Prawda

Piątek, 29 marca 2024 - 06:17

« Poprzedni Następny »


Burza w szklance wody, czy spór o fundamentalne zasady?


Andrzej Koraszewski 2022-08-27

(Źródło zdjęcia: Wikipedia)
(Źródło zdjęcia: Wikipedia)

Amerykańskie marzenie to pojęcie stosunkowo młode, Wylansował je amerykański pisarz i historyk James Adams Truslow w książce opublikowanej w 1931 roku. Chociaż hasło było nowe, zakorzenione jest w amerykańskiej Deklaracji Niepodległości, która deklarowała równość ludzi i zamiar budowy państwa równych praw dla wszystkich i równych szans. Było to marzenie o kraju, w którym życie będzie bogatsze i lepsze dla każdego, o kraju, które otworzy możliwości dając szanse każdemu wedle jego talentów i pracowitości. Oczywiście było to marzenie na wyrost, które nie mogło i nie może być w pełni zrealizowane. A jednak od stuleci Ameryka jest magnesem dla milionów ludzi przekonanych, że ta obietnica nie jest gołosłowna.

Martin Luther King Jr. w liście z więzienia w Birmingham pisał, że ruch praw obywatelskich Afro-Amerykanów, zakorzeniony jest w dążeniu do amerykańskiego marzenia, w dążeniu do udziału w dziedzictwie Ojców Założycieli, zapisanym w Konstytucji i w Deklaracji Niepodległości.


Spór o sposób rozumienia samego pojęcia „American Dream” toczy się jednak od chwili jego pojawienia się w amerykańskim dyskursie.     


Sam James Adams Truslow wprowadzając ten termin pisał, że wielu jest zmęczonych tym marzeniem, którego nie rozumieją nie tylko europejskie klasy wyższe, ale na które wielu patrzy podejrzliwe również w Ameryce. Podkreślał, że nie jest to tylko marzenie o samochodach i coraz wyższych wynagrodzeniach, ale marzenie o społecznym ładzie, w którym każdy mężczyzna i każda kobieta może sięgać tak wysoko jak pozwalają na to jego czy jej wrodzone zdolności, niezależnie w jakiej rodzinie się urodzi i jaki status odziedziczy. W latach 20. i 30. ubiegłego wieku, w czasach wielkiego kryzysu, Adams był przekonany, że to amerykańskie marzenie o równości szans legło w gruzach, zmieniło się w pogoń za dobrami materialnymi, że utraciło swoją duchową i moralną istotę, dążenia do stworzenia kraju równych szans dla każdego.


Spór o interpretację tego marzenia i o strategię przybliżania się do tego ideału wydaje się być stałym elementem amerykańskiego dyskursu od początku walki o niepodległość. Dyskusje i spory między Ojcami Założycielami, prace nad kształtem Konstytucji, rodzenie się amerykańskiego systemu partyjnego, były naznaczone poszukiwaniem recepty na prawdziwie obywatelski ład społeczny.


Niewolnictwo było jedną z kości niezgody i stało się w końcu powodem krwawej wojny domowej. Założona w 1854 roku Partia Republikańska zrzeszała drobnych rolników, drobnych przedsiębiorców, przeciwników niewolnictwa. Zwycięstwo Partii Republikańskiej w wyborach prezydenckich w 1860 roku wywołało secesję południowych stanów i wojnę. Po bitwie pod Gettynsburgiem prezydent Lincoln nad grobami poległych mówił: 

Osiemdziesiąt siedem lat temu nasi ojcowie stworzyli na tym kontynencie nowy naród, poczęty w wolności i oddany wierze, że wszyscy ludzie zostali stworzeni równymi.


Teraz toczymy wielką wojnę domową, która sprawdza, czy ten naród, bądź jakikolwiek naród tak poczęty i oddany takiej wierze, może się długo ostać. 

Czy Partia Republikańska stała się swoim przeciwieństwem i dziś jest partią rasistowską, jak to niejeden raz próbowali przedstawiać demokraci? A może obserwujemy kolejną fazę sporu o to, co ma oznaczać amerykańskie marzenie i którędy droga do realizacji tego marzenia?


Burzę w szklance wody wywołał zamieszczony na łamach „New York Timesa” artykuł Jazmine Ulloia, młodej dziennikarki z latynoskimi korzeniami, o tym jak określenie „American Dream” stało się kością niezgody w międzypartyjnych zmaganiach o dusze ludzi kolorowych. Artykuł zaczyna się od prezentacji Juana Ciscomaniego, który z ramienia Partii Republikańskiej kandyduje do stanowego Kongresu w Arizonie i który w swojej kampanii używa hasła „American Dream”, przypominając, że zaczynał od mycia aut. Autorka pisze, że dla niego to hasło to nie dążenie do czegoś, a obrona tego co ma. Cytuje tego stanowego latynoskiego polityka, który twierdzi, że prezydent Biden i Nancy Pelosi niszczą amerykańskie marzenie przez gwałtownie rosnącą inflację, kryzys graniczny i szkoły, które nie uczą niczego dobrego o Ameryce. Dalej autorka pisze, że przez dziesięciolecia określenie „amerykańskie marzenie” oznaczało obietnicę ekonomicznych możliwości i dobrobytu przez ciężką pracę.   


Jej zdaniem, nowa generacja republikańskich kandydatów i wybranych polityków używa tego określenia w inny sposób, przywołując tę samą obietnicę, ale twierdząc w swoich mowach i kampaniach, że to amerykańskie marzenie zamiera, jest w niebezpieczeństwie, grożąc czymś, co postrzegają jako szalejącą zbrodnię, niekontrolowanej, nielegalnej imigracji, coraz uciążliwsze regulacje ze strony rządu i nazbyt liberalnej polityki socjalnej. Wielu z tych republikanów to ludzie kolorowi, w tym imigranci i dzieci imigrantów, dla których to hasło po raz pierwszy spopularyzowane w 1931 roku ma głębokie znaczenie.         


Jazmine Ulloa piętnuje ten pesymistyczny ton, chociaż równocześnie zauważa, że podobną retorykę i podobny pesymizm można było zauważyć w wystąpieniach Baracka Obamy, Clintona i innych demokratów. Jest jednak do głębi oburzona na tych kolorowych republikańskich polityków z ich fałszywą świadomością rasową. Urodzona w Meksyku Mayra Flores jest Amerykanką od 14 roku życia i deklaruje w swojej kampanii do stanowego Kongresu w Teksasie, że „demokraci zniszczyli amerykańskie marzenie”, a taki Antonio Swad włosko-libański imigrant, których kandyduje z ramienia Partii Republikańskiej w Dallas głosi, że mając 15 lat zmywał w knajpach naczynia, a dziś ma dwie restauracje, przekonuje wyborców, że „amerykańskie marzenie nie przychodzi wraz z rządową jałmużną.”      


Dziennikarka NYT przygląda się z rozpaczą dziesiątkom republikańskich młodych kolorowych polityków, którzy wydają jej się czymś niepojętym. Jak może była policjantka, córka uciekiniera z El Salwadoru mówić, że broni amerykańskiego marzenia? Jak może urodzona na Jamajce kobieta, która służyła w amerykańskiej marynarce wojennej, która  startuje w wyborach w Wirginii, twierdzić że to Partia Republikańska broni amerykańskiego marzenia? Wyczuwa się święte oburzenie, kiedy autorka cytuje przytaczane przez nią słowa potomka uciekinierów z Kuby, a od stycznia prokuratora generalnego Wirginii Jasona Miyaresa:

“Powtarzam w tej kampanii, jeśli twoja rodzina przybyła do tego kraju szukając tu nadziei i szansy, to jest to taka rodzina jak moja i będzie największym zaszczytem w moim życiu, żeby być waszym prokuratorem generalnym.”

 Jazmine Ulloa zapewnia nas, że „historycy i inni uczeni ostrzegają, że niektórzy republikanie zniekształcają amerykański ideał zmieniając go w wyłącznie polityczne przesłanie”.  


Oczywiście w prawicowych mediach artykuł w „New York Times” wywołał gniew i kpiny. Obserwując amerykańską scenę polityczną z odległości wielu tysięcy kilometrów chwilami mam wrażenie, że demokratom wydaje się, iż republikanie chcą wprowadzić prawo dżungli, wolną amerykankę, gdzie wszystkie chwyty są dozwolone, a szacunkiem cieszą się najbardziej brutalni i bezwzględni, zaś demokraci są ludźmi inteligentnymi i wrażliwymi. Ta druga strona postrzega demokratów jak naiwnych miłośników bajki o Robin Hoodzie, którzy cały czas myślą o tym, jak zabrać jednym i dać drugim, wmawiając ludziom biednym, że są ofiarami, którymi ktoś musi się zawsze opiekować i których trzeba wiecznie trzymać na zasiłkach, albo wpychać na posady niezależnie od kwalifikacji, bo przecież sami nic nie potrafią.           


Ktokolwiek interesuje się historią Ameryki wie, że ten karykaturalny obraz przeciwników politycznych, nie jest nowy, a co więcej, że obydwie strony mają podstawy do swojej krytyki. Położenie kresu niewolnictwu wymagało wojny domowej, ale spór o drogę do amerykańskiego marzenia powraca co cztery lata, albo raczej trwa cały czas, a nasila się przy każdych wyborach.


Amerykański New Deal do dziś wywołuje kontrowersje i niektórzy republikanie nadal twierdzą, że oni wyprowadziliby kraj z wielkiego kryzysu lepiej niż zrobił to Roosevelt. (Znamy ten typ sporów z naszego podwórka, bo nie raz widzieliśmy mędrców zapewniających, że oni przeprowadziliby transformację znacznie lepiej niż zrobił to Leszek Balcerowicz.) Takiego sporu rozstrzygnąć się nie daje, więc to, co wiemy, to że program okazał się skuteczny, a amerykańska gospodarka była na szczęście w pełni sił, kiedy wybuchła druga wojna światowa. Ten sukces interwencyjnej polityki gospodarczej wielokrotnie skłaniał amerykańskich wyborców do oddawania głosów na demokratów, ale ta droga stała się więcej niż wątpliwa po kryzysie w 1973 roku, kiedy sztucznie wywołany dramatyczny wzrost cen ropy naftowej popsuł dotychczasową maszynerię opłacania ciągłego wzrostu płac przez zyski z eksportu. Nagle okazało się, że inni potrafią produkować równie dobre towary znacznie taniej, bo przy niższych kosztach płac. Ronald Reagan, który w młodości był działaczem Partii Demokratycznej, jako republikański prezydent szukał wyjścia z tego kryzysu w sposób radykalnie odmienny niż Roosevelt. Ten kryzys był zupełnie inny, ale demokraci do dziś twierdzą, że oni umieliby rozwiązać ten kryzys znacznie lepiej niż republikanie.


Teoretycznie nie powinno być trudno zgadnąć, że  nie ma jednej recepty na wszystkie okazje, ale ponieważ spór toczy się o wartości, więc strony wydają się być nie tylko zaślepione, ale wkładają cały wysiłek w podkręcanie zajadłości, a w tej walce spór o racje w konkretnych sprawach ginie bez wieści.     


Partia Republikańska, (której poprzedniczką była krótkotrwała Partia Wolności), nie ma stałego programu, ustala swoje ramy programowe na kolejnych konwencjach, jednak to co wydaje się ponadczasowe to:

  • Mały rząd, silne władze lokalne,
  • wolny rynek,
  • niskie podatki,
  • walka z monopolami,
  • większa swoboda dla korporacji,
  • walka z przestępczością,
  • prawo do posiadania broni palnej dla każdego,
  • ograniczenie wydatków na pomoc socjalną,
  • silna armia,
  • walka z terroryzmem.

Partia Demokratyczna (na przestrzeni ostatnich stu lat), miała w swoim programie

  • poprawę warunków pracy pracowników najemnych
  • bezpieczeństwo socjalne
  • powszechną edukację
  • bardziej dostępną opiekę zdrowotną
  • wyższe podatki i wtórny podział dochodu narodowego
  • prawa kobiet
  • ekologia
  • walka z rasizmem

Patrząc na te ogólne ramy, większą pobożność wyborców Partii Republikańskiej i jej antyaborcyjny bzik, partia miłujących bajkę o Robin Hoodzie wydaje się mieć nieodparty wdzięk. Co w niej u licha może urzekać potomków czarnych niewolników, uciekinierów z ZSRR, Iranu, Jamajki czy Meksyku?


Odpowiedzi na to pytanie musimy szukać u ludzi takich jak Thomas Sowell, ale również w pracach tych, którzy przez dziesiątki lat głosowali na Partię Demokratyczną i mają podobne wrażenie jak Jazmine Ulloa, że piękne hasła zostały porwane, a ich obecna realizacja może faktycznie blokować dalsze przybliżanie się do amerykańskiego marzenia. Obserwujemy dwa wrogie plemiona, z których każde wierzy, że jest narodem wybranym ludzi dobrych i mądrych.


Artykuł o zdumieniu, że kolorowi Amerykanie mogą walczyć o publiczne stanowiska z ramienia Partii Republikańskiej przerywa w pewnym miejscu reklama:

„Teksty takie jak ten są możliwe dzięki naszemu głębokiemu oddaniu oryginalnemu dziennikarstwu, produkowanemu przez zestaw 1 700 dziennikarzy, którzy wszyscy poświęcili się, by pomóc ci rozumieć świat.”

Kto wie, może łatwiej pomagać "zrozumieć świat" niż zrozumieć ludzi, którzy nie mają najmniejszej ochoty na to, żeby im tabuny harcerzyków nieustannie pomagały przechodzić przez jezdnię? (Co nie wyklucza wdzięczności, ani za ośmiogodzinny dzień pracy, ani za wiele innych dobrych rzeczy, które przyszły z lewej strony.)


Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj






Notatki

Znalezionych 2574 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

Dlaczego Palestyńczycy nie chcą rządzić Gazą?   Abdul-Hussain   2023-11-18
Gaza, islam i Zachód   Smith   2023-11-17
Pora, żeby Biden publicznie przyznał, że jest to wojna irańskich mułłów przeciwko Izraelowi i Stanom Zjednoczonym   Rafizadeh   2023-11-15
Amerykański front   Rosenthal   2023-11-07
Antonio Guterres nie jest najgorszym sekretarzem generalnym w historii ONZ, ale jest w czołówce   Fitzgerald   2023-11-04
Normalizacja barbarzyństwa. Społeczeństwa, które rezygnują z wolności, wkrótce zobaczą, że zastąpiła ją przemoc.   O'Neill   2023-11-03
Zamknięcie granicy przez Egipt stanowi naruszenie prawa międzynarodowego   Kontorovich   2023-11-01
Po masakrze Żydów przeprowadzonej przez Hamas „GUARDIAN” nienawidzi Żydów jeszcze bardziej   Levick   2023-10-30
Egipt i Jordania odmawiają ratowania palestyńskiego życia     2023-10-28
Wielki Zderzacz Andronów   Koraszewski   2023-10-26
Lepsze pytanie: czego prawo międzynarodowe wymaga od reszty świata w sprawie Hamasu?   Amos   2023-10-25
Właśnie przeczytałem Idź i wróć człowiekiem   Kalwas   2023-10-24
Piekło wojen miejskich nie jest unikalne dla Gazy   Brincka   2023-10-23
Kto i jak współczuje Palestyńczykom?   Koraszewski   2023-10-21
Czy powinniśmy pomagać Palestyńczykom w Gazie?   Destexhe   2023-10-18
Przyzwoici liberałowie mogą wyrządzić więcej szkody niż demonstranci popierający Hamas   Tobin   2023-10-15
List otwarty do redaktora naczelnego „Gazety Wyborczej” Jarosława Kurskiego   Koraszewski   2023-10-15
Najważniejsza zmiana w świecie arabskim od końca kolonializmu     2023-10-06
ONZ musi zakończyć wykluczanie Tajwanu — zanim będzie za późno   Jacoby   2023-10-05
Zakrzykiwanie cywilizowanego dialogu   Chesler   2023-10-04
Lekcje z Karabachu dla ofiar i  prześladowców   Fernandez   2023-10-04
Afryka: dzielenie kury, która znosi złote jaja   Taheri   2023-09-30
Dlaczego Palestyńczycy uciekają ze Strefy Gazy?   Tawil   2023-09-28
Nieuniknione dysproporcje   Gal   2023-09-28
Problem imigracji   Lloyd   2023-09-27
Arabscy Izraelczycy przeprowadzają się do Strefy C i rozwalają kłamstwo o „apartheidzie”     2023-09-22
Jerycho NIE jest miejscem palestyńskiego dziedzictwa   Williams   2023-09-21
Donald Tusk, „człowiek Euroislamu” w Unii Europejskiej   Lindenberg   2023-09-21
Pierwszy Sekretarz Wszystkich Narodów Świata przemówił   Koraszewski   2023-09-18
Erdoğan: ochoczy zakładnik antyzachodniej doktryny Putina   Bekdil   2023-09-16
Abbas musi ponieść realne konsekwencje swoich antysemickich uwag   Flatow   2023-09-14
Dziennikarka BBC po raz kolejny zakłada pelerynę aktywistki   Sela   2023-09-11
Kłopot z filmami idealizującymi amerykańskich komunistów   Tobin   2023-09-11
Najnowszy antyizraelski dokument prawny ONZ opiera się na kłamstwach     2023-09-07
Niewolnictwo: ostentacyjna hipokryzja BRICS wobec Czarnych Afrykanów   Trewhela   2023-09-06
Oskarżenie o islamofobię   Dawkins   2023-09-05
Kiedy Stany Zjednoczone odmawiają powiedzenia słowa „palestyński”?   Flatow   2023-09-05
Kiedy Havel spotkał Bidena   Clarke   2023-09-04
Przepływy migracyjne i prawo niezamierzonych konsekwencji   Fernandez   2023-09-02
Do dziś UNRWA nie otrzymała od Stanów Zjednoczonych 75 milionów dolarów. Zobaczymy, czy złowieszcze przewidywania się spełnią.     2023-09-02
Świat staje się wielobiegunowy   Mahjar-Barducci   2023-08-28
Sprawiedliwość wymaga uczciwych procedur   Dershowitz   2023-08-26
Krytyka porozumienia między USA a Iranem o wymianie więźniów w prasie saudyjskiej     2023-08-23
Reporter przewidział pogrom Farhud w 1939 roku     2023-08-22
Nanoracjonalizm wojen religijnych w epoce nuklearnej   Koraszewski   2023-08-21
Syndrom „Musimy coś zrobić”   Taheri   2023-08-18
Izraelskie osiedla nie są nielegalneOdpowiedź Nathanielowi Bermanowi   Kontorovich   2023-08-18
Kto rozpoczął II wojnę światową?   Jacoby   2023-08-17
Co się stało z eskalacją izraelskiej dominacji?   Pandavar   2023-08-16
List do przyjaciela i kilku innych osób   Koraszewski   2023-08-09
Barwna historia Palestyny na Twitterze   Collier   2023-08-08
Byli pracownicy Departamentu Stanu przyznają, że się myliliDlaczego więc Izrael miałby ich teraz słuchać?   Flatow   2023-08-06
„Nasz najmniej odrażający wybór”Od premiery filmu „Oppenheimer” odżyła debata na temat użycia bomby atomowej w Japonii   Jacoby   2023-08-04
Nieznośny irracjonalizm racjonalizmu   Koraszewski   2023-08-03
Robert Malley i zew Trzeciego Świata   Mansour   2023-08-01
Eskalacja agresji irańskich mułłów w Ameryce Łacińskiej i na Bliskim Wschodzie   Rafizadeh   2023-07-27
Administracja Bidena zostawia sojusznika USA na lodzie   Bryen   2023-07-27
Przywoływanie do porządku   Collins   2023-07-25
Dlaczego Palestyńczycy zawsze ogłaszają zwycięstwo, kiedy przegrywają?     2023-07-24
Każda umowa z Iranem wymaga zgody Kongresu   Kemp   2023-07-22
Administracja Bidena na nowo definiuje antysemityzm. I wyklucza najbardziej zgubną obecnie formę nienawiści do Żydów   Kontorovich   2023-07-22
Wizyta irańskiego prezydenta w Ameryce Łacińskiej     2023-07-21
Recenzja książki Andrzeja Koraszewskiego   Eyal-Fajtlowicz   2023-07-20
Czy kłamią, że nie wiedzą?   Koraszewski   2023-07-17
Czy ci się to podoba, czy nie, tożsamość ma znaczenie – ale która tożsamość?   Fernandez   2023-07-14
Biden podaje rękę antysemitomBojkot izraelskich instytucji akademickich jest tylko najnowszym przykładem tego, jak Departament Stanu USA niemal wypowiedział wojnę Izraelowi.   Bard   2023-07-13
Najwyższy czas przyjąć Ukrainę do NATO   Jacoby   2023-07-12
Czy Departament Stanu przestrzega prawa USA na terytoriach spornych?     2023-07-11
Co naprawdę powiedział Frederick Douglass w swoim wspaniałym przemówieniu z okazji Dnia Niepodległości   Jacoby   2023-07-11
Dziennikarstwo z użyciem płynów ustrojowych   Koraszewski   2023-07-10
Świat wysyła komunikat: Izrael powinien po prostu zaakceptować mordowanie Żydów     2023-07-08
Podczas gdy Stany Zjednoczone wzywają Izrael do „powściągliwości”, codziennie bombardują cele terrorystyczne na całym świecie     2023-07-05
Saudyjski publicysta niechętnie chwali Izrael i omawia „zjawisko Edy Cohena”     2023-07-04
Pochwała krytyków gender     2023-07-04
Wyburzenia domów przez Izrael i Egipt   Fitzgerald   2023-07-03
Ostatni upust żółci   Koraszewski   2023-07-03
Co arabscy darczyńcy dla amerykańskich uniwersytetów kupują za 10 miliardów dolarów?   Bard   2023-07-02
Krew, ropa i golf: Zachodnia hipokryzja wobec COP-28   Fernandez   2023-07-01
Misterium historycznego zakrętu   Koraszewski   2023-06-28
Chiny, Pakistan i Turcja sięgają po Kaszmir   Bulut   2023-06-27
Kto chce apartheidu? Palestyńczycy!     2023-06-25
Jak USA starają się związać ręce Izraela przed ogłoszeniem nowej umowy z Iranem   Doran   2023-06-24
ONZ i WHO obwiniają Izrael bardziej niż kogokolwiek innego   Bryen   2023-06-22
Problem z definicją antysemityzmu IHRA polega na tym, że nie pozostawia miejsca dla  antysemitów     2023-06-21
Groźba decywilizacji   Lloyd   2023-06-21
„To nie dowcip”: zaskakujące milczenie administracji Bidena, ONZ i UE w sprawie łamania praw człowieka w Iranie   Rafizadeh   2023-06-20
UNRWA dostarcza darmowych świadczeń 775 tysiącom osób, które nie są uchodźcami nawet według jej własnej definicji     2023-06-19
Polityka w czasach romantycznej zarazy   Koraszewski   2023-06-17
Antyzachodni klub nuklearny: Korea Północna, Chiny, Rosja i Iran niebezpiecznie atakują Zachód   Rafizadeh   2023-06-08
Polemika z izraelskimi migawkami   Koraszewski   2023-06-08
Amerykanin w Moskwie   Bawer   2023-06-07
Saudyjczycy wyłaniają się jako nowe mocarstwo Bliskiego Wschodu     2023-06-06
Czy modne bzdury przestaną być modne?   Koraszewski   2023-06-05
Amerykańska Narodowa Strategia Przeciwdziałania Antysemityzmowi jest porażką, zanim rozpoczęła działalność     2023-06-03
Głupota i podłość w służbie walki o władzę   Koraszewski   2023-06-02
Nowe media i stare problemy z dialogiem   Koraszewski   2023-05-30
Turcja: Co powiedziałby ojciec?   Taheri   2023-05-30
Wybory w Turcji: nacjonalistyczna polityka tożsamości wygrywa mimo nędzy   Bekdil   2023-05-27
Ekstremiści już planują wykorzystanie AI   Stalinsky   2023-05-23
Wywiad rzeka o seksie   Koraszewski   2023-05-22

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk