Prawda

Piątek, 29 marca 2024 - 08:25

« Poprzedni Następny »


Rewolucja w Iranie jest powstaniem, któremu przewodzą mniejszości etniczne


Himdad Mustafa 2022-11-01

(Źródło: Instagram.com/__tarafatehi/)
(Źródło: Instagram.com/__tarafatehi/)

   „Nie widzę żadnego politycznego zagrożenia Iranu w przyszłości, ale jeśli pojawi się jakiś kryzys, będzie etniczny i społeczny” - Słowa byłego ministra irańskiego wywiadu, Alego Jounesiego z 2005 roku.


Wprowadzenie


Trwające protesty przeciwko reżimowi irańskiemu można określić nie tylko jako powstanie kierowane przez kobiety, ale także przez mniejszości etniczne. W rzeczywistości dla mniejszości etnicznych, które stanowią  połowę populacji Iranu (np. Arabów Ahwazi, Kurdów i Beludżów), jest to „rewolucja” na rzecz wolności oraz podstawowych praw etnicznych i ludzkich, których zostały pozbawione nie tylko przez Islamską Republikę Iranu, ale także przez dawne reżimy perskie (np. za dynastii Pahlavi) przez prawie sto lat. Z tego powodu jest to zarówno drażliwy temat dla irańskiego reżimu, jak i dla samej perskiej diaspory.


Warto zauważyć, że protesty wybuchły w całym Iranie po zabójstwie Jiny Amini, 22-letniej kurdyjsko-irańskiej kobiety, która została pobita na śmierć przez irańską policję „moralności”. Jak często mówią kurdyjskie obrończynie praw kobiet w Iranie: „Jesteśmy zarówno kobietami, jak i Kurdyjkami; więc w Islamskiej Republice Iranu jesteśmy podwójnie oskarżane”. W rzeczywistości Jina Amini została aresztowana, torturowana i zamordowana nie tylko dlatego, że zbyt „luźno” nosiła swój hidżab, ale także dlatego, że była Kurdyjką. [1]


Zanim jednak informacja o zabójstwie Jiny Amini przez Republikę Islamską dotarła do międzynarodowych mediów, perska diaspora strategicznie wymazała etniczne pochodzenie Jiny i etniczny charakter kurdyjskich protestów (które rozpoczęły się we Wschodnim Kurdystanie w odpowiedzi na ohydne zabójstwa), aby odwrócenie uwagi społeczności międzynarodowej od tragicznej sytuacji mniejszości etnicznych w Iranie. W rzeczywistości zarówno perskie media w diasporze, jak i międzynarodowe media wciąż nazywają ją perskim imieniem Mahsa, które musiała przyjąć, ponieważ Republika Islamska nie akceptuje rejestracji imion kurdyjskich w oficjalnych dokumentach.


Często, na przykład w Londynie i Aarhurs w Danii, Persowie nie pozwalali Kurdom i Beludżom na podnoszenie flag narodowych lub eksponowanie symboli etnicznych podczas ostatnich antyreżimowych wieców. [2] Filmy udostępnione w mediach społecznościowych pokazały, jak Persowie atakują kurdyjskiego mężczyznę w Sztokholmie za noszenie kurdyjskiego stroju. [3] W Berlinie Persowie nękali Arabów Ahwazi, Kurdów i Beludżów za krytykowanie Mohammeda Rezy Szacha za jego zbrodnie przeciwko mniejszościom. Beludż został werbalnie zaatakowany przez perskich protestujących za trzymanie plakatu z napisem „Iran popełnił ludobójstwo na Kurdystanie i Beludżystanie”. [4]


<span>(Źródło: CIA, 2004)</span>
(Źródło: CIA, 2004)

Wszyscy członkowie irańskich mniejszości etnicznych mają „jinę” w swoim życiu


Wypowiadając się przeciwko wymazaniu Kurdów i Kurdystanu przez perską diasporę i zachodnie media, kurdyjska aktywistka Tara Fatehi oświadczyła: „Nie możesz skandować ‘Jin, Jiyan, Azadi’ [kurdyjskie hasło feministyczne oznaczające „Kobieta, Życie, Wolność” używane jako hasło irańskich protestów] równocześnie z wymazywaniem, ponownym kolonizowaniem i wzmacnianiem ucisku narodu kurdyjskiego”. [5]


Historia Jiny Amini i wymazania jej kurdyjskiego pochodzenia przez Persów jest związana z doświadczeniem wszystkich mniejszości etnicznych Iranu, które nieproporcjonalnie ucierpiały z powodu państwowych represji, gwałtownej „persjanizacji” i polityki asymilacji przez perskie reżimy. Wszyscy członkowie mniejszości etnicznych w Iranie mają w swoim życiu „jinę”. Jina reprezentuje córki uciskanych mniejszości w Iranie, które od dziesięcioleci są poddawane systematycznej dyskryminacji.


W Iranie i poza nim Persom nie udało się wzmocnić ani nawet wysłuchać głosów mniejszości, które stanowią trzon obecnej rewolucji. Relacjonowanie przez międzynarodowe media protestów i punktów widzenia Persów jako jedynych przedstawicieli Iranu jeszcze bardziej zmarginalizowało mniejszości etniczne i religijne oraz wzmocniło persocentryzm irańskiego reżimu. „Kiedy ostatni raz irański Lur lub Ahwazi otrzymał globalną platformę do wyrażania swoich opinii na temat irańskiego reżimu lub zachodniej polityki zagranicznej wobec Iranu? W jaki sposób nieuznawane mniejszości religijne, takie jak Bahajowie lub Sikhowie, mogą mówić na cały świat z państwa, które nie zapewnia im żadnego bezpieczeństwa?" - napisały Asza Sawahney i Sabrina Azad. [6]


Od „pan-iranizmu” do „aryjskiego islamizmu”: „persjanizacja” i „centralizacja” w Iranie (1921-obecnie)


Od późnego średniowiecza do XX wieku Iran był imperium wieloetnicznym, z dynastiami tureckojęzycznymi i kurdyjskimi kierującymi instytucjami politycznymi i wojskowymi kraju. Zmieniło się to za Rezy Szacha, który przejął władzę w perskim zamachu stanu w 1921 roku, ponieważ promował „perski nacjonalizm” jako ideologię państwową.


Nacjonalistyczne ramy ustanowione przez Rezę Szacha Pahlaviego nie pozostawiały miejsca na odrębne tożsamości etniczne Iranu, jak przekonywał artykuł wstępny z 1925 roku w piśmie popierającym Pahlaviego: „Państwo irańskie będzie zagrożone rozpadem, dopóki jego obywatele nie będą uważać się przede wszystkim za Irańczyków, a nie za Turków, Arabów, Kurdów, Bachtiarów i Turkmenów. Musimy zatem wyeliminować języki mniejszościowe, sentymenty regionalne i przynależności plemienne i przekształcić różnych mieszkańców dzisiejszego Iranu w jeden naród”. [7] Aby przeprowadzić tę transformację, Pahlavi zaatakowali i wyeliminowali ostatnie niezależne księstwa w Chuzestanie, Luristanie, Beludżystanie i Kurdystanie. Potem nastąpiły gwałtowne kampanie persjanizacji, zakazujące lokalnych języków i strojów, przymusowe migracje i przymusowe przesiedlenia Kurdów, Beludżów i innych grup etnicznych w rejony przygraniczne w celu rozbicia ich struktur społecznych i przyspieszenia asymilacji kulturowo-językowej. [8]


Polityka persjanizacji i centralizacji spotkała się z silnym oporem ze strony mniejszości etnicznych, które zaangażowały się w powstania przeciwko kolejnym rządom perskim (1925-1979). Godnymi uwagi przykładami były brutalnie stłumione bunty w Beludżystanie z końca lat 30. XX wieku oraz ustanowienie Republiki Kurdystanu przez Kurdów i Azerbejdżańskiego Rządu Ludowego przez Azerskich Turków w 1945 roku. Oba zostały brutalnie rozpędzone rok później, a kurdyjskich przywódców powieszono publicznie na placu Mahabad. Armia irańska, wspierana przez USA i Wielką Brytanię, zajęła regiony przygraniczne w grudniu 1946 roku, pozostawiając szlak śmierci i zniszczenia. [9]


Mimo oficjalnego przyjęcia islamu jako ideologii państwowej w 1979 roku, Republika Islamska zachowała politykę szacha persjanizacji i centralizacji. W rzeczywistości islamizacja była w pewnym sensie odwrotną stroną persjanizacji. Ideologiczne użycie religii przez ajatollaha Chomeiniego zapoczątkowało połączenie szyizmu i „persizmu” jako dwóch głównych elementów nacjonalizmu. W przeciwieństwie do perskiego świeckiego etnonacjonalizmu reżimu szacha, persko-szyicki etnonacjonalizm stanowił podstawę polityki wewnętrznej islamskiego reżimu i strategii kolonizacji. Tak więc, w implicite imperialnej orientacji kolonialnej, reżim islamski z 1979 roku nie uznawał prawa do samostanowienia nieperskich ludów etnicznych, zwłaszcza Kurdów, którzy się tego najbardziej domagali. [10]


Termin kulturowy „Aryjczyk” lub „Iran” („szlachetny lud”) był historycznie samookreśleniem wielu grup etnicznych w Azji Południowo-Zachodniej, w tym Indian, Persów, Kurdów i Pasztunów. Współczesne użycie tego terminu przez reżimy irańskie ogranicza się jednak do „Persów”. Iran nie docenia tak zwanych „języków irańskich” takich jak gilaki, kurdyjski, beludżi itp. Spośród 75 języków używanych w kraju Iran uznał tylko perski, reszta padła ofiarą językobójstwa i wiele z nich wyginie. [11] 



Powyższy dokument rządu irańskiego z 2013 r. pokazuje dyskryminację antykurdyjską. Kiedy Kurd poprosił o zarejestrowanie swojej firmy pod nazwą „Jina”, jego prośba została odrzucona przez rząd irański, ponieważ „nazwa”, jak czytamy w oficjalnym dokumencie, „nie jest irańska, lecz kurdyjska”. (Źródło: Jaffer Sheyholislami, Language as a problem: Language policy and rights in Kurdystan-Iran. Etudes Kurdes- N° 13-Decembre, 2019. S. 95-130)


Mniejszości etniczne i religijne w Iranie


Persowie stanowią prawie połowę z 84 milionów mieszkańców Iranu; nie-perskie mniejszości etniczne tworzą przeważającą większość w peryferyjnych regionach Iranu, w przeciwieństwie do irańskiego centrum zdominowanego przez Persów. Mniejszości etniczne mają silniejsze więzi z rodakami w państwach sąsiadujących niż z Persami w Iranie. W rzeczywistości podzielają powszechne poczucie dyskryminacji i deprywacji w stosunku do perskocentrycznego reżimu.


Jeśli chodzi o religie dozwolone w kraju, konstytucja Iranu określa Szkołę Szyickiego Islamu Dwunastu Dża'fari jako religię państwową. Uznaje zoroastryjskich, żydowskich i chrześcijańskich Irańczyków, którzy stanowią mniej niż jeden procent populacji kraju, za jedyne uznane mniejszości religijne, chociaż w przeszłości byli prześladowani, więzieni, traceni i przymusowo wyganiani. Sunnici, jarsanici (Ahl-e Haq) i Bahajowie spotkali się z najbardziej brutalnymi prześladowaniami w ciągu ostatnich czterdziestu lat, ponieważ Iran wykluczył ich z minimalnej ochrony i uznania przyznawanych przez islamską konstytucję Iranu.


Republika Islamska „nieproporcjonalnie atakuje grupy mniejszościowe, w tym Kurdów, Ahwazi, Azerów i Beludżów, z arbitralnymi aresztowaniami, przedłużającymi się zatrzymaniami, zaginięciami i fizycznym znęcaniem się”, zgodnie z Raportem Praw Człowieka 2019 Departamentu Stanu. „Te grupy mniejszości etnicznych zgłosiły dyskryminację polityczną i społeczno-ekonomiczną, szczególnie w dostępie do pomocy ekonomicznej, licencji biznesowych, przyjęć na uniwersytety, możliwości pracy, pozwolenia na publikowanie książek oraz praw mieszkaniowych i gruntowych”. [12]


W raporcie z lipca 2019 r. specjalny sprawozdawca ONZ zauważył, że kurdyjscy więźniowie polityczni oskarżeni o przestępstwa związane z bezpieczeństwem narodowym stanowią prawie połowę wszystkich więźniów politycznych w Iranie. [13] Abbas Vali, profesor teorii społecznej i politycznej na Wydziale Socjologii na Uniwersytecie Boğaziçi w Stambule, powiedział: „Irański Kurdystan jest traktowany jako strefa bezpieczeństwa, logika rządów wojskowych nigdy nie zniknęła”, kontynuował: „kiedy przeczuwają kłopoty, najpierw atakują Kurdów”. [14] Raport Iran Human Rights (IHR) pokazuje, że ponad 55 proc. więźniów politycznych straconych w latach 2010-2018 to Kurdowie, 25 proc. to Baluchowie, a 13 proc. Arabowie. [15]


Azerscy Turcy, w większości szyici, są drugą co do wielkości grupą etniczną w Iranie i stanowią 15-20 procent populacji. Stanowią większość w Azerbejdżanie i w północno-zachodnim Iranie. Ich sąsiedzi Gilakis i Mazendaranis stanowią razem około dziewięciu procent populacji, dając wyraźną większość w prowincjach graniczących z Morzem Kaspijskim, które zawierają dziesiąte co do wielkości rezerwy gazu na świecie. [16] Kurdowie są czwartą co do wielkości grupą etniczną na Bliskim Wschodzie i trzecią co do wielkości grupą etniczną w Iranie, obejmującą około 10 procent populacji kraju. Kurdowie mieszkają w północno-zachodnim Iranie, który Kurdowie nazywają Rojhelati Kurdistan („Kurdystan Wschodni”). Iran, Turcja i kraje sąsiednie od dawna postrzegają Kurdów jako zagrożenie ze względu na ich liczebność, rozmieszczenie geograficzne i opór wobec władz centralnych.


Prowincja Chuzestan – zwana irańską „piętą Achillesa” – w zachodnim Iranie jest domem dla największej społeczności arabskiej, znanej jako Ahwazi lub Arabowie Chuzestańscy, która stanowi 2-4 procent populacji Iranu. [17] W prowincji znajduje się prawie 80 procent irańskich rezerw ropy naftowej i większość jego produkcji gazu ziemnego. Ta prowincja jest również jednym z największych producentów zbóż, kukurydzy, ryżu, buraków cukrowych i trzciny cukrowej. Jest także domem dla największego eksportera stali w kraju. [18] Ich sąsiadami są Lurowie, którzy stanowią około 6% populacji Iranu.


Prowincja Sistan i Beludżystan w południowo-wschodnim Iranie jest domem dla 1,5 – 2 milionów Beludżów, którzy są głównie sunnitami i stanowią około 2 procent ludności kraju. Beludżystan jest jedną z najbardziej strategicznych granic Iranu. Dzieli prawie 300 kilometrową granicę z Afganistanem i prawie tysiąc kilometrową granicę z Pakistanem. Chabahar, w prowincji Sistan i Beludżystan, jest jedynym portem oceanicznym Iranu, położonym na jego wybrzeżu nad Zatoką Omańską. Prowincja ma już około 370 czynnych kopalń, ale miliony ton zasobów mineralnych, w tym złota, dopiero muszą zostać wydobyte. [19]


Centrum kontra peryferia


Chociaż połowa kapitału ludzkiego Iranu, a także większość zasobów naturalnych Iranu jest skoncentrowana w prowincjach przygranicznych, regiony perskie cieszą się znacznie lepszym rozwojem gospodarczym, lepszymi możliwościami pracy i usługami rządowymi w stosunku do prowincji przygranicznych, które charakteryzują się brakiem rozwoju gospodarczego i wysokimi stopami bezrobocia.


Raport ONZ z 2019 r. wskazuje, że w prowincji Sistan i Beludżystan zdecydowana większość Beludżów żyje poniżej krajowej granicy ubóstwa. [20] Wysokie bezrobocie wśród Kurdów zmusiło wielu do podjęcia pracy jako „kolbars”, czyli przemytnicy i kurierzy przewożący towary między Irakiem a Iranem. Praca jest niebezpieczna z powodu zmiennej pogody, skalistych gór, min lądowych i irańskich patroli granicznych. W 2019 roku podobno zginęła 50 „kolbarów”, a 144 zostało rannych z rąk straży granicznej. [21] 6 stycznia 2021 r. Mohsen Haidari, przedstawiciel Chameneiego w Chuzestanie, przyznał, że istnieje niedopuszczalny poziom dyskryminacji Arabów w Chuzestanie: „Chociaż Arabowie stanowią większość populacji w prowincji [Chuzestan], posiadają mniej niż pięć procent miejscowych stanowisk kierowniczych. W rozmowach kwalifikacyjnych, gdy ankieterzy sprawdzają dowód tożsamości arabskiego kandydata i zdają sobie sprawę, że kandydat jest Arabem, odrzucają go. Młodzi Arabowie zaczęli zmieniać nazwiska, aby ukryć swoją arabską tożsamość i uzyskać zatrudnienie”. [22]


Irański politolog Nader Entessar zwrócił uwagę na istnienie nierówności między centrum a peryferiami w Iranie, a wynikające z tego nierówności społeczno-polityczne i gospodarcze, jakich doświadczają mniejszości, doprowadziły do powstania stanu zbliżonego do wewnętrznego kolonializmu i do ruchów oporu organizowanych przez grupy marginalizowane lub peryferyjne w Iranie w reakcji na ich wyłączenie z aparatu państwowego przez reżim centralny. [23] Dyskryminacja mniejszości wzmocniła etnonacjonalizm w regionach peryferyjnych, które władze irańskie postrzegają jako najpoważniejsze zagrożenie dla integralności terytorialnej Iranu.


Ali Jounesi, ówczesny minister wywiadu Iranu, zauważył w 2005 r.: „Nie widzę żadnego zagrożenia politycznego dla Iranu w przyszłości, ale jeśli wystąpi jakikolwiek kryzys, będzie on miał charakter etniczny i społeczny”. Badanie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych Iranu z 2004 r. wykazało, że świadomość tożsamości etnicznej znacznie wzrosła wśród głównych grup etnicznych Iranu. Z tego powodu od początku antyreżimowych protestów w 2022 r., które mają miejsce głównie w regionach przygranicznych – jak wspomina Suzan Kuitaz, kurdyjsko-szwedzka badaczka i dziennikarka z saudyjskiej agencji medialnej Majalla – „Mniejszości etniczne w Iranie cierpią nieproporcjonalnie”, ponieważ „reakcja irańskich sił bezpieczeństwa na protestujących różni się w zależności od regionu”. [24]


Kuitaz napisała również: „W porównaniu z centralnymi częściami Iranu, peryferyjne regiony, takie jak Chuzestan i Kurdystan (zamieszkane odpowiednio przez Arabów i Kurdów) miały wyższy wskaźnik zabitych i aresztowań protestujących”. Następnie zauważyła, że podczas gdy protesty ogarniają duże perskie miasta Iranu, „IRGC popełnia zbrodnie wojenne przeciwko zmarginalizowanym społecznościom Iranu, głównie posługując się nieludzką brutalnością wobec Beludżów i Kurdów”. [25]


Ekspansjonizm wojskowy i kolonializm Islamskiej Republiki


Od momentu powstania w 1979 r. reżim islamski realizuje swoją jastrzębią, ekspansjonistyczną ideologię „eksportowania rewolucji islamskiej” do krajów z większością szyicką poprzez wojnę i przemoc polityczną. [26] Irański Korpus Strażników Rewolucji Islamskiej (IRGC), główny mechanizm zagranicznej interwencji, umożliwił Iranowi przejęcie kontroli nad Gazą, Libanem, Irakiem, Jemenem i Syrią poprzez swoich pełnomocników, których Iran nazywa „osią oporu”, sieć międzynarodowych organizacji terrorystycznych [27] z prawie 40-letnią historią terroryzmu.


W rzeczywistości ajatollah Chamenei nie jest już tylko najwyższym przywódcą samego Iranu. Obecnie jest także nieoficjalnym, ale de facto najwyższym przywódcą irańskich kolonii, takich jak Irak, Jemen, Gaza, Syria i Liban. Fakt ten wyraźnie stwierdził generał Jahja „Rahim” Safavi, doradca wojskowy ajatollaha Chameneiego i były dowódca Gwardii Rewolucyjnej (IRGC), który stwierdził: „Granica Libanu z Izraelem jest nową linią obrony Iranu” i dodał, że „Zachód martwi się, że wpływy Iranu rozprzestrzeniają się od Zatoki Perskiej do Morza Śródziemnego”. [28] 


Niedawno, kiedy wpływowy iracki przywódca szyicki Muktada Al-Sadr, powszechnie uważany za przywódcę antyirańskiego frontu szyickiego w Iraku, próbował zmniejszyć hegemonię Iranu w Iraku, został zmuszony do posłuszeństwa Chameneiowi po wydaniu fatwy przez Al-Haeriego, jego duchowego zwierzchnika mieszkającego w irańskim mieście Kom, w której wezwał Al-Sadra i jego zwolenników do wspierania ajatollaha Chamaneiego. [29] W ten sposób przekazał suwerenność Iraku Iranowi.


Iran rozszerzył niedawno swoją obecność wojskową również na Europę Wschodnią, gdzie reżim, łamiąc zakaz ONZ, pomaga Rosji w wojnie z Ukrainą, dostarczając jej drony i pociski wraz z technikami IRGC do pracy z dronami. Biały Dom powiedział, że USA mają dowody na to, że wojska irańskie są „bezpośrednio zaangażowane w terenie” na Krymie, wspierając rosyjskie ataki dronami na infrastrukturę Ukrainy i ludność cywilną. [30]


Islamska Republika Iranu podważyła suwerenność kilku państw i zaangażowała się w tłumienie ruchów demokratycznych na Bliskim Wschodzie. Iran, podobnie jak Turcja, uniemożliwia mniejszościom religijnym i etnicznym uzyskanie jakiejkolwiek pozycji regionalnej lub niezależności, które mogłyby być postrzegane jako zagrożenie dla interesów regionalnych i bezpieczeństwa narodowego Iranu. Na przykład w 2017 r. dowódca sił Kuds IRGC Kasem Solejmani przewodził milicji szyickiej w inwazji na Kirkuk, mordując 600 kurdyjskich cywilów po tym, jak Kurdowie przeprowadzili referendum w sprawie niepodległości w mieście. Szef sztabu najwyższego przywódcy Iranu ogłosił później: „Najwyższy przywódca Iranu Ali Chamenei i dowódca Kuds Kasem Solejmani zniweczyli amerykańsko-izraelski spisek mający na celu utworzenie drugiego Izraela w Regionie Kurdystanu”. [31]


Podsumowanie – dlaczego etniczne państwa są ważne


Poparcie dla zmiany Iranu w kilka niezależnych państw etnicznych jest pożądane dla wielu stron, przede wszystkim dla uciskanych mniejszości. Powstanie nowych państw narodowych w irańskim Azerbejdżanie, Kurdystanie, Chuzestanie, Beludżystanie i prowincjach kaspijskich zmniejszyłoby Iran i ograniczyłoby jego dostęp do linii brzegowej i głównych portów w Zatoce i Morzu Kaspijskim oraz obfitych zasobów naturalnych z pogranicznych regionów. To skutecznie sparaliżowałoby Iran jako potężne i ekspansjonistyczne państwo, ponieważ straci połowę swojego kapitału ludzkiego i większość zasobów naturalnych, które są niezbędne dla jego siły militarnej i ekspansjonizmu w Azji Południowo-Zachodniej.


Iran pozbawiony zasobów nie stanowi zagrożenia dla państw sąsiednich i regionalnych oraz dla interesów społeczności międzynarodowej. Iran bez Beludżystanu, Kurdystanu, Azerbejdżanu i Chuzestanu będzie odizolowanym krajem. Co więcej, wiele wspieranych przez Iran grup terrorystycznych, odpowiedzialnych za większość chaosu i zniszczeń na Bliskim Wschodzie, przestałoby działać.


Warto zauważyć, że zmiana reżimu w Iranie może zakończyć imperializm Iranu i jego autorytarne rządy teokratyczne, ale nie może zakończyć prześladowań jego mniejszości. Wola mniejszości, które zjednoczone razem stanowią prawie połowę populacji Iranu, powinna być uszanowana, a ich prawo do państwowości i wolności uznane. Podział Iranu wzdłuż linii etnicznych służy interesom lokalnym, regionalnym i międzynarodowym. Wszelkie przyszłe plany lub zagraniczna interwencja powinny zmierzać do tego celu.


*Himdad Mustafa jest kurdyjskim badaczem i ekspertem od spraw kurdyjskich.

 


[1] See MEMRI Daily Brief No. 420, Give Her Back Her Kurdish Name: Jina Amini, October 10, 2022.

[2] Facebook.com/groups/kurdisk.danak/posts/475264404658304, October 1, 2022.

[3] Facebook.com/Himdad.A.Mustafa/videos/624204612594006, September 29, 2022.

[4] Facebook.com/Himdad.A.Mustafa, September 29, 2022.

[5] Instagram.com/p/CjNHcILOPGI/?igshid=YmMyMTA2M2Y=, October 11, 2022.

[6] Opendemocracy.net/en/north-africa-west-asia/no-country-minorities-inequality-state-repression-iran/, June 1, 2020.

[7] Jeffrey Mankoff. Empires of Eurasia: How Imperial Legacies Shape International Security. (Yale University Press, 2022). P.173.

[8] Jeffrey Mankoff. Empires of Eurasia: How Imperial Legacies Shape International Security. (Yale University Press, 2022). P.173.

[9] William O. Douglas. Strange Lands & Friendly People. (New York, 1951). p. 45.

[10] Sabah Mofidi. Political Function of Religion in Nationalistic Confrontations in Greater Kurdistan. (Transnational Press London, 2022), pp.73-5.

[11] Jaffer Sheyholislami, Language as a problem: Language policy and rights in Kurdistan-Iran. Etudes Kurdes- N°13-Decembre, 2019. Pp.  95-130.

[12] State.gov/reports/2019-country-reports-on-human-rights-practices/iran/, 2019.

[13]Undocs.org/Home/Mobile?FinalSymbol=A%2F74%2F188&Language=E&DeviceType=Mobile&LangRequested=Fale  UNHRC, 'Report of the Special Rapporteur on the situation of human rights in the Islamic Republic of Iran' (paragraph 87), 18 July 2019.

[14] Theguardian.com/world/2016/feb/26/iran-kurdistan-rouhani-tehranbureau, February 26, 2016.

[15] Iranhr.net/en/print/5/3673/, 2018.

[16] Kepco.ir/en/news/1719/New-Gas-Hub, August 8, 2021.

[17] Refworld.org/docid/5b9ba544b.html, June 2018.

[18] Iranprimer.usip.org/index.php/blog/2020/jul/29/iran%E2%80%99s-challenges-converge-khuzestan, February 3, 2021.

[19] Iranprimer.usip.org/blog/2020/aug/06/irans-troubled-provinces-baluchistan, February 24, 2021.

[20] Ohchr.org/en/press-releases/2019/10/iran-un-expert-says-ethnic-religious-minorities-face-discrimination, October 22, 2019.

[21]Iranprimer.usip.org/blog/2020/sep/08/iran%E2%80%99s-troubled-provinces-kurdistan, February 3, 2021.

[22] Padmaz.org/en/?p=268, January 6, 2021.

[23] Nader Entessar. Kurdish Politics in the Middle East. (Lexington Books, 2009 ), pp.5-7.

[24] Eng.majalla.com/node/261111/politicsmullahs-ongoing-genocide-against-non-persian-minorities, October 7, 2022.

[25] Eng.majalla.com/node/261111/politicsmullahs-ongoing-genocide-against-non-persian-minorities, October 7, 2022.

[26] Afshon Ostovar, “Exporting the Revolution” in Vanguard of the Imam: Religion, Politics, and Iran's Revolutionary Guards. (New York: Oxford University Press: 2016), pp.102-18.

[27] State.gov/foreign-terrorist-organizations/

[28] Iranwire.com/en/politics/60340/ , May 6, 2014.

[29] Aljazeera.com/news/2022/8/31/muqtada-al-sadr-and-iraqs-propensity-for-a-shia-shia-war , August 31, 2022.

[30] Reuters.com/world/europe/russia-using-iranian-drones-attacks-ukraine-white-house-says-2022-10-20/, October 20, 2022.

[31] Rudaw.net/english/kurdistan/2410201710, October 24, 2017.

Visit the MEMRI site in Polish: http://www2.memri.org/polish/


MEMRI Daily Brief
No. 423, 25 października 2022

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska


Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj






Notatki

Znalezionych 2574 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Dlaczego Palestyńczycy nie chcą rządzić Gazą?   Abdul-Hussain   2023-11-18
Gaza, islam i Zachód   Smith   2023-11-17
Pora, żeby Biden publicznie przyznał, że jest to wojna irańskich mułłów przeciwko Izraelowi i Stanom Zjednoczonym   Rafizadeh   2023-11-15
Amerykański front   Rosenthal   2023-11-07
Antonio Guterres nie jest najgorszym sekretarzem generalnym w historii ONZ, ale jest w czołówce   Fitzgerald   2023-11-04
Normalizacja barbarzyństwa. Społeczeństwa, które rezygnują z wolności, wkrótce zobaczą, że zastąpiła ją przemoc.   O'Neill   2023-11-03
Zamknięcie granicy przez Egipt stanowi naruszenie prawa międzynarodowego   Kontorovich   2023-11-01
Po masakrze Żydów przeprowadzonej przez Hamas „GUARDIAN” nienawidzi Żydów jeszcze bardziej   Levick   2023-10-30
Egipt i Jordania odmawiają ratowania palestyńskiego życia     2023-10-28
Wielki Zderzacz Andronów   Koraszewski   2023-10-26
Lepsze pytanie: czego prawo międzynarodowe wymaga od reszty świata w sprawie Hamasu?   Amos   2023-10-25
Właśnie przeczytałem Idź i wróć człowiekiem   Kalwas   2023-10-24
Piekło wojen miejskich nie jest unikalne dla Gazy   Brincka   2023-10-23
Kto i jak współczuje Palestyńczykom?   Koraszewski   2023-10-21
Czy powinniśmy pomagać Palestyńczykom w Gazie?   Destexhe   2023-10-18
Przyzwoici liberałowie mogą wyrządzić więcej szkody niż demonstranci popierający Hamas   Tobin   2023-10-15
List otwarty do redaktora naczelnego „Gazety Wyborczej” Jarosława Kurskiego   Koraszewski   2023-10-15
Najważniejsza zmiana w świecie arabskim od końca kolonializmu     2023-10-06
ONZ musi zakończyć wykluczanie Tajwanu — zanim będzie za późno   Jacoby   2023-10-05
Zakrzykiwanie cywilizowanego dialogu   Chesler   2023-10-04
Lekcje z Karabachu dla ofiar i  prześladowców   Fernandez   2023-10-04
Afryka: dzielenie kury, która znosi złote jaja   Taheri   2023-09-30
Dlaczego Palestyńczycy uciekają ze Strefy Gazy?   Tawil   2023-09-28
Nieuniknione dysproporcje   Gal   2023-09-28
Problem imigracji   Lloyd   2023-09-27
Arabscy Izraelczycy przeprowadzają się do Strefy C i rozwalają kłamstwo o „apartheidzie”     2023-09-22
Jerycho NIE jest miejscem palestyńskiego dziedzictwa   Williams   2023-09-21
Donald Tusk, „człowiek Euroislamu” w Unii Europejskiej   Lindenberg   2023-09-21
Pierwszy Sekretarz Wszystkich Narodów Świata przemówił   Koraszewski   2023-09-18
Erdoğan: ochoczy zakładnik antyzachodniej doktryny Putina   Bekdil   2023-09-16
Abbas musi ponieść realne konsekwencje swoich antysemickich uwag   Flatow   2023-09-14
Dziennikarka BBC po raz kolejny zakłada pelerynę aktywistki   Sela   2023-09-11
Kłopot z filmami idealizującymi amerykańskich komunistów   Tobin   2023-09-11
Najnowszy antyizraelski dokument prawny ONZ opiera się na kłamstwach     2023-09-07
Niewolnictwo: ostentacyjna hipokryzja BRICS wobec Czarnych Afrykanów   Trewhela   2023-09-06
Oskarżenie o islamofobię   Dawkins   2023-09-05
Kiedy Stany Zjednoczone odmawiają powiedzenia słowa „palestyński”?   Flatow   2023-09-05
Kiedy Havel spotkał Bidena   Clarke   2023-09-04
Przepływy migracyjne i prawo niezamierzonych konsekwencji   Fernandez   2023-09-02
Do dziś UNRWA nie otrzymała od Stanów Zjednoczonych 75 milionów dolarów. Zobaczymy, czy złowieszcze przewidywania się spełnią.     2023-09-02
Świat staje się wielobiegunowy   Mahjar-Barducci   2023-08-28
Sprawiedliwość wymaga uczciwych procedur   Dershowitz   2023-08-26
Krytyka porozumienia między USA a Iranem o wymianie więźniów w prasie saudyjskiej     2023-08-23
Reporter przewidział pogrom Farhud w 1939 roku     2023-08-22
Nanoracjonalizm wojen religijnych w epoce nuklearnej   Koraszewski   2023-08-21
Syndrom „Musimy coś zrobić”   Taheri   2023-08-18
Izraelskie osiedla nie są nielegalneOdpowiedź Nathanielowi Bermanowi   Kontorovich   2023-08-18
Kto rozpoczął II wojnę światową?   Jacoby   2023-08-17
Co się stało z eskalacją izraelskiej dominacji?   Pandavar   2023-08-16
List do przyjaciela i kilku innych osób   Koraszewski   2023-08-09
Barwna historia Palestyny na Twitterze   Collier   2023-08-08
Byli pracownicy Departamentu Stanu przyznają, że się myliliDlaczego więc Izrael miałby ich teraz słuchać?   Flatow   2023-08-06
„Nasz najmniej odrażający wybór”Od premiery filmu „Oppenheimer” odżyła debata na temat użycia bomby atomowej w Japonii   Jacoby   2023-08-04
Nieznośny irracjonalizm racjonalizmu   Koraszewski   2023-08-03
Robert Malley i zew Trzeciego Świata   Mansour   2023-08-01
Eskalacja agresji irańskich mułłów w Ameryce Łacińskiej i na Bliskim Wschodzie   Rafizadeh   2023-07-27
Administracja Bidena zostawia sojusznika USA na lodzie   Bryen   2023-07-27
Przywoływanie do porządku   Collins   2023-07-25
Dlaczego Palestyńczycy zawsze ogłaszają zwycięstwo, kiedy przegrywają?     2023-07-24
Każda umowa z Iranem wymaga zgody Kongresu   Kemp   2023-07-22
Administracja Bidena na nowo definiuje antysemityzm. I wyklucza najbardziej zgubną obecnie formę nienawiści do Żydów   Kontorovich   2023-07-22
Wizyta irańskiego prezydenta w Ameryce Łacińskiej     2023-07-21
Recenzja książki Andrzeja Koraszewskiego   Eyal-Fajtlowicz   2023-07-20
Czy kłamią, że nie wiedzą?   Koraszewski   2023-07-17
Czy ci się to podoba, czy nie, tożsamość ma znaczenie – ale która tożsamość?   Fernandez   2023-07-14
Biden podaje rękę antysemitomBojkot izraelskich instytucji akademickich jest tylko najnowszym przykładem tego, jak Departament Stanu USA niemal wypowiedział wojnę Izraelowi.   Bard   2023-07-13
Najwyższy czas przyjąć Ukrainę do NATO   Jacoby   2023-07-12
Czy Departament Stanu przestrzega prawa USA na terytoriach spornych?     2023-07-11
Co naprawdę powiedział Frederick Douglass w swoim wspaniałym przemówieniu z okazji Dnia Niepodległości   Jacoby   2023-07-11
Dziennikarstwo z użyciem płynów ustrojowych   Koraszewski   2023-07-10
Świat wysyła komunikat: Izrael powinien po prostu zaakceptować mordowanie Żydów     2023-07-08
Podczas gdy Stany Zjednoczone wzywają Izrael do „powściągliwości”, codziennie bombardują cele terrorystyczne na całym świecie     2023-07-05
Saudyjski publicysta niechętnie chwali Izrael i omawia „zjawisko Edy Cohena”     2023-07-04
Pochwała krytyków gender     2023-07-04
Wyburzenia domów przez Izrael i Egipt   Fitzgerald   2023-07-03
Ostatni upust żółci   Koraszewski   2023-07-03
Co arabscy darczyńcy dla amerykańskich uniwersytetów kupują za 10 miliardów dolarów?   Bard   2023-07-02
Krew, ropa i golf: Zachodnia hipokryzja wobec COP-28   Fernandez   2023-07-01
Misterium historycznego zakrętu   Koraszewski   2023-06-28
Chiny, Pakistan i Turcja sięgają po Kaszmir   Bulut   2023-06-27
Kto chce apartheidu? Palestyńczycy!     2023-06-25
Jak USA starają się związać ręce Izraela przed ogłoszeniem nowej umowy z Iranem   Doran   2023-06-24
ONZ i WHO obwiniają Izrael bardziej niż kogokolwiek innego   Bryen   2023-06-22
Problem z definicją antysemityzmu IHRA polega na tym, że nie pozostawia miejsca dla  antysemitów     2023-06-21
Groźba decywilizacji   Lloyd   2023-06-21
„To nie dowcip”: zaskakujące milczenie administracji Bidena, ONZ i UE w sprawie łamania praw człowieka w Iranie   Rafizadeh   2023-06-20
UNRWA dostarcza darmowych świadczeń 775 tysiącom osób, które nie są uchodźcami nawet według jej własnej definicji     2023-06-19
Polityka w czasach romantycznej zarazy   Koraszewski   2023-06-17
Antyzachodni klub nuklearny: Korea Północna, Chiny, Rosja i Iran niebezpiecznie atakują Zachód   Rafizadeh   2023-06-08
Polemika z izraelskimi migawkami   Koraszewski   2023-06-08
Amerykanin w Moskwie   Bawer   2023-06-07
Saudyjczycy wyłaniają się jako nowe mocarstwo Bliskiego Wschodu     2023-06-06
Czy modne bzdury przestaną być modne?   Koraszewski   2023-06-05
Amerykańska Narodowa Strategia Przeciwdziałania Antysemityzmowi jest porażką, zanim rozpoczęła działalność     2023-06-03
Głupota i podłość w służbie walki o władzę   Koraszewski   2023-06-02
Nowe media i stare problemy z dialogiem   Koraszewski   2023-05-30
Turcja: Co powiedziałby ojciec?   Taheri   2023-05-30
Wybory w Turcji: nacjonalistyczna polityka tożsamości wygrywa mimo nędzy   Bekdil   2023-05-27
Ekstremiści już planują wykorzystanie AI   Stalinsky   2023-05-23
Wywiad rzeka o seksie   Koraszewski   2023-05-22

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


&#8222;Choroba&#8221; przywrócona przez Putina


&#8222;Przebudzeni&#8221;


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk