Prawda

Wtorek, 19 marca 2024 - 12:27

« Poprzedni Następny »


Czy Putin realizuje idee Sołżenicyna, jak sądzą niektórzy analitycy?


Andrzej de Lazari 2018-05-10


Putin został prezydentem Rosji 26 marca 2000 roku, a 20 września złożył wizytę Sołżenicynowi. W odróżnieniu od Jelcyna, nie zaprosił rosyjskiego Starca do siebie, lecz udał się z „pielgrzymką” do jego domu w Troice-Łykowie. Raczej nie zrobił tego dla zyskania poklasku w społeczeństwie rosyjskim, gdyż Sołżenicyn był już wówczas postrzegany jako utopista i demagog. O ile w 1998 w badaniach Centrum Lewady znalazł się jeszcze na 9 miejscu wśród „ludzi roku” z pięcioprocentowym poparciem (na czele Primakow z 29 procentami), o tyle rok później do spisu już nie trafił, zaś pierwsze miejsce zajął Putin z 38 procentami[1].

Gdy spytano Rosjan, z jakimi problemami udaliby się do Sołżenicyna, większość orzekła, że nie jest on dla nich autorytetem i w ogóle po rady by nie poszli. Pisarka Tatiana Tołstaja stwierdziła, że jego polityczne przesłania są „niebezpieczne i nieodpowiedzialne”, Gennadij Burbulis (wicegubernator Nowgorodu) – że „naiwne”. Bankier Arkadij Muraszew – że Sołżenicyn nie przeczytał ani jednej książki z ekonomii, zaś reżyser Aleksy German – że „już odegrał swoją rolę”. Pisarz Aleksander Zinowjew był „rozczarowany postępkiem Putina”, gdyż „Sołżenicyn jako myśliciel jest nikim – nadęty bufon”. Jedynie Gleb Pawłowski, szef Fundacji Efektywnej Polityki, docenił spotkanie. Jego zdaniem Putina wiele łączy z Sołżenicynem. Obaj są jakoby „trzeźwymi racjonalistami, choć każdy ze swej pozycji”. Sołżenicyn, jak i Putin, „jest państwowotwórczy, jednak nie w słowianofilskim sensie. W jakimś stopniu obaj są nawet okcydentalistami, zwolennikami zachodnich zdobyczy dla Rosji. Obaj są też bardziej konserwatystami niż radykałami oraz wrogami rewolucji”[2].


To był rok 2000, gdy Putin twierdził, że „Demokracja – to dyktatura prawa, a nie ludzi na stanowiskach”[3]. Nie tylko Pawłowski nabrał się wówczas na ów „okcydentalizm”.

 

Pisarz docenił i wizytę, i Putina. Dostrzegł w nim „żywy umysł i spostrzegawczość”, „brak skłonności dyktatorskich”, „rozwagę w decyzjach i sądach, chęć pracy dla Ojczyzny i głębokie zrozumienie problemów współczesnej Rosji”[4]. Trzy miesiące później, gdy odbierał nagrodę francuskiej Akademii Nauk Moralno-Politycznych, stwierdził, że „prezydent działa w dobrym kierunku, lecz mało zdecydowanie”. Jednocześnie skrytykował reformę Rady Federacji i zbyt liberalną politykę wobec Ukrainy, która „depcze rosyjską kulturę i język oraz urządza na swoim terytorium kolejne manewry NATO”[5].


Kolejną wizytę Putin złożył Sołżenicynowi w czerwcu 2007 roku w dniu przyznania mu Nagrody Państwowej (nagrodę odebrała żona pisarza). Wcześniej wysokie odznaczenia próbowali mu wręczyć Gorbaczow i Jelcyn, lecz spotkali się z odmową. Od Putina nagrodę przyjął i kolejną wizytę docenił. Rozmowa obu panów podczas tej, jak i poprzedniej wizyty, odbyła się bez obecności dziennikarzy. „Mówiliśmy o Rosji – relacjonował Putin, – o obecnej sytuacji i o przyszłości kraju. Zwróciłem uwagę pisarza na fakt, że szereg naszych posunięć jest zbieżnych z tym, o czym Sołżenicyn pisał”[6]. Sołżenicyn zaś, udzielając wywiadu pismu „Der Spiegel”, powiedział: „Putin otrzymał w spadku kraj rozgrabiony, zwalony z nóg, ze zdemoralizowanym, zubożałym narodem. I zabrał się za to, co było możliwe – za stopniowe, powolne odbudowywanie kraju. Jego wysiłki nie od razu zostały zauważone i tym bardziej docenione”[7].


W kwietniu 2008 roku pisarza odwiedził amerykański ambasador William Burns. Podczas rozmowy Sołżenicyn przeciwstawił ośmioletnie rządy Putina rządom Gorbaczowa i Jelcyna. Stwierdził, że „za Putina naród znowu zaczął rozumieć, czym jest bycie Rosjanami”. Skrytykował natomiast wciąż istniejącą przepaść pomiędzy biednymi i bogatymi oraz rezygnację z ordynacji wyborczej i odgórne wyznaczanie gubernatorów. Zaniepokojony był również faktem, że „młodzi Rosjanie niedostatecznie uświadamiają sobie niebezpieczeństwo sowieckiego komunizmu”[8].


Pisarz zmarł 3 sierpnia 2008 roku. Rok później Putin spotkał się z wdową, Natalią Sołżenicyną. Rozmawiali o potrzebie obecności Archipelagu GUŁAG w rosyjskiej szkole[9]. Na spotkanie w 2010 roku Natalia przygotowała jednotomową „szkolną”, krótszą wersję Archipelagu. „Bez wiedzy o tym, co w tej książce zostało przedstawione, nie będziemy mieli pełnego obrazu naszego kraju i trudno nam będzie myśleć o przyszłości” – skomentował Putin[10]. W 2012 roku, podczas kolejnej wizyty na Kremlu, Sołżenicyna żaliła się, że zmniejszono ilość lekcji literatury w szkole z pięciu do dwóch w tygodniu i że Archipelag GUŁAG nie stał się lekturą obowiązkową[11]. Później jeszcze kilkakrotnie Putin zapraszał wdowę na różne uroczystości, w których sam brał udział, m.in. w listopadzie ubiegłego roku na odsłonięcie pomnika księcia Włodzimierza. Natalia Sołżenicyna z reguły wspiera działalność Putina i broni go przed krytykami z Zachodu oraz przed rosyjską opozycją[12].

 

Wobec takich faktów nic dziwnego, że niektórzy analitycy próbują dociec związku polityki kremlowskiej z ideami głoszonymi przez Sołżenicyna.


Politolog Paweł Swiatienkow, reagując na śmierć pisarza, zatytułował swój tekst Sołżenicyn jako zwiastun Putina[13]. Uznał, że autor Listu do przywódców Związku Radzieckiego przepowiedział w nim dzisiejszy ustrój Rosji. Stało się przecież to, o czym pisał w 1973 roku: „A może na możliwą do przewidzenia przyszłość, chcemy tego czy nie, zalecimy to czy nie, Rosji sądzone są rządy autokratyczne? Może tylko do takiego ustroju dojrzała ona na razie? […] Niech już będzie ten autorytatywny ustrój, ale oparty nie na bezgranicznej ‘klasowej nienawiści’, lecz na miłości do człowieka i nie tylko do najbliższego otoczenia, ale szczerze  – do całego narodu”[14]. Mamy – zdaniem Swiatienkowa – „i autorytarny ustrój, i jednopartyjny lecz nieideologiczny system”. Naczelną ideą Sołżenicyna było sbierieżenije naroda [zachowanie, ustrzeżenie narodu],  „a czyż nie sbierieżenije naroda deklarowane jest dzisiaj w narodowo-demograficznych projektach?”.


Swiatienkow opublikował swój tekst 4 sierpnia 2008 roku. Trzy lata później dla uwiarygodnienia mógłby przywołać wypowiedź Putina z wywiadu dla pisma „VIP Premier”. Na pytanie: „Czy nie wydaje się Panu, że po rozwiązaniu w ostatnim dziesięcioleciu najważniejszych palących problemów doszliśmy do konieczności urzeczywistnienia zmian jakościowych, do swego rodzaju przerwania frontu we wszystkich dziedzinach życia kraju? Czy do tego potrzebna jest nowa platforma ideologiczna – tak zwana nowa idea narodowa? Co powinno być jej podstawowym postulatem?” – Putin odpowiedział:  „Bardzo często zadają mi to pytanie, pozwolę więc sobie na powtórzenie i zacytowanie słów Aleksandra Sołżenicyna, który pewnego razu określił naszą ideę narodową jako sbierieżenije naroda. W tym zwrocie zawarł się właściwie podstawowy cel współczesnej Rosji, wszystkich przemian, które zachodzą w gospodarce, sferze socjalnej, w życiu społecznym i politycznym”[15].


W 2008 roku Swiatienkow nie widział szans na kontynuowanie „nieideologicznego modelu ZSRR”. I miał rację – miejsce ideologii komunistycznej i liberalnej coraz brutalniej zajmuje w Rosji nacjonalizm. W grudniu 2012 r., w kolejnym Przesłaniu do Zgromadzenia Narodowego Putin stwierdza: „w patriotyzmie widzę konsolidującą bazę naszej polityki”, zaś Andriej Isajew, zastępca sekretarza generalnego „Jedinoj Rossii”, wyciąga z tych słów wniosek, że „projektem Putina – ideą rosyjską XXI wieku” jest „idea patriotyzmu”. Wcześniej w historii Rosji patriotyzm był podporządkowany innym ideom. W Rosji carskiej hymn zaczynał się nie od słów „Boże chroń Rosję”, a od „Boże chroń cara”. W słynnej „trójjedni” ministra oświaty z czasów Mikołaja I, Sergieja Uwarowa („prawosławie, samodzierżawie, narodowość”), Rosji w ogóle nie było, a „naród” był na trzecim miejscu. Bolszewicy patriotyzm zanegowali w imię idei rewolucji światowej, potem podporządkowano go komunizmowi i dopiero Putin jakoby „po raz pierwszy zaproponował patriotyzm nie jako środek wspomagający, mobilizujący naród do osiągania pewnych ważnych celów, a jako podstawę całej rosyjskiej polityki”[16].


To było w grudniu 2012, natomiast w styczniu, jeszcze przed wyborami, Putin opublikował tekst programowy pt. Rosja kwestia narodowa[17], którego bohaterem jest „naród rosyjski, rosyjska kultura” jako „rdzeń spinający tkankę tej unikalnej cywilizacji”. Powołując się na Iwana Iljina i Dostojewskiego twierdzi, że rosyjska tożsamość ma „inny kod kulturowy”, że „wielką misją Rosjan jest jednoczenie, łączenie cywilizacji”. Rosyjski język, kultura, „wszechświatowa uczynność” (sformułowanie Dostojewskiego) ma połączyć „rosyjskich Ormian, rosyjskich Azerów, rosyjskich Niemców, rosyjskich Tatarów” itd. Nie używa przy tym przymiotnika „rossijskich”, który sugerowałby ich „obywatelskość”, lecz „russkich”, który określa przynależność etniczną.


W czerwcu 2013 r. w wywiadzie dla stacji telewizyjnej Russia Today Putin przeciwstawia Rosję Ameryce: „Podstawą amerykańskiej samoświadomości jest idea indywidualistyczna. Podstawą rosyjskiej – kolektywistyczna. […] Nasza świadomość, świadomość człowieka rosyjskiego podpowiada inne zadania. Coś duchowego. Coś związanego z Bogiem. Proszę zrozumieć, mamy różne filozofie życia. I dlatego nie łatwo nam z Amerykanami zrozumieć siebie nawzajem”[18].


Pisałem już, że jeśli zdefiniujemy „ideę rosyjską” w ślad za Iwanem Iljinem (rosyjskim Dmowskim) jako „sumę pojęć, określających historyczną oryginalność i szczególne powołanie narodu rosyjskiego” i uświadomimy sobie, że Iljin jest myślicielem najczęściej przywoływanym przez Putina, że ideologię Kremla kształtują tacy nacjonalistyczni (by nie powiedzieć faszyzujący) wyznawcy Iljina jak Dmitrij Rogozin, czy szef Ruchu Narodowo-Wyzwoleńczego, deputowany Jewgienij Fiodorow, zdaniem których wredne siły Zachodu przeprowadziły w Rosji w 1991 r. „drugą liberalno-demokratyczną rewolucję” (pierwszą w 1917-tym) i władza w Rosji w latach 90. przeszła w obce, nierosyjskie ręce[19], wówczas dzisiejsza Putinowska koncepcja „idei narodowej” i „sbierieżenija naroda” staje się bardziej zrozumiała[20].


Ale czy jest ona realizacją koncepcji Sołżenicyna?


Literaturoznawca Benedykt Sarnow w książce pt. Fenomen Sołżenicyna (Moskwa 2012) stara się przekonać czytelników, że tak, że autor Rosji w zapaści wciąż pozostaje duchowym nauczycielem Putina i że ten, punkt po punkcie, realizuje Sołżenicynowską koncepcję „odbudowy Rosji”[21].


Podobnego zdania jest amerykański politolog Peter Eltsov[22]. Putina z Sołżenicynem łączy nacjonalizm, pochwała autorytaryzmu, nieuznawanie Białorusinów i Ukraińców za samodzielne narody. Według Eltsowa Putin skieruje teraz swoją agresywną politykę na Kazachstan, zgodnie z myślą Sołżenicyna z eseju Jak odbudować Rosję (1990), że część Kazachstanu zamieszkiwana przez większość rosyjską powinna przynależeć do Rosji[23]. Również Artiem Krieczetnikow uważa, że podstawą putinowskiej polityki są idee zawarte w Jak odbudować Rosję. Putin za radą Sołżenicyna buduje jakoby normalne państwo narodowe, a nie imperium[24].


Czy Putin rzeczywiście jest uczniem Sołżenicyna? Bez wątpienia w krytyce Zachodu nie ustępuje pisarzowi. Natomiast nie jestem pewien, czy Sołżenicyn poparłby hura-patriotyzm, którego wybuch sprowokował Putin anektując Krym. Wątpliwości czerpię z niejednoznacznych wystąpień żony pisarza, która z jednej strony, wspiera Putina, z drugiej, przywołując poglądy męża, najpierw wzywa moskiewski patriarchat, by nie plątał patriotyzmu z fanatyzmem i nie wspierał hura-patriotów[25], zaś kilka miesięcy później, uznając kulturową rosyjskość Krymu, przyznaje, że „z punktu widzenia prawa międzynarodowego” do Rosji można mieć pretensje za aneksję[26].


Sołżenicyn nie był militarystą i nawoływał do rozstrzygania sporów w dialogu. Dzisiaj napadają na niego nacjonaliści na czele z prawosławnymi duchownymi[27] i stalinistami wszelkiej maści[28]. Nie zaakceptowałby przede wszystkim zaskakującego wzrostu kultu Stalina, sprowokowanego kremlowską polityką. Według badań Centrum Lewady, w styczniu 2017 roku „miłość Rosjan do Stalina osiągnęła maksimum”? O ile w marcu 2016 roku „zachwyt”, „szacunek” i „sympatię” do tego ludobójcy (w polskim pojmowaniu) wyrażało 37 procent wielonarodowych mieszkańców Federacji Rosyjskiej, to w styczniu 2017 liczba ta wzrosła do 46 procent[29]. W Rosji nie ma problemu z upamiętnianiem komunizmu – jedynie 14 procent mieszkańców jest za likwidacją pomników Lenina, a są ich tysiące. 57% pozytywnie ocenia działalność „wodza rewolucji”[30]. Nie należy więc się dziwić paradoksowi, że dla sporej części społeczeństwa zakochanego w Putinie Sołżenicyn jest „zdrajcą, Judaszem”, że przed Muzeum GUŁAGu w Moskwie „komunistyczna młodzież” powiesiła kukłę Sołżenicyna[31], że na jego pomniku we Władywostoku ktoś napisał „Judasz” i że rośnie sprzeciw wobec pomysłu postawienia mu pomnika w Moskwie[32]. Putin nie reaguje. To przecież jego wyborcy.

 

*Pierwsza publikacja tekstu w „Nowej Europie Wschodniej” 2018/2


Przypisy: 

 

[1] Zob. Ю.А.ЛЕВАДА, 2000 ГОД: РАЗОЧАРОВАНИЯ И НАДЕЖДЫ, https://www.levada.ru/2000/12/25/2000-god-razocharovaniya-i-nadezhdy/.

[2] Zob. Вы бы к Солженицыну поехали?, https://www.kommersant.ru/doc/17755.

[3] Zob. Открытое письмо Владимира Путина к российским избирателям, https://www.kommersant.ru/doc/141144.

[4] Zob. Путин показательно съездил к Солженицыну; Чубайс еще в августе первым заговорил о влиянии Солженицына на ситуацию в стране, http://polit.ru/article/2000/09/21/476703/.

[5] Zob. Александр Солженицын: "Путин действует недостаточно решительно", https://lenta.ru/news/2000/12/13/solzh/.

[6] О чем беседовал Путин с Солженицыным, https://www.kp.ru/daily/23917.3/68556/.

[7] Александр Солженицын: Путину досталась сшибленная с ног страна, https://www.kp.ru/daily/23942/70820/

[8] Zob. Люк Хардинг (Luke Harding), Солженицын хвалил Владимира Путина, http://inosmi.ru/politic/20101202/164635202.html.

[9] Владимир Путин встретился с вдовой Александра Солженицына Натальей Солженицыной, https://www.1tv.ru/news/2009-07-28/163852-vladimir_putin_vstretilsya_s_vdovoy_aleksandra_solzhenitsyna_nataliey_solzhenitsynoy .

[10] Путин: знание "Архипелага ГУЛАГ" необходимо обществу, https://www.vesti.ru/doc.html?id=402508

[11] Встреча Президента РФ Владимира Путина с Наталией Солженицыной, http://www.bfrz.ru/?mod=news&;id=1160.

[12] Zob. Alexander Solzhenitsyn’s widow on what went wrong, https://www.economist.com/blogs/prospero/2015/11/russia-and-west.

[13] П. Святенков, Солженицын как предтеча Путина, http://www.apn.ru/column/article20502.htm (04.08. 2008).

[14] A. Sołżenicyn, List do przywódców Związku Radzieckiego, http://aneks.kulturaliberalna.pl/archiwum/list-do-przywodcow-zwiazku-radzieckiego/.

[15] В. Путин, России нужна стабильность, „VIP Premier” 2011, nr 4-5.

[16] А.Исаев, Проект Путина: русская идея XXI века, „Независимая газета”, 17.12.2012.

[17] В. Путин, Россия: национальный вопрос, 23.01.2012, http://www.ng.ru/politics/2012-01-23/1_national.html.

[18] Посещение телеканала Russia Today, 11.06.2013, http://www.kremlin.ru/news/18319.

[19] Zob. „Национально-освободительное движение” за свободное вхождение в царство антихриста?, http://www.rusidea.org/?a=130133.

[20] A. de Lazari, IdearosyjskapoPutinowsku, http://liberte.pl/idea-rosyjska-putinowsku/; wersja rosyjska: «Русская идея» по-путински, http://gefter.ru/archive/12304.

[21] Zob. В. Луков, Ленин-Сталин-Солженицын-Путин и «скрепы» России, http://www.kontinent.org/article.php?aid=52a1acc62a4d1

[22] П. Ельцов, Что любимый наставник Путина говорит нам о его следующей цели, http://inosmi.ru/russia/20150211/226201491.html.

[23] A. Sołżenicyn, Jak odbudować Rosję?, tłum. Juliusz Zychowicz, Kraków 1991, s. 7-10.

[24] А. Кречетников, Россия и Украина: Владимир Путин - ученик Солженицына?, http://www.bbc.com/russian/russia/2014/05/140526_russia_ukraine_solzhenitsyn.

[25] Наталья Солженицына о том, почему РПЦ не должна поддерживать ура-патриотические тенденции, http://www.gazeta.ru/comments/2014/02/05_x_5882509.shtml.

[26] Наталья Солженицына о Сталине, России и Украине, 08.10.2014, http://rustelegraph.ru/news/2014-10-08/Natalya-Solzhenitcyna-o-Staline-Rossii-i-Ukraine-20078/.

[27] А. Шумский, И вновь солженицынское высокомерие!, http://ruskline.ru/news_rl/2014/02/05/i_vnov_solzhenicynskoe_vysokomerie/.

[28] Zob. Л. Сараскина, О сталинизации головного мозга, http://www.pravmir.ru/lyudmila-saraskina-o-prityagivanii-citat-i-stalinizacii-golovnogo-mozga/.

[29] ЛЮБОВЬ РОССИЯН К СТАЛИНУ ДОСТИГЛА МАКСИМУМА, https://www.levada.ru/2017/02/15/lyubov-rossiyan-k-stalinu-dostigla-maksimuma/.

[30] ПАМЯТНИКИ ЛЕНИНУ ОБРЕЛИ ВСЕНАРОДНУЮ ПОДДЕРЖКУ, https://www.levada.ru/2017/04/19/pamyatniki-leninu-obreli-vsenarodnuyu-podderzhku/.

[31] У входа в музей ГУЛАГа повесили чучело Солженицына,  http://www.rbc.ru/rbcfreenews/57fbfbff9a794730b7ff32df.

[32] Резонанс в обществе как ответ на установку памятника А.Солженицыну, http://inance.ru/2017/05/solzenitsin-2/.



Andrzej Dymitr de Lazari 

 

Wybitny rusycysta, politolog, historyk filozofii, profesor nauk humanistycznych, tłumacz i publicysta. Autor wielu publikacji książkowych na temat Rosji.

Współzałożyciel w 2017 i obecnie prezes Stowarzyszenia Mosty Europy.

 

 

 

 


Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj






Notatki

Znalezionych 2570 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Odwaga białej flagi i mój Poznań   Koraszewski   2024-03-17
Izraelska pisarka wycofuje się z zaplanowanego wystąpienia, zanim zostanie anulowana z powodu „złych poglądów”   Coyne   2024-03-16
Demokracja protestów i piwny parlamentaryzm   Kruk   2024-03-16
Dlaczego nowo niepodległe kraje muszą odrzucić radykalną dekolonizacjęKontrastujące historie Singapuru, Tanzanii i Sri Lanki ukazują niebezpieczeństwa związane z próbą całkowitego wymazania kolonialnej przeszłości.   Sophalkalyan   2024-03-15
Dlaczego lewica musi kłamać o Hamasie i gwałtach   Tobin   2024-03-13
Departament Edukacji USA ukrywa zagraniczne darowizny na rzecz uniwersytetów   Bard   2024-03-13
Od miesięcy oficjalna polityka Autonomii Palestyńskiej zakłada zadawanie cierpień Gazańczykom     2024-03-11
Wybory wartości w globalnej wiosce   Koraszewski   2024-03-11
Czy Gaza naprawdę jest przypadkiem największych cierpień Arabów?   Abdul-Hussain   2024-03-09
Przestępstwa seksualne Hamasu-UNRWA i Międzynarodowy Dzień Kobiet   Blum   2024-03-08
Homeopatyczny środek na wydłużanie rzęs   Koraszewski   2024-03-08
Czy odbędzie się strategiczny dialog USA-Katar?   Carmon   2024-03-07
Kiedy polityka wobec zagranicznych wojen staje się krajową polityką wyborczą   Fernandez   2024-03-05
Palestyński handlarz kłamstw   Bawer   2024-03-05
Wszyscy jesteśmy imigrantami   Koraszewski   2024-03-02
Współudział UE w finansowaniu irańskiego terrroru   Rafizadeh   2024-03-01
Dzień po i jego konteksty   Koraszewski   2024-02-26
Sabotowanie romansu USA-Izrael   Altabef   2024-02-24
Eurowizja i bębny wojny   Collins   2024-02-23
Milczenie feministycznych owiec: ani słowa o horrorach HamasuZwolennicy #MeToo milczeli.   Chesler   2024-02-22
A zwycięzcą jest – Hamas!   Dershowitz   2024-02-21
"Palestyńczycy są tacy sami jak my", zapewnia mędrzec Blinken   Pandavar   2024-02-20
Żyjemy w momencie kulturowego chaosu   Meotti   2024-02-20
Chleba naszego powszedniego daj nam Google   Koraszewski   2024-02-19
Jak propalestyńscy są zachodni demonstranci?     2024-02-16
@Guardian kłamie, żeby przedstawić żołnierzy IDF jako potwory – ale pokazuje, że @IDF pozostaje najbardziej moralną armią na świecie     2024-02-15
Blinken powinien wiedzieć, że Autonomia Palestyńska jest równie zła jak rządy Hamasu w Gazie   Marcus   2024-02-14
Czy może istnieć uczciwa propalestyńska lewica?   Levick   2024-02-14
Hipokryzja zdefiniowana: grupy praw człowieka martwią się wszelkimi ograniczeniami w przepływie uchodźców, ale milczą w sprawie Egiptu, który zakazuje wjazdu jakimkolwiek uchodźcom z Gazy     2024-02-13
Czy uchodźcy żydowscy i arabscy są równi?Mimo prawie miliona żydowskich uchodźców z krajów arabskich, Organizacja Narodów Zjednoczonych nadal ma obsesję wyłącznie na punkcie potomków uchodźców arabskich.   Julius   2024-02-11
Kilka uwag wokół niepewności   Koraszewski   2024-02-09
Moi drodzy Palestyńczycy: Czas pozbyć się naszych przywódców i przyjąć izraelskie oferty pokojowe   Eid   2024-02-07
Jak zdemontować UNRWA: instrukcja krok po kroku     2024-02-07
Wojna Izraela z Hamasem jest najmniej śmiercionośną wojną w regionieDlaczego więc media opisują go jako „jedną z najbardziej śmiercionośnych… w historii”?   Greenfield   2024-02-06
Zdradziecka awangarda intelektualna   Koraszewski   2024-02-04
Departament Stanu a rzeczywistość   Bard   2024-02-03
Szef ONZ twierdzi, że Palestyńczycy mają „prawo do państwowości”. Dlaczego?   Fitzgerald   2024-02-03
UNRWA istnieje, aby pomóc w prowadzeniu wojny, której celem jest likwidacja Izraela   Tobin   2024-02-02
Islamscy terroryści tworzą klęski głodowe, żeby czerpać korzyści z pomocy zagranicznejWalka z terrorystami nie powoduje klęsk głodowych; pomoc humanitarna dla terrorystów powoduje klęski głodowe.   Greenfield   2024-02-01
Kto pierwszy mrugnie w wojnie w Gazie?   Fernandez   2024-02-01
Dokumentowanie działań umożliwiających zbrodnie wojenne Hamasu: agencje ONZ, programy pomocy rządowej i organizacje pozarządowe   Steinberg   2024-01-31
Prawdziwe ludobójstwa, które świat ignorujeZamiast przeciwstawić się prawdziwym zbrodniom przeciw ludzkości, społeczność międzynarodowa obrzuca Izrael krwawymi oszczerstwami.   Bryen   2024-01-29
Wysoki Przedstawiciel UE, Josep Borrell, przyznaje, że chce „dwóch państw”, a nie „pokoju”     2024-01-26
Błędna odpowiedź Bidena w sprawie TajwanuGłównym zagrożeniem dla pokoju w Azji nie jest niepodległość Tajwanu, ale chińska wojowniczość.   Jacoby   2024-01-26
Jak zakończyć cierpienia Palestyńczyków   Tawil   2024-01-24
Dla mediów terroryści Hamasu to duchy   Bard   2024-01-23
Złóżmy pozew przeciwko UNRWA w Hadze   Bedein   2024-01-23
Jak Princeton wybiela haniebną historię Kena Rotha   Steinberg   2024-01-22
Jedna wojna i dwie wizje   Taheri   2024-01-21
Pytasz, czy jesteś antysemitą?   Koraszewski   2024-01-21
“Koszmar zatajonych pieniędzy”: jak Katar kupił Ligę Bluszczową   Williams   2024-01-20
“Krwawe Boże Narodzenie”: chrześcijanie masakrowani w nigeryjskim ludobójstwie   Ibrahim   2024-01-17
Pracownicy pomocy humanitarnej wspierają Hamas   Bard   2024-01-13
Samobójcza głupota „rozwiązania w postaci dwóch państw”   Anderson   2024-01-12
Starzy orędownicy procesu pokojowego i wojna w Gazie   Flatow   2024-01-11
Dlaczego chrześcijańscy przywódcy ignorują ataki na swoją społeczność   Tawil   2024-01-10
Masha Gessen, lub, ври, да знай же меру   Fitzgerald   2024-01-09
Dla mediów terroryści Hamasu to duchy   Bard   2024-01-06
Izrael ma nie tylko armię najbardziej moralną, ale także najbardziej przejrzystą     2024-01-06
Krytycy Izraela po prostu nie chcą, aby Izrael zwyciężył   Tobin   2024-01-05
Kto popiera Hamas?   Dershowitz   2024-01-04
Nie ma „upokorzonej izraelskiej męskości”   Chesler   2024-01-02
Nie ma porównania pomiędzy przemocą palestyńską i żydowską na Zachodnim Brzegu     2024-01-02
Odzyskanie romantyzmu naszej sprawy   Greenfield   2023-12-28
Przyszła strategia ekonomiczna dla pokoju   Mahjar-Barducci   2023-12-25
“Przebudzenie” zagraża amerykańskim Żydom   Tobin   2023-12-23
Dziesięć podstawowych faktów na temat wojny z Hamasem, o których media nie mówią     2023-12-23
Zakazanie przez Bidena prawa wjazdu do USA dla „stosujących przemoc osadników” izraelskich zablokowałby tych, którzy po prostu nie zgadzają się z jego polityką   Kontorovich   2023-12-21
Wojna w Ukrainie i na Bliskim Wschodzie   Koraszewski   2023-12-20
Czy dysonans poznawczy Bidena może pozwolić Izraelowi wygrać wojnę?   Tobin   2023-12-19
Dlaczego islamiści roszczą sobie prawa do ziemi niemuzułmańskiej?   Bulut   2023-12-18
Polityka tożsamości i zaburzenia kognitywne   Koraszewski   2023-12-18
Symfoniczna wersja terroru   Taheri   2023-12-15
Wsparcie dla terroru: jak terroryści wykorzystują organizacje humanitarne   i Nathaniel Rabkin   2023-12-14
Zdumiewająca naiwność Izraelofobów. Zachodnie oburzenie wywołane wyłapywaniem przez IDF podejrzanych członków Hamasu jest absurdalnym kwiecistym moralizowaniem.   O'Neill   2023-12-13
Redaktor kuwejckiej gazety: Hamas powinien być ścigany sądownie za śmierć i zniszczenie, jakie ściągnął na Gazańczyków atakiem z 7 października     2023-12-11
Tak daleko, tak blisko   Koraszewski   2023-12-10
Za kulisami Human Rights Watch: nienawiść i korupcjaPamięci Roberta Bernsteina, założyciela Human Rights Watch   Steinberg   2023-12-09
Najnowszy hit Pallywoodu. Jak usłużne relacje mediów o „zbombardowaniu” szpitala Al-Ahli promowały propagandę Hamasu   Landes   2023-12-07
Nagroda Nobla za terror i inne absurdy   Fernandez   2023-12-06
Gaza – kto z kim walczy i w imię czego?   Koraszewski   2023-12-05
Unia Europejska jest wspólnikiem Iranu   Rafizadeh   2023-12-05
W  Betlejem Boże Narodzenie zostało odwołane , a winni są Żydzi.     2023-12-04
Porażka zachodniego feminizmu, kiedy jest najbardziej potrzebny   Chesler   2023-12-04
Huti: kim są i dlaczego atakują Izrael?   Flatow   2023-12-03
Krótka historia długiej odpowiedzialności zbiorowej   Koraszewski   2023-12-02
Dlaczego Arabowie “zdradzili” Palestyńczyków   Toameh   2023-12-01
Coleman Hughes atakuje porównania między Palestyńczykami a walką Czarnych o wolność w Afryce Południowej i w Ameryce   Coyne   2023-12-01
Prawdziwi eksperci prawa międzynarodowego są zgodni: Hamas jest winny zbrodni wojennych i niemal na pewno ludobójstwa. Ale media ignorują ten przekaz     2023-11-30
Czerwony Krzyż po raz kolejny zawodzi Żydów   Bard   2023-11-28
“Rozwiązanie w postaci dwóch państw” oznacza terroryzm   Greenfield   2023-11-27
Niebezpieczne fantazje Bidena o państwie palestyńskim   Tobin   2023-11-26
Nie, Joe. Powierzenie ONZ odpowiedzialności za Gazę byłoby kiepskim dowcipem   Kontorovich   2023-11-24
Nagroda administracji Bidena dla Iranu w wysokości 10 miliardów dolarów: tylko małe podziękowanie za zorganizowanie wojny, zranienie 56 żołnierzy amerykańskich i próbę wypędzenia USA z Bliskiego Wschodu.   Rafizadeh   2023-11-23
Gaza moja miłość   Koraszewski   2023-11-22
Oszczerstwa o popełnianiu „ludobójstwa przez Izrael mają na celu usprawiedliwienie ewentualnego prawdziwego ludobójstwa na Żydach     2023-11-21
Dlaczego Palestyńczycy nie chcą rządzić Gazą?   Abdul-Hussain   2023-11-18
Gaza, islam i Zachód   Smith   2023-11-17
Pora, żeby Biden publicznie przyznał, że jest to wojna irańskich mułłów przeciwko Izraelowi i Stanom Zjednoczonym   Rafizadeh   2023-11-15
Amerykański front   Rosenthal   2023-11-07

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk