja. Kiedy mity traktowane są jako rzeczywistość.   Ferus   2021-04-11
Religia, “Playboy” i Frank Sinatra   Coyne   2014-08-27
Republika Ateistów odparła atak religijnych ekstremistów   Stone   2017-06-07
Rozmyślając nad sensem życia (VI)   Ferus   2019-05-12
Rozum i wiara, Część III -Czyli takie sobie rozmowy o religijnych „prawdach” i problemach z nimi związanych.   Ferus   2015-12-13
Rozum i WiaraCzyli takie sobie rozmowy o religijnych „prawdach” i problemach z nimi związanych.   Ferus   2015-11-01
Sens życia   Haught   2015-11-20
Sumerowie patrzą z osłupieniem jak Bóg tworzy świat     2014-12-23
Szamani: antenaci współczesnych kapłanów. Czyli Niezależny Związek Zawodowy Duszpasterzy. (V)   Ferus   2022-08-28
Szamani: antenaci współczesnych kapłanów.Czyli Niezależny Związek Zawodowy Duszpasterzy. (II)   Ferus   2022-08-07
Szamani: antenaci współczesnych kapłanówI.Czyli Niezależny Związek Zawodowy Duszpasterzy. (III)   Ferus   2022-08-14
Tako rzecze rzecznik Nycza   Koraszewski   2016-03-28
Teologia wyzwolenia diabłów                  Kruk   2014-10-24
Tęsknota za bezpiecznym miejscem (II)Czyli Królestwo Niebieskie na Ziemi.   Ferus   2018-02-18
Tęsknota za bezpiecznym miejscem. Czyli Królestwo Niebieskie na Ziemi.   Ferus   2018-02-11
Turcja: Czy z religijnego punktu widzenia pożądanie własnej córki jest w porządku?   Bekdil   2016-01-25
Uciekłaś od wojny, a oni przyjęli cię      2020-03-13
Uprowadzenie Holocaustu dla Dżihadu: Auschwitz i KnesetCzęść 5: Wbijanie noża   Pandavar   2020-06-24
Wezwanie do reformy islamu     2016-05-05
Wspólnota (niektórych) wierzących i (niektórych) ateistów   Koraszewski   2014-10-01
Zatrute ziarnoCzyli wkład chrześcijaństwa w cywilizację europejską.   Ferus   2024-02-11
Zbiorowe zmartwychwstanie, czyli jednak Halloween   Kruk   2015-04-09
Zderzenie cywilizacji czy zderzenie idei?     Koraszewski   2015-09-06
Zwrot, który zmienił świat   Koraszewski   2016-07-01
Świadkowie Jehowy i odmowatransfuzji krwi dla dziecka   Coyne   2014-09-07
Pytanie bez odpowiedzi   Łukaszewski   2021-10-18
Wierzę w Boga Ojca   Koraszewski   2016-09-09
Agnostyk czy ateista?   Koraszewski   2013-12-05
Konstytucyjni ateiści   Koraszewski   2013-12-05
Ab ovo   Kruk   2015-02-15
Abraham aresztowany po próbie złożenia ofiary z syna   Swidler   2014-09-29
Absolwent teologii mówi o naszej rzekomej potrzebie dalszych studiów teologicznych zanim zaczniemy krytykować religię   Coyne   2015-06-12
Absurdalna awersja wierzących do ateizmu   Ferus   2021-11-07
Afrykańska ateistka ujawnia, dlaczego się ukrywa   Igwe   2016-01-21
Afrykański eksport starego chrześcijańskiego barbarzyństwa   Igwe   2014-09-16
Allah mi kazał   Greenfield   2014-10-08

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk