Prawda

Piątek, 29 marca 2024 - 00:36

« Poprzedni Następny »


Wykrywanie kłamstw w mózgu


Steven Novella 2019-05-17


Dość powszechnie wiadomo, że sprawdzanie wariografem, kto kłamie, nie jest wystarczająco niezawodne, by można było go używać w praktyce. Tutaj jest dobre podsumowanie Amerykańskiego Towarzystwa Psychologicznego (APA). Podstawową tezą jest stwierdzenie, że cała idea wykrywacza kłamstwa jest problematyczna z rozmaitych powodów. Po pierwsze, leżąca u podstaw przesłanka nie wynikła z badań psychologicznych i nie została potwierdzona przez badania. Chodzi o tezę, że ludzie okażą fizjologiczne oznaki stresu, kiedy podejmują wysiłek, by oszukać lub kiedy spotykają się z obciążającą ich informacją. Jednak związek między fizjologicznymi objawami a psychicznym stresem jest zbyt skomplikowany, by zbudować jakiś niezawodny test. Nie ma uniwersalnej cechy kłamania, którą dałoby się wykryć.

Wariograf używa dwóch podstawowych technik. Pierwszą jest test kontrolnych pytań (CQT) – zadajesz badanej osobie pytania kontrolne, które nie mają związku z przestępstwem, o które chodzi, oraz pytania związane z przestępstwem. Zakłada się, że badani zareagują silniej na pytania związane z przestępstwem niż na pytania kontrolne. Druga metoda, test ukrytej informacji (GKT) jest podobny – zadawanie losowych pytań wraz z jednym, bezpośrednio związanym z przestępstwem, może ujawnić wiedzę, jaką powinien mieć tylko sprawca.


Pomysł brzmi przekonująco i istotnie działa, czyli używanie tych technik daje niewielką, statystyczną przewagę w ustalaniu, kto kłamie, a kto nie. W praktycznym zastosowaniu jednak mała statystyczna przewaga jest kompletnie bez wartości. Jest zbyt wiele fałszywie pozytywnych i fałszywie negatywnych wyników, by to było użyteczne. Przy każdym indywidualnym podejrzanym po zakończeniu testu nadal nie wiesz, czy kłamał, czy nie.


Częścią problemu jest to, że ludzie są skomplikowani i różni. Nie wszyscy reagują w ten sam sposób na stres lub na sytuacje wywołane testami. Problem jest jednak jeszcze gorszy z powodu istniejących skutecznych psychicznych przeciwdziałań.


Są dwa podstawowe przeciwdziałania, które okazały się skuteczne – jeszcze bardziej obniżając statystyczne efekty wariografu. Pierwszym jest umysłowe przypisywanie znaczenia pytaniom kontrolnym, co powoduje podobne reakcje na pytania kontrolnie i istotne dla sprawy. Drugim jest tworzenie umysłowego dystansu do wszystkich pytań, włącznie z istotnymi. Skupianie się na czymś innym – dźwięku słów, ich dokładnym, słownikowym znaczeniu lub wyobrażanie sobie słynnych postaci, które je wypowiadają. Jeśli pytania są pisemne, można skupić się na kolorze tuszu, kroju czcionki lub innych powierzchownych aspektach.


Te przeciwdziałania są skuteczne. Zamazują wszystkie różnice między pytaniami kontrolnymi a istotnymi.


Rozpoczyna się jednak nowa epoka wykrywania kłamstw wraz z badaniami używającymi obrazowania metodą rezonansu magnetycznego (fMRI), żeby spojrzeć bezpośrednio na działanie mózgu dla odkrycia, kto kłamie a kto nie kłamie. Ten pomysł jest bardzo przekonujący – nie możesz ukryć aktywności w mózgu. Nawet, jeśli używasz przeciwdziałań, obrazowanie pokaże dodatkowy wysiłek tych przeciwdziałań (przynajmniej w teorii). W niedawnym badaniu sprawdzano te tezy. Użyto dwóch różnych technik fMRI: obrazowania  obszaru zainteresowania i obrazowania całego mózgu. Badano 20 osób, które nie miały uprzedniego szkolenia i dano im krótkie instrukcje o dwóch umysłowych przeciwdziałaniach opisanych powyżej. Następnie testowano ich metodą ukrytej informacji (GKT).  


Przy obrazowaniu obszarów badanie pokazało, że technika „działa” tj. może statystycznie oddzielić pytania kontrolne od istotnych (w tym wypadku badanym dano liczbę do zachowania w tajemnicy, a potem pokazywano im kilka liczb włącznie z tą tajną). Choć jest to skuteczniejsze niż wariograf, wyniki nadal nie są wystarczająco dobre, by używać tego jako metody rozstrzygania w praktyce, kto jest niewinny, a kto jest winny. Ponadto, przeciwdziałania zredukowały skuteczność analizy o 20%. Proszę pamiętać, że to byli niewyszkoleni, przypadkowi ludzie, którym po prostu powiedziano, jak używać przeciwdziałań. 


Przy analizie całego mózgu skuteczność przeciwdziałań nie była statystycznie istotna, ale to było prawdopodobnie spowodowane tym, że podstawowa skuteczność tej analizy była bardzo niska (więc nie było dużo miejsca na dodatkowe efekty). Kiedy więc zestawia się przeciwdziałania z każdą z tych technik analizy, żadna nie działa wystarczająco dobrze, by można ją było używać w praktyce.


Obecnie pytaniem jest, czy fMRI lub jakakolwiek inna podobna technika obrazowania będzie kiedykolwiek wystarczająco dobra, by niezawodnie wykrywać oszustwo. Jest to ciekawe pytanie teoretyczne. Z jednej strony, w miarę jak nasze techniki obrazowania będą coraz lepsze, bardziej precyzyjne i z ulepszoną analizą, takie techniki wykrywania powinny się poprawić. Obiecujące wydaje się używanie algorytmów sztucznej inteligencji do nauczenia się, jak wykrywać oszustwo.


Z drugiej strony, istnieje nieodłączny chaos w stanach umysłowych – mnóstwo szumu, który ukrywa istotne sygnały. Ponadto, praktycznie mogą nie istnieć granice skutecznych umysłowych przeciwdziałań. Ktoś może być w stanie wyszkolić się w myśleniu dokładnie tak, jak człowiek niewinny, a przynajmniej zasłonić sygnały winy. To może być podobne do gry naprawdę dobrych aktorów. Na jakimś poziomie nie udają oni, że są postacią, którą grają, ale umysłowo muszą stać się tą postacią. Muszą wystarczająco dobrze udawać uczucia, by oszukać publiczność składającą się z ludzi, których ewolucja doskonale przygotowała do roli ekspertów w wykrywaniu emocji. Uczą się technik, które im w tym pomagają, żeby na rozkaz okazać autentyczne uczucie. Innymi słowy – oszukanie każdej techniki wykrywania kłamstw wydaje się być umiejętnością, którą można opanować. 


Niemniej, jeśli będziemy rozwijać tę technikę, w przyszłości możemy dojść do punktu, w którym nasze obrazowanie jest tak dokładne, że może wyciągnąć rzeczywistą pamięć z naszego mózgu. W tym momencie nie wiem, jakie mogłyby być skuteczne przeciwdziałania. To jednak naprawdę wychodzi poza wykrywanie kłamstw (wykrywanie reakcji na informację lub na to, co dzieje się w twoim mózgu, kiedy coś wypowiadasz) kontra odczytywanie informacji w twoim mózgu, niezależnie od tego, o czym myślisz w tym momencie. Możemy uznać, że wykrywacz kłamstw nigdy nie będzie działał wystarczająco dobrze z powodu wewnętrznej natury stanów umysłowych i skuteczności przeciwdziałań. Jednak rekonstruowanie informacji w mózgu może w którymś momencie stać się wystarczająco dokładne, by służyć jako zapis czynów w przeszłości. To przypomina bardziej kamerę obserwującą mózg niż wykrywacz kłamstw, ale może służyć temu samemu celowi.  


Konsekwencje tej technologii dla prywatności to zupełnie inne pytanie, ale takie, na które będziemy musieli odpowiedzieć w którymś momencie.

 

Detecting Lies in the Brain

6 maja 2019

Tłumaczenie: Małgorzata Koraszewska


Skomentuj Tipsa en vn Wydrukuj






Nauka

Znalezionych 1469 artykuły.

Tytuł   Autor   Opublikowany

„Grubogłowi przedsiębiorcy pogrzebowi w noc żywych trupów”   Júnior   2022-05-31
„Gryzoń skunksowy”, który żuje trujące rośliny i wypluwa truciznę na swoje futro   Coyne   2020-12-02
„Kryzys klimatyczny” to mistyfikacja   Williams   2023-09-25
„Najbardziej znany zabójca ludzi”: jakie są prawdziwe początki XIV-wiecznej Czarnej Śmierci?   Lewis   2023-09-15
„New Yorker” pisze o hoacynie, sugeruje, że koncepcja Darwina drzew ewolucyjnych może być urojeniem   Coyne   2022-07-25
„San Francisco Chronicle” bardzo myli się w sprawie biologicznej płci   Coyne   2023-06-09
„Zapylisz mnie!”: nachalni bohaterowie świata roślin   Júnior   2022-06-11
“Czarne tygrysy” w małym indyjskim rezerwacie sugerują losowy dryf genetyczny   Coyne   2021-10-26
“Daily Beast” wypacza epigenetykę oszukańczymi twierdzeniami, że dzieci mogą “odziedziczyć wspomnienia Holocaustu”   Coyne   2017-10-05
“Konwergentna” ewolucja mrówek grzybiarek Starego i Nowego świata   Coyne   2023-03-23
“Odwrócenie specjacji” (fuzja gatunków) u kruków   Coyne   2018-03-16
“Partenogenetyczny” rak rozmnaża się bez seksu: czy to jest nowy gatunek?   Coyne   2018-02-17
“Rogi” trylobitów mogły być używane jako broń w walkach między samcami   Coyne   2023-02-15
“Scientific American” poświęca się polityce, a nie nauce; odmawia publikowania krytycznych analiz swoich fałszywych lub wprowadzających w błąd twierdzeń   Coyne   2022-09-01
“Współczesny” Homo sapiens mógł być w Eurazji aż 210 tysięcy lat temu   Coyne   2019-07-17
‘Raniąca’ idea merytorycznych podstaw nauki    i Jerry Coyne   2023-05-29
 Syntetyczna biologia oferuje obietnicę rozwiązania globalnego problemu z plastikiem   Agaba   2021-12-13
10 twierdzeń działaczy walczących w Afryce z GMO o tym, dlaczego postępy w biotechnologii upraw powinny zostać odrzucone – i dlaczego są one błędne   Maina   2022-11-17
100 milionów lat ozdabiania się śmieciami   Yong   2016-07-05
12 podstawowych punktów biologii ewolucyjnej   Cobb   2016-03-02
Pseudonauka Masaru Emoto   Novella   2017-12-18
Czy „toksyczna kobiecość” jest główną przyczyną bojów o społeczną sprawiedliwość?   Coyne   2021-02-08
Paradoksalne cechy genetyki inteligencji   Ridley   2013-12-18
“New Scientist”: Darwin jednak miał rację    Coyne   2020-10-01
Intelektualna pustka numeru “New Scientist” o ewolucji: 1. Genetyczna plastyczność    Coyne   2020-10-03
Intelektualna pustka numeru “New Scientist” o ewolucji: 2. Rzekome nieistnienie gatunków   Coyne   2020-10-05
Klasyczna historia skorygowana: porosty to grzyby + glony + drożdże (inne grzyby)   Coyne   2016-08-05
Homo floresiensis, hominin “hobbit”, w Internecie   Coyne   2016-11-25
No pasarán    Tonhasca Júnior   2023-03-04
Strzelby, zarazki, maszyny to zdecydowanie antyrasistowska książka. Dlaczego lewica jej nie kocha?   Barnett   2021-10-13
„ Całujące się” koralowce złapane in flagranti   Yong   2016-07-28
”Sygnalizowanie cnoty” może nas irytować. Cywilizacja byłaby jednak bez niego niemożliwa    Miller   2019-09-13
A jednak chorują na raka    Łopatniuk   2016-02-13
Czyste okrucieństwo cięć w pomocy żywnościowej   Lomborg   2017-08-07
Dalszy spadek zgonów z powodu raka   Novella   2019-02-04
Dlaczego mamy alergie?   Zimmer   2016-01-28
Dlaczego sądy nie powinny rozstrzygać o nauce     2018-12-13
Dlaczego większość zasobównie wyczerpuje się   Ridley   2014-05-04
Dlaczego zwierzęta są urocze?   Coyne   2014-12-30
Dziennik z Mozambiku: Demony w kurzu   Naskręcki   2018-03-30
Dziwaczne, wysysające krew czerwie jurajskie   Cobb   2014-06-28
Ewolucja, ptaki i kwiaty   Coyne   2014-06-02
Gigantyczne “paleonory” wykopane przez wymarłe ssaki   Coyne   2017-06-29
Grupy anty-GMO przegrywają sprawę sądową w Nigerii    i Nkechi Isaak   2022-07-30
Jak karakara wygrywa z osami   Cobb   2013-12-29
Kiedy zapada noc i ziemia jest ciemna   Tonhasca Júnior   2023-02-10
Kilka lekcji z rosyjskiej rewolucji. Jak kuszący radykalny nihilizm prowadzi do ekstremizmu   Geifman   2021-03-22
Komisja Europejska ukrywa naukę o pszczołach   Ridley   2017-05-03
Malaria pachnąca cytryną    Zimmer   2015-04-07
Małpo ty moja   Koraszewski   2015-04-17
Metamorfozy    Júnior   2022-04-09
Minęło 40 lat od wydania „Samolubnego genu” – śmiała książka Richarda Dawkinsa ostała się próbie czasu   Ridley   2016-02-17
Niezwykły pasikonik szklany   Naskręcki   2014-05-27
Nowe badanie wskazuje na jednego oszusta   Coyne   2016-08-18
Nowy i dziwaczny rodzaj mimikry: nasiona rośliny naśladują kształt i zapach odchodów zwierzęcych, by ułatwić roznoszenie ich przez żuki gnojowe   Coyne   2015-10-20
O porażkach wolności i lęku przed nauką   Dennett   2016-05-20
O rzeczywistości rasy i odrazie do rasizmu    i Brian Boutwell   2017-09-04
Obniżenie poprzeczki dla tradycyjnej medycyny chińskiej dla ideologii i zysku     2017-12-29
Olbrzymie armie o niezliczonych umiejętnościach    Tonhasca Júnior   2024-02-08
Osobisty mikrobiom w cyfrach   Zimmer   2014-08-14
Ostrogony nie są naprawdę “żywymi skamieniałościami”    Coyne   2015-07-29
Palestyńska intersekcjonalność z nazistami   Frantzman   2017-07-08
Pochwała ignorancji, czyli wiem, że nie wiem   Cullen   2017-01-11
Przykre niespodzianki, czyli czerniak i siwizna   Łopatniuk   2015-08-01
Przypuszczalnie złamana kość    Coyne   2015-06-04
Rozum i Wiara IICzyli takie sobie rozmowy o religijnych „prawdach” i problemach z nimi związanych.   Ferus   2015-11-22
Ryba z biodrami   Mayer   2016-03-30
Siedem narzędzi myślenia   Dennett   2014-11-19
Skrzydlaci oszuści i straż obywatelska   Young   2014-01-02
Tako rzecze antyszczepionkowa “wojowniczka mama”, Brittney Kara: jeśli szczepionki są tak wspaniałe, to dlaczego nie wspomina ich Biblia?     2018-04-26
Twardy kwiat do zgryzienia    Tonhasca Júnior   2023-02-22
Wielkoskrzydłe   Naskręcki   2014-04-02
Wierzący nagradzani za życia   Coyne   2014-12-21
Wpaść w amok. Empiryczna analiza szaleńczych zabójstw pokazuje, że wyłaniają się dwa różne wzorce.   King   2023-06-03
Wątpliwi pomocnicy    Tonhasca Júnior   2023-04-08
Świetna ewolucyjna innowacjaktóra okazała się zgubna   Yong   2015-12-10
Dlaczego odmawiamy dostrzegania jaśniejszej strony, choć powinniśmy   Pinker   2018-04-17
Krew, znój, łzy i pot   Tonhasca Júnior   2023-01-19
Mądrość w pułapce autorytetu   Witkowski   2020-04-18
Po prostu nie mogę się doczekać, aby znów wyruszyć w trasę   Tonhasca Júnior   2022-10-27
Pochwała jednoznaczności   Witkowski   2019-10-29
Z perspektywy naszego kurnika   Witkowski   2020-01-16
A co to takie włochate?   Łopatniuk   2016-04-02
A genomy ciągle kurczą się…   Zimmer   2016-11-22
A teraz dobre wiadomości: Sprawy naprawdę idą w dobrym kierunku   Pinker   2015-11-24
A polać wielką wodą…   Cipiur   2019-05-18
A.N. Wilson znowu kopie Darwina, tym razem w “Times”   Coyne   2017-09-07
Adam i Ewa: dwoje, czy więcej niż dwoje przodków?   Coyne   2017-01-07
Afrykańscy naukowcy wzywają do polityki poparcia biologii syntetycznej i innych innowacji   Agaba   2021-12-02
Agroekologia zmienia biednych farmerów w biedniejszych   Muhumuza   2022-06-09
AI – asystent lekarza   Novella   2020-12-09
AI: gorąca randka z “Sydneyem ”   Gotefridi   2023-03-15
Akademicki skandal: troje badaczy umyślnie publikowało fałszywe artykuły o „badaniach żałości”, by pokazać fatalne standardy akademickie w naukach społecznych   Coyne   2018-10-12
Akcja afirmatywna w wieloetnicznym narodzie   Hyams   2020-07-17
Aktywacja telomerazy mogłaby prowadzić do leczenia samej starości   Ridley   2015-10-27
Aktywiści anty-GMO w Afryce szerzą mity i strach, ale nie przedstawiają żadnych naukowych dowodów   Abutu   2023-08-14
Aktywność umysłowa nie zapobiega osłabieniu umysłowej sprawności   Novella   2018-12-15
Akupunktura jadu pszczelego: śmiercionośne znachorstwo, które może zabić     2018-04-23
Akupunktura kontra nauka, wersja lingwistyczna     2017-06-01
Akupunktura kwantowa   Novella   2019-04-23

« Poprzednia strona  Następna strona »
Polecane
artykuły

Lekarze bez Granic


Wojna w Ukrainie


Krytycy Izraela


Walka z malarią


Przedwyborcza kampania


Nowy ateizm


Rzeczywiste łamanie


Jest lepiej


Aburd


Rasy - konstrukt


Zielone energie


Zmiana klimatu


Pogrzebać złudzenia Oslo


Kilka poważnych...


Przeciwko autentyczności


Nowy ateizm


Lomborg


„Choroba” przywrócona przez Putina


„Przebudzeni”


Pod sztandarem


Wielki przekret


Łamanie praw człowieka


Jason Hill


Dlaczego BIden


Korzenie kryzysu energetycznego



Obietnica



Pytanie bez odpowiedzi



Bohaterzy chińskiego narodu



Naukowcy Unii Europejskiej



Teoria Rasy



Przekupieni



Heretycki impuls



Nie klanial



Cervantes



Wojaki Chrystusa


Listy z naszego sadu
Redaktor naczelny:   Hili
Webmaster:   Andrzej Koraszewski
Współpracownicy:   Jacek, , Małgorzata, Andrzej, Henryk